Тақырыптың атауы
|
Дәріс
|
Тәжірибелік / Студиялық / Зертханалық сабақ
|
СӨЖ
|
ОСӨЖ
|
І. Модуль. Физикалық зерттеу әдістерінің жалпы сипаттамасы
|
1.1
|
Кіріспе. Физикалық зерттеу әдістерінің жалпы сипаттамасы
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
1.2
|
Физикалық зерттеу әдістерінің жіктелуі
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
ІІ. Модуль. Молекулалық спектроскопия әдістері
|
2.1
|
Атомды спектроскопия
|
1
|
|
|
|
2.2
|
Инфрақызыл спектроскопия ЖКШ құбылысы мен айналмалы спектрлер теориясы
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
2.3
|
Электрондық парамагниттік резонанстық спектроскопия
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
2.4
|
Релаксация. ЭПР сигналының ені мен түрі. ЭПР спектроскопияның техникасы мен тәжірибелік әдістемелері
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
2.5
|
Жұтылудың электрондық молекулалық спектрлері
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
2.6
|
Ядролық-магниттік резонанстық спектроскопия
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
ІІІ. Модуль. Оптикалық талдау әдістері
|
3.1
|
Масс-спектрометрия
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
3.2
|
Потенциометриялық титрлеу
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
3.3
|
Кондуктометрия
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
3.4
|
Поляриметрия
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
3.5
|
Рефрактометрия
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
3.6
|
Электрофорез
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
ІV. Модуль. Хроматографиялық талдау әдісі
|
4.1
|
Газ-сұйықты хроматография
|
1
|
2/4
|
4
|
2
|
Барлығы
|
15
|
30/60
|
60
|
30
|
9. Дәріс сабақтарының мазмұны
1-модуль
Физикалық зерттеу әдістерінің жалпы сипаттамасы.
Дәріс 2 сағат, тәжірибелік/студиялық/зертханалық сабақ 2/4 сағат, СӨЖ 4 сағат
№ 1 дәріс
Тақырыбы: Кіріспе. Физикалық зерттеу әдістерінің жалпы сипаттамасы.
Жоспары:
1. Химиядағы физикалық зерттеу әдістерінің түрлері
2. Молекулалардың химиялық құрылымын идентификациялау және анықтау
3. Физикалық әдістердегі тура және кері есептер
№2 дәріс
Тақырыбы: Физикалық зерттеу әдістерінің жіктелуі.
Жоспары:
1. Физикалық зерттеу әдістерінің жіктелуі
2. Физикалық зерттеу әдістерінің ең маңызды жалпы сипаттамалары
2. Модуль.
Молекулалық спектроскопия әдістері.
Дәріс 6 сағат, тәжірибелік/студиялық/зертханалық сабақ 2/4 сағат, СӨЖ 4 сағат
№3 дәріс
Тақырыбы: Атомды спектроскопия.
Жоспары:
1. Атомды-эмиссиялық спектроскопия
2. Аспап құрылысының принципі
3. Атомды-абсорбциялық спектроскопия. Абсорбциялық спектрлерді алудың жағдайлары мен қысқаша теориясы
4. Аспап құрылғысы және талдау әдістемесі
№4 дәріс
Тақырыбы: Инфрақызыл спектроскопия ЖКШ құбылысы мен айналмалы спектрлер теориясы.
Жоспары:
1. Жарықтың комбинациялық шашырау эфектісі
2. ЖКШ спектроскопиясының лазерлі техникасы
3. ИҚ-спектроскопиясының техникасы мен әдістемесі
№5 дәріс
Тақырыбы: Электрондық парамагниттік резонанстық спектроскопия.
Жоспары:
1. Магнит резонансты әдістердің физикалық негіздері
2. ЭПР құбылысының физикалық негіздері. g-фактор және оның қасиеттері
3. ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану
4. Сыртқы тұрақты магнит және айнымалы электр магнит өрістеріндегі парамагнитті бөлшектер
5. Тұрақты магнит және айнымалы электр магнит өрісіндегі парамагниттік бөлшектер. ЭПР шарттары
№6 дәріс
Тақырыбы: Релаксация. ЭПР сигналының ені мен түрі. ЭПР спектроскопияның техникасы мен тәжірибелік әдістемелері.
Жоспары:
1. Релаксация процестері
2. Релаксация процестерінің резонансқа ықпалы
3. ЭПР спектрінің интегралдық интенсивтігі.
