Ӛлшеу
қҧралдарын
(ӚҚ)
салыстырып тексеру әдістері
1. Екі ӛлшеу қҧралын (ӚҚ) тікелей салыстырып тексеру. Мҧнда
салыстырып тексеру қҧралдары немесе басқалай қосалқы қҧралдар
қолданылмайды. Тексеріс кезінде қажет Х мәнін енгізеді, содан кейін тексеріліп
жатқан Х
п
қҧрылғының кӛрсеткіштерімен Х
о
ҥлгілі ӚҚ-мен салыстырылып,
оның айырмасы: Δ = Х
п
- Х
о
анықталады. Бҧл әдіс 2 жолмен іске асады:
1) Сәйкестікті тіркеу. Мҧнда салыстырып тексерілетін ӛлшеу қҧралының
кӛрсеткішін кіріс сигналдарын ӛзгерту арқылы, тексерілетін шкаламен
сәйкестендіреді. Сӛйтіп қателік мәнін салыстырып, тексерілетін ӛлшеу
қҧралының кӛрсеткішінің нақты ҥлгілік ӛлшеу қҧралының кӛрсеткішінің
айырмасы ретінде есептейді (6.1-сурет).
2) Қателік салыстырып тексеру ӚҚ-ң шкаласымен саналады.
Параметрдің номиналды мәні ҥлгілі ӚҚ-на қойылады (6.2-сурет).
2. Тексеріліп жатқан ӚҚ-ын сол типтес ҥлгілі ӚҚ-мен компаратор
арқылы салыстыру. Бҧның мәні – егер тексеріліп жатқан ӚҚ сол типтегі ӚҚ-
ның кӛрсеткіштерімен салыстыруға келмесе, онда тізбекке компаратор
қосылады.
Салыстырып тексеру сҧлбалары МСТ 8.061-80 қҧжаттарымен
регламенттеледі. Тексеру сҧлбалары – регламенттелген қҧралдарды,
мемлекеттік эталондарға сай келетін физикалық мәндердің ӛлшем
бірліктерінің дәлдіктері мен әдістерін қамтитын, қалыптасқан ҧстаным –
тәртіптермен бекітілген қҧжат.
Салыстырып тексеру сҧлбаларын:
– Ӛлшеу техникалары мен метрологияға ғылым мен техника
потенциалының тигізген әсері;
– Метрологияның негізгі объектілерінің бірегейі, салыстырып тексеру
сҧлбаларын жҥзеге асыру арқылы ӛңдірісті метрологиялық қамтамасыз ету
тҧрғысынан қарастыру керек.
2
1
3
1
2
Δ
Тексерілетін ӚҚ
Ҥлгі ӚҚ
Достарыңызбен бөлісу: |