Қазақстан республикасы білім



бет70/133
Дата01.11.2023
өлшемі2.69 Mb.
#482066
түріОқулық
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   133
Геодезия кітабы

Бұрыш əдісі. Бұл əдісте берілген хорда шамасы (көбінесе бұл шама 20 метр деп алынады) ортаңғы β бұрышын анықтайды (86-сурет).
НК нүктесінде теодолит орнатып, тангенс сызығынан
  ,2,3 ,… жəне қатар бағытымен АВ = а кесіндісін салады,
2

əрі қарай сызықтық-бұрыштық қиылыстыру əдісімен С, D жəне де келесі нүктелерді табады.



    1. сурет. Хорда (бұрыш) əдісімен бұрылыс қисығын қадалау

Бұрылыс қисықтарын қадалау кестесінен φ бұрыштарының а
= 20 м хорда жəне əртүрлі шамадағы R радиусы үшін шамаларын алады, кестемен жұмыс істеу реті оның мəтінінде айтылған.
Хорда (бұрыш) əдісімен бұрылыс қисығын қадалауда өлшеу кезіндегі қателері бірте-бірте артып отыратынын еске сақтау керек.

§11.5 Тік жазықтықтағы қисықтарды қадалау


Дөңнің екі жағындағы іргелес ұзынабойлық профильдік еңкіштік, тік шеңбердің доғасы арқылы жалғасқан еңкіштіктің алгебралық айырмашылығы ретінде атқарылады
= 0.002 жəне одан да артық.

Тік қисықтың радиусы, ереже ретінде қабылданғандай 5000 м тең болуы керек.
Жағдай болмаған қиын жағдайда бас темір жолдарыын ради- усы 4000 жəне 3000 м, ал өте қиын жағдайда 2500 жəне 2000 м жобалауға рұқсат беріледі. Парк ішіндегі жəне қызмет жолдарын- да тік қисықтың радиусы 1500 м дейін жетуі мүмкін. 87-суретте еңкіштіктердің жалғасу тəсімі берілген.
Еңкіштіктердің тік жалғасу
тангенсі ОТ1=ОТ2формуламен анықталады
Т =R i , (137)
2

мұндағы, R – тік шеңбердің ради-

    1. сурет. Еңкіштіктердің жалғасу тəсімі

усы;

- жалғасқан еңкіш-



тіктің алгебралық айырмашы- лығының абсолюттік шамасы.
Бұл шаманы есептегенде жоғары көтерілу мəндері «плюс», төмен түсуі «минус» деп қабылданады.
Биссектериса ОК = Б шамасы жоғары дəрежелі дəлдікпен формула арқылы анықталады
Б = T 2 . (138)
2R
Қисық ұзындығы мен тангенс сызығықтарының қосындысы іс жүзінде өте аз, сондықтан оларды тең деп алады
К = 2Т. (139)
Тік қисықтың үстінде орналасқан кез келген нүктенің орнала- су жағдайлары тікбұрышты х, у координаталармен анықталады.

Абсцисса осі х қисықтың басынан бекеттер үстімен өтеді де, у
ординаты формуламен анықталады (88-сурет)

у x2 .
2R

(140)







Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   133




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет