Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің 2011 жылғы 19 наурыздағы №127 бұйрығы «Ішкі су көлігі туралы»
жүктеу/скачать 12.36 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- § 6. Рұқсат етілетін кернеулер
- 19-қосымшасында
- 84-тармағы 1) тармақшасына
- § 8. Жалпы шекті беріктілік есебі
- 82-тармағы
- § 9. Кеменің қызмет ету мерзімінің соңындағы корпустың жалпы беріктілік есебі.
- 120-122-тармақтарына
- 25-қосымшасына
- 5. Кеме корпусын құрастыру
| § 5. Кернеулерді қосындылау
93. Жалпы иілуден корпус байланысының және жергілікті жүктемеден есепті жүктемесі мәніне, орналасу және ішкі жүктеменің әрекеттегі бағытына қатысты анықтайды. 94. Олардың әрқайсысы үшін бөлек есептелген, бірнеше ішкі жүктеме кернеуінің бір мезгілді әрекет кезіндегі есепті жүктемесін анықтау үшін Қағида бойынша жасау механикаларын қосындылау керек. Сонымен бірге тексеріліп жатқан корпус байланысында әртүрлі белгідегі есепті жүктемелердің едәуір үлкен мәнге қол жеткізетін ішкі жүктеме әсерінен осындай мүмкін болатын комбинацияларды қабылдайды. Тексеріліп жатқан корпус байланысының есепті жүктемесіне рұқсат етілгеннен жоғары болмайтын, жоғары қалыпты және қатысты кернеулерді қабылдайды. 95. Жалпы бойлық иілуге қатысушы корпус байланысының бойлық беріктілігін жергілікті жүктеме кернеуімен жалпы бойлық иілуден кернеулердің алгебралық бірігуі нәтижесінен алынған кернеу бойынша тексереді. 96. Жүктерді палубта тасымалдамайтын кемелер үшін, қосынды кернеуін түпкі байланыста ғана шығарады.
97. Жүкті палубада тасымалдайтын барлық кемелер үшін палуба байланыстарындағы қосынды кернеу палубаға жергілікті жүктемені ескеру арқылы шығарылады. 98. Кернеуді анықтау және қосындылау екі есепті иілу кемесінің сәтіне жүргізіледі: майысу кезінде және асыра иіп жіберу кезінде.
99. Жалпы иілу және қайта жабу иілімінің қосынды кернеуі оның байланысындағы тіреуіш және аралығының сыртқы және ішкі шеті үшін анықталады. § 6. Рұқсат етілетін кернеулер 100. Жалпы майысудың және жергілікті жүктеменің және қосынды кернеулердің кернеуін есептеу кезінде қауіпті қалыпты және қатысты кернеулерге қабылданады: 
мұндағы RеН - материал ағымдылығының шегі;  мынадай формула бойынша есептелінетін коэффицент
101. Рұқсат етілетін кернеулер нормасы осы Қағидаға 19-қосымшасында келтіріліген. § 7. Орнықтылық есебі 102. Орнықтылықтың тексеру есебін корпустың келесі элементтері үшін орындау қажет: 1) жалпы иілуде пайда болатын ең жоғарғы сығылатын кернеуге әсер ететін бойлық қалқалардың палубалық жабулары, екі түпсіз кемелердің түпкі жабылуы, палубаның бойлық қабырға қаттылығы, түбі, екінші түбі, борттары; 2) ең жоғары сығылатын кернеуге әсер ететін пиллерстер (жекелеген және ферм құрамында) және көлбеулер; 3) жалпы иілісте пайда болатын ең жоғарғы қатысты кернеуге әсер ететін борттық қаптама және бойлық аралықтың табақшалары. 103. Орнықтылыққа тексеруді өлшемдік (эйлерлі түзетілген) кернеулердің σкр. Гук заңынан ауытқыуын ескере отырып орындайды. Өлшемдік кернеулер болжамда шығарылғын эйлерлік кернеуден σэ тәуелді болып табылады, корпус элементінің материалы орнықтылықты жоғалтқан кезе Гук заңына бағынады. 104. Сығылған болат серіппелер үшін ауысрпалы кернеуді мынадай формуламен табады, МПа:
105. Жиектің ұзындығы бойында сығылған пластинның өлшемдік кернеуі, МПа, мынадай формуламен есептейді: 
мұндағы σэ — эйлерлі кернеу, МПа: 
t — пластина қалыңдығы, см; а — қысқа жиектің ұзындығы, см; RеН — материал ағымдылығының шегі, МПа. 106. Түпкі және палубалық жабуларды сығу кезіндегі өлшемдік кернеулер, сондай-ақ бойлық қабырға қаттылығы материал ағымдылығының шегінен кем болмауы тиіс. Жинақтың көлденең жүйесі кезіндегі түптің бос шпангоуттың қаттылығы және бос бимстер өлшемдіктен төмен болмауы тиіс. Түпкі және палубалық жабудың және бойлық қабырға қаттылығының өлшемдік кернеуін мынадай мәнге дейін төмендетуге рұқсат береді. 
σсж —есепті жүктеме әрекетінен пайда болатын жалпы иілімдегі жабу немесе бойлық қабырғадағы сығудың ең жоғары кернеуі, МПа; Ку — орнықтылық қорының төмендегіге тең коэффициенті Ку = Ккл (0,75 + 0,25RеН/ 235), (120) RеН - ағымдағы материалдың шегі МПа; Kкл - «М» сыныпты кемелер үшін 1,43 және «О», «Р» және «Л» сыныпты кемелер үшін 1,33 тең коэффициент. 107. Орнықтылықты есептеу кезінде бойлық қабырға қаттылығы тиісті көлденең байланыстарға (флорлар, рамалық шпангоуттар және бимстер) еркін тірелген деп саналады. Бойлық қабырғаны қысу кезіндегі эйлерлік кернеулер, МПа, 
мұндағы Е - серпімділік модулі, МПа; І - өлшемдері осы Қағиданың 84-тармағы 1) тармақшасына сәйкес тағайындалатын, белдікпен жалғасқан көлденең қима қабырғасы ауданының инерция сәті, см4; b - қабырға аралығы, см; f - белдеммен жалғаспаған көлденең қима қабырғасының ауданы, см2 а- қабырға арлығының арақашықтығы (пластинаның кіші жағының ұзындығы), см; t - пластина қалыңдығы, см. 108. Осы Қағиданың 77-формуласымен анықталатын, жалпы иілістегі борт және қалқа пластинінің қатысты кернеуі, мынадай формуламен анықталатын 0,95 эйлерлік қатысты кернеуден артық рұқсат етілмейді, МПа 
мұндағы k — осы Қағиданың 20-қосымшасына сәйкес пластина жақтарының қатынасына байланысты анықталған b/a коэффициенті (b - пластинаның үлкен жағының ұзындағы), a - сәйкесінше пластинаның кіші жағының қалыңдығы мен ұзындығы,см. t, a - сәйкесінше пластинаның аз жағының ұзындығы және жуандығы, см. § 8. Жалпы шекті беріктілік есебі 109. Барлық жағдайларда шектік сәттері бойынша кеме корпусының жалпы беріктілігі тексерілуі тиіс. Шекті сәт - эквивалентті брусқа қосылған корпустың бойлық байланысының тым болмағанда біреуін шақыратын, абсолюттік өлшемі бойынша қауіптігі тең келетін жалпы иілімнің қалыпты кернеу сәті деп түсіндіріледі. Сонымен қатар қалған басқа байланыстарда қауіптіден аспайтын кернеу рұқсат етіледі. Жергілікті жіктемені тасымайтын, қауіпті кернеуде тең қолданылатын байланыс үшін жергілікті жүктеме 
ал жергілікті жүктемемен байланыс үшін 
мұндағы RеН - байланыспен қаралатын тұрақсыздық материалының шегі; коэффицент kн - осы Қағиданың 115-формуласы бойынша есептелінеді. 110. Анықтауға екі шекті сәт жатыды Мпр, кНм, - біреуі корпусты майыстыруда, басқасы асыра иіп жіберуде: 
мұндағы W —кернеуі ағымдылық шегіне тең, оның жиегінің бейтарап осінен едәуір жойылғаннына қатынасты эквивалентті брустың көлденең қимасының оқшаулану сәті, см3; σо - байланыста көрсетілген қауіпті кернеу, МПа. 111. Wпр қарсыласу сәтін шығару кезінде корпус байланысының иілгіштігі кемітіледі, Wпр қарсыласу сәтін шығару кезінде бойлық жинақ жүйесіндегі пластинаның редукциялық коэффициентін осы Қағиданың 82-тармағы нормасына сәйкес тағайындалады, ал көлденең жинақ жүйесінде - осы Қағидаға 21-қосымшасына сәйкес, көлденең жинақ жүйесіндегі пластинаның кему коэффициентін осы Қағиданың 83-тармағы нормасын орындай отырып, кемені жасау механикасына сәйкес рұқсат етілген жүктеме бойынша жалпы беріктік есебінде орналасуына байланысты анықтауға болады: осы Қағиданың 14-қосымшасы немесе кеменің құрылыстық механикасын басқаруына қатысты есептер бойынша.
112. Кемітуге сонымен бірге, ауыспалы кернеуі осы Қағиданың 104 және 107-тармағына сәйкес есептеу σкр шығарылған, шекті сәтінің әрекеті болатын қатты байланыстардағы σж аз кернеулердің сол сығылған «қатты» корпус байланыстары (палубаның бойлық белдемдері, платформалар, ширстрек, түбі, екінші түптің төсеніші және с.с.) жатады. Осы байланыстардың кему коэффициенті: 
113. Шекті сәті бойынша корпус беріктілігін қамтамасыз ету үшін мынадай шарт орындалады 
мұндағы к - шекті сәтіынша беріктілік қорының коэффициенті; Мр - майысудағы және асыра иіп жіберудегі есепті иілу сәті, кНм. 114. Коэффициент мәні k қолданылатын болаттың маркасынан тәуелсіз барлық сыныпты кемелер үшін тең қолданылады 1,35. 115. Жүк тиеуге арналған кемелер үшін шекті сәті бойынша корпус беріктілігі мына өрнекпен тексеріледі
мұндағы кпр — осы Қағидаға 22-қосымшасы бойынша анықталатын шектік сәтінің коэффициенті; D —толық жүкпен кеменің су ығыстыруы, кН. § 9. Кеменің қызмет ету мерзімінің соңындағы корпустың жалпы беріктілік есебі. Корпустың жекелеген байланыстарының қызмет мерзімін бағалау 116. Ұзындығы 50 м және одан жоғары кемелер үшін корпус жөндеуді қалпына келтірусіз кемені пайдалану болжанғанда, мерзімінде корпустың жалпы беріктілігі тексеріледі. Көрсетілген мерзім кеме иесімен (жобаға тапсырыс берушімен) немесе әзірлеушімен анықталады. 117. Барлық кемелер үшін қалған жуандықты пайдалану үдерісінде рұқсат етілетін деңгейден қамтамасыз етілетін корпустың жеке байланысының қызмет көрсету мерзімін анықтау орындалады. Есептер корпустың беріктілігіне әсер ететін және байланыстың өлшемі жобасында қабылданған пайдалану (сынып, жүк көтерімділігі, жүкті тасымалдау түрлері, жүк операциясын өткізу шарттары) шарттарының ерекшелігі жобасында көрсетілген қолдануда орындалады. Есептер осы Қағиданың 118 - 133-тармақтарына сәйкес орындалады. 118. Қызмет көрсетудің соңғы мерзімінде жалпы беріктілікті тексеру шекті сәттерімен орындалады.
σо - көрсетілген байланыс үшін қауіпті кернеу осы Қағиданың 109-тармағына сәйкес белгіленеді, МПа. 119. Wпр.и қарсыласу сәтін анықтауда корпустың иілгіш байланыстарын қысқыртады, жалпы иілудің біреуі қалыпты кернеуі қауіпті шамада абсолют бойынша тең, және осы Қағиданың 120-122-тармақтарына сәйкес корпус байланысының бір мезгілде тозуын және 123-128-тармақтарға сәйкес жергілікті деформацияны ескере отырып орындалады.
120. Корпус байланысының жеке қызмет мерзімі Т, жылы мынадай формула бойынша есептелінеді: Т = (tпр - [t])/ ср + 5, (130) мұндағы tпр - жобаға қабылданған байланыспен қаралатын жуандық, мм; ср - Осы Қағиданың 121-тармағы нормасына сәйкес анықталатын тозудың жылдамдық есебі, мм/жыл; [t] -уәкілетті органмен бекітілген Пайдаланудағы кемелерді куәландыру қағидасының 3-қосымшасына сәйкес төсеу және қаптаманың беті үшін алудың рұқсат етілетін қалдық жуандығы (бұдан әрі - Куәландыру қағидасы) және белдем жиынтығы үшін анықталу бойынша формула: [t]= αtпр (131) α - куәландыру Қағидасының 20-тармағында тең анықталған рұқсат етілетін қалдық маңыздылығының қатынасы және белдем қимасының көлденең жоба алаңының коэффиценті. Жеке байланыс қызметін есептеудің нәтижесінде жобада қабылданған кеменің қызмет мерзімі жоспарында аз болуы рұқсат етілмейді. 121. Тозуды есептеу мерзімі мына формула бойынша анықталады: ср = (1 + kQV)с, (132) мұндағы с - осы Қағидаға 23-қосымшасына сәйкес тағайындалған мм/жыл, тозудың ұсынылатын ортаңғы жылдамдылығы: V - тозу жылдамдылығының вариация коэффицент түрі: V = 0,51-1,06с; (133); kQ - тең қабылданатын коэффицент: корпустың жалпы беріктілігін тексеру кезінде қызмет мерзімін жобалау- 1,0 соңы бойынша шекті сәті; жеке байланыстардың қызмет мерзімін анықтауда - 1,65. Тозудың және түр коэффицентінің ұсынылатын ортаңғы жылдамдығы осы Қағидаға 23-қосымшасында көрсетілгеннен ерекшеленетін және осы Қағиданың 133 формуласынмен анықталатын Кеме қатынасы тіркелімімен келісу бойынша қабылданады, егер жобалаушы кеме-түп тұлғасының пайдалану тәжірибесінің нақты мәліметімен негізделген, тиісті негіздемелерді ұсынса. 122. Ерекше зақымдануға шалдыққан және ұрылған мұзда үнемі пайдалануға арналған кеме корпустары үшін, агрессивті жүктерді, күкіртті мұнай өнімдерін және с.с. тасымалдауға, Кеме қатынасы тіркелімінің арнайы қарауы бойынша ескірудің есепті жылдамдығын ұлғайту болып табылады. 123. Бойлық қабырға қаттылығының сыртқы қаптама немесе төсенішпен жергілікті қалдық деформациясын екінші түптегі құрғақ жүкті тиеуге арналған және жүгі бар палубтағы кеме-алаңдарын, барлық кемелердің түбін ескереді. 124. Жаншылғанның жалпы ені жүк аймағы шеңберінде конструкцияның аймақ еніне тең қолданылады. Көлденең қимада жеке жаншылған майысу бағдар бойлық рамалық байланыстар арасында синус бойынша бөлінгенмен қабылданады. 125. Жаншылуды, жаншылу ортасындағы майысудың ең үлкен бағдары аралық бойлықтың арасындағы орташа арақашықтық бойынша мынадай формуламен анықталады. h = 50,1k0kрkкb(Т-5)0,73/(RеН W0), (134) мұндағы k0 - тең деп қолданылатын коэффицент; екінші түп және түп төсеніш бойлық қабырға қалыңдығы арасындағы тірек бар болуы кезіндегі бекітілген ортаңғы аралық - 0,5; қалған жағдайларда - 1,0; kр - коэффициент, егер жобада жүк көтерімділігі 200 кН және одан жоғары, және 1,0 - басқа жағдайларда кранмен жүк операцияларын орындау мүмкіндігі қарастырылса 1,5-ке тең; kк - тең қабылданатын коэффициент: кеме-алаңы жүк палубасы үшін-1,0; құрғақ жүкті кемелердің екінші түбінің төсеуі үшін - 0,7; бункер қабырғасы және ішкі борттар үшін 0,7 соs а, мұндағы а - бункер бұрышының көлбеуі және негізгі жазықтықтың ішкі борты b - қабырға ұзындығы, қабырға ұсталынатын көлденең рамалық байланыс арасындағы тең аралық, см; Т - жылдар, жобаланған қызмет мерзімі; RеН - балка материалының тұрақсыздық шегі, МПа; W0 - қатты қабырғаның қарсыласу сәтінің шегі, см2: W0 = fпр (y0 + 0,05tпп), (135) мұндағы fпр - жалғанған белбеуінсіз аралық кескіннің көлденең қимасының жоба алаңы; y0 - см, қаптамадан қосылу белбеуінсіз аралық кескіннің көлденең қимасының орталық ауырлығының сақталып қалынуы; tпп - жалғанған белбеуінің жоба жуандығы; 126. Ені қабырға арасындағы қашықтықтың жартысына тең жалғанған белбеулері бар қаттылықтың өзгертілінген бойлық қабырғаларын мынадай параметрлерге байланысты анықталған φр редукциялық коэффициенті бар баламалық брусқа қосу керек: hо — осы Қағиданың 106-тармағына сәйкес деформацияланған қабырғаның майысу бағыты см,
σэ - қабырғаның эйлерлі кернеуі, МПа, 
σж - созылған кеде σж > 0, сығылған кезде σж < 0, белдікпен жалғанған қабырғаның көлденең қима ауданындағы ауыртпалық орталығы деңгейіндегі қатты байланыстағы кернеу; n - мынаған тең салыстырмалы кернеу 
р - осы Қағиданың 46 - 50-тармағына сәйкес қабырғамен қолданылатын төсеудегі жүк қысымының қарқындылығы МПа, жүкке әсер етпейтін қаптаманы немесе төсеуді қолдайтын қабырға үшін р = 0 қабылданады Hp - қабырға биіктігі, см. Мынадай формула бойынша есептелінетін редукциалық коэффицент: 
мұндағы kп — кеме-алаңдарының палуба қабырғаларына және екінші түптің қабырғаларына тең бірлік ретінде және қалған жағдайларда 0,85; п1, п2 — мынадай формула бойынша есептелінетін сандар: 
п1 теріс, п2 оң сан; X, X1, Y - мынадай формула бойынша анықталатын шама: 
127. Егер осы Қағиданың 141, 142 және 143-формулаларымен анықталған қандай да бір коэффициент теріс болса, онда оны нөлге тең деп, ал бірліктер көп болса - бірге тең деп қабылдайды. 128. Жинақтың көлденең жүйесі кезіндегі жапырылған аудандағы кему коэффициенті, осы Қағиданың 126-тармағына сәйкес анықталған көлденең деформацияланған қабырға қаттылығының кему коэффициентінен жоғары қабылданбайды.
129. Тозулар және корпус байланысының жергілікті қалдық деформациясын ескере отырып көлденең сәті Мпр.и бойынша кеменің жалпы беріктілігін қамтамасыз ету үшін мынадай шарт орындалады: |Мпр.и| > |kиМр|, (144) мұндағы Ки - тозулар және корпус байланысының жергілікті қалдық деформациясын ескерілген көлденең сәті бойынша беріктілік қорының коэффициенті; Мр - майысу және асыра иіп жіберудегі есепті иілу сәті, кНм. 130. Коэффициент kи беріктілік шартында kгодн коэффицентіне тең Куәландыру қағидасының 1-қосымшасына сәйкес белгіленген мәні қолданылады. 131. Жүк тасуға арналған кемелер үшін тозулар және корпус байланысының жергілікті қалдық деформациясы ескерілген көлденең сәті бойынша Мпр.и кеменің жалпы беріктілігі төмендегі қатынас көмегі арқылы есептеледі:
132. Коэффициент kи кеменің қызмет ету мерзімінің соңында осы Қағиданың 25-қосымшасына сәйкес қабылданады. 133. Осы Қағиданың 129-131-тармақ шарттарына сәйкес кеменің қызметі мерзімінде жоспарлану орындалады.
5. Кеме корпусын құрастыру жүктеу/скачать 12.36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
