Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі Семей мемлекеттік педагогикалық институты

Семей мемлекеттік педагогикалық институты

Жаратылыстық ғылымдар факультеті

Жалпы биология кафедрасы

«Мектепке дейінгі балаларды қоршаған ортамен таныстыру әдістемесі мен теориясы»

пәні бойынша электрондық оқу-әдістемелік кешен

Семей-2013

Құрастырған: кафедра аға оқытушысы Р.Ж.Жумадилова

1. 
   Қолдану саласы
   

Бұл оқу бағдарлама дистанттық оқу технологиясы негізінде Семей мемлекеттік педагогикалық институтының порталы арқылы студенттерді оқыту механизімін жүзеге асыру үшін ұсынылады.

Беріліп отырған оқу әдістемелік кешен 5В010200 –

«Мектепке дейінгі балаларды оқыту және тәрбиелеу мамандығы бойынш оқитын студенттерге арналып, білім алу бағдарламасының дистанттық технологиялық оқыту жүйесі бойынша құрылған.

Бұл оқу әдістемелік кешен төменгідегі нормативті құжаттар негізінде әзірленген.

1. 
   Осы стандартта келесі нормативті құжаттардан сілтемелер пайдаланылады;
   
2. 
   2007 жылдыњ 27 шілдесіндегі Ќазаќстан Республикасының «Білім туралы» Заңы;
   
3. 
   ЌР МЖМБС 5.04.019–2008 «Жоғары білім. Бакалавриат. Негізгі ережелер» ;
   
4. 
   ЌР ЕР 40.1.01–2008 «Қазақстан Республикасы стандартизациялауының
   
5. 
   мемлекеттік жүйесі». Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартын құруға, мазмұндауға, рәсімдеуге, мазмұнына және белгілеуге қойылатын жалпы талаптар;
   
6. 
   ҚР МЖМБС 5.05.001–2005 «Жоғары оқу орнынан кейінгі және жоғары білім беру оқу пәндерін кодтау жүйесі».
   
7. 
   ҚР МЖМБС дистанттық білім беру технологиясы бойынша оқыту жүйесі жағдайы
   
8. 
   ҚР МЖМБС дистанттық білім беру технологиясы бойынша оқу үрдісін ұйымдастыру тәртібі «19» 01.2012г №112.
   

Дистанттық білім беру технологиясы – технологиялық оқыту ақпараттық және телекомуникациялық құралдарды пайдалану арқылы, педагог және білім алушының тығыз байланысы арқылы жүзеге асады.

Дистанттық білім беру технологиясының субьектісі ретінде білім алушы, педагог және білім берудің оқу бағдарламасын жүзеге асырушы мекеме саналады.

СМПИ жетекшілігімен дистанттық білім беру технологиясының дамуына және осы бағыттағы жұмыстардың жүзеге асуына әкімшілік тарапынан барлық ресурстық қолдау көрсетіледі.

Студенттер, ОПҚ және СМПИ қызметкерлері дистанттық білім беру технологиясы жүзеге асыру үшін осы оқу әдістемелік кешенді қолдануға болады.
4.Ұсынылған әдебиеттер мен ресурстар

1. 
   Аймағанбетова.К. Айналамен балаларды таныстыру. «Балауса баспасы» Алматы 2003ж
   

2. 
   .Аймағанбетова.Қ.Бастауыш сыныптарда дүниетануды оқытудың теориялық негізі «Балауса баспасы».Алматы 2003ж
   
3. 
   .Павлович.С.А. идр.Табиғат тану негіздері мен методикасы. «Мектеп»Алматы 1973
   

4. 
   Догель В.А. Зоология беспозвоночных. -М: Высшая школа, 1981.
   
5. 
   Түсіпова К.С. Омыртқасыздар зоологиясы. 1, 2 бөлім. -Алматы: Ғылым, 1999, 2000.
   
6. 
   Дәуітбаева К.А. Омыртқасыздар зоологиясы. 1, 2, 3, 4 бөлім. Алматы-. «Қазақ университеті» баспасы, 1996, 1997, 1998, 2000.
   
