Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі т. М. Мендебаев, Е. С. Асқаров


Есептік қҧрылғыларының тҥрі бойынша аспаптарды ротаметрлік және  манометрлік деп бӛледі



Pdf көрінісі
бет100/200
Дата16.11.2023
өлшемі3.11 Mb.
#483479
түріОқулық
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   200
mendebaev-stand-metr-sertif

 
Есептік қҧрылғыларының тҥрі бойынша аспаптарды ротаметрлік және 
манометрлік деп бӛледі.  
 
Ротаметрлік тип. Жҧмыс істеу приципі – сығылған ауа тҧрақты 
қысыммен қалқыма орналасқан, ҧлғаятын конустық мӛлдір (шыны) тҥтікшенің
(1, 5.9–сурет) тӛменгі бӛлігіне келеді. Тҥтікшенің жоғарғы бӛлігінен ауа ӛлшеу 
тҥтікшесіне келтіріледі және саңылау арқылы атмосфераға шығарылады. Ауа 
жылдамдығына сәйкес қалқыма ҧзындық бірліктерімен нӛмірленген, шкаланың 
нӛлдік белгісінен анықталған арақашықтықта h орнатылады.  
 
Манометрлік тип. Жҧмыс істеу приципі – сығылған ауа тҧрақты 
қысыммен кіру тҥтікшесі орналасқан жҧмыс камерасына келеді, содан соң 
ӛлшеу тҥтікшесіне барып, саңылау арқылы атмосфераға шығарылады.  
Саңылау ауданына S қатысты камерадағы қысым шкаласы ҧзындық 
бірліктерімен нӛмірленген манометрмен ӛлшенеді. Жоғары (30-40 КПа) және 



Ӛлшеу 
объектісі
 5.10–сурет 

 

Ӛлшеу объектісі 
 

5.9-сурет 


134 
тӛмен (5-10 КПа) қысымдағы аспаптар қолданылады. Тҧрақты жҧмыс 
қысымында кіру тҥтікшесі арқылы ауа ӛлшеу камерасына (1) келеді (5.10-
сурет), содан соң ӛлшеу тҥтікшесі (2) арқылы атмосфераға шығады. Бҧл 
жағдайда ӛлшеу камерасындағы қысым ӛлшеу объектісі мен ӛлшеу 
басшасының арақашықтығына қатысты болады, ол манометрмен (3) ӛлшеніп 
отырылады. Бҧл типтегі аспаптар активті бақылау жҥйелерінде, әдетте бақылау 
автоматтарында пайдаланылады. Сезімтал элемент ретінде серпімді 
элементтерді (тҥтікшелі серіппелер, сильфондар, мембраналы қорапшалар және 
т.б.) немесе сҧйықтық дифманометрлерін (U – ҥлгілі және кеселік) 
пайдаланады.  
 
Аспаптар контактсіз (ӛлшеу тҥтекшесіндегі ауа ӛлшеу объектісін 
желдетеді) және контактілі (ӛлшеу тҥтекшесіндегі ауа ӛлшеу стерженінің 
ернемегіне бағытталған немесе екінші ҧшы ӛлшеу обьектісімен контактіге 
тҥсетін рычагтың бір бағанына бағытталған) болады. 
 
Аспаптардың дәлдігіне метрологиялық талдау жҥргізуде пневматикалық 
жҥйелердің дәлдігіне талдау жҥргізуге ерекше кӛңіл бӛледі. Аспаптың 
артықшылықтарына: салыстырмалы тҥрде қҧрылымының қарапайымдылығы, 
ӛлшенетін ауа қатарларының беттерін тазалауда контактсіз ӛлшеуді қолдану 
мҥмкіндігі, ӛлшемінің жоғары дәлдігі, ӛлшемдерді, пішіннің қателіктерін 
анықтау мҥмкіндігі, ӛлшенетін шамаларды есептеу және жинақтау мҥмкіндігі, 
дистанционды ӛлшеу мен ҥздіксіз ақпараттарды алу мҥмкіндігі жатқызылады.
Кемшіліктері – қалыпты қысымдағы тазартылған ауаны кӛп кӛлемде қажет етуі, 
пневматикалық жҥйенің инерциялығы, ӛлшеудің дәлдігіне әсер ететін ӛлшеу 
аумағындағы температураның ӛзгергіштігі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   200




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет