58-сурет. Профиль үстінде қызыл сызықты салу тəсімі
7-жолаққа, трассаның көлбеулігін метрдің мыңдық шамасын- да (про-милмен) көрсетеді. Мұнда көлбеуліктің өзгеруі трасса- ның кез келген жерінде емес, құдықтар арасында ғана болады. Ұзынабойлық профильдің 1– 7-жолақтары қосымша сипатта- малармен толықтырылып отырады: құбыр қандай материалдан жасалған, диаметрі, құбырдың басқа жер асты тораптарымен (коммуникациялармен), авто жолдарымен жəне т.б. қиылысулары; профиль сызбасы əртүрлі ескертулермен, шартты белгілермен жəне басқа да берілімдермен қоса беріледі.
Профильге жобалық сызықты салу. Профиль үстінде жо- балық сызықты, берілген көлбеулікте қызыл түспен жүргізеді. Көлбеулікті есептеу кезінде трасса бойындағы қазып алыну- шы жер көлемімен, толтырылмақшы жер көлемі жобамен тең болғанын еске ала отырып жобалайды. Есептеудің реті төменде берілген.
Айталық, ПК 5 пен ПК 7 арасында (57-сурет) автомобиль жо- лының трассасы бар. NQ жобалық көлбеу сызығын профильге салу үшін, бастапқы нүктенің биіктігін (қызыл биіктігін) жəне жобалық көлбеуліктің шамасын білуіміз керек. Айталық, ПК 5 қызыл биіктігі 42,04 м жəне ПК 5-тен ПК 7 дейінгі көлбеулік i =
0.02. Онда ПК 6 қызыл биіктігі төмендегідей есептеледі:
Н6=Н5 + h = Н5 + d·tqγ = Н5 + di. (101)
(100) формулаға мəндерін қойсақ,
Н6= 42,04+(100·0,02) = 44,04 м.
ПК 7 қызыл биіктігі жоғарыдағы есептеу жолымен іске асады.
Н7 = 46,04 м.
Сонда келесі нүктенің қызыл нүктесі алдыңғы нүктенің қызыл биіктігіне алдыңғы нүктенің биіктігін қосып, жобалық сызықтың көлбеулігіне көбейткенге тең болады. (101) формуланы жалпылама түрде төмендегідей жазуға болады:
Н6= Нn-1+di (102)
Қызыл жəне қара биіктіктердің айырмасын жұмыс істеу биіктігі деп атайды. 58-суретте жұмыс істеу биіктігі болып, тө- мендегі мəндер саналады,
5 6 7
h/ = - 4,04 м; h/ = + 0,78 м; h/ = + 1,74 м.
Егер қара биіктік қызыл биіктіктен көп болса, онда трассаның бұл тұсында қазу жұмысы жүргізіледі (ПК 5), ал егер қара биіктік қызыл биіктіктен аз болса, онда бұл жерде үю жұмысы атқары- лады деген сөз (ПК 6 жəне ПК 7).
Жобалық сызықтың жер бетімен қиылысу нүктесі, Мысалы М нүктесі (54-сурет) нөлдік жұмыс нүктесі деп аталады, яғни бұл тұста қазу немесе үю жұмыстары жүргізілмейді.
Нөлдік нүктеден жақын бекетке дейінгі жазық х арақашық- тығын формуламен есептеуге болады:
h
x
/
6
h/ d x
, одан х = d
/ 6
h
h/ h
/ . (103)
5 6 5
суреттен мəндерін орынына қойсақ:
x= 100 0, 78 = 16.2 м.
0, 78 4, 04
Достарыңызбен бөлісу: |