Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрінің м а. 2011 жылғы 21 сәуірдегі №216 Бұйрығы «Ішкі су көлігі туралы»

§ 1. Міндеті және қолданылу саласы

жүктеу/скачать 2.69 Mb.

бет	27/31
Дата	09.06.2016
өлшемі	2.69 Mb.
	#125266

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 31

§ 1. Міндеті және қ олданылу саласы

1. Атмосфераның кемелерден ластануын болдырмау мақсатында кемелік қозғалтқыштарды жасау, күрделі жөндеу және пайдалану кезінде техникалық бақылау бойынша осы басшылық (бұдан әрі - Басшылық) Пайдаланылатын кемелерді куәландыру қағидасының бөлімінде белгіленген қозғалтқыштарды жасау, күрделі жөндеу, сондай-ақ пайдалану кезіндегі Кеме қатынасының тіркелімі куәландыру жүргізу үдерісінде кемеге орнатылатын қозғалтқыштарға зиянды заттардың және пайдаланылған газдардың (бұдан әрі - ПГ) түтіні ПККҚ-ның бөлігінде келтірілген сыртқа шығуының техникалық нормаларына сәйкестігін қамтамасыз ету мақсатында техникалық бақылау ретін, тәсілін және көлемін белгілейді.

2. Басшылық басты және қосалқы қозғалтқыштардың қуаты 55 кВт және одан жоғары 2000 жылғы 1 қаңтарда немесе осы күннен кейін жасалған немесе күрделі жөндеуден өткен Кеме қатынасының сыныбымен ішкі және «өзен-теңіз» суларында жүзетін кемелерге таралады.

Басшылық мынадай қозғалтқыштарға таралмайды:

авариялық генераторлар;

құтқарғыш қайықшалар;

тек авариялық жағдайларда пайдаланылатын келтірілетін жабдық.

§ 2. Терминдер және анықтамалар

3. Қағиданың жалпы терминологиясына жататын терминдер және олардың анықтамалары осы Қағиданың 30-қосымшасында көрсетілген.

4. Басшылықта сондай-ақ, мынадай ретте түсінілетін терминдер, олардың мәні және қысқартулары пайдаланылады:

1) топтың негізгі қозғалтқышы - топталған топты ұсынатын және пайдаланылған газдармен зиянды заттардың сыртқа шығуының едәуір деңгейіне сәйкес, сондай конструктивті ерекшеліктерін, техникалық сипаттамаларын және реттеулерін біріктіретін қозғалтқыш;

2) базалық отбасылық қозғалтқыш - пайдаланылған газдардың нормаланған компоненттерінің сыртқа шығуының едәуір деңгейіне сәйкес барлық конструктивті ерекшеліктерін, техникалық сипаттамаларын және реттеулерін біріктіретіндей етіп семьядан таңдалған қозғалтқыш;

3) W сынау режимінің салмақ коэффициенті - осы режимнің аумағында пайдалану үшін тағайындалған осы қозғалтқыштың жұмыс уақытының статистикалық бөлігін көрсететін шартты көлемі;

4) ылғалды ПГ - отын жанатын өнімдердің толық құрамы мынадай сәйкес ылғалдан тұратын ПГ;

5) зиянды заттардың сыртқа шығуы - бірлік уақытында ПГ мен атмосфераға түсетін зиянды заттардың көлемі;

6) газ саралауыштар — ПГ сынамасындағы зиянды заттардың концентраттарын тікелей өлшеуге арналған құрал;

7) қозғалтқыштар тобы - орнату орнындағы жұмыс жағдайына сәйкес болуы үшін мәнсіз конструктивті өзгерістерге және реттеулерге келтіруі мүмкін, егер осы өзгерістер және реттеулер пайдаланылған газдармен зиянды заттардың шығуының нормасынан аспайтын болса және топтағы әрбір қозғалтқыштың техникалық паспортында белгіленетін негізгі техникалық сипаттамалардың сақталуын қамтамасыз ететін болса, аз сериямен шығарылатын жасаушы-ұйыммен біріктірілген бір конструктивті орындаудағы (типті немесе модельдер) қозғалтқыштар;

