§ 4. Кеңірдектелген конструкциялар

172. Кеңірдектелген конструкцияның беріктілігі ұқсас жазық конструкцияның беріктілігінен кем болмауы қажет.

173. Су өткізбейтін корпус аралығына арналған кеңірдек тесіп өтетін -трапеция (осы Қағиданың 41-қосымшасының а) суреті) тәрізді немесе толқынды көлденең қима (осы Қағиданың 41-қосымшасына б) суреті) болуы қажет.

Көлденең аралықтардың кеңірдегі тік, ал бойлықтың - көлденең немесе тік орналасуы қажет. Бойлық аралық кеңірдек тік орналасқан кезде эквивалентті брус қосылмайды.

174. Екінші деңгейлі конструкциялар үшін кеңірдекті таңдау стандарт бойынша жүргізіледі.

175. Кеңірдектелген енге қадалған белдем кництарының ұштарында жақын жердегі кеңірдек, шельф немесе книц бұрышынан шоғырланған жүктемені бөлуді қамтамсыз ететін басқа да конструкциялардың қырына баратын көлденең қабырға қарастырылуы қажет (осы Қағиданың 42-қосымшасы).

 

 

§ 5. Дәнекерленген жалғаулар

177. Дәнекерленген тігістерінің тығыздалуына, олардың үшкір ұштармен қиылысуына және параллелді түйіскен тігістердің жақын орналасуына немесе түйіскен бұрыш тігістеріне жол беру рұқсат етілмейді.

178. Параллелді, секциялы түйісулердің аралығының және тігіспен дәнекерленген бұрыштардың арқашықтығы табақша қалыңдығы t - 3-10 мм болғанда10 t және t > 10 мм болғанда 100 мм кем болмауы;

ішкі секцияда орналасқан параллелді түйісулер және бұрыштық дәнекерлеу тігісі аралығының арақашықтығы 30 мм кем болмауы қажет.

179. Екі түйісілген тігіс аралығының бұрышы 600 жоғары болуы қажет.

180. Палуб төсенішінің және секцияның сыртқы қаптамасының және блогының монтаждау түйісулерін бір жазықтықта орналастырылады.

181. Корпус конструкцияларының элементтерін түйісуде жалғастыру жалғанатын бөліктердің барлық қалыңдығына пісірумен қамтамасыз ету қажет.

182. Жұлып алуға жұмыс істеуші және дірілдеткіш, ауыспалы және соққылық жүктемелерді сынайтын таңбалы жалғауларда тура қадалушы дуалдардың пісіруін қамтамасыз ететін екі жақты үздіксіз тігістерді қолданады.

Мұндай жалғаулардың тігісінің үсті бүгілген үлгіде болу керек және балқып жалғанушы бөліктердің үстіне ұштасу қажет.

183. Кемелердің корпус конструкцияларының таңбалық жалғаулар тігісінің түрлері осы Қағиданың 44-қосымшасында келтірілген.

184. Осы Қағиданың 44-қосымшасында көрсетілген тігістер Кеме қатынасы тіркелімінің келісімі бойынша конструктивті элементтердің басқа өлшемді басқа сипаттағы беріктілігі тең тігістермен ауыстырылуы мүмкін.

185. Әртүрлі сыныптардағы кеме корпустарынвң элементтеріне арналған таңбалық жалғаулар тігісінің нөмірлері осы Қағиданың 45-қосымшасына сәйкес тағайындайды.

186. Сүйреп - итергіш және итергіш кемелерде жинақты сыртқа қаптамаға және тізбекті құрылғылар ауданындағы палубаға үздіксіз тігіспен пісіру керек.

187. Жұлып алуға жұмыс істейтін таңбалы жалғаулар үшін пісірілетін дуалмен тең беріктілікті қамтамасыз ететін № 1 тігісті қолдану қажет (тілікте және жұлып алуда).

188. Бір жақты дәнекерлеу кезінде белдем дуалының және қабырғаның еркін ұшы тігіс айналасы басқа жаққа өтуге ені 30 мм кем болмайтындай дәнекерленуі қажет.

189. Жинақ дуалдарында олардың енді тігіспен дәнекерленген жерлерінде тілік қарастыру қажет, егер осы ендер жинақты қондырғаннан кейін дәнекерленсе.

190. Кеме корпусының су үсті бөліктерінде, сондай-ақ жергілікті діріл және соққылық жүктеме әрекеті аудандарында (машиналық бөлімше, ескіш бұранда, мұздық нығайтулар, алдыңғы жағының ұштары учаскелерінде ) осы Қағиданың 44-қосымшасында көрсетілген нүктелі тігістерді қолдануға рұқсат етілмейді.

191. Бос жинақты өткізу қалқалармен, қорғаулармен және платформалармен олар тілік арқылы өту кезінде немесе книц болмаған жағдайда (тақтайшалар, қабырға қаттылығы) рамалық жинақ дуалдарына пісіру № 2 тігіспен орындалады.

192. Кницамен нығайтылмаған рамалық жинақ белдемінің (дуалдар және еркін белдіктер) ұштары ен бойында белдем қырының биіктігіне тең № 2 тігіспен пісіреді.

Кесілген рамалық жинақ белдемдері үшін (флорлар, бимстер, кильсондар, карлингстер, стрингерлер) ұштарында қиылыс байланыстарына іргелес деп белдем үшін қатты тірек болып табылатын учаскелері түсіндіріледі. Кницке нығайтылмаған бос жинақ белдемінің ұштары, ен бойына белдем қырының екі есе биіктігіне тең № 2 тігіспен пісірілу қажет.

193. Кницпен нығайтылған белдем учаскелерінде (а және а' арақашықтығында тіректен кницаның ішкі шетіне дейін - осы Қағиданың 46-қосымшасы) белдем дуалдары белдікке және табақшаларға нөмірлері книц пісіруге арналған тігіс нөмірлене тең тігіспен пісірілу қажет.

194. Тізбекті құрылғы және тірек конструкциялардың таңбалы жалғаулар тігісі үздіксіз екі жақты болу қажет.

195. Дәнекерленген жалғаулар осы Қағиданың 13-тарауы талаптарына сәйкес орындалу қажет.

196. Аралықты стакандардың фланцтары су өткізбейтін аралықтарға үздіксіз тігістермен екі жағынан пісірілу қажет.

 

 

6. Корпустың жекелеген байланыстарынның орналасуы, өлшемдері және конструкциялары

198. Шпация - бойлық немесе көлденең жинақ белдем аралығының арақашықтығы - 650 мм кем болмайтындай қабылдану қажет.

199. Егер шпация а₀ жоғары қабылданса, онда осы Қағиданың  47-қосымшасында көрсетілген (4-тармақтың 9) және 12) тармақшаларын және 5-тармақтың 1) - 3) тармақшаларын қоспағанда) байланыс қалыңдығы, мм шамасына өсіру қажет:

∆t_min = (а/а₀ - 1) [t]                 (152)

200. Жоғары беріктілікті болаттан жасалған байланыстар немесе шпация аз қабылданғанда а₀ онда осы Қағиданың 47-қосымшасында көрсетілген (4-тармақтың 9) және 12) тармақшаларын және 5-тармақтың 1) - 3) тармақшаларын қоспағанда) байланыс қалыңдығы шамаға үлкейтілуі қажет, мм:

мұндағы а, а₀, [t] - осы Қағиданың 199-тармағында қарастырылған деректер, (а > а₀ болса а = а₀ қабылданады);

201. Қалқаның қалың белдік (осы Қағиданың 47-қосымшаның 4-тармағының 5), 7) 9), 12) тармақшалары) ені 0,6 м аз болмауы қажет.

202. Қағидаға 47-қосымшаның 1-тармақтың 4) тармақшасы және 2-тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген 4-тармақтың 9) және 12) тармақшасы және 5-тармақтың 1) - 3) тармақшасын қоспағанда көрсетілген қалыңдықтар борт биіктігі Н ≥ 2,5 м кемелерге жатады.

Палубалық стрингер - 0,6 м аз емес, ширстректің ені 0,2 Н аз болмауы қажет.

Н < 2,5 м кезінде ширстректің қалыңдығын сыртқы қаптаманың қалыңдығымен тең қолданылуы мүмкін.

203. Арнайы тозуға және зақымдануға ұшыраған (жоғары механикалық тозу, палуба төсенішінің және құйма кемелерінің танкілері ауданындағы жинақтың жоғары тозулары, агрессивті жүктерді тасу кезіндегі жоғары коррозиялық тозулар) табақшалық конструкция қалыңдығы тозудың нақты жылдамдығы нәтижесінен осы Қағиданың 47-қосымшасында көрсетілгенмен салыстыру бойынша ұлғайтылу қажет.

204. Түпкі қаптаманың қалыңдығы және аз суда пайдалануға арналған кеменің қаңқалы белдігі, осы Қағиданың 47-қосымшасының 1) - 3), 5) тармақшасында көрсетілгенмен салыстыру бойынша 1 мм ұлғайту ұсынылады.

205. Ауыспалы аудандарда табақшалар қалыңдығының өзгеруі біртіндеп болуы қажет (осы Қағиданың 135-тармағына сәйкес).

§ 2. Екі түп жоқ, кемелердегі екі түпсіз және бөлімдердегі түптік жиынтық

207. Белдікпен жалғасқан флордың көлденең қимасының қарсыласу сәті W, см³, мынадан кем болмау қажет

мұндағы k₁, k₂ — осы Қағиданың 48 және 49-қосымшалары бойынша анықталған коэффициенттер,

208. Үш немесе төрт бойлық аралықтар кезінде (қиғаш орнатылған фермаларда) В₁ мәні В/3 кем болмайтындай қабылдану қажет, бес немесе одан да жоғары бойлық аралықтарда (қиғаш орнатылған фермаларда)- В/4 кем емес. Бойлық аралықтар болмаған кезде (қиғаш орнатылған фермаларда) В₁ В тең деп қабылдайды;

209. Көлденең түптік жинақ кезінде, егер флорлар әрбір шпацияда орналаспаса, олардың аралығында түптік бос шпангоуттар қондыру қажет.

t — осы Қағиданың 209-тармағымен бекітілген түптік қаптама қалыңдығы, см;

Т, r, d — осы Қағиданың 207-208-тармағында қарастырылған деректер.

210. Барлық кемелерде үздіксіз орташа кильсон орнатылуы қажет.

211. Бойлық жинақ жүйесі кезінде жалғасқан белдігі бар түптің қабырға қаттылығының көлденең қимасының қарсыласу сәті мынадан кем болмауы қажет, см³,

ƒ — белдікпен жалғаспаған қабырғаның көлденең қимасының ауданы, см²;

212. Килеваты бар кемелерде, мидель-шпангоут ауданындаы борттан 0,1255 қашықтықтағы флорлар биіктігі оның диаметральды жазықтығының жартысынан кем болмауы қажет.

213. Флордың килеваты бар кемелерде, қаңқалардың, борттан 0,055 қашықтықтан басталатын, борттық бос шпангоутпен жалғастыру үшін бортқа қалқымалы көтеруі болуы қажет.

Жалғастырылғаннан бастап флор шетінің жоғарғы сызық бортына дейін борт бойынша өлшенген бұл көтерудің биіктігі, борттық бос шпангоут қырының үш биіктігінен кем болмауы қажет.

Көрсетілген флорларды көтеру, қалыңдығы флор қалыңдығы сияқты болатын книц қолдану арқылы жүзеге асыру, сонымен бірге кництің еркін шетінде флор сияқты жолақ орнату немесе фланецті шегіндіру қажет.

 

 

§ 3. Екі түпті бөліктің түптік жинағы

215. Дон аралық кеңістіктің биіктігін, м, кеме ұзындығынан кем болмайтындай қабылдау керек:

216. Екі есе түпті бөліктегі барлық кемелерде үздіксіз орташа және қажет болған жағдайда бүйір жақтық кильсондар орнатылу қажет.

217. Флордың ең аз табақша қалыңдығы осы Қағиданың 47-қосымшасының 5-тармағы 1), 2) тармақшасы талабына сәйкес келуі қажет.

218. Жинақтың көлденең жүйесі кезінде, егер флорлар әрбір шпацияда орналаспаса, олардың аралығында бракетті флорлар орналасуы қажет.

219. Бракетті флорлар, кильсонның және қаңқалардың бракетіне жалғасқан (бойлық аралықтарда), жоғарғы және төменгі үздіксіз белдемдерден тұруы қажет.

220. Бракет жиектерінде белдем немесе жазылған фланцтар болуы;

бракет қалыңдығы флорлар қалыңдығынан кем болмауы қажет.

221. Бракетті флорлардың төменгі және жоғарғы белдем ұштарын ұзына бойы және сәйкес белдем қырының екі есе биіктігінен жоғары бракеттер жабу қажет (осы Қағиданың 50-қосымшасы).

222. Екі жақтың тік енінің және қаңқаның бракет ені, дон аралық кеңістік биіктігінен 0,5 кем болмауы;

кильсонның бракет ені дон аралық кеңістік биіктігінен 0,3 кем болмауы қажет.

Кильсондарға кесуге арналған бракетті флорлардың белдемдерін қолдануға рұқсат етіледі. Мұндай жағдайда кильсондардың әрбір жағынан ені дон аралық кеңістік биіктігінен 0,3 кем емес бракеттер орнату қажет.

223. Бракет арлығында, бракетті флордың жоғарғы және төменгі белдемдерін жалғастырушы және бракетті флор белдемінің арлығына тең бөлетін кергіш орнатуға рұқсат етіледі.

224. Белдікпен жалғасқан бракетті флордың төменгі белдемінің көлденең қимасының қарсыласу сәті см³,

р_н — осы Қағиданың 50-тармағы 4) тармақшасына сәйкес анықталатын екінші түп төсенішіні жүк қысымы, кПа;

Т,r— осы Қағиданың 208-тармағымен қарастырылған деректер.

225. Түп жинағының бойлық жүйесі кезіндегі белдікпен жалғасқан түптің бойлық қабырға қаттылығының көлденең қимасының қарсыласу сәті мынадан кем болмауы, см³,



 

ал инерция сәті-кемінде см⁴:

 



Белдікпен жалғасқан екінші түптің бойлық қабырға қаттылығының көлденең қимасының қарсыласу сәті кем болмауы қажет, см³



ал жүк тасуға арналған кемелер үшін, осыдан басқа,



кем болмауы қажет.

Осы формулаларда

К₀, Н_с, р_н, - Т, r — осы Қағиданың 224-тармағында қарастырылған деректер.

а1, ғ - Т, r - осы Қағиданың 211-тармағында қарастырылған деректер.

d, Т, r - Т, r - осы Қағиданың 207, 208-тармақтарында қарастырылған деректер.

t - Т, r - осы Қағиданың 209-тармағында қарастырылған деректер.

226. Түптің бойлық қабырға қаттылығы және екінші түп аралығында орнатылған кергіш қимасының ауданы, жалғанатын белдемдердің ең аз ауданынан кем болмауы қажет.

227. Жүкті грейфермен тиеу және түсірумен тиелетін жүкті тасымалдауға арналған кемелердегі бракетті флорлардың жоғарғы белдемінің көлденең қимасының W₁, см³, және жүк люгінің шегінде белдікпен жалғасқан екінші түптің бойлық қабырға қаттылығының W₂, см³, қарсыласу сәті кем болмауы қажет

 

W₁ = 91kac₁,                (169)

 

мұндағы а, с₁ Т, r - осы Қағиданың 224-тармағында қарастырылған деректер;

 

W₂ = 91kа₁d,                (170)

 

мұндағы а1, d - осы Қағиданың 225-тармағында қарастырылған деректер;

Осы Қағиданың 223-тармағына сәйкес кергіштерді орнату кезінде W₁ және W₂ мәндерін 30 %-ға кемітуге болады.

228. Егер екі есе түп ішкі бортта аяқталса, ішкі борттың борт аралық кеңістігіндегі флор биіктігі екі есе түптің биіктігіне теңестіріледі.

Флор белдігінің жазықтығында орналасқан фестонды немесе сүйелген книц көмегімен осы флордың екінші түп төсенішінен еркін белдікке қалқып өтуін қамтамасыз ету қажет.

Фестонды кництің ені немесе текшенің және сүйелген кництің қосынды ені оларды ішкі бортқа жалғау жерінде флор аралығның қашықтығы 0,25 кем болмау қажет.

Книц қалыңдығын екінші түптің қалыңдығына тең деп қабылдайды. Екінші түп төсенішімен жүкті грейфермен тиеу және түсіру шарты бойынша қалыңдатылғанмен салыстырғанда книц қалыңдығын 2 мм төмендетуге рұқсат етіледі.

229. Сыртқы бортқа дейін жететін түптің және екінші түп жинағының бойлық жүйесі кезінде, флор аралығының учаскесіндегі әрбір шпангоут жазығында түптің және екінші түптің жақын жердегі бойлық белдеміне дейін жететін, қаңқа бракеттерін орналастыру қажет.