Берілістегі тісті дӛңгелектердің тҥйісу тҥрлері. Берілістің қызуы
кезінде сыналану мҥмкіндігін жою ҥшін, майлау сҧйықтарына ағу
жағдайларын қамтамасыз ету ҥшін және кері қимылда болатын ӛлі жҥрісті
шектеу ҥшін дӛңгелектің бҥйірлік саңылауы j
п
(тҥйіскен дӛңгелектердің
тістерінің жҧмыс жасамайтын пішіні арасында) болуы керек. Бҧл саңылау
берілістің жасау және орнату қателігін ӛтемдеу ҥшін және жҧмыс кезінде
жҧмыс жасамайтын пішінде пайда болатын соғуды жою ҥшін қажет.
Тісті берілістің шақтама жҥйесі дӛңгелек пен берілістің дәлдік
дәрежесіне тәуелді емес, кепілдікпен берілетін бҥйірлік саңылауды j
п min
(2.26-
сурет) тағайындайды.
J
П
2.26- сурет
Тҥрлі ӛнеркәсіп талаптарын қанағаттандыру ҥшін, дӛңгелектердің
жасалу дәлдігі дәрежесіне тәуелді емес j
п min
, тҥрлі мәндерін анықтайтын,
тҥйісудің 6 тҥрі қарастырылған. A, B, C, D, E, H тҥйіндесулерін 3-12, 3-11, 3-9,
3-8, 3-7, 3-7 бірқалыпты жҧмыс нормалары ҥшін, сәйкес дәлдік дәрежесіне
қолданады. Н тҥйіндесуі ҥшін саңылау нӛлге тең, А ҥшін ең ҥлкен, В – жиі
қолданады, ӛйткені ол дӛңгелек пен тҧрқының қызу температурасы
айырмашылығы 25
0
С келетін болат немесе шойын берілістерінің сыналану
мҥмкіндігін жоятын минималды бҥйір саңылауын кепілдікпен береді.
I-ден VI-ке дейінгі рим сандарымен, кему ретімен белгіленетін ось
аралық арақашықтық ауытқуының 6 класы тағайындалды. Әрбір тҥйіндесуде
кепілденген бҥйір саңылауы, ось аралық арақашықтық ауытқуының класымен
қарастырылған ауытқулардың (Н және Е тҥйіндесулері ҥшін II клас, D, C, B, A
тҥйіндесулері ҥшін – III, IV, V, VI сәйкес кластары) сақтаумен қамтамасыз
етіледі. Тҥйіндесу тҥрлері және кӛрсетілген кластар сәйкестігін ауыстыруға
болады.
Тісті дӛңгелектердің дәлдік дәрежесін талдау. Дәлдік дәрежесін
кинематикалық дәлдікке, бірқалыптылыққа, берілетін қуатқа, дӛңгелектердің
шеңберлік жылдамдығына қойылатын талаптарға байланысты тағайындайды.
Мысалы, тҥзутісті дӛңгелектердің 10-15 м/с шеңберлік жылдамдығында 6-7
клас, 20-40 м/с жылдамдықта 4-5 дәлдікті дӛңгелектерді қолданады. Дәлдік
дәрежесі есептеу жолымен анықталады. Дәлдік дәрежесін таңдауда осындай
берілістерді пайдалану тәжірибесі ескеріледі және дәлдік нормаларын
қҧрамалау принципін міндетті тҥрде қолдану, атап айтсақ нақты беріліс ҥшін,
оның арналуына байланысты тҥрлі дәлдік дәрежесін: кинематикалық дәлдік
95
нормасы бойынша, жҧмыс жасау бірқалыптылығы және тістердің тҥйісуі
бойынша тағайындайды. Дәлдік нормаларын қҧрамалау пайдалану процесінде
дӛңгелектің қажет параметрлеріне ғана жоғары дәлдік тағайындауға мҥмкіндік
береді.
Достарыңызбен бөлісу: |