Қазақстан республикасының азаматтық процестік кодексі



бет8/21
Дата09.06.2016
өлшемі1.46 Mb.
#124822
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   21

6. «Электрондық құжаттың көшірмесі» міндетті белгісі бар және оның электрондық цифрлық қолтаңбасын тексеру рәсімінің нәтижелері көрсетілген, оларды ұсынатын адамның электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылған электрондық құжаттар, электрондық құжаттардың көшірмелері нысанындағы дәлелдемелер, Қазақстан Республикасының заңнамасы тек электрондық құжатты пайдаланылуға жол бермейтін жағдайларды қоспағанда, төлнұсқадағы жазбаша құжаттарға тең болады.


101-бап. Жазбаша дәлелдемелерді қайтару

1. Жазбаша дәлелдемелердің түпнұсқалары, сондай-ақ істе бар жеке хаттар оларды ұсынған адамдардың өтініші бойынша сот шешімі заңды күшіне енгеннен кейін оларға қайтарылуы мүмкін.

2. Жазбаша дәлелдемелер шешім заңды күшіне енгенге дейін, егер сот мүмкін деп тапса, оларды ұсынған адамдарға қайтарылуы мүмкін.

3. Жазбаша дәлелдеменің төлнұсқасы қайтарылған кезде жазбаша дәлелдеменің судья куәландырған көшірмесі (ксерокөшірмесі) істе қалады.

4. Арнайы жеткізгіштегі дәлелдемелер істе сақталады. Сот шешімі заңды күшіне енгеннен кейін сот осы дәлелдемелерді оларды ұсынған адамға оның өтінішхаты бойынша қайтаруы мүмкін. Жазбаның көшірмесі барлық жағдайларда істе қалады.

Іске қатысатын адамның өтінішхаты бойынша оған оның есебінен жасалған жазба көшірмесі берілуі мүмкін. Жазбаның көшірмесін алу туралы қолхат алынады.


8-тарау. СОТ ШЫҒЫСТАРЫ
102-бап. Сот шығыстарының ұғымы мен құрамы

Сот шығыстары мемлекеттік баж бен іс бойынша іс жүргізуге байланысты шығындардан тұрады.


103-бап. Мемлекеттік баж

Мемлекеттік бажды төлеудің тәртібі мен мөлшері, сондай-ақ оны төлеуден босату негіздері «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінде (Салық кодексі) айқындалады.

Мемлекеттік бажды бюджетке төлеу төлемдерді жүзеге асыру кезінде берілетін төлем құжаттарымен, оның ішінде қағаз немесе электрондық жеткізгіштердегі түбіртектермен, сондай-ақ «электрондық үкімет» төлем шлюзі арқылы банкоматтар және өзге де электрондық терминалдар арқылы төлемдерді жүзеге асыру кезінде берілетін чектермен, сауда чектерімен расталуға тиіс.
104-бап. Талап қою бағасы

1. Талап қою бағасы: 

1) ақша сомасын өндіріп алу туралы талап қоюларда – соманы өндіріп алу, оның ішінде моральдық зиян үшін ақшалай мәндегі белгіленген өтемақыны өндіріп алу туралы талап етілген сомамен

2) іскерлік беделге келтірілген зиян сомасын өндіріп алу туралы талап қоюларда – өндіріп алу талап етілген сомамен;

3) ортақ немесе үлестік меншікке жататын мүлікті бөлу туралы, ортақ меншік болып табылатын мүліктегі үлесті айқындау не бөлу туралы талап қоюларда – талап қойылған кезде мүліктің орналасқан жерінде қалыптасқан нарық бағасы бойынша айқындалатын талап етілетін мүліктің құнымен;

4) алименттерді өндіріп алу туралы талап қоюларда – бір жыл ішіндегі төлемдердің жиынтығымен; 

5) мерзімді жедел төлемдер мен оларды беру туралы талап қоюларда –барлық төлемдер мен берулердің, бірақ үш жылдан аспайтын мерзімдегі жиынтығымен;

6) мерзімсіз және өмір бойы төлемдер мен берулер туралы талап қоюларда – төлемдер мен берулердің, бірақ үш жылдан аспайтын мерзімдегі жиынтығымен; 

7) төлемдерді немесе берулерді азайту немесе көбейту туралы талап қоюларда – арыз иесі азайтуға немесе көбейтуге үміт артатын, бірақ бір жылдан аспайтын мерзімдегі жалпы сомамен; 

8) төлемдер мен берулерді тоқтату туралы талап қоюларда – қалған төлемдер мен берулердің, бірақ бір жылдан аспайтын мерзімдегі жиынтығымен;

9) мүліктік жалдау (жалға алу) шартын мерзімінен бұрын бұзу туралы талап қоюларда – шарттың (келісімшарттың) қолданысының қалған мерзімінде мүлікті пайдаланғаны үшін төлемдердің, бірақ үш жылдан аспайтын мерзімдегі жиынтығымен; 

10) жылжымайтын мүлік объектілеріне меншік құқығы туралы талап қоюларда – осындай объектілердің талап қойылған күні, орналасқан жеріндегі нарықтық құнымен;

11) жылжымайтын немесе жылжымалы мүлікті бөтеннің заңсыз иеленуінен талап ету туралы талап қоюларда – ізделінетін мүліктің нарықтық құнымен, бірақ азамат жасасқан сақтандыру шарты бойынша бағалануынан төмен емес және сотқа талап қойылған күнінде заңды тұлғаға тиесілі мүліктің баланстық құнынан төмен емес нарықтық құнымен;

12) жылжымайтын және жылжитын мүлікті cатып алу-сату, кепіл, сыйға тарту шарттарын, Азаматтық кодекстің 157-бабының үшінші бөлігінде белгіленген тәртіппен мәмілелер бойынша барлық алынған мүлікті кейін қайтарумен байланысты өзге де шарттарды жарамсыз деп тану туралы талап қоюларда – сотқа талап қойылған күніндегі нарықтық құнымен айқындалады. Кепіл туралы шарттарға дау айту кезінде талап қою бағасы шартта көрсетілген мүлік құнынан аспауға тиіс.

2. Талап қою бағасын талапкер көрсетеді. Көрсетілген баға ізделінетін мүліктің нақты бағасына анық сәйкес келмеген жағдайда талап қою бағасын судья айқындайды.
105-бап. Мемлекеттік бажды қосымша төлеу

1. Талап қойылған кезде оның бағасын анықтау қиын болған жағдайда судья мемлекеттік баж мөлшерін істі сот талқылауына дайындау сатысында алдын ала анықтайды, бұл туралы істі сот талқылауына дайындау туралы ұйғарымда көрсетіледі.

2. Сот төленбеген мемлекеттік баж сомасын өндіріп алу туралы істі қарау және шешу кезінде талап қою бағасын анықтаған жағдайда, бұл туралы сот шешімінде көрсетіледі.

3. Талап қою талаптарының мөлшері ұлғайған кезде істі ұлғайған талаптар бөлігінде қарау талапкер сот белгілеген мерзімде мемлекеттік баждың төлегені туралы дәлелдеме ұсынғаннан кейін жалғастырылады.

Мемлекеттік баждың төленгендігі туралы құжат ұсынылмаған жағдайда бұл туралы соттың шешімінде көрсетіле отырып, бастапқы қойылған талаптар шегінде қаралады және шешіледі. Талап қою талаптарын ұлғайту туралы арыз қаралмай талапкерге кері қайтарылады. Мемлекеттік бажды қосымша төлеу мәселесі бойынша соттың қорытындысымен келіспеу туралы дәлелдер апелляциялық шағымға енгізілуі мүмкін.
106-бап. Мемлекеттік баж төлеуден босату. Мемлекеттік баж төлеуді кейінге қалдыру

1. Талапкерді сотқа берілетін талап қою бойынша мемлекеттік баж төлеуден босату  «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінде (Салық кодексі) көзделген негіздер бойынша жүзеге асырылады. 

2. Осы Кодекстің 54 және 55-баптарында көрсетілген адамдар өздері қойған талап қоюдан бас тартқан жағдайда, өзінің мүддесінде осы талап қойған талапкер, егер ол талап қоюды қарауды талап етсе және мемлекеттік бажды төлеуден босатылмаса, сот белгілеген мерзімде мемлекеттік бажды жалпы тәртіппен төлеуге міндетті. Мұндай жағдайда сот істі қарауды кейінге қалдырады.