8) түтін өлшегіш — пайдаланылған газдардың түтінін өлшеуге арналған құрал;

9) сынау циклы (сынаулар режимі) - оның міндеті бойынша орнатылатын және сынаулар процесінде жүзеге асыратын қозғалтқыштың белгіленген айналу жиілігі бойынша және режимдер қуатының жиынтығы;

10) көміртек тотығының концентраты - көлемді пайыздағы көміртек тотығының ПГ көлемді бөлігі (бұдан әрі - көлемі %);

11) NO₂ келтірілген азот тотығының концентраты - екі тотықты азоттың көлемін өзгерту кезінде алынатын ПГ азот тотығының көлемді бөлігі, көлемі %;

12) CH1,85 келтірілген көмірсутек концентраты - молекулалық салмағы 13,85 және пропанның иондану энергиясына тең С3Н8, молекулалар иондану энергиясына ұқсас өзгерту шарттарында алынатын ПГ көмірсутек сомасының көлемді бөлігі, көлемі %;

13) көміртегі тотығы - СО символымен белгіленетін көмірсутек отынның құрамындай кіретін толтырылмаған көміртек тотығының газ тектес өнімі;

14) азот тотығы - NO_X белгіленетін отын жану процесінде және қозғалтқыш цилиндрінен жану өнімдерінің шығуынан пайда болатын түрлі азот тотығының қоспасы;

15) зиянды заттың шекті рұқсат етілген салмақты орташа өлшенген шығуы - одан асатын кезде қозғалтқышты пайдалануға рұқсат етілмейтін, зиянды заттардың салмақты орташа өлшенген шығу мәні;

16) қозғалтқыштар отбасысы - біріктіру салдарынан отбасыға кіретін қозғалтқыштардан шығатын шығулар деңгейі белгіленген нормаларға сәйкес және отбасыдағы әрбір қозғалтқыштың техникалық паспортында белгілену шартымен сондай техникалық сипаттамалары және пайдаланылған газдар мен зиянды заттардың сыртқа шығу сипаттамалары бар жасаушымен біріктірілген қозғалтқыштар;

17) елеулі конструктивтік өзгерістер - зиянды заттардың немесе пайдаланылған газдардың түтін шығаруының шекті рұқсат етілген техникалық нормаларынан асатын әлеуетті себебі болуы мүмкін жасаушы-зауытта сынау аяқталғаннан кейін қозғалтқыштың құрылымына, жинағына немесе реттеуіне енгізілген өзгерістер. Қозғалтқыштың Техникалық паспортының ерекшелігі бойынша компоненттерін қосалқы бөлшектермен кәдімгі ауыстыру қозғалтқыштың ауыстырылған компоненттер көлеміне қарамастан елеулі жүзеге асырылған конструктивті өзгерістер ретінде саналмайды;

18) шығарылған газдарда зиянды заттар (ластайтын) шығуының техникалық паспорты (техникалық паспорт) - пайдаланылған газдар мен зиянды заттардың шығуына елеулі әсер ететін қозғалтқыш компоненттерінің, реттеулерінің және жұмыс параметрлерінің бөліктеп сипаттамаларынан, сондай-ақ пайдалану жағдайларында атмосфералық ауаға зиянды заттардың шығуының техникалық нормаларына сәйкес жасаушымен ұсынылған қозғалтқышты тексеру процесінің сипаттамасы;

19) көмірсутектер — отын жану процестерінде және СН символымен белгіленетін қозғалтқыш цилиндрінен жану өнімдерінің шығу процесінде пайда болатын отын және май жанбаған және бөлігі тотыққан көмірсутек бу қоспасы;

20) зиянды заттың салмақты орташа өлшенген шығуы - онымен толық сынау циклын жасау кезінде қозғалтқыштың қарқынды жұмысының 1 кВт/с келетін ПГ атмосфераға шығарылатын зиянды заттардың көлемі.

