Берілістердің кинематикалық дәлдігі.Кинематикалық дәлдікті
қамтамасыз етуге берілістің кинематикалық қателігін және дӛңгелектің
кинематикалық қателігін шектейтін нормалар қарастырылған.
Берілістің кинематикалық қателігі F
кпп
деп берілістің жетектегі тісті
дӛңгелектің, бӛлгіш диаметрінің доға ҧзындығының сызықтық шамасымен
кӛрсетілген нақты υ
2
және номиналды (есептеу) υ
3
бҧрылыс бҧрыштарының
айырмасын айтады.
,
мҧнда r – жетектегі дӛңгелектің бӛлгіш шеңберінің радиусы.
Тісті дӛңгелектің кинематикалық қателігі F
кпк
деп дӛңгелектердің айналу
осьтерінің ӛзара номиналды орналасуы жағдайындағы, тісті дӛңгелектің
жетектегі дәл жҧмыс (ӛлшеу) дӛңгелегінің нақты υ
2
және номиналды
(есептеу) υ
3
бҧрылыс бҧрыштарының айырмасын айтады, оны бӛлгіш
диаметрінің доға ҧзындығының сызықтық шамасымен кӛрсетеді.
Кинематикалық дәлдік параметрлеріне адымның жиналған қателіктері,
тіс тәжінің радиалды соғуы, жалпы нормаль ҧзындығының тербелісі,
номиналды ось аралық ӛлшеу арақашықтығы жатады.
Беріліс жҧмысының бірқалыптылығы.Берілістің бҧл сипаттамасы
тісті дӛңгелектің айналымында қателіктері кӛп рет (цикл бойынша) білінетін
және кинематикалық қателіктің бӛлігін қҧрайтын параметрлерімен
анықталады.
Берілістің бірқалыпты жҧмысын бҧзатын қателіктердің циклдық сипаты
және гармониялық талдау мҥмкіндігі бҧл қателікті кинематикалық қателік
ретінде нормалауға және анықтауға негіз береді. Берілістің циклдық f
zkor
қателігі және тісті дӛңгелектің f
zkr
қателігі берілістің немесе дӛңгелектің
кинематикалық қателігін қҧрайтын екі еселенген амплитудасы. Циклдық
қателіктерді шектеу ҥшін шақтамалар тағайындалған. Бҧл шақтамалар:
r ц zk zko F k f f
)
13
,
0
(
6
,
0
ӛрнегімен анықталады. Мҧнда k
ц
– тісті дӛңгелектің айналымындағы цикл
жиілігі, F
r
– тісті дӛңгелектің дәлдік дәрежесіндей f
zk
дәлдік дәрежесі бар тіс
тәжінің радиалды соғуының шақтамасы. Тісті дӛңгелектің айналымындағы
цикл жиілігі k
ц
артқан сайын циклдық f
zkor
қателік және тісті дӛңгелектің f
zkr
қателігі кемитінін ӛрнектен кӛруге болады.
Тіс пішінінің қателігі f
fr
– арасында дӛңгелек тісінің нақты активті бҥйір
пішіні орналасқан екі жақын номиналды бҥйір пішіні арасындағы нормаль
r F кпп
)
(
3
2
94
бойымен алынған арақашықтық. Пішін қателігі дӛңгелек қозғалысының
бірқалыпты болмауын, қосымша динамикалық жҥктеменің пайда болуына,
тістердің тҥйісу беттерінің азаюына әкеледі.