7. 
   С.А. Қусаинов Жалпы геоморфология. Алматы. Қазак университеті. 1998.
   
8. 
   Ж.Н. Мукашев Жалпы жер тану. Оку құралы. Алматы. "Қазак университеті" 2002.
   
9. 
   М.А. Никонова, П.А. Данилов Землеведение краеведение. М., 2000.
   
10. 
    М.А. Никонова, П.А. Данилов Практикум по землеведению и краеведению. М., 2001.
    
11. 
    Боков В.А. и др. Общее землеведение. СПб.,1999.
    
12. 
    Милькова В.Э. Общее землеведение. М., 1971.
    
13. 
    Козловский Е.А. Новое о строение земной коры. М.,1998.
    
14. 
    Шубаев Л.П. Общее землеведение. М.,1977.
    
15. 
    Неклюкова Жалпы жертану. Алматы., 1980.
    

6. 
   СӨЖ және СОӨЖ тақырыптар мен мазмұны
   

№1.СӨЖ

1.Көрнекіліктің баланың ақыл-ойын дамытудағы алға қойған мақсатқа жетудегі маңызы: затты, құбылысты байқап зерттеп қарау, салыстыру, обьектілердің байланыстарын, ұқсастықтарын, айырмашылықтарын табу, түр-түсін анықтау.

2.Заттың басты қасиеттерін айқындап, тұжырым жасауда көрнекілкке сүйену арк,ылы бала танымын қалыптастыру.

3.Көрнекілікті пайдалануға байланысты қойылатын талаптар.Көрнекілік негізінде ойын ұйымдастыру - сабақта бала белсенділігін арттырудың негізі.

4.Бейнелі көрнекіліктерді қолдану. Дидактикалық картиналар,карточкалар бейнелі картиналар, суреттер, диапозитивтер, кино және теледидарлық оқу фильмдер т.б. Олардың білім, тәрбие беруде алатын орны, іріктеу, пайдалану әдістері

Есеп беру формасы:Реферат

Әдістемелік ұсыныс:

1.Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеулер жасайды. Студент осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.

2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4.Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5.Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998
№2.СӨЖ

Тақырып атауы: Жер участкесінің білімділік тәрбиелік мәні

Сабақтың мақсаты: Жер участкесінің білімділік тәрбиелік мәнін саралау

Тапсырма:

1.Қараторғайлр мен шышықтарға арнап қолдан ұялатқыш жасаңдар

2.Өз аулаларыңда құстарға арнап жем шашатын үстелшелер жасаңдар

3.Жем шашатын астаушаларға ұшып келетін құстарды бақылаңдар

Балабақшадағы жер участкесіне құстарды үйірету:

Қолдан ұя жасау

Құстарға қосымша жем беру

Участкеге ұшып келетін құстар

Есеп беру формасы: Реферат

Әдістемелік ұсыныс:

1.Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеулер жасайды. Студент осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.

2. \Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4.Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5. Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.
Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.
Әдебиеттер тізімі

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.

7.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б.

1.Өз өлкеңнің қандай өсімдіктері мен жануарлары «Қызыл кітапқа» енгізілген

2.Балалардың табиғатқа деген сүіспеншілігн қалыптастыруда балалар бақшасының қандай ролі бар

Есеп беру формасы: Реферат

Әдістемелік ұсыныс: 1.Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеулер жасайды. Студент осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.

2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4.Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5. Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

Әдебиеттер тізімі

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.

7.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б.

Танымжорықтың білімділік, тәрбиелік, дамытушылық мақсаты

Танымжорық түрлері:«Қаладағы құстар » танымжорығы

Экологиялық танымжорық

2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4.Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5.Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

Әдебиеттер тізімі

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.

7.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б.

№5.СӨЖ

Тақырып атауы: Практикалық әдістерді қолдану-балалар белсенділігін кұшейту көзі

Сабақтың мақсаты: Практикалық әдістерді қолдану-балалар белсенділігін кұшейту көзінің маңыздылығын түсіну

Тапсырма: Практикалық әдістер түрлері

Негізгі сұрақтар:

Модельдеу

Ойын

Дидактикалық ойындар

2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3.Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4.Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5.Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

Әдебиеттер тізімі

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.