2. Стендте қозғалтқыштарды сынаудың техникалық бақылауы

5. Қозғалтқыштарды жасау процесінде зиянды заттардың және пайдаланылған газдардың түтіні шығуының техникалық нормативтерге сәйкестігі стендті сынаулардың жағымды нәтижелерінде белгіленеді және Кемелік қозғалтқыштың зиянды (ластайтын) заттардың атмосфералық ауаға шығуының техникалық нормаларына сәйкестігі туралы куәлік берумен расталады.

6. Күрделі жөндеуден өткен қозғалтқыштардың ПГ зиянды заттар және түтін шығуының техникалық нормаларына сәйкестігі стендті немесе кеме бортында тікелей сынау тәсілімен сыналған жағымды нәтижелер негізінде белгіленеді.

7. Әрбір қозғалтқыш үшін қозғалтқышқа алғашқы күрделі жөндеу жүргізетін дайындаушы-зауыт немесе кәсіпорын немесе жоғарыда көрсетілген алғашқы жүргізетін кәсіпорын келесі ілеспе құжаттарды жинақтайды:

1) техникалық паспорт;

2) жинақтау және реттеудің барлық өзгерістері үшін қозғалтқыш параметрлерін тіркеу журналы.

3) қозғалтқыш параметрлерін тіркеу журналы қозғалтқыштың техникалық паспортына немесе формулярына қосылуы мүмкін.

8. Жоғарыда көрсетілген құжаттардың және сынаулардың оң нәтижелері болуы Атмосфералық ауаға зиянды заттарды шығарудың техникалық нормативке кеме қозғалтқышының сәйкес келуі туралы куәлікті (бұдан әрі - Куәлік) рәсімдеуге негіз болып табылады.

9. Егер дайындаушымен және Кеме қатынасы тіркелімімен келісілген осындай айқындама ұсынылса, немесе әрбір жаңа қозғалтқыш, немесе түсетін конструктивті орындаудағы қозғалтқыштар тобын немесе отбасын ұсынатын тек қана базалық қозғалтқыш стендті сынауларға жатады.

Күрделі жөндеуден өткен қозғалтқыштарға, қозғалтқыштардың семьялық немесе топ концепциясы қолданылмайды.

10. Жасаушысы Қазақстан Республикасы территориясынан тыс орналасқан қозғалтқыштар ПГ шығулары және түтіндеуі шекті рұқсат етілген мәндерге (қараңыз) сәйкестігін осы басшылықтың 8-бөлігіне сәйкес құжаттарымен растайды.

3. Қозғалтқыштарды кемеде куәландыру

11. Осы басшылықтың 2-тармағында көрсетілген және кемеге орнату кезінде Техникалық паспортпен рұқсат етілген рұқсаттамадан тыс реттеулер немесе елеулі конструктивті өзгерістерге ұшырамаған, осы басшылықтың 7-тармағында көрсетілген қозғалтқыштар үшін алғашқы куәландыру кезінде ПГ зиянды (ластайтын) заттар және түтіндер шығуының нормаларына сәйкестігін растау үшін қолданыстағы Куәліктің болуы жеткілікті.

12. Кемеге орнату немесе пайдалану кезінде ПГ зиянды (ластайтын) шығулар және түтінге әсер ететін реттеулер және/немесе конструктивті өзгерістерге ұшыраған, осы басшылықтың 2-тармағында көрсетілген қозғалтқыштар үшін шығулар құрамының техникалық нормаларына сәйкестігін растауын тексеру тікелей өлшеу тәсілімен, барлық жинақ өзгеруі және реттеулердің өзгерістерін жазу үшін қозғалтқышқа жаңа Техникалық паспорт (қозғалтқыш параметрлерін тіркейтін журнал) әзірлеу арқылы жүзеге асырылады.

13. Сыныпатамалық куәландыру кезінде осы басшылықтың 2-тармағында көрсетілген және осы басшылықтың 7-тармағында көрсетілген құжаттары жоқ қозғалтқыштардың ПГ зиянды (ластайтын) заттар және түтін шығу құрамын тексеру тікелей өлшеу тәсілімен әрбір қозғалтқышқа Техникалық паспорт, жинақ және реттеу өзгерістерінің барлығын жазуға арналған қозғалтқыш параметрлерін тіркеу журналын әзірлеу арқылы жүзеге асырылады.

14. Сынаулардың жағымды нәтижелері және осы басшылықтың 7-тармағында көрсетілген құжаттардың болуы кезінде қозғалтқышқа Куәлік беріледі.

15. Техникалық паспортпен рұқсат етілген рұқсаттамадан тыс реттеулер немесе елеулі конструктивтік өзгерістерге ұшыраған қозғалтқыштарды сыныптамалық куәландыру кезінде зиянды заттардың құрамын бақылау параметрлерді тексеру тәсілімен немесе қозғалтқыштарды зерттеудің басқа тәсілімен жүзеге асырылады.

16. Алғашқы сыныптамалық куәландырудың жағымды нәтижелері кезінде кемеге Атмосфераның ластануын болдырмау туралы Куәлік беріледі.

17. Куәлігі бар қозғалтқыштарды жыл сайынғы куәландыру кезінде зиянды заттардың (ластайтын) және түтіннің құрамын бақылау параметрлерін тексеру тәсілімен немесе қозғалтқыштарды тексерудің басқа тәсілімен жүзеге асырылады.

18. Жыл сайынғы куәландырудың жағымды нәтижелерінде Атмосфераның ластануын болдырмау туралы Куәліктің әрекеті расталады.

19. Параметрлерін тексеру тәсілін немесе тіке емес өлшеулердің басқа тәсілдерді қолдану мүмкін емес болған жағдайда, елеулі конструктивті өзгерістерге ұшыраған қозғалтқыштарға жыл сайынғы куәландыру жүргізу кезінде ПГ зиянды (ластайтын) заттарының және түтін шығуының тікелей өлшеу тәсілін қолдану қажет. Сонымен бірге, қозғалтқышқа жаңа Техникалық паспортты, Куәлікті және Кемелерден атмосфераны ластаудың алдын алу туралы Куәлікті әзірлеу қажет.

20. Егер қозғалтқышта ПГ зиянды (ластайтын) заттар және түтін шығуын азайтуға арналған жабдық орнатылса, онда сынау өткізу кезінде қозғалтқыштың шығатын жүйесіндегі сыналарды таңдау осы жабдықты сынаудан кейін жүргізіледі.

ПГ зиянды (ластайтын) заттар және түтін шығуын кемітуге арналған жабдық Кеме қатынасының тіркелімімен расталуы мүмкін.

4. Техникалық құжаттама

21. Техникалық паспорт Кеме қатынасының тіркелімімен берілген Тану туралы куәлігі бар мекемемен әзірленеді және сынаулар басталғанға дейін Кеме қатынасының тіркелімінің аймақ қызметкерімен келісіледі, қажет болса, сынаулардың жағымды нәтижелері негізінде түзетіледі.

22. Техникалық паспорт осы Қағиданың 36-қосымшасына сәйкес мынадай ақпараттардан тұрады:

1) қозғалтқыштарды отбасыға немесе топтарға біріктіретін конструктивті белгілердің сипаттамасы, егер осы концепцияның бірін қолданылса, отбасының немесе топтың базалық қозғалтқыштарының критерийін таңдау мәндері және тізімі;

2) ПГ зиянды заттардың және түтінінің шығуына елеулі әсер ететін қозғалтқыштың компоненттері, реттеулері және жұмыс параметрлері туралы мәліметтер.

Қозғалтқыштың компоненттер, реттеу және жұмыс параметрлерінің ұсынылатын тізіміне мынадай позициялар жатады:

жану камерасы (поршень, цилиндр, цилиндр қақпағының типі және конструктивті ерекшелігі);

отынды аппаратура (қысымы жоғары отын сорғысының (типі, сәйкестендіру және реттеу форсунка (бүріккіш), отынды сорғы білігі құлағының сұлбасы, отынның бүрку қысымы);

ауамен қамсыздандыру және шығару жүйесі (типі, турбокомпрессор құрылымы және жұмыс параметрлері, таратылған білік құлағының сұлбасы);

отын беруді асып түсу бұрышы;

сығу дәрежесі;

газ таратқыш фазалары;

шығуларды төмендетуге арналған жабдықтың типі және конструктивті ерекшеліктері (болса);

қозғалтқыштың жұмыс параметрлері және реттеуіші;

3) қозғалтқыштың рұқсат етілген реттеу диапазонына;

4) пайдалану жағдайларында келесі ақырғы тексерулер кезінде қозғалтқыштың ПГ зиянды заттар және түтін шығару нормаларына сәйкестігін бақылау құралдары және тәсілдері туралы мәліметтер;

5) қозғалтқыштың пайдаланылған газдың зиянды заттар және түтін шығудың техникалық нормаларына сәйкестігіне сынау хаттамасы (көшірмесі) (1-қосымша);

6) құрылымы дайындаушының әрекеттегі техникалық шарттарына сәйкес келетін қозғалтқыштың таңбалау және сәйкестендіру тәсілдері;

7) егер болатын болса, пайдаланылған газдардың зиянды заттар және түтін шығуын азайтуға арналған жабдықтың қалыпты жұмысын тексеру тәсілдері және болу туралы мәліметтер.

23. Қозғалтқыштың параметрлерін, жинағын және реттеуішін тіркеу журналы реттеу және бөліктерді ауыстыруды қоса қозғалтқыштың жобалы сипаттамаларын немесе қозғалтқыш компоненттерінің конструктивті өзгеруіне жататын барлық өзгерістерді тіркеу үшін қызмет етеді. Журналдағы жазбалар хронологиялық ретте жүргізілуі және шығару деңгейін бағалау үшін барлық қажетті мәліметтермен толтырылады.

5. Қозғалтқыштарды куәландыру (тексеру) тәсілдері.

Жеңілдетілген өлшеулер тәсілі

§ 1. Қозғалтқыштарды куәландыру тәсілдерінің тізімі

24. Кемеде орнатылған қозғалтқыштарды зиянды заттарды және ПГ түтін шығуының техникалық нормаларына сәйкестігіне куәландыру мынадай тәсілдердің бірімен орындалуы мүмкін:

1) қозғалтқыштар параметрлерін тексеру тәсілімен осы Қағиданың 111-тарауына сәйкес;

2) қозғалтқыштардың ПГ зиянды заттарды жеңілдетіп өлшеу тәсілімен осы Қағиданың 784-тармағына сәйкес;

3) кеме бортында тікелей өлшеу тәсілімен.

§ 2. Жеңілдетілген өлшеулер тәсілі

25. Қозғалтқыштағы жеңілдетілген өлшеулер пайдалану жағдайларында, әдетте, Техникалық паспортта көрсетілген бір режимде орындалады.

26. Жеңілдетілген өлшеулер тәсілі мынадай процестерге негізделеді:

1) Техникалық паспорттың талаптары көлемінде формуляр немесе конструктивті өзгерістерді тіркеу журналы бойынша жинағын құжаттамалық тексеру;

2) пайдалану объектісінде орналасқан қозғалтқыштың жинағы және реттеу элементтерін Техникалық паспорт талаптары көлемінде сынақ стендінен алынған олардың алғашқы мәндеріне сәйкестігін фактілі тексеру;

3) келісім бойынша Кеме қатынасының тіркелімі және өлшеулер жүргізетін ұйым, немесе белгіленген дайындаушы арасында таңдалған сынау циклы режимінің бірінде пайдаланылған газдардың зиянды заттар және түтін шығаруының жеңілдетілген өлшеулерінде.

27. Жеңілдетілген өлшеулерді жүргізу кезінде зиянды заттардың шығуын салмақты орташа өлшеудің өлшеулерінің орнына осы пайдаланылған газдарда осы заттардың концентраттарын өлшеумен шектелуге болады. Стендте және қозғалтқышты орнату орнында өлшенген зиянды заттардың топтасуы салыстырғанда артық ауамен жану өнімдерін қосу дәрежесіне теңестіру үшін 15 % тең оттек топтауына келтірілуі қажет.

Оттек топтауын 15 % келтіру мынадай формула бойынша орындалады:

С_i(o_{2 =15%}) = С_i(o_{2 =x%}) (20,8 -15,0)/(20,8- x);     (1)

мұндағы х — қозғалтқыштың бақыланған режимінде жұмысында пайдаланылған газдарда оттек топтауының өлшенген мәні, %;

С_i(o_{2 =x%}) - қозғалтқыштың бақыланған режимінде жұмыс істеу кезінде пайдаланылған газдарда зиянды заттардың концентраттардың өлшенген мәні, ррm;

20,8 — атмосфера ауасында оттектің орташа статистикалық құрамы, %.

28. Қозғалтқыштарды орнату орнында жеңілдетілген процессі бойынша сынау кезінде ПГ мен зиянды заттар шығуының техникалық нормаларының шекті рұқсат етілген мәндері.

29. Қозғалтқыштарды жеңілдетілген өлшеулер тәсілімен ақырғы тексеру (куәландыру) жүргізу кезінде техникалық паспорттан бөлек пайдалану құжаттамаларының құрамына, егер олар пайдалану процессінде орын алса, барлық конструктивті өзгерістер, жинағын және реттеуішін жазуға арналған қозғалтқыш параметрлерін тіркеу журналы кіреді

6. Тікелей өлшеулер тәсілі

Өлшеулер нәтижелерін жүргізу және өңдеу

§ 1. Жанармай материалдарға қойылатын талаптар

30. Қозғалтқышты сынау кезінде қозғалтқыш дайындаушының техникалық шарттарында көрсетілген отын және маймен жұмыс істейді. Егер қозғалтқышты семьялық немесе топ концепциясы бойынша сынайтын болса, онда отбасының (топтың) қозғалтқыштар-мүшелерінің үнемдеу көрсеткіштерін салыстыру үшін өлшенген отын шығыны МЕМСТ Р ИСО 3046-1 талаптарына сәйкес стандартты шарттарына келтіріледі. Егер қозғалтқыш, оны орнату орнында шығару бойынша арнайы талаптарға сәйкес болса, сынауларды оны орнату орнында пайдаланылатын отынмен жүргізіледі. Сынауларды жүргізу кезінде пайдаланылатын отын және майлайтын майдың техникалық сипаттамалары сынаулар хаттамасында тіркеледі.

§ 2. Өлшеулер жүргізу кезіндегі атмосфералық шарттар

31. Сынаулар жүргізу орнында атмосфералық ауаның қозғалтқышқа сорылуы Т_а, толық атмосфералық ауа қысымы ра, кПа, сондай-ақ, құрғақ атмосфералық ауа қысымын есептейтін қатысты және абсалютты ылғал өлшенеді Р_а, кПа.

32. Өлшеулер нәтижелері бойынша атмосфералық шарттар параметрлерін F мынадай формула бойынша есептейді:

1) үрленбеген, жетекті айдауыштан үрленген немесе құрамдастырылып үрленген қозғалтқыштар үшін:

F = (99/Р_а)(Та/298)^0,7       (2)

2) бос турбокомпрессордан үрленген қозғалтқыштар үшін:

F = (99/Р_а)0,7 (Т_а/298)^1,5      (3)

мұндағы Р_а мынадай формула бойынша есептелінеді

Р_а = р_a - р_w        (4)

p_w — Та кезіндегі атмосфералық ауадағы сулы будың пропорционалды қысымы, кПа.

33. Егер F сынаулар бойы мыналар шегінде қалатын болса, сынаулар нәтижелерін дұрыс деп есептейді:

0,93 - 1,07 — кемелерде орнатылған қозалтқыштар үшін;

0,98 - 1,02 — стендті сынаулар кезіндегі қозғалтқыштар үшін.

жүктеу/скачать 2.69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 23 24 25 26 27 28 29 30 31