4. ЭПР спектрдегі сызықтардың мультиплеттігі.
5. ЭПР спектроскопияның техникасы мен тәжірибелік әдістемелері
№7 дәріс
Тақырыбы: Жұтылудың электрондық молекулалық спектрлері.
Жоспары:
1. Молекулалардың электрондық спектрлерінің теориялық негіздері
2. Электрондық ауысулар байқалатын электр магниттік спектрлері
3. Аспап құрылысының принципі мен талдау әдістері
№8 дәріс
Тақырыбы: Ядролық-магниттік резонанстық спектроскопия.
Жоспары:
1. Ядролық-магниттік резонанстық спектроскопияның теориялық негіздері
2. Химиялық ығысулар
3. ЯМР сигналының аса жіңішке құрылымы
4. ЯМР спектроскопиясының техникасы мен тәжірибелі әдістемелері
3. Модуль.
Оптикалық талдау әдістері.
Дәріс 6 сағат, тәжірибелік/студиялық/зертханалық сабақ 2/4 сағат, СӨЖ 4 сағат
№9 дәріс
Тақырыбы: Масс-спектрометрия.
Жоспары:
1. Масс-спектрометрдің негізгі сипаттамалары
2. Масс-спектрометрия әдісі
3. Масс-спекпрометрдiң жұмыс істеу принципі және оның негізігі сипаттамалары.
№10 дәріс
Тақырыбы: Потенциометриялық титрлеу.
Жоспары:
1. Ионометрия және потенциометриялық титрлеу
2. Индикатор электродтар
№11 дәріс
Тақырыбы: Кондуктометрия.
Жоспары:
1. Кондуктометриялық титрлеу
2. Кондуктометриялықтитрлеу қисықтары. Эквивалентік нүктесін анықтау
№12 дәріс
Тақырыбы: Рефрактометриян
Жоспары:
1. Молекуланың электрлік қасиеті
№13 дәріс
Тақырыбы: Поляризация.
Жоспары:
1. Поляризация
2. Молекулалық рефракция
№14 дәріс
Тақырыбы: Электрофорез.
Жоспары:
1. Буферлі ерітінділер
2. Буффер сыйымдылығы
4. Модуль.
Хроматографиялық талдау әдісі.
Дәріс 6 сағат, тәжірибелік/студиялық/зертханалық сабақ 2/4 сағат, СӨЖ 4 сағат
№15 дәріс
Тақырыбы: Газ-сұйықты хроматография.
Жоспары:
1. Хроматография теориясы
2. Хроматографияның физикалық және химиялық негіздері
3. Адсорбция кинетикасы
4. Процестің рәсімдеу әдісіне байланысты: колонкалық және жазықтық.
5. Газды хроматографиядағы детекторлар
10. Тәжірибелік/студиялық/зертханалық сабақ мазмұны
№1 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Темірді (ІІІ) трисульфосалицил түрінде анықтау.
Жоспары:
1. Физикалық зертеу әдістеріне жалпы сипаттама
2. КФК аспабын қолданып оптикалық тығыздық пен өткізу коэффициенттері бойынша анықтау
Тапсырмалар:
1. Құралдармен жұмыс жүргізу ерекшелігін талдау
2. Қорытындыны жазу
№2 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Дифференциалды фотометриялық әдіс арқылы электролиттегі мысты анықтау.
Жоспары:
1. Ламберт-Бер-Бугер заңын қолдану аумағын анықтау
2. Спектралды талдауда қолданылатын фотометриялық әдіс арқылы оптикалық тығыздық пен өткізу коэффициенттері бойынша электролиттегі мысты КФК аспабында анықтау
Тапсырмалар:
1. Қондырғының сипаттамасы
2. Қорытындыны жазу
№3 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Фотоколориметриялық әдіспен Ni никель ионын анықтау.
Жоспары:
1. Элементтің концентрациясын шектеуші ерітінділер әдісі арқылы анықтау
2. Фотоколориметриялық әдіспен Ni никель ионын анықтау, стандартты ерітінділер дайындап үйрену, градуирленген график әдісін іс жүзінде қолдану
Тапсырмалар:
1. Аспап құрылғысының сызбасын жаса
2. Қорытындыны жазу
№4 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Гравиметриялық әдіс арқылы темір массасын табу.