Мемлекеттік баж төленбеген кезде талап арыз қараусыз қалдырылады және талапкерге кері қайтарылады. Сот ұйғарымына шешімі түпкілікті болып табылатын апелляциялық сатыдағы сотқа шағым жасауға, наразылық білдіруге мүмкін болады.

3. Сот, азамат берген тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы талап қою бойынша мемлекеттік бажды төлеуді тиісті шешім қабылдағанға дейін кейінге қалдырады, бұл туралы ұйғарым шығарылады. Ұйғарым шағым жасауға, наразылық білдіруге жатпайды. Ұйғарыммен келіспеушілік туралы дәлелдер апелляциялық шағымға енгізілуі мүмкін. Сот шешім қабылдаған кезде мемлекеттік баж төлеуге байланысты шығыстарды шешім өзінің пайдасына шығарылмаған тараптан алып береді.
107-бап. Мемлекеттік бажды қайтару

Мемлекеттік бажды қайтару тәртібі «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінде (Салық кодексі) айқындалады.


108-бап. Іс бойынша іс жүргізуге байланысты шығындар

Іс бойынша іс жүргізуге байланысты шығындарға: 

1) куәларға, сарапшыларға және мамандарға төленуге тиіс сомалар; 

2) орнында қарап-тексеруді жүргізуге байланысты шығыстар; 

3) заттай дәлелдемелерді сақтауға байланысты шығыстар;    

4) жауапкерді және (немесе) баланы іздестіру бойынша шығыстар; 

5) іс бойынша жарияланымдар мен хабарландыруларға байланысты шығыстар; 

6) тараптарға және іске қатысатын басқа да адамдарға хабарлау және оларды сотқа шақыру бойынша шығыстар;

7) тараптар мен үшінші адамдардың жолақысы және олардың сотқа келуіне байланысты тұрғын-жайды жалдау бойынша шыққан шығыстары; 

8) өкілдің көмегіне ақы төлеу бойынша шығыстар; 

9) сот өтелуге жатады деп таныған, оның ішінде тараптардың кейін сотқа жүгінген кезде дауды міндетті түрде сотқа дейінгі реттеу рәсімдеріне шеккен басқа да шығыстары жатады.
109-бап. Сот шығыстарын тараптардың арасында бөлу

1. Сот, өзінің пайдасына шешім шығарылған тарапқа іс бойынша шеккен барлық сот шығыстарын басқа тараптан алып береді. Егер талап қою ішінара қанағаттандырылса, онда шығыстар талапкерге талап қою талаптарының сот қанағаттандырған мөлшеріне бара-бар, ал жауапкерге – талапкердің талап қоюы талаптарынан бас тартылған бөлікке бара-бар алынып беріледі.

2. Егер іске қатысатын адамның заңнамалық актілерде немесе шартта көзделген дауды реттеудің наразылық немесе сотқа дейінге өзге де тәртібін бұзуы, оның ішінде наразылыққа жауап беру мерзімін бұзуы, наразылықты жауапсыз қалдыруы салдарынан дау туындаған жағдайда, сот істі қараудың нәтижелеріне қарамастан сот шығыстарын осы адамға жүктейді.

Сот, процестік құқықтарды теріс пайдаланатын немесе процестік міндеттемелерді орындамайтын адамға, оның ішінде дәлілдемелерді сот белгіленген мерзімін және осы Кодексте белгіленген дәлелдемелерді ұсыну тәртібін бұза отырып ұсынылған жағдайда, егер бұл сот процесінің созылуына, істі қарауға және заңды әрі негізді сот актісін қабылдауға кедергі келтіруге әкеп соқса, осы адамға іс бойынша барлық сот шығыстарын жүктеуге құқылы.

3. Егер апелляциялық, кассациялық сатылардағы, қадағалау сатысындағы соттар істі жаңадан қарауға бермей, жасалған шешімді өзгертсе немесе жаңа шешім шығарса, тарап тиісті сот сатыларында шеккен шығыстары туралы дәлелдемені ұсынған кезде олар тиісінше сот шығыстарын бөлуді да өзгертеді.

4. Бірінші сатыдағы сот тараптың арызы бойынша апелляциялық, кассациялық сатылардағы және қадағалау сатысындағы соттарда істі қарау барысында шеккен сот шығыстарын, егер өтінішхат сот сатыларында істі қарау кезінде талқыланса, бірақ шеккен сот шығындары ұсынылған дәлелдемелердің анықтығын тексеру қажеттігіне байланысты өндірілмеген және бұл туралы тиісті сот сатысындағы соттың қаулысында көрсетілсе, өндіру туралы ұйғарым шығарады.

5. Сот шығындарын өндіру туралы арыз тараптар хабарландырыла отырып, соттың қарауына жатады. Сот отырысының уақыты мен орны туралы тиісінше хабарландырылған тараптардың сот отырысына келмеуі арызды қарауға кедергі келтірмейді. Арызды істің мәні бойынша қарауды аяқтаған соңғы сот актісі заңды күшіне енген күннен бастап бір ай ішінде берілуі мүмкін.

6. Сот актісінің көшірмесін сот оның заңды күшіне енген кезден бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей (азаматтың) тіркелу орны немесе көрсетілген қызметтеріне ақы төлеу бойынша шығындарына сот өтем жасаған (заңды тұлғаның) сот өкілінің орналасқан жері бойынша салық органына жібереді.


110-бап. Сарапшыларға, мамандарға, куәларға, аудармашыларға төленуге тиіс сомалар

1. Куәларға, сарапшыларға, мамандарға және аудармашыларға сотқа келуге байланысты шеккен жол жүру, үй-жай жалдау бойынша шығыстары өтеледі және іссапарға жіберілген адамдар үшін  белгіленген мөлшерде тәулікақы төленеді. Сарапшы мен маманға тапсырылған жұмысты орындау кезінде олар жұмсаған, оларға тиесілі химиялық реактивтердің және басқа да шығын материалдарының құны, сондай-ақ олардың жұмысты орындау үшін құрал-жабдықтарды, коммуналдық қызметтерді пайдаланғаны үшін төлеген ақысы өтеледі.

2. Сотқа куә ретінде шақырылатын, жұмыс істейтін адамдарға сотқа келуге байланысты олардың болмаған уақыты үшін жұмыс істейтін орны бойынша орташа еңбекақысы сақталады. Еңбек қатынастарында тұрмаған куәлар өздерін әдеттегі айналысып жүрген істерінен алаңдатқаны үшін іс жүзіндегі уақыт шығындары ескеріле отырып және заңда белгіленген ең төмен айлық еңбекақы мөлшері негізге алына отырып өтемақы алады.

3. Біржолғы тәртіппен тартылған сарапшылардың, сондай-ақ мамандардың қызметтік міндеттерінің шеңберіне кірмейтін, соттың тапсырмасы бойынша олар орындаған жұмысы ақы төленуге жатады. Сот ақы мөлшерін тараптармен келіскеннен кейін айқындайды және өтінішхатты мәлімдеген тараптың бюджет заңнамасында белгіленген тәртіппен ашылған шотына алдын ала енгізеді.

4. Куәларға, сарапшыларға, мамандарға сомаларды, сондай-ақ сот сараптамасы органы жүргізген сараптамаға төлемді өтінішхат мәлімдеген тарап төлейді. Егер өтінішхатты екі тарапта берсе не куәні шақырту, сараптаманы тағайындау, маманды тарту соттың бастамасы бойынша жүргізілсе, талап етілетін соманы тараптар тең бөліп төлейді.

5. Сот сараптамасы органы сараптама жүргізгені үшін төленуге тиіс сомаларды өтінішхатты мәлімдеген тарап (тараптар), не өзіне сот осындай міндетті жүктеген тарап алдын ала төлеу нысанында тиісті бюджетке енгізеді. Сот белгілеген мерзімдерде сома енгізілмеген жағдайда, сараптама жүргізумен байланысты шығындар істің осы Кодекстің 108-бабының екінші бөлігіне сәйкес қаралу нәтижелеріне қарамастан, соттың шешімі бойынша төлемді жүзеге асырмаған (уақтылы жүзеге асырмаған) адамға жүктеледі.

6. Бір немесе екі тарап шығындарды төлеуден босатылған жағдайда сарапшылар мен мамандарға тиесілі сомаларды төлеу республикалық бюджет есебінен жүргізіледі.

Сарапшылар мен мамандарға тиесілі сомаларды төлеу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.


111-бап. Куәларға, сарапшыларға, мамандарға және аудармашыларға сомаларды төлеу

1. Куәларға, сарапшыларға және мамандарға тиесілі сомаларды олар өз міндеттерін орындағаннан кейін Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес ашылған шоттан сот төлейді.

2. Аудармашыларға тиесілі сомаларды төлеу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен республикалық бюджет есебінен жүргізіледі. 
112-бап. Тегін заң көмегін көрсету

1. Судья істі сот талқылауына дайындаған кезде немесе сот істі қараған кезде мына адамдарды:

1) асыраушысының қайтыс болуынан келтірілген зиянды өтеу туралы даулар бойынша талапкерлерді;

2) жұмысына байланысты денсаулығының зақымдануынан келтірілген не қылмыспен келтірілген зиянды өтеу туралы даулар бойынша талапкерлерді;

3) Ұлы Отан соғысының қатысушылары, оларға теңестірілген адамдар, мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер, І және ІІ топтағы мүгедектер, жасына байланысты зейнеткерлер болып табылатын талапкерлер мен жауапкерлер заң көмегі үшін ақы төлеуден және өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеуден толық босатуға және оларды бюджет қаражаты есебіне жатқызуға міндетті.

2. Адвокат көрсеткен заң көмегіне ақы төлеу және өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу Қазақстан Республикасының Үкіметі белгіленген тәртіппен және мөлшерлерде жүзеге асырылады.

3. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген жағдайларда, адамның заң көмегіне ақы төлеуден босату және оның атынан өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу туралы өтінішіне осы адамның заң көмегіне республикалық бюджет қаражатынан ақы төлеу құқығын растайтын құжаттар мен басқа да дәлелдемелер қоса тіркелуге тиіс.

4. Сот адамды заң көмегіне ақы төлеуден және оның атынан өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтуден босату туралы немесе өтінішхатты қанағаттандырудан бас тарту туралы ұйғарым шығарады, ол шағым жасалуға, наразылық білдірілуге жатпайды. Шығарылған ұйғарыммен келіспеушілік туралы дәлелдер апелляциялық шағымға енгізілуі мүмкін.

5. Адамды заң көмегіне ақы төлеуден және өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеуден босату туралы соттың ұйғарымы дереу азаматтық істі қарайтын сот орналасқан жері бойынша аумақтық адвокаттар алқасына немесе оның құрылымдық бөлімшесіне жіберіледі, олар сот белгілеген мерзімде адвокаттың сотқа қатысуын қамтамасыз етуге міндетті.
113-бап. Өкілдің көмегіне ақы төлеу бойынша шығыстарды өтеу

1. Сот, пайдасына шешім шығарылған тараптың өтінішхаты бойынша процеске қатысқан және осы тараппен еңбек қатынастарында болмаған өкілдің (бірнеше өкілдердің) көмегіне ақы төлеу бойынша шығыстарын тараптың іс жүзінде шеккен шығыстары мөлшерінде басқа тараптан алып береді. Мүліктік талаптар бойынша осы шығыстардың жалпы сомасы талап қоюдың қанағаттандырылған бөлігінің он пайызынан аспауға тиіс. Мүліктік емес сипаттағы талаптар бойынша шығыстар сомасы ақылға қонымды шектерде өндіріліп алынады, бірақ ол үш жүз айлық есептік көрсеткіштен аспауы тиіс.

2. Заңда белгіленген тәртіппен және негіздер бойынша республикалық бюджет қаражаты есебінен адвокаттың білікті заң көмегі көрсетілген тараптың пайдасына сот шешім шығарған жағдайда, көрсетілген шығыстар республикалық бюджеттің кірісіне басқа тараптан өндіріліп алынады.
114-бап. Уақыт ысырабынан келтірілген залалдарды өндіріп алу

1. Іске қатысатын адамның арызы бойынша, көрінеу теріс пиғылымен негізсіз талап қойған немесе негізделген талапқа қарсы дауласқан (адам білген не білуге тиіс болған) не істің дұрыс және тез қаралуына және шешілуіне үнемі қарсы әрекет жасаған тараптан сот іске қатысатын басқа адамның пайдасына іс жүзінде уақыт ысырабынан келтірілген залалдар үшін өтемақыны өндіріп алуы мүмкін.

2. Залал мөлшерін нақты мән-жайларды ескере отырып, тиісті еңбекке ақы төлеудің осы жерде қолданылып жүрген нормаларын негізге ала отырып, сот белгілейді.

3. Тараптан залалдарды өндіріп алу туралы уәжді арыз істі мәні бойынша қарау аяқталғанға дейін беріледі және сот оны негізгі талаппен бір мезгілде қарайды. Залалдарды өндіріп алу туралы арызға «Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінде (Cалық кодексі) белгіленген тәртіппен мемлекеттік баждың төленгенін растайтын құжат қоса берілуге тиіс.


115-бап. Талап қоюдан бас тарту, татуласу келісімі немесе дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісім, дауды партисипативтік рәсім тәртібінде реттеу туралы келісім, арызды қараусыз қалдыру кезінде сот шығыстарын бөлу

1. Талапкер талап қоюдан бас тартқан кезде оның шеккен сот шығыстарын жауапкер өтемейді. Талапкер жауапкерге істі жүргізуге байланысты оның шеккен шығыстарын өтейді.

Егер талап қойғаннан кейін талапкер жауапкердің оларды ерікті түрде қанағаттандыруы салдарынан өз талаптарын қолдаудан бас тартса, сот талапкердің өтінішхаты бойынша жауапкерден барлық шыққан сот шығындарын өтетіп алады.

Егер талап қою жауапкердің кінәлі міңез-құлықтан туындамаса, онда сотта жауапкер талапты мойындаған жағдайда сот шығындары талапкерге жүктеледі.

2. Тараптар бірінші және апелляциялық сатылардағы соттар бекіткен татуласу келісім немесе дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісім, дауды партисипативтік рәсім тәртібінде реттеу туралы келісім жасасқан кезде, төленген мемлекеттік баж толық көлемде бюджеттен талапкерге қайтарылады.

Кассациялық және қадағалау сатыларындағы соттарда татуласу келісім немесе дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісім, дауды партисипативтік рәсім тәртібінде реттеу туралы келісім жасалған кезде бірінші сатыдағы сотқа талап қойылған кезде төленген мемлекеттік баж соманың елу пайызы мөлшерінде бюджеттен талапкерге қайтарылады.

Басқа сот шығыстарын сот татуласу келісімнің немесе дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісімнің шарттарына сәйкес тараптар арасында бөледі. Келісімдерде мұндай нұсқау болмаған жағдайда олар өзара өтелген деп есептеледі.

3. Осы Кодекстің 279-бабының 6), 8) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша талап қою арызы қараусыз қалдырылған кезде талапкер шеккен сот шығыстарын жауапкер өтемейді. Мұндай жағдайда талапкер жауапкердің іс жүргізуге байланысты шегілген сот шығыстарын өтейді.


116-бап. Тараптарға сот шығыстарын өтеу

1. Осы Кодексте көзделген жағдайларда сотқа басқа адамдар мен мемлекеттің құқықтарын, бостандықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау туралы өтініштермен жүгінген адамдарға талап қоюдан толық немесе бір бөлігінде бас тартылған кезде (осы Кодекстің 54 және 55-баптары), жауапкер шеккен сот шығындары республикалық бюджет есебінен толық немесе талап қоюлардың бас тартылған бөлігіне бара-бар өтеледі.

2. Мұндай талап қою қанағаттандырылған жағдайда жауапкер сот шығыстарын осы Кодекстің 8-тарауында көзделген тәртіппен өтейді.
117-бап. Мемлекетке сот шығыстарын өтеу

1. Талапкер төлеуден босатылған мемлекеттік баж, сондай-ақ іс бойынша іс жүргізуге байланысты шығындар сот шығыстарын төлеуден босатылмаған жауапкерден толық немесе талап қоюдың қанағаттандырылған бөлігіне бара-бар мөлшерде мемлекет кірісіне өндіріліп алынады. 

2. Егер талап қою бір бөлігінде қанағаттандырылса, ал жауапкер сот шығыстарын төлеуден босатылса, іс бойынша іс жүргізуге байланысты шығындар мемлекеттің кірісіне сот шығыстарын өтеуден босатылмаған талапкерден талап қою талаптарының қанағаттандырылудан бас тартылған бөлігіне бара-бар өндіріліп алынады. 

3. Егер тараптардың екеуі де сот шығыстарын төлеуден босатылса, іс бойынша іс жүргізуге байланысты шығындар республикалық бюджет есебіне жатқызылады. 

4. Талап қоюдан бас тартылған жағдайда іс бойынша іс жүргізуге байланысты сот шығындары талапкерден мемлекет кірісіне өндіріліп алынады. 

5. Өзіне тиесілі төлемдерді төлеуден жалтарған адамға іздеу жарияланған жағдайда іздеуді жүргізу бойынша шығыстар сол адамнан мемлекет кірісіне өндіріліп алынады.


118-бап. Сот шығыстарына байланысты мәселелер бойынша сот актілеріне шағым жасау және наразылық білдіру

Сот шығыстарына байланысты сот актілеріне осы тарауда көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, шағым жасалуы, наразылық білдіруі мүмкін.


9-тарау. СОТҚА ҚҰРМЕТТЕМЕУШІЛІК БІЛДІРГЕНІ ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ ШАРАЛАРЫ
119-бап. Сотқа құрметтемеушілік білдіргені үшін жауаптылық шаралары

1. Сотқа құрметтемеушілік білдіргені үшін жауаптылық шараларын сот баршаның сот алдында теңдігі конституциялық қағидатын және сот төрелігінің міндеттерін іске асыру мақсатында қолданады.

2. Сотқа құрметтемеушілік білдіргені үшін бұған кінәлі адамдар осы тарауда белгіленген ерекшеліктермен Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделген тәртіппен әкімшілік жауаптылыққа тартылады.

3. Егер сот отырысында тәртіп бұзушының әрекеттерінде қылмыстық құқық бұзушылық белгілері болса, осы адам қылмыстық жауаптылыққа тартылуы мүмкін.

4. Заңға қарсы жасалған әрекет (әрекетсіздік) үшін бір ғана мәжбүрлеу шарасы және (немесе) бір ғана жауаптылық түрі қолданылады.
120-бап. Сотқа құрметтемеушілік білдіргені үшін жауаптылыққа тарту тәртібі

1. Сот отырысында сотқа құрметтемеушілік білдіру фактісі анықталғандығы туралы осы бұзушылық анықталған сот отырысының процесін тікелей жүргізуші судья (сот құрамы) құқық бұзушыға дереу жариялайды. Осы факт сот отырысының хаттамасында тіркеледі. Бұл ретте әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалмайды.

2. Өзіне қатысты сотқа құрметтемеушілік білдіру фактісі анықталған адам, сондай-ақ іске қатысатын өзге де адамдар өз түсініктемелерін беруге құқылы.

3. Сотқа құрметтемеушілік білдіргені үшін әкімшілік жаза қолдану туралы, сот кеңесу бөлмесіне кетпестен, тікелей сот отырысында жарияланады.

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы қаулыны төрағалық етуші судья азаматтық іс бойынша сот отырысы аяқталғаннан кейін кеңесу бөлмесінде шығарады, оған судьялар (сот құрамы) қол қояды.

4. Өзіне қатысты әкімшілік құқық бұзушылық және жаза қолдану (әкімшілік қамаққа алуды қоспағанда) туралы қаулы шығарылған адамға қаулының көшірмесі ол жарияланған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде тапсырылады және (немесе) жіберіледі.

Әкімшілік қамаққа алу туралы қаулы шығарылады және өзіне қатысты қаулы шығарылған адамға, осындай қаулының орындалуын жүзеге асыратын ішкі істер органына және көшірмесі прокурорға қаулы шығарылған күні тапсырылады (жіберіледі).

5. Соттың әкімшілік құқық бұзушылық туралы қаулысына әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамада белгіленген тәртіппен шағым жасалуы және наразылық білдірілуі мүмкін.

Апелляциялық сатыдағы сотқа жекеше шағыммен бірге істен бөліп шығарылған, қабылданған қаулыға қатысты материал жіберіледі.

6. Егер сот отырысында тәртіп бұзушының әрекеттерінде қылмыстық құқық бұзушылық белгілері болса, сот бұл туралы қаулы шығарады, ол өзіне қатысты қаулы шығарылған адамға үш жұмыс күні ішінде тапсырылады және (немесе) жіберіледі және растайтын материалдармен бірге прокурорға сотқа дейінгі іс жүргізуді ұйымдастыру үшін жолданады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   21




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет