Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі т. М. Мендебаев, Е. С. Асқаров
жүктеу/скачать 3.11 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4. Фотоэлектрлік
| 3. Сыйымдылықтық (4.11–сурет) – жҧмыс істеу принципі бақыланатын
ӛлшем ӛзгергенде саңылаудың шамасы немесе конденсатор пластиналары арасындағы жабу ауданының ӛзгеруіне негізделген, яғни сыйымдылықтың ӛзгеруін туғызады. Сыйымдылықты ӛлшеу тек сезімталдығы жоғары аспаптарды қолданумен, жиілігі жоғары әдістердің кӛмегімен жҥзеге асады. Бҧл аспаптардың артықшылығы – жеңіл және қатты қозғалмалы электродтарды дайындауға және ӛзінің жоғары жиілікке жетуіне мҥмкіндік береді, индуктивті аспаптармен салыстырғанда, конденсатор пластиналарының арасындағы кҥш катушкадағы индуктивтік кҥштен әлдқайда аз болғандықтан, сыйымдылықтық тҥрлендіргіштер ӛлшеу тілшесіне ӛте аз кері әсерін тигізеді. Қҧрылымы жағынан тҥрлендіргіштің экраны, қоршалуы жақсы болу керек және қолдануға қарапайым болуы тиіс. Оларды бір пластинасы қозғалмалы болып келетін, екі немесе ҥш пластиналы конденсатор тҥрінде дайындайды. 4. Фотоэлектрлік – жҧмыс істеу принципі тӛмендегідей, ақпаратты электрлік сигналдарға, тҥрлендіретін фотоэлементке ӛлшеу ағзасын орналастыру туралы ақпарат жарықтық сигналдар тҥрінде келіп тҥседі. Оптикалық ӛлшеу қҧралдары ретінде ӛлшеу растрларын, дифракционды торларды, штрихтық ӛлшемдерді, кодтық торларды, толқын ҧзындықтарының шкалаларын пайдаланады. 5.5 Ақпаратты ӛлшеу жҥйелері Ақпараттарды алудың дәлдігі мен кешенділігіне талаптардың жоғарылауымен соңғы уақытта бірыңғай аспаптарды пайдаланудан ӛлшеу жҥйелеріне, соның ішінде ӛздігінен орнатылатын жҥйелерге ӛту тенденциясы байқала бастады. Ақпараттарды қайта ӛңдеу ҥшін ӛлшеу жҥйелерінде микропроцессорлар қолданылды, активті басқару жҥйесі жетілдірілді, жҧмыс істейтін технологиялық комплекстерде (ЖТК) ӛлшеу жҥйелері дамытылды, 137 ақпаратты-ӛлшеу жҥйелерінің (АӚЖ) пайда болуына алып келетін сандық бағдарламалы басқару (СББ) ҥрдістерді ӛлшеуде қолданылды. Ақпаратты-ӛлшеу жҥйесі – бҧл объект дәлдігінің жағдайы туралы қажетті ӛлшеу ақпараттарын бір уақытта алуды қамтамасыз ететін ӛлшеу қҧрылғыларының жиынтығы. АӚЖ-нің қызметі бӛлек ӛлшеу қҧрылғысының қызметіне ӛлшеу объектісінің параметрлерін бӛліп алу мақсатымен оларды жекеше тҥрде қабылдау емес, керісінше, объектінің барлық басты параметрлерін біріктіріп, оның толық сипаттамасын жасау болып табылады. АӚЖ-нің айрықша ерекшелігі – ӛлшеу объектісінің кӛптеген параметрлерін бір уақытта комплекстік тҥрде ӛлшейді және алынған мәліметтерді қолдануға ыңғайлы тҥрде кӛрсететін бірыңғайландыру орталығына ӛлшеу ақпараттарын жібереді. АӚЖ-н жасау жҥйелік сҧрақтарды: ӛлшейтін шама тҥрлеріне қатыссыз датчиктерді, тҥрлендіргіштерді, нҧсқағыштарды және т.с.с – ӛлшеу қҧралдарын метрологиялық унификацияландыру, АӚЖ-не кіретін әртҥрлі ӛлшеу қҧралдары арасындағы қателіктерді оптималды тҥрде бӛлу, операторлардың алдында нҧсқағыштарды мақсатты тҥрде орналастыру және т.б. шешумен байланысты. Датчиктер ӛлшеу объектісінің әртҥрлі параметрлерін қабылдайды және сигналдың байланыс каналдары бойынша мәліметтерді жинайтын бірыңғайландыру пунктіне жібереді. Бағдарламалық қҧрылғы датчиктердің ақпараттарын қабылдайды және оны ақпараттарды алушыға жібереді. АӚЖ-де бір уақытта аспаптардың барлық кӛрсеткіштерін бірден қабылдауға жиі жағдайы келе бермейтін, аса жҥктелген буын бҧл ақпаратты алушы болып табылады. Оның жҧмысын жеңілдету ҥшін мнемотикалық сҧлбалар қолданылады, яғни аспаптары шартты сигнал бергіштермен алмастырылған ӛлшеу объектісінің сҧлбалық кӛріністері. Әдетте сигнал бергіштер тек нормадан ауытқығын ӛлшеу параметрлерін кӛрсетеді. жүктеу/скачать 3.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|