Жоспары:
1. Аналитикалық химиядағы тура тәсіл болатын гравиметриялық әдісті тәжірибеде қолдануды үйрену
2. Жұтылудың электрондық молекулалық спектрлерін анықтау
Тапсырмалар:
1. Спектралды талдауды орындау ерекшеліктері
2. Қорытындыны жазу
№5 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Темірді (III) градуирленген график әдіс арқылы фотометриялық анықтау.
Жоспары:
1. Градуирленген график әдісін қолданылу
2. Жұтылудың интенсивтілігін анықтау
Тапсырмалар:
1. Спектралды талдауды орындау
2. Қорытындыны жазу
№6 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: КФО құралында молярлық қасиеті әдісіне сүйеніп калий перменганатының концентрациясын фотометриялық анықтау.
Жоспары:
1. Ерітіндінің концентрациясын анықтау
2. Абсорбциялық спектор аспаптарының негізгі бөліктерін қолдану
Тапсырмалар:
1. Концентрациясын анықтау
2. Қорытындыны жазу
№7 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Мыс (II) үстемелік әдіспен фотометриялық анықтау.
Жоспары:
1. Электрондық жұту спектрлеріндегі қосарланған жүйелердің спектрлері және кеңістіктік эффектілері анықтау
Тапсырмалар:
1. Буферлік қоспа дайындап, колориметрлік әдіспен анықта
2. Қорытындыны жазу
№8 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Қоспадағы хромды (VI) және марганецті (VII) фотометриялық анықтау.
Жоспары:
1. ЭПР-ді органикалық радикалдарды және парамагниті металдардың комплекс иондарын зерттеуде қолданумен таныстыру
Тапсырмалар:
1. Көрінетін және УК – облыстарда қолданылатын абсорбциялық спектроскопияның техникасы мен әдістемесі
2. Қорытындыны жазу
№9 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Темірдің жалпы мөлшерін фотометриялық әдіспен анықтау.
Жоспары:
1. Оптикалық тығыздықтың мәні бойынша темірдің концентрациясын анықтау
Тапсырмалар:
1.Темірдің мөлшерін калибрлік график бойынша анықтау
2. Қорытындыны жазу
№ 10 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Судың органолептикалық қасиеттерін сипаттайтын көрсеткіштерді (температура, мөлдірлік, түсі, шөгінді, пленка, иісі, дәмі) анықтау.
Жоспары:
1. Анализге дайындалған суды сандық және сапалық түрде анықтау
Тапсырмалар:
1. Зерттеуге арналған суды дистельденген сумен салыстырып, фотометрлеу
2. Қорытындыны жазу
№11 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Судың рН-ын анықтау.
Жоспары:
1. Судың рН-ын электрометриялық (потенциометриялық) әдіспен анықтау
2. Судың рН-анықтау
Тапсырмалар:
1. Судың рН-ын электрометриялық (потенциометриялық) әдіспен анықтау жолдары
2. Тірі ағзадағы рН тұрақтылығын сипаттаңдар. рН мәнінің өзгеруі физиологиялық процестер мен жалпы өмір сүру деңгейіне әсері
3. Қорытындыны жазу
№12 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Потенциометрлік қышқылды-сілтілік титрлеу.
Жоспары:
1. Потенциометрлік қышқылды-сілтілік титрлеуді жүргізу
2. Потенциометриялық әдістің негіздері
3. Аналитикалық сигналды өлшеу
Тапсырмалар:
1. Стандартты және нағыз электродты потенциал
2. Электродтар (салыстырмалы және әмбебап), олардың қысқаша сипаттамасы мен потенциометрияда қолдану
3. Потенциометрияның әртүрлілігі
4. Қорытындыны жазу
№13 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Органикалық еріткіштердің рефрактометр көмегімен сыну коэффициентін анықтау.
Жоспары:
1. Ерітіндінің аддивтивтік рефракция заңының орындалуын тексеру, екі компонентті ерітіндінің концентрациясын рефрактометр әдісі арқылы анықтауды меңгеріп, жүргізу
2. Рефрактометриялық талдау әдісі
Тапсырмалар:
1. Екі компонентті ерітіндідегі сыну коэффициентін анықтау
2. Ерітінді концентрациясының сыну коэффициентіне тәуелділігіне талдау жасау
3. Қорытындыны жазу
№14 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Хромотографиялық алмасу әдісімен сілтілік металдың мөлшерін хромотографиялық анықтау.
Жоспары:
1. Хромотографиялық алмасу әдісімен сілтілік металдың мөлшерін хромотографиялық анықтау, катионитті жұмысқа дайындау
Тапсырмалар:
1. Катионитті қышқыл ерітіндісімен өңдеу арқылы сілтілік металдарды хромотографиялық анықтау
2. Сілтілік металл тұзын катиониттен өткізу
3. Ионалмасу хроматографиясының практикалық қолданылуы
4. Қорытындыны жазу
№15 Зертханалық сабақ
Тақырыбы: Заттардың қоспасын хроматографиялық бөлу.
Жоспары:
1. Сірке қышқылды қорғасынды көмір арқылы адсорбциялау
2. Боялған зольді белсендірілген көмір арқылы адсорбциялау
3. Адсорбцияланған заттың элюациясы
Тапсырмалар:
1. Зат қоспаларын хромотографиялық бөлу
2. Қорытындыны жазу
11. СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру кестесі:
№
|
СӨЖ тапсырмалары
| Бақылау түрі |
Тапсыру мерзімі (апта)
|
1
|
Физикалық әдістердің химиядағы ролі қандай?
Физикалық әдістердің қазіргі деңгейі мен перспективалары.
| Мәнжазба |
1 апта
|
2
|
Рентгенография, электронография, нейтронография әдістерін қолдану. Аймақтарын көрсетіңіздер. Рентгенография әдісін газдар мен пленкаларды зерттеу үшін тиімді ме?
Сипаттамалық уақыты қалай анықтауға болады?
|
Кесте түрінде сипаттама беру
|
2-апта
|
3
|
Электромагниттік сәулелердің негізгі сипаттамалары (толқындық және кванттық).
Толқын ұзындықтарына сәйкес спектр аймақтары. Электромагниттік сәулелер энериясы.
|
Кесте түрінде сипаттама беру
|
3-апта
|
4
|
Спектрлік аспаптардың негізгі түйіндері :қоздырушы көзі (жалын, доға, ұшқын), дисперстеуші элемент (призма, дифракциялық тор, интерферентік құрылғы), жарық қабылдағыш (фотопластинка және фотоэлемент).
КШ спектрлері бойынша сапалық және сандық аналіз.
|
негізгі ұғымдарға үш тілде глоссарий жазу
|
4-апта
|
5
|
Үлгідегі элементтің концентрациясын градуирлеуші қисық арқылы анықтау.
Үлгідегі элементтің концентрациясын шектеуші ерітінділер әдісі арқылы анықтау.
Талдау приборлары мен тәсілдері КФК-2 оптикалық сызба схемасын сызу.
|
Кесте түрінде сипаттама беру
|
5–апта
|
6
|
Алифатты көмірсутектер туындыларындағы функционалдық топтарды анықтау.
Бір немесе бірнеше қос байланысы бар заттарды функционалдық анализдеу. Заттың формуласын анықтау.
|
Кесте түрінде сипаттама беру
|
6–апта
|
7
|
Орын басқан бензолдар мысалында құрылымдық талдау жүргізу. Анализделетін заттың құрылымдық формуласын анықтау.
|
Презентация жасау
|
7–апта
|
8
|
Жаңа буын ИК-спектрлері.
Сіңірудің электрондық спектрлерін интерпретациялау.
|
Ассоциограмма жасау арқылы сипаттама беру
|
8–апта
|
9
|
УФ әдісінің теориялық негізі, оптикалық спектроскопия аспаптарының принципі мен талдау әдістері.
|
Ассоциограмма жасау арқылы сипаттама беру
|
9-апта
|
10
|
ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану.
|
Тест
|
10-апта
|
11
|
Химиялық қосылыстардың ЭПР спектрлерін кескіндеу әдістері.
ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану.
|
Ассоциограмма жасау арқылы сипаттама беру
|
11-апта
|
12
|
ЯМР әдісін қолдану. ЯМР спектрометрлері құралдың құрылысы.
|
Кесте түрінде сипаттама беру
|
12-апта
|
13
|
Масс спектрометрдің принциптік сызбасына сипаттама.
|
Кесте түрінде сипаттама беру
|
13-апта
|
14
|
Хроматографиялық шыңның параметрлері. Хромотографиялық шыңдардың элюциялық сипаттамалары.
|
Ассоциограмма жасау арқылы сипаттама беру
|
14-15-апта
|
12. ОСӨЖ өткізу жоспары:
№
|
ОСӨЖ тапсырмалары
| Бақылау түрі |
1
|
Әдістің физикалық теориясы. Зерттеудің спектроскопиялық және дифракциялық әдістері.
Физикалық зерттеу әдістерінің жалпы сипаттамасын (Сезімталдық және ажырату қабілеті. Әдістің сипаттаушы уақыты.) талдау.
| |
2
|
Эмиссиялық спектроскопия әдісінің қысқаша теориясы
Спекторлардағы интенсивтілік пен ауысу ықтималдылығы. Спекторлардағы интенсивтілік пен ауысу ықтималдылығы.
|
Тірек-сызба түрінде жасау
|
3
|
Комбинациялық шашыратудың айналмалы спектрінің жиіліктері үшін теңдеулер. сызықтық молекулалар жағдайы.
Эмиссиялық спектроскопия әдісінін практикалық қолдану.
|
Тест
|
4
|
Жарық сіңірудің негізгі заңы
|
Тірек сызба түрінде
|
5
|
ИҚ-спектрлерді интерпретациялау. ИҚ спектрлерді кескіндеу әдістері.
|
Ассоциограмма жасау
|
6
|
Заттың сипаттаушы жұту жолақтарын анықтау. Оптикалық тығыздықты өлшеу.
Оптикалық тығыздықтың концентрацияға тәуелділігі.
|
Тірек сызба түрінде
|
7
|
Орынбасарлардың заттың жұту спектріне ықпалы.
Еріткіштердің заттың жұту спектріне ықпалы. Мольдік жұту коэффициентін анықтау.
|
Презентация жасау
|
8
|
УФ әдісінің теориялық негізі, оптикалық спектроскопия аспаптарының құрылысы (спектрометр СФ,ФК).
УФ-спектрлердің кескіндеу.
|
Кескіндеу сурет түрінде және сипаттама беру
|
9
|
ЭПР – спектрін алу. g – факторды есептеу. Тәжірибе шарттарының өзгеруінің спектрдің түріне ықпалы.
ЭПР сызығының енінің заттағы парамагниттік орталықтардың концентрациясына тәуелділігі. Спин алмасу жылдамдығы тұрақты тәжірибелік мәліметтер бойынша есептеу.
|
Презентация жасау
|
10
|
Химиялық қосылыстардың ЭПР спектрлерін кескіндеу әдістері және сызу.
ЭПР спектроскопиясын химияда қолдану.
|
Тірек-сызба түрінде жасау
|
11
|
ЯМР-әдісінің теориялық негіздері. Аспаптың құрылысы. Органикалық заттардың ПМР спектрлерін жазу.
|
Ассоциограмма жасау
|
12
|
Ядролық-магниттік спектроскопия Органикалық заттардың ЯМР спектрлерін кескіндеу әдістері және сызу.
|
Ассоциограмма жасау
|
13
|
Газды хроматография негіздері.
Хроматография әдістерінің жіктелуі.
Хроматографиялық шыңның параметрлері.
|
Үш тілде глоссарий жазу
|
13. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі
13.1. Негізгі әдебиет
1. Мансуров З.А., Коллесников Б.Я. Химиядағы физикалық зерттеу әдістері. Алматы: Қазақ университеті, 2006.
2. Пентин Ю.А., Вилков Л.В.Физические методы исследования в химии. М.:Мир, 2006.
3. Физические методы исследования неорганических веществ. под редакцией А.Б: Никольского. М.: ,2006.
4. Драго Р. Физические методы в химии: в 2-х т. М.:Мир, 1981.
5. Коллесников Б.Я., Мансуров З.А. Физические методы исследования в химии. Алматы: Қазақ университеті, 2000.
6. Вилков Л.В., Пентин Ю.А. Физические методы в химии. Резонансные оптические методы. М.: Высшая школа, 1989.
7. Вилков Л.В., Пентин Ю.А. Физические методы в химии. Структурные методы и оптическая спектроскопия. М.: Высшая школа, 1987.
13.2. Қосымша әдебиет
1. Бакшиев Н.Г. Введение в молекулярную спектроскопию. Л., Изд-во Ленингр. ун-та, 2004
2. Дулицкая Р.А., фельдман Р.И. Практикум По физической и коллоидной химии. М., «Высшая школа», 1978
3. Қ.С. Құлажанов Аналитикалық химия.- А.(Физикалық- химиялық талдау әдістері.): Санат, 1996.
4. В.П. Васильев, Л.А. Кочергина, Т.Д. Орлова Аналитическая химия Книга ІІ М., Дрофа , 2003
Достарыңызбен бөлісу: |