Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі М. Тынышбаев атындағы Қазақ кӛлік және коммуникациялар академиясы



Pdf көрінісі
бет12/114
Дата15.01.2023
өлшемі5.45 Mb.
#468411
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   114
Ж‰к тасымалдау 1-22

3.4. Жҥктерді нӛмірлеу (кодтау) 
Теміржол кӛлігімен тасымалданатын жүктерді Үйлестірілген жүктер 
номенклатурасына (ҮЖН)* сәйкес нӛмірлейді (кодтайды). Жүктің нӛмірлік 
белгісінің ұзындығы алты таңбадан тұрады және олар мыналарды білдіреді: 
алғашқы екі цифр – жүктің тарифтік тобы; үшінші цифр – тарифтық топтағы 


16 
жүктің позиция нӛмірі; тӛртінші және бесінші цифрлар – тарифтік позициядағы 
жүктің реттік нӛмірі; алтыншы цифр – тексеру саны. 
Жүктердің тарифтік топтар, позициялар және позициядағы нӛмірлері 
бойынша тізбесі және алфавиттік тізімі ―Темір жолда жүк тасымалдау тарифтері‖ 
деп аталатын №10-01 Прейскурантында жарияланған. 
Тексеру саны Техникалық-экономикалық және әлеуметтік ақпараттар 
классификаторларының кодтарын қорғайтын тексеру сандарын есептеу және 
қолдану әдістемесі бойынша есептеп шығарылады. Бұл әдіс 11-модульмен бірге 
пайдаланылады, салмақтық қатары 12345678910123... 
Мысал. Коды 324188, сортты болаттың тексеру санын есептеп шығарайық. 
Ол үшін кодтың бес цифрын салмақтық қатарына кӛбейтеміз. 
3 2 4 1 8 
х 
1 2 3 4 5 
3 4 12 4 40 
 
*ҮЖН қолданысқа енгізілгенге дейін ҚТЖ бойынша жүк тасымалдауда код жүктердің 
бірыңғай тарифтік – статистикалық номенклатурасына сәйкес кӛрсетіледі.
Кӛбейту нәтижелерін қосып, 11-ге бӛлеміз, яғни 3+4+12+4+40 =63; 63:11=5 
(8). Бӛліндінің қалдығы ізделіп отырған тексеру саны болады, ол кодтың 
алтыншы цифры болып табылады. 
Айталық, жүктің кодын беруде 2- және 3-цифрлардың орны қателікпен 
ауысып кеткен. Сонда тексеру кезінде
3 4 2 1 8 
х 
1 2 3 4 5 
3 8 6 4 40 болып шығады. 
Кӛбейтіндінің нәтижелерін қосып, мыналарға бӛлеміз: 
11. 3+8+6+4+40 = 61; 61:11 = 5 (6), болмайтындығы жүктің кодында қате 
бар екенін қӛрсетеді. 
Жүк қабылдаушыларды жүктің түсіруге келе жатқанынан хабардар ету 
үшін, сондай-ақ ЭЕМ-де жүкті тиеу, түсіру, жылжыту есептерін шешу үшін оның 
коды кеңінен пайдаланылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   114




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет