Бастапқы мәліметтер: өрт «НАСИХА» сауда үйінің 2-қабатындағы 47х13 өлшемді тауарлар сақталатын қоймада п.б.
Өрттің сызықтық таралу жылдамдығы – 1,2 м/мин.
Қажетті су берілу интенсивтілігі – 0,2 л/см2
Өрт туралы хабарламаға дейінгі уақыт – 3 минут.
Өрт п.б. бастап, бірінші келген бөлімше оқпанмен су бергенге дейінгі өрттің еркін таралу уақытын анықтаймыз.
Өртке 4 бөлімшесі бар екі АЦ-40(130), АЛ-30(4310), АКП-54(Мерседес) МӨБ-8 келеді.
св=дс+сб+сл+брПЧ-1=3+1+5+3=12 мин
слПЧ-1=60L/ Vсл=603,5/45=5 мин
Өрт фронтының еркін таралу уақытында таралған қышықтығын анықтайиыз:
2=св-10=2
L12=5 Vл+ Vл2=51,2+1,22=8,4 м
Өрт ауданын табамыз.
Sп12=na(5Vл+ Vл2)=213(51,2+1,22)=218,4 м2
2=св-10=2 мин
Өрт сөндіру ауданын табамыз:
Sт12=2h(а+b-2h)=25(13+16,8-25)=198 м2
Өрт сөндіруге қажетті су мөлшерін анықтаймыз.
Өрт болған жерде мақта, талшықты материалдардың және өрт сөндіргіш заттардың жұмсалуын азайту үшін құрамында сіңдіргіш компоненттері бар суды қолданған дұрыс. Соның әсерінен өрт сөндіргіш заттардың қажетті берілу интенсивтілігі екі есе, яғни 0,2 л/см2-тан 0,1 л/см2-қа дейін төмендейді. Өрт күзетінің бөлімдері келгенше өрт үлкен көлемді алғандықтан, оған РС-70 оқпандары беріледі. Сіңдіргіш компонент ретінде ПО-6К көбіктендіргішінің 6% ерітіндісін аламыз.
Qтрт=SтIтр=1980,1=19,8 л/сек
ӨҚЖЖ талаптарына сәйкес бойынша жауынгерлік қимылдардың негізгі бағыты – адамдарды құтқару және эвакуациялау болады.
ӨБ-2 қарауыл бастығы ӨСЖ келесі бұйрықтарды береді:
Бірінші бөлімше командирі ГТҚҚ звеносын ұйымдастырсын, сауда залы жағынан тауар сақталатын қойманың ішіне негізгі бағыт бойынша барлау жасасын, адам өміріне қауіп дәрежесін анықтасын, адамдарды эвакуациялау жұмыстарын жүргізсін;
Екінші бөлімше командиріне ӨГ-2-ге АЦ-40-ты орнатсын, ГТҚҚ звеносын ұйымдастырып, сауда орталығының администрациялық бөлігінде барлау жұмыстарын және эвакуация жұмыстарын жүргізсін;
АЛ-30 машинасын ғимараттың оңтүстік жағынан орнатып, шатырға сатысын орнатсын;
АКП-50 машинасын ғимараттың солтүстік жағынан орнатып, шатырды қорғауға оқпан жұмылдырсын;
Объект әкімшілігі қауіпсіздік қызметінің күшімен бірінші қабаттағы машиналарды эвакуацияласын.
Өртке ӨБ-2-нің АЦ-7-40(53312), АЦ-40(130), АЛ-30(131) және машиналарында 3 бөлімшесі және ДСПТ келеді.
ПЧ-1=дс+сб+сл+бр1=3+1+7+3=14 мин
слПЧ-1=60L/ Vсл=605/45=7 мин
ӨБ-2 күштері жұмылдырылғанша өрт фронтының тараған қашықтығын анықтаймыз:
П=ПЧ-1-(10+2)=2 мин
L14=5 Vл+ Vл1+0,5Vл1=51,2+1,22+0,51,22=9,6 м
Өрт ауданын анықтаймыз:
Sп14=na(5Vл+ Vл2+0,5Vлп)=213(51,2+1,22+0,51,22)=249,6 м2
Өрт сөндіру ауданын анықтаймыз:
Sт14=2h(а+b-2h)=25(13+19,2-25)=222 м2
Өрт сөндіруге қажетті судың шығындалуын анықтаймыз:
Qтрт=SтIтр=2220,1=22,2 л/сек
Өртке РС-70 оқпандарымен ПО-6К көбіктендіргіші қосылған су беріледі деп қабылдайық
Nстт= Qтрт /qстА=22,2/7= 4 оқпан РС-70
ӨБ-2 кезекші бөлімшесі екі АЦ-40 және оның біреуі АЦ-7-40(53213) болғандықтан, сол АЦ-7-40 өрт машинасын өрт гидрантына орнатып, өртті сөндіруге оқпандар берілсін. Оның тиімділігі көбіктендіргіш сыйымдылығыш 500 л. болуында. Енді РС-70 арқылы АЦ-7-40 көбіктендіргіш қосылған су берілуінің уақытын табамын.
секунд немесе 9,9 минут
Өртте қалыптасқан жағдайды ескере ӨБ-2 өрт сөндіруге бағытталады.
ӨСЖ-2 ДСПТ барлай келе, келесі бұйрықтар береді:
ӨБ-2 қарауыл бастығына АЦ-7-40 машинасын ӨГ-3 орнатсын, «В» звеносына шығыс кіріске және эвакуация шығычына магистральді линия жүргізсін, ГТҚҚ звеносымен №1 сақтау қоймасы жағынан өрт сөндіруге 1 «А» оқпаны берілсін, өрт сөндірушімен бір мезгілде тірек конструкцияларын суыту шаралары жүргізілсін.
ӨБ-5 қарауыл бастығы сауда орталығынан адамдарды эвакуациялау жұмыстарын жүргізсін, қабатта эвакуация жүргізу үшін объектінің қауіпсіздік қызметін көмекке тартсын.
ӨБ-3 ІІ бөлімше командирі – ғимараттың үшінші қабатындағы әкімшілік бөлігін қорғасын.
ӨСЖ ұрыс алаңдарын белгілейді:
ЖА-1 сауда орталығынан адамдары эвакуациялау, ЖАБ-1 ӨБ-1 қарауыл бастығы, берілген күш пен құралдар: ӨБ–1-1 бөлімше, объектінің қауіпсіздік қызметі.
ЖА-2 өртті сауда залы жағынан сөндіру, ЖАБ-2 ӨБ-2 қарауыл бастығы, берілген күштер мен құралдар: ӨБ-2 – 1 бөлімше, ӨБ-1 – 1 бөлімше, АЦ-40.
ЖА-3 №1 қойма жатқан өшіру, ЖАБ-3 ӨБ-2 бөлімше командирі, берілген күш пен құралдар: ӨБ-2 – 1 бөлімше, АЦ-40.
ЖА-4 адамдары эвакуациялау және 3-қабаттағы әкімшілік бөлікті қорғау, ЖАБ-4 ӨБ-1 бөлімше командирі, берілген күш пен құралдар: ӨБ-2 – 1 бөлімше.
ӨСЖ аға көмекшісі өрт сөндіру жедел басқару штабының жұмысын ұйымдастырсын, келіп жатқан басшы құрамынан штабтың жауапты тұлғаларын тағайындайды.
ӨСЖ көмекшісі өрт болған жерде ПО-1 көбіктендіргішінің жеткілікті қорын ұйымдастырылсын, өрт болған жерге АВ-40 келгеннен кейін техниканың орналасуын өзгертсін және өрт сөндіргіш заттарды АВ-40 машинасын берсін.
Өртке ӨБ-1 АЦ-5-40(53312), АЦ-40(130) машиналарында екі бөлімшемен келеді.
ПЧ-4=дс+сб+сл+бр1=3+1+9+3=16 мин
слПЧ-4=60L/ Vсл=606,5/45=9 мин
ӨБ-1 күш пен құралдары жұмылдырылғанша өрт фронты таралған қашықтық.
П=ПЧ-4-(10+2)=4
L16=5 Vл+ Vл1+0,5Vл1=51,2+1,22+0,51,24=10,8 м
Өрт ауданын анықтаймыз.
Sп16= na(5Vл+Vл2+0,5Vлп)=213(51,2+1,22+0,51,24)=280,8 м2
Өрт сөндіру ауданын анықтаймыз
Sт14=2h(а+b-2h)=25(13+20,8-25)=238 м2
Өрт сөндіруге қажетті су мөлшерін анықтаймыз.
Qтрт=SтIтр=2380,1=23,6 л/сек
Өрт сөндіруге қажетті оқпандар санын анықтаймыз
Nстт= Qтрт /qстА=23,6/7= 4 ст «А» (РС-70)
ӨБ-4 кезекшілік бөлімі екі АЦ-40 машиналарында және солардың біреуі АЦ-5-40(53213) көбіктендіргіш багінің сыйымдылығы 300 л болғандықтан, сол АЦ-5-40 машинасын АЦ-7-40 ӨБ-1 машинасын қоректендіруге дюиритті шланг арқылы орнату керек, ал өртті сөндіруге АЦ-7-40 және АЦ-5-40 машиналарының көбіктендіргіш бактарынан жұмыс жасайтын 3 РС-70 оқпандарының жұмыс жасау уақытын есептеймін.
ӨБ-2 өрт сөндіруге 2 минутта шығындаған өрт сөндіргіш заттың мөлшері 2 РС-70 оқпандары жұмыс жасағанда қанша болатынын есептеу үшін келесі формулаларды қолданамыз:
литр
секунд немесе 9,25 минут
Шатырдағы қорғаныс жұмыстарына қажетті судың шығындалуын анықтаймыз:
Qтрз=SпIтрз=280,80,05=14 л/сек
Шатырды қорғауға қажетті оқпандар санын анықтаймыз:
Nстз= Qтрз /qстБ=14/3,5= 4 ст «Б» (РСК-50)
Өрт жағдайын және ғимаратта адам санының көптігін ескере ӨБ-4 жеке құрамы өртті сөндіруге және шатырды қорғауға бағытталады.
ӨСЖ – ДСПТ ӨСЖ орынбасары бұйырады:
АТ-1 қарауыл бастығына – АЦ-5-40 машинасын АЦ-7-40 ӨБ-2 машинасын қоректендіруге орнатсын, ГТҚҚ звеносын ұйымдастырсын, ғимараттың оңтүстік бөлігінен терезелер арқылы өрт сөндіруге 1 «А» оқпанын берсін, өрт сөндірумен бір мезгілде тірек конструкцияларын суыту жұмыстарын жүргізсін.
ӨБ-3 ІІ бөлімше командирі ӨГ-2-на орнатылған АЦ-40 ӨБ-5 машинасынан АКП-54 арқылы 2 «Б» оқпанын шатырды қорғауға берсін, бұзу-аршу жұмыстарын жүргізсін.
ӨСЖ ҰА-5 ұйымдастырады – шатырды қорғау, ҰАБ-5 ӨБ-4 бөлімше бөлімше командирі, берілген күш пен құралдар: АЦ-40, АКП-54, АЛ-30.
Өртке АТ-1-дің АЦ-5-40(53312), АЦ-40(131) машиналарында екі бөлімшесі келеді.
ПЧ-2=дс+сб+сл+бр1=3+1+11+3=18 мин
слПЧ-2=60L/ Vсл=607,8/45=11 мин
ӨБ-2 күш пен құралдарын енгізер уақытқа дейінгі өрт фронтының тараған қашықтығын анықтаймыз:
П=ПЧ-2-(10+2)=6
L18=5 Vл+ Vл1+0,5Vл П =51,2+1,22+0,51,26=12 м
Өрт ауданын анықтаймыз.
Sп18= na(5Vл+Vл2+0,5Vлп)=213(51,2+1,22+0,51,26)=312 м2
Өрт ауданын анықтаймыз.
Sт18=2h(а+b-2h)=25(13+24-25)=270 м2
Өрт сөндіруге қажетті су мөлшерін анықтаймыз.
Qтрт=SтIтр=2700,1=27 л/сек
Өрт сөндіруге қажетті оқпандар санын анықтаймыз
Nстт= Qтрт /qстА=27/7= 4 ствол РС-70
ӨБ-2 кезекшілік бөлімі екі АЦ-40 машиналарында және солардың біреуі АЦ-5-40(53213) көбіктендіргіш багінің сыйымдылығы 300 л. болғандықтан, сол АЦ-5-40 машинасын АЦ-7-40 ӨБ-1 машинасын қоректендіруге дюиритті шланг арқылы орнату керек, ал өртті сөндіруге АЦ-7-40 ӨБ-1 ӨГ-на орналастыра сол машинадан оқпан жұмылдыруы қажет. ӨБ-6 оқпандары жұмылған сәттен бастап, ӨБ-2 оқпандары жұмылған уақытқа дейінгі уақыт 4 минут болатынын және АЦ-5-40 ӨБ-3 машинасын қорректендіруге 2 минут өтетінін ескере АЦ-7-40 және 2 АЦ-5-40 машиналарының көбіктендіргіш бактарынан жұмыс жасайтын 3 РС-70 оқпандарының жұмыс жасау уақытын есепиеймін.
ӨБ-1 өрт сөндіруге 4 минутта шығындаған өрт сөндіргіш заттың мөлшері 3 РС-70 оқпандары жұмыс жасағанда қанша болатынын есептеу үшін келесі формулаларды қолданамыз:
л
с н/е 8,4 мин
ӨРТ жағдайын ескере ӨБ-2 жеке құрамы өртті сөндіруге және артық құйылған суды соруға бағытталады.
ӨСЖ-2-ДСПТ ӨСЖ орынбасары бұйрық береді:
ӨБ-2 қарауыл бастығы 1 ГТҚҚ звеносын құрсын, ғимараттың солтүстік бөлігінен өртті сөндіруге терезе арқылы және ӨГ-3-на орнатылған АЦ-7-40 ӨБ-1 машинасынан 3 қабатты саты арқылы 1 «А» оқпанын берсін.
ӨБ-2 ІІ бөлімше командирі АЦ-40 машинасын «В» зонасына солтүстік жағынан кіретін кіріс маңынан орнатсын, Г-600 орнатсын және «Насос – Г-600 - Цистерна» схемасы бойынша сорылатын суды РС-70 арқылы арық жүйесіне құйсын.
Өртке ӨБ-7 АЦ-7-40(53312), АЦ-40(130), АЛ-30(131) машиналарындағы үш бөлімшемен келеді.
ПЧ-7=дс+сб+сл+бр1=3+1+12+3=19 мин
слПЧ-7=60L/ Vсл=608,7/45=12 мин
ӨБ-7 күш пен құралдары жұмылдырылғанша өрт фронты таралған қашықтық
П=ПЧ-2-(10+2)=7 мин
L19=5 Vл+ Vл1+0,5Vл П =51,2+1,22+0,51,27=12,6 м
Өрт ауданын анықтаймыз.
Sп19= na(5Vл+Vл2+0,5Vлп)=213(51,2+1,22+0,51,27)=327,6 м2
Өрт ауданын анықтаймыз.
Sт19= 2h(а+b-2h)=25(13+25,2-25)=280 м2
Өрт сөндіруге қажетті су мөлшерін анықтаймыз.
Qтрт=SтIтр=2800,1=28 л/сек
Өрт сөндіруге қажетті оқпандар санын анықтаймыз
Nстт= Qтрт /qстА=28/7=4 ствол «А»
ӨБ-7 кезекшілік бөлімі екі АЦ-40 машиналарында және солардың біреуі АЦ-7-40(53213) көбіктендіргіш багінің сыйымдылығы 500 л. болғандықтан, сол АЦ-7-40 машинасын АЦ-7-40 ӨБ-1 машинасын қоректендіруге дюиритті шланг арқылы орнату керек, ал өртті сөндіруге АЦ-7-40 ӨБ-1 ӨГ-на орналастыра сол машинадан оқпан жұмылдыруы қажет. ӨБ-1 оқпандары жұмылған сәттен бастап, ӨБ-2 оқпандары жұмылған уақытқа дейінгі уақыт 6 минут болатынын және АЦ-5-40 ӨБ-2 машинасын қорректендіруге 2 минут өтетінін ескере АЦ-7-40 және 2 АЦ-5-40 машиналарының көбіктендіргіш бактарынан жұмыс жасайтын 4 РС-70 оқпандарының жұмыс жасау уақытын есепиеймін.
ӨБ-1 өрт сөндіруге 6 минутта шығындаған өрт сөндіргіш заттың мөлшері 4 РС-70 оқпандары жұмыс жасағанда қанша болатынын есептеу үшін келесі формулаларды қолданамыз:
немесе 11,4 минут
Шатырды қорғауға қажетті оқпандар санын анықтаймыз:
Qтрз = Sп19 Iтрз=3270,05=16,3 л/с
Nстз= Qтрз /qстБ=16,3/3,5= 5 ст «Б» (РС-50)
Өрт жағдайын және ғимаратта адам санының көптігін ескере ӨБ-2 жеке құрамы өртті сөндіруге және қорғауға бағытталады.
ӨСЖ-2-ДСПТ ӨСЖ орынбасары келесі бұйрықтар беореді:
ӨБ-7 қарауыл бастығы АЦ-7-40 машинасын АЦ-7-40 ӨБ-1 машинасын қоректендіруге орнатсын, АЦ-40(130) ӨГ-4-на орнатсын, шатырды қорғауға АЛ-30 ӨБ-1 арқылы 2 РСК-50 оқпаны берілсін, өзі ұрыс алаңын басқарсын.
ӨБ-7 II бөлімше командирі ӨГ-4-на орнатылған АЦ-40(130) машинасын тоңазытқыш камераларды қорғауға 1 РСК-50 оқпаны берілсін.
ӨСЖ ҰА-6 ұйымдастырады – жапсарлас бөлмелерді қорғауға, ҰАБ-6 ӨБ-7 бөлімше командирі, берілген күш пен құралдар - ӨБ-7 – 1 бөлімше.
Өрт локализацияланған, өрт сөндіруге 4 РС-70 (сіңдіргіш қосылған) оқпаны жұмыс жасайды, шатырды қорғауға 4 РСК-50 оқпаны, жапсарлас бөлмелерді қорғауға 1 РСК-50 оқпаны жұмыс жасайды.
ӨБ-1 өртке АЦ-30(66), АЦ-40(131) машиналарында 2 бөлімшемен келсін.
ПЧ-15=дс+сб+сл+бр1=3+1+20+3=27 мин
слПЧ-15=60L/ Vсл=6015/45=20 мин
Өртке қалыптасқан жағдайды ескере МӨБ-9 жеке құрамы бағалы материалдарды қорғауға бағытталады.
ӨСЖ-2-ДСПТ ӨСЖ орынбасары келесі бұйрықтар береді.
ӨБ-15 II бөлімше командиріне – ӨГ-4-на орнатылған АЦ-40 ӨБ-7 машинасынан АЛ-30 МӨБ-2 арқылы шатырды қорғауға 1 «Б» оқпаны берілсін.
ӨБ-15 қарауыл бастығына – №1 қоймадан бағалы материалдарды эвакуациялау жұмыстарын ұйымдастырсын.
ӨСЖ ҰА-7 ұйымдастырады – бағалы материалдарды эвакуациялау, ҰАБ-7 ӨБ-15 қарауыл бастығын тағайындайды, берілген күш пен құралдар – ӨБ-8 – 1 бөлімше.
4.4 «НАСИХА» сауда үйінің қоймасында
өрт жағдайын болжау
«НАСИХА» сауда үйінің жедел-тактикалық сипаттамаларын зерттей келе өрт п.б. ең ыңғайлы және ең қиын жағдай тудыратын орынға қоймасы жатады.
Келесі өрт жағдайларын қарастырамыз:
Өрт қоймасының ортасында п.б.
Сауда залында биіктігі 2 м стеллаждар орнатылған, стеллаждардың қаңқасы металлдан жасалған, сөрелері металлдан жасалған және аралары 1,5 м қашықтықта.
Сауда үйінің қоймасында жеңіл және тамақ өнеркәсібінің сан алуан түрлері қойылған.
Өрт ауырлығы шамамен 15 кг/м2.
Өрттің сызықтық таралу жылдамдығы – 1 м/мин (ӨСЖ анықтамасы).
Өртті сөндіруге берілетін судың берілу интенсивтілігі – 0,2 л/см2 (ӨСЖ анықтамасы).
Сыртқы ауа температурасы + 20 оС.
Автматты өрт сөндіру қондырғысы мен өрт дабылы өшірулі.
Өрт пайда болғаннан бастап алғашқы 10 минут ішіедегі өрт жағдайын болжау.
Өрт пайда болғаннан кейін алғашқы 10 минут ішіндегі өрт жағдайын болжау.
Өрт фронтының еркін таралу уақытында таралған қышықтығын анықтайиыз:
Lсв = 5Vл1= 0,5110= 5 метр
Мұнда:- Vл – Өрт таралуының сызықтық жылдамдығы;
1 – өрттің пайда болған сәтінен созылу уақыты (10 минут);
Қойманың 75х32,5 метр өлшемді пішінің және өрт қойманың ортасында п.б. ескерсек, өрттің пішіні шеңбер пішінді болады және мына формуламен есептеледі:
Sп10= (0,5vл1)2 = 3,14(0,5110)2 = 78,5 м2
қоймадағы жылуалмасу бетін анықтаймыз:
S = Sпол+Sпер+Sст = 7532,5+7532,5+2(756,5)+2(32,56,5) =6272,5 м2.
Жылу ағынының тығыздығын анықтаймыз:
2726,08 Вт/м2
Мұнда: - химиялық жанбаған коэфиценті, 0,85;
м -материалдың массалық жану жылдамдығы 37,2 кг/м2мин;
Sп – Өрт ауданы, оған арнап орташа көлемдік температурасы анықталады, 78.5 м2;
Qнр – Төменгі жану жылуы, 24800 кДж/кг.
Артық ауа коэфицентін анықтаймыз.
Газалмасу 5 есік арқылы және 2 А блогынан В блогына өтетін 2 кіріс арқылы жүреді.
Ауаның кіруіне 2,5х2 м өлшемді 5 есіктің тең жарты бөліктері және 6,5х3 өлшемді екі кірістің тең жарты бөліктері жұмыс жасайды, ал қалған жарты бөліктері жану өнімдерінің шығуына жұмыс жасайды деп қарастырамыз.
Кіріс саңылауларының формуласы былай есептеледі:
метр
Онда кіріс саңылауларының қатынасы:
құрайды.
Демек, артық ауа коэфицентін 6-қисық («Өрт тактикасы» әдістемелік нұсқасы, 8-пункт), себебі алынған мән тең. Өрт ауданының еден ауданына қатынасы болады.
Алынған 1/31<1/4 қатынасы артық ауа коэфицентін пунктирлі линия арқылы табуға мүмкіндік береді. 1 кг целлулоидті ораманың жануына қажетті ауа мөлшері о=11,42м3/кг.
График бойынша =2,5 екенін анықтаймыз. Орташа көлемдік температурасын номограмма («Өрт тактикасы» әдістемелік нұсқамаларының 8-пункті) бойынша анықтаймыз.
Орташа көлемдік температура 110 оС-қа тең.
Бейтарап зонаның орналасу биіктігін анықтаймыз.
Бейтарап зонаның орналасу биіктігін анықтағанда, газалмасу процесінің жүруін келесі схема бойынша ескереміз. Қойманың есіктері таза ауаның кіруіне және жану өнімдерінің шығуына жұмыс жасайды. Мұнан шығатын қорытынды ауаның кіруіне есік қуысының ½, жану өнімдеріне ½ жұмыс жасайды.
Онда бейтарап зонаның биіктігі былай орналасады:
==2,14 метр
Мұнда:
Нn- газалмасуға қатысатын ең үлкен есіктің биіктігі – 3
S1 – кіріс саңылауларының ауданы – 32 м2
S2 – шығыс саңылауларының ауданы – 32 м2
в,пг – сәйкесінше сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздықтары.
Н – кіріс және шығыс саңылауларының арасындағы қашықтық – 1,5 метр.
Жағдайды бағалау:
Алғашқы 10 минутта бейтарап зонаның орналасу биіктігі 2,14 м деңгейінде болады.
Целлулоидты материалдан жасалған орамалар жанғанда мынандай зиянды заттар бөлінеді: цианистік қосылыстар, көміртек оксиді, азот оксиді, хлорангидридті қышқылдар, формальдегидтер, фенол, фторфоген, аммиак, ацетон, стирол.
Демек, өрт сөндірушілер келгенде тек тыныс және көз органдарын қорғайтын құралдарда ғана жұмыс жасай алады. Қызмет көрсету персоналы қауіпті зонадан лезде шығу қажет және келушілерді сауда орталығынан эвакуациялау жұмыстарын жүргізулері тиіс.
Бірінші келген өрт бөлімшесі оқпандарын енгізердегі өрт жағдайын болжау.
Өрттің п.б. уақытынан бастап, өрт сөндіруге оқпан енгізілгенге дейінгі өрттің еркін таралу уақытын анықтаймыз:
св=дс + сб + сл + бр = 3+1+5+3=12 мин
мұнда:- св – өрттің еркін таралу уақыты;
сб – МӨҚ бөлімдерінің жинау және шығу уақыты 1 мин;
сл – өрт бөлімшесінің өрт болған жерге жету уақыты.
сл= L60/Vсл = 460/45 = 5 минут;
бр – бөлімшенің жауынгерлік қанат жайуы.
Өрт фронтының еркін таралу уақытында тараған қашықтығы:
Lсв = 5Vл1+Vл2 = 51+12 = 7 метр
2= св10 = 12-10=2 минут
мұнда:- Vл – өрт таралуынын сызықтық жылдамдығы;
1,2 – өрттің п.б. мезетінен бастап жану ұзақтығы.
Қойманың 75х32,5 м өлшемін және өрт п.б. қойманың ортасында болғандықтан, өрт сөндіруге оқпан енгізілер сәтте өрт шеңберлі болады және мына формуламен анықталады:
Sп12=(5 Vл+ Vл2)2=3,14(51+12)2=153 м2
2=св-10=2 мин
өрт сөндіру ауданын анықтаймыз.
b>nh болғандықтан
Sт12=h(2R-h)=3,145(27-5)=141,3 м2
мұнда: а – бөлменің ені;
n – өрттің таралу бағыттарының саңы.
Өрт сөндіруге қажет судың теория жүзіндегі мөлшерін анықтаймыз.
Qтрт = SтIтр = 141,30,2 = 28,2 л/сек
№2 шақыру бойынша өрт п.б. келген АЦ-40(130) және АЦ-40(131) екі бөлімшенің «А» оқпанымен 14 л/с берілу интенсивтілігі болғандағы нақты мүмкіндігі.
Qтрт>QФ
Яғни келген екі бөлімшенің өртті локализациялауға шамасы жетпейді.
Сауда залындағы өрттің орташа көлемдік температурасын анықтаймыз.
қоймадағы жылу алмасудың беттік ауданын анықтаймыз:
S = Sпол+Sпер+Sст = 7532,5+7532,5+2(756,5)+2(32,56,5) =6272,5 м2.
Жылулық ағын тығыздығын анықтаймыз:
5313,36 Вт/м2
мұнда: - химиялық жанбаған коэфиценті, 0,85;
м -материалдың массалық жану жылдамдығы 37,2 кг/м2мин;
Sп – Өрт ауданы, оған арнап орташа көлемдік температурасы анықталады, 153 м2;
Qнр – Төменгі жану жылуы, 24800 кДж/кг.
Артық ауа коэфицентін анықтаймыз
Газалмасу 5 есік арқылы және 2 А блогынан В блогына өтетін 2 кіріс арқылы жүреді.
Ауаның кіруіне алғашқы 10 минутта 2,5х2 м өлшемді 5 есіктің тең жарты бөліктері және 6,5х3 өлшемді екі кірістің тең жарты бөліктері жұмыс жасайды, ал қалған жарты бөліктері жану өнімдерінің шығуына жұмыс жасайды деп қарастырамыз.
Кіріс саңылауларының формуласы былай есептеледі:
метр
Онда кіріс саңылауларының қатынасы:
құрайды.
Демек, артық ауа коэфиценті 4-қисық («Өрт тактикасы» әдістемелік нұсқасы, 8-пункт) бойынша анықталады.
Өрт ауданының еден ауданына қатынасы болады.
Алынған 1/16<1/4 қатынасы артық ауа коэфицентін пунктирлі линия арқылы табуға мүмкіндік береді. 1 кг целлулоидті ораманың жануына қажетті ауа мөлшері о=11,42 м3/кг.
График бойынша =1,5 екенін анықтаймыз. Орташа көлемдік температурасын номограмма («Өрт тактикасы» әдістемелік нұсқамаларының 8-пункті) бойынша анықтаймыз.
Орташа көлемдік температура 160 оС-қа тең.
Бейтарап зонаның орналасу биіктігін анықтаймыз.
Бейтарап зонаның орналасу биіктігін анықтағанда, газалмасу процесінің жүруін келесі схема бойынша ескереміз. Қойманың есіктері таза ауаның кіруіне және жану өнімдерінің шығуына жұмыс жасайды. Мұнан шығатын қорытынды ауаның кіруіне есік қуысының ½, жану өнімдеріне ½ жұмыс жасайды.
Онда бейтарап зонаның биіктігі былай орналасады:
==2,12 метр
Мұнда:
Нn- газалмасуға қатысатын ең үлкен есіктің биіктігі – 3
S1 – кіріс саңылауларының ауданы – 32 м2
S2 – шығыс саңылауларының ауданы – 32 м2
в,пг – сәйкесінше сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздықтары.
Н – кіріс және шығыс саңылауларының арасындағы қашықтық – 1,5 метр.
Жағдайды бағалау:
Өртке күш пен құралдарды енгізердегі бейтарап зонаның биіктігі 2,12 м болады.
Целлулоидты материалдан жасалған орамалар жанғанда мынандай зиянды заттар бөлінеді: цианистік қосылыстар, көміртек оксиді, азот оксиді, хлорангидридті қышқылдар, формальдегидтер, фенол, фторфоген, аммиак, ацетон, стирол.
Демек, өрт сөндірушілер келгенде тек тыныс және көз органдарын қорғайтын құралдарда ғана жұмыс жасай алады. Қызмет көрсету персоналы қауіпті зонадан лезде шығу қажет және келушілерді сауда орталығынан эвакуациялау жұмыстарына арласпау қажет.
Локализациялау кезіндегі өрт жағдайын болжау
№2 шақыру бойынша күш пен құралдарды есептейміз.
№2 шақыру бойынша келген соңғы бөлімшенің оқпаны енгізілер уақытқа дейінгі өрттің таралу уақытын анықтаймыз.
р=дс+сб ПЧ-1+сл ПЧ-1+брПЧ-1=3+1+12+3=19 мин
сл ПЧ-1L/ Vсл=608,7/45=12 мин
19 минутта өрт фронтының жылжып үлгерген қашықтығын. Сонымен қатар бірінші бөлімшелер жұмылдырғандықтан өрттің таралу жылдамдығы жартысына жуық кемитінін ескереміз.
L19=5 Vл+ Vл1+0,5Vл П =51+12+0,517=10,5 м
3=р-св=19-12= 7 минут
№2 шақыру бойынша келген бөлімшелер келгенде 19 минутта өрт ауданын анықтаймыз.
п=р-(10+2)=19-(10+2)=7 минут
Sп19= (5Vл+Vл2+0,5Vлп)2=3,14(51,2+1,22+0,51,27)2=346,1 м2
19 минутындағы өрт ауданын табамыз және өртке РС-70 оқпандары енгізілетінін ескереміз.
Sт19= h(2R-h)=3,145(210,5-5)=251,2 м2
Өртті локализациялауға қажетті судың теориялық қажетті мөлшерін табамыз:
Qтрт=SтIтр=251,20,2=50,2 л/сек
Бөлімшенің мүмкіндігін ескере келе, бір бөлімше 1 РС-70 оқпанын бере алатын білеміз, яғни су шығыны 7 л/с отызыншы минутта өрт орында 14 бөлімше жиналады.
Q=Nотдqотд=147=98 л/с
QтртФ
Қорытынды: Атырау қаласының №2 шақыру бойынша жиналған күш пен құралдары «НАСИХА» сауда үйіндегі өртті локализациялауға шамасы жетеді.
Сауда залындағы жылуалмасудың беттік ауданын анықтаймыз:
S = Sпол+Sпер+Sст = 7532,5+7532,5+2(756,5)+2(32,56,5) =6272,5 м2.
Жылулық ағын тығыздығын анықтаймыз
12019,1 Вт/м2
мұнда: - химиялық жанбаған коэфиценті, 0,85;
м -материалдың массалық жану жылдамдығы 37,2 кг/м2мин;
Sп – Өрт ауданы, оған арнап орташа көлемдік температурасы анықталады, 153 м2;
Qнр – Төменгі жану жылуы, 24800 кДж/кг.
Артық ауа коэфицентін табамыз.
Газалмасу 5 есік арқылы және 2 А блогынан В блогына өтетін 2 кіріс арқылы жүреді.
Ауаның кіруіне алғашқы 10 минутта 2,5х2 м өлшемді 5 есіктің тең жарты бөліктері және 6,5х3 өлшемді екі кірістің тең жарты бөліктері жұмыс жасайды, ал қалған жарты бөліктері жану өнімдерінің шығуына жұмыс жасайды деп қарастырамыз.
Кіріс саңылауларының формуласы былай есептеледі:
метр
Онда кіріс саңылауларының қатынасы:
Демек, артық ауа коэфиценті 3-қисық («Өрт тактикасы» әдістемелік нұсқасы, 8-пункт) бойынша анықталады.
Өрт ауданының еден ауданына қатынасы болады
Алынған 1/7<1/4 қатынасы артық ауа коэфицентін пунктирлі линия арқылы табуға мүмкіндік береді. 1 кг целлулоидті ораманың жануына қажетті ауа мөлшері о=11,42 м3/кг.
График бойынша =1,2 екенін анықтаймыз. Орташа көлемдік температурасын номограмма («Өрт тактикасы» әдістемелік нұсқамаларының 8-пункті) бойынша анықтаймыз.
Орташа көлемдік температура 390 оС-қа тең.
Бейтарап зона биіктігін табамыз.
Бейтарап зонаның орналасу биіктігін анықтағанда, газалмасу процесінің жүруін келесі схема бойынша ескереміз. Қойманың есіктері таза ауаның кіруіне және жану өнімдерінің шығуына жұмыс жасайды. Мұнан шығатын қорытынды ауаның кіруіне есік қуысының ½, жану өнімдеріне ½ жұмыс жасайды.
Онда бейтарап зонаның биіктігі былай орналасады:
==1,99 метр
Мұнда:
Нn- газалмасуға қатысатын ең үлкен есіктің биіктігі – 3
S1 – кіріс саңылауларының ауданы – 32 м2
S2 – шығыс саңылауларының ауданы – 32 м2
в,пг – сәйкесінше сыртқы ауа және жану өнімдерінің тығыздықтары.
Н – кіріс және шығыс саңылауларының арасындағы қашықтық – 1,5 метр.
Өртке күш пен құралдарды енгізердегі бейтарап зонаның биіктігі 1,99 м болады.
Целлулоидты материалдан жасалған орамалар жанғанда мынандай зиянды заттар бөлінеді: цианистік қосылыстар, көміртек оксиді, азот оксиді, хлорангидридті қышқылдар, формальдегидтер, фенол, фторфоген, аммиак, ацетон, стирол.
Демек, өрт сөндірушілер келгенде тек тыныс және көз органдарын қорғайтын құралдарда ғана жұмыс жасай алады. Қызмет көрсету персоналы қауіпті зонадан лезде шығу қажет және келушілерді сауда орталығынан эвакуациялау жұмыстарына арласпау қажет.
4.4.1 «НАСИХА» сауда үйіінің сауда залындағы өртке қажетті күш
Достарыңызбен бөлісу: |