7.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б.

Қоршаған ортамен таныстыруды кіріктіре оқыту

2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4. Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5. Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

Әдебиеттер тізімі

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.

7.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б

№7.СӨЖ

Тақырып атауы: Бала дүниетанымын қалыптастыру

Сабақтың мақсаты: Бала дүниетанымын қалыптастырудың теориялық негіздерімен танысу

Тапсырма: Мектепалды дайындығында балаларды қоршаған ортамен таныстырудың теориялық негіздері

Негізгі сұрақтар:

Қоршаған ортамен таныстыру арқылы балаларға ақыл-ой тәрбиесін беру жолдары

Сезім арқылы қабылдау

Қоршаған ортамен таныстыру арқылы баланың ақыл-ойын дамыту

Ғылыми дүниетанымды қалыптастыруда қоршаған дүние өзгерісін, ол өзгеріс себебтерін, адам табиғат арасындағы қарыс-қатысты, табиғатты өзгертудегі адам ролін түсінудің алатын орны

Есеп беру формасы: Реферат

Әдістемелік ұсыныс: 1.Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеулер жасайды. Студент осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.

2.Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3.Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4.Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5.Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

Әдебиеттер тізімі

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

3. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

4. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

4. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

5.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

6. П.Хрестоматия к учебнику "Познание мира". Олейник 3.,Аймагамбетова К.,Жунусова К., Алматы,1998.

7.КЖунісова, ҚАймагамбетова, 3. Ф. Олейник. Дүниетануды оқыту әдістемесі. I сынып мүғалімдеріне арналған. Алматы. Атамұра. 1998. — 135 б.

1.Экскурсияның күнделікті серуендерден айырмашылығы неде?

2.Экскурсияның ұйымдастырылуы мен өткізуі қалай болады?

3.Экскурсия үшін қандай жабдықтар керек?

Табиғатпен таныстыру кезінде балаларды ұйымдастырудың формаларының бірі экскурсияларға қажетті жабдықтар тізімін дайындаңдар.

1.Су тоспайына арналған шығыршық (шеңбер) бірінін үстіне бірі біріктірілген серіппелі жуан сымнан жасалады. Ұштары егеліп, үшкірленген күйінде біріктіріліп, таяқтың басына сұғылады. Шығыршықтың таяққа бекітілген жерін жұқа бірақ мықты сыммен орап тастайды. Дөңгелекті матамен жол-жол етіп айналдыра тігеді де, оған түбі дөңгеленіп келген қапшықты тігеді.

2. Насекомдарды алып жүретін тоспайды қаңылтырдан немесе картон қораптан жасауға болады. Бұл үшін оның екі жағынан тесіктер жасайды. Тоспайды ұстап тұру үшін осы тесіктерден бау өткізеді. Насекомдар демалуы үшін қақпағынан тесіктер жасайды.
Таратпа материалдар: Семей қаласының экскурсия өткізіге болатын орындар:

Биологиялық орталық

Қала саябақтар

Қалалық мұражайлар

Тақырыпты пысықтау карточкалары

Тарау, бөлімдері көрсетілген әдебиеттер тізімі 1/3/ 38-65 бет

Негізгі әдебиеттер:

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2.Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4.Горощенко В.П.,Степанов И.А. Методика преподавания природоведения . М.,Просвещение, 1984.

5. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

6. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

7. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

3. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

1.Бақылаудың маңызы және ұйымдастырылу

2.Эксперимент.

Тапсырма: Бақылау және эксперимент негізінде табиғатпен таныстыру үлгісін құрастыру

Әдістемелік ұсыныс:

Үй қоянына бақылау жасау

(Ересек топ балаларымен жүргізілетін сабақтың үлгі жоспары)

Программалық материал: Үй қоянның сыртқы түрі, қимыл ерекшеліктері.

Жабдықтар. Кішкене клеенка.

Топта жұмыс жүргізу үшін кроликті алып келеді.

2. Кроликтің тұмсығы қандай? Көздері, құлақтары, құйрығы, аяғы қандай?— деген сұрақтарға жауап береді.

4.Кроликтің қорыққан кезде құлақтарын арқасыня қарай жымқыратып,

5.Кроликті сипайды да, оның жүнінің қандай екенін анықтайды.

6.Тәрбиеші табиғат мүйісіндегі кезекшілерге кроликтің сәбіз, шөп немесе
пішен сияқты бәрінен гөрі құштарлана жейтін тамағына бақылау жасауды
ұсынады.

Таратпа материалдар: Жас ерекшеліктері әр түрлі топтарға бақылау және эксперимент жүргізу орындары, тақырыпты пысықтау карточкалары

Тарау, бөлімдері көрсетілген әдебиеттер тізімі: 1,2,3,4,5,6,7/1

Негізгі әдебиеттер:

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2.Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4.Горощенко В.П.,Степанов И.А. Методика преподавания природоведения . М.,Просвещение, 1984.

5. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

6. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

7. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

СОӨЖ№3.

1. Балаларды табиғатпен таныстырудағы әр турлі ойындардың манызы қандай?

2. Балалар бақшасының әр жас тобында ойналатын дидактикалық ойындардың ерекшеліктері қандай?

3. Балаларды табиғатпен таныстырудағы рольдік ойындардың маңызын анықтаңдар.

(Өсімдіктердің, негізгі белгілерін ерекшелеу және оларды сипаттай білу жаттығулары)

Өсімдіктерді немесе балаларға белгілі өсімдіктер бейнеленген карточкаларды балалардың бәрі көретіндей етіп жайып қояды. Тәрбиеші балалардың біреуін — сатушы, қалғандарын — сатып алушылар етіп тағайындайды. Өсімдікті сатып алу үшін, оның атын атамай-ақ, сипаттап беруі, ал сатушы өсімдікті сипаттауы бойынша тауып беруі керек.

Сатып алушы өсімдікті толық суреттей алмаса, сатушынын, қосымша сұрақтар беруіне болады. Егер сатушы өсімдікті таба алмаса, оның орнын сол өсімдікті танитын бала алады да, өзі сатып алғысы келген өсімдікті тауып береді. Өсімдікті кім көбірек сатса немесе сатып алса сол ұтқан болып есептеледі.

Егер бұл ойын балалармен бірінші рет өткізіліп тұрса, онда сатып алушының немесе сатушының ролін тәрбиеші алдымен өзі атқарады.

Таратпа материалдар: Серуен, экскурсия кезінде жниалған табиғи материалдар, муляждар, бейнелік суреттер

Тарау, бөлімдері көрсетілген әдебиеттер тізімі 1/58-62бет/ ,6 /5-21/

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2.Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4.Горощенко В.П.,Степанов И.А. Методика преподавания природоведения . М.,Просвещение, 1984.

5. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

6. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж
СОӨЖ №4 .

Тақырып атауы: Жер участкесі

Сабақтың мақсаты: Балалар бақшасының жер учаскесі, әсіресе қалалық жағдайларда, бұл — ойындардың, серуендер мен сабақтардың орны. Күзде, қыста және көктемде балалар күннің көп уақытын учаскеде өткізеді, егер саяжайға (дачаға) кетпесе күні бойы болады. Осындай ойын кездерінде балалардың сезіну қабілеті арта түсетіндігін білу

Қарастырылатын негізгі сұрақтар:

Балабақшадағы учаскеде кроликтер мен тауықтар асырауды қалай ұйымдастыруға болады?

Оқу-тәрбие учаскесіндегі кроликтер мен тауықтарды қалай ұстауға болады. .

Кроликтер. Жабайы кроликтер бізде Батыс Украинаның оңтүстігінде таралған. Олар табиғатта інде тіршілік етіп, түнде өмір сүреді. Табиғат мүйісінде асыранды кроликтер ұсталады.

Кролик түсі әр түрлі, майда жүні бар, шағын денелі жануар. Оның құлақтары ұзын, қозғалмалы, тыңдаған кезде құлағын тігіп, үріккенде жымқырып алады, тұмсығы доғал, дөңгелек, бадырақ көзді, мұрттары екі жағына едірейіп тұрады. Бұл жануардың артқы аяғы алдыңғы аяғынан ұзынырақ, сондықтан ол секіріп жүреді. Қүйрығы қысқа. Кроликтер — қоян тәрізділер, олардың кемірушілерден айырмашылығы — үстіңгі жақ сүйегіндегі күрек тісі екеу емес, төртеу болады. Сәбіз, қызылша, капуста, шөп жейді.

Кроликтердің тұқымы өте көп. Табиғат мүйісінде ұстауға тамақ пен күтімді талғамайтындарын алған дұрыс. Кроликтер суықтан қорықпайды, бірақ өтпе желге төзімсіз. Оларды ашық ауада жасалған арнайы торларда (сурет) ұстауға болады. Тордың биіктігі —60—70 см, еденінің ауданы — 125X70 см.

Тауықтар бұдан мыңдаған жыл бұрын, ежелден асыранды болған. Персияда, кейіннен Греция мен Римде киелі «күн» құсы деп есептеліп, өлтіруге рұқсат етілмеді. Тауықтар Европаға келгеннен кейін, оларды жұмыртқа және дәмді ет алу үшін өсіре бастады.

Тауықтардың қанаты қысқа және әлсіз, аяқтары күшті болады. Бұл құстар жерде жақсы жүгіреді, бірақ аспанда ұша алмайды. Аяқтарында 4 саусақтан болады: оның үшеуі алға, біреуі артқа бағытталған. Саусақтарында тырнақ болады; жем-дән, құрт, насеком личинкаларын іздеп, тырнақтарымен топырақты оңай тырмалайды.

Әтеш мекиенінен әдемірек болып келеді. Оның құйрығы үлкен, өрнекті, доғаша иіліп түрады. Басында — қызыл айдар, тұмсығының астында — тері сақал, кеудесі алға қарай шығыңқы болады. Аяқтарында өткір өсінділері- тепкісі болады, әтештер төбелескен кезде онымен бір-бірін қатты жарақаттайды.

Тауықтарды қонақтайтын таяқшасы бар құс қораларда ұстайды, олар сол ағашта қонақтап отырады. Жұмыртқа салуы үшін арнайы ұя жасайды. Первомайская (жылына 250-ге дейін жұмыртқа туады) және «Московская» белая (230-ға дейін жұмыртқа туады) деген тұқымдары өте жұмыртқалағыш тауықтар.

Мекиен жұмыртқаларын 21 күн басып, шығарған балапандарына қамқорлық жасайды. Ірі құс фабрикаларында балапанды инкубаторлардан жүз мыңдап шығарып, сонан соң өсіреді.

Балабақшада тауықтарға арнап жер учаскесінің ең құрғақ жеріне ауданы 1,5—2 шаршы метр, биіктігі 2 м құс қора салады. Оған терезе, есік және кіріп-шығатын төрт бұрышты тесік (көлемі 30X30 см) жасайды. Қоражай жылы (қыста 0 градустан төмен емес) және таза болуы керек.

Тауық қораға жуандығы 4 см қонақтайтын сырықты бір-бірінен қашықтығын 30 см етіп қояды. Құстарды еден ауданының 1 шаршы метріне 3—4 тауықтан келетіндей есеппен орналастырады.

Тауықтарды тәулігіне 3—4 рет бірдей уақыт аралығында, белгілі бір сағатта жемдейді. Ертеңгілікте дәнді азық (сұлы, жүгері, тары, арпа) береді, тауықтар қопарыстыра жүріп, қимыл жасау үшін жемді жазда астауларға, қыста төсенішке себеді, 10—11 сағатта құстарға -көктетілген сұлы немесе қалақай, ұсақ етіп туралған тамыржемістер беріледі; 13—14 сағатта дымқыл күйінде үн қоспасы түнге карай тағы да дәнді жем беріледі. Тауықтардың көбірек қимылдауы үшін жемдік-қызылшаны, көктетілген сұлыны қораның қабырғасына кұс секіріп ала алатындай биіктікке іліп қояды. Әр түрлі зиянкес жәндіктерді де (бізтұмсықтар, зауза қоңыздар, жұлдызқұрттар және басқалар) жемге беруге болады. Құс қораны таңертеңгі жемдеуден кейін бірден жинайды: қонақтайтын сырықты тазартады, онық астындағы төсенішті аустырады, астауларды жемнің қалдықтарынан тазартады, науаларды жуады.

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

3. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

3.Папорков М.А. Учебно-опытная работа на пришколъном участке. Пособие для учителей. М.,Просвешение,1980.

4.П..Сорокоумова Е.А.Уроки экологии в началыюй школе. Пособие для учителей.1994.

СОӨЖ №5.

Тақырып атауы:Үй және жабайы аңдар

Сабақтың мақсаты: Үй және жабайы аңдар түрлерімен балаларды таныстыру

Қарастырылатын негізгі сұрақтар:

Негізгі үй және жабайы аңдар

Сөздік: жалап ішеді, жүні қалың, жұмсақ, пырылдайды, табаны, мұрты.

— Мынау мысық — дейді ол.— Балалар, қараңдаршы бұл қандай әдемі бүкіл денесі сұр түсті, қара жолақтары бар. Оны сипауға болады, ол тістемейді. (Мысықты сипайды). Оның жүні қалық әрі жұмсақ. Ал, қараңдаршы тұмсығындағы мұрттары не деген үлкен еді.

Тәрбиеші біртіндеп балалардың назарын мысықтың сыртқы түріндегі ерекшеліктерге аударады. Балалар оның басы, құлағы, көзі, мұрны, аузы бар екенін біліп алады. Одан соң оның аяқтарына, табанына, құйрығына қадала қарайды. Тәрбиеші жануар денесіндегі жеке бөліктерді атап береді.

Балалар оның сыртқы түрімен барынша танысып болғанда тәрбиеші мысыққа сүт береді. Ол сүт құйылған табақшаны көре салып мияулайды. Балалар оның сүт сұрағанына қуанады. Мысықтың ұзын тілін қасық тәріздендіріп, сүтті жалап ішіп аузына апаратынына балалардың назарын аударады.

Жануар тамақ ішіп болған кезде тәрбиеші оны тағы да сипап еркелетеді.. Тойып алған мысық пырылдай бастайды.

— Бұл оның өлең айтқаны,— деңді балалар.

— Бұл оның пырылдағаны,— деп, нақтылай түседі тәрбиеші.

Келесі сабақта тәрбиеші мысықты етпен тамақтандырады. Бұдан соң балаларға мысықтын, қағазбен және босаған жіп шарығьгмен қалай ойнағанын көрсетеді.

Балалар мысықтың қалай жасырынып, қалай секіргенін, қағазды аяғының ұшымен қалай қағып, тістелегенін бақылайды.
Таратпа материалдар:

Үй жануарлары мен үй жануарлары бейнеленген суреттер, тақырыпты пысықтау карточкалары

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4.Горощенко В.П.,Степанов И.А. Методика преподавания природоведения . М.,Просвещение, 1984.

5. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

6. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

7. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

Балаларды жазғы табиғатпен таныстыру:

Сәбилер тобы (еңбек дағдыларымен таныстыру)

Естиярлар тобы (Тірі табиғат құбылыстарымен таныстыру)

Ересек балалар тобы (Еңбек дағдыларын тәрбиелеу)

Тапсырма: Мектепке даярлық топ балаларын табиғатпен таныстыру әдісінің (экскурсия) үлгісін құрастыру

Әдістемелік ұсыныс:
Егін орағы кезінде егістікке экскурсия өткізу

(үлгі жоспар)

Экскурсияның мақсаты: балалармен бірге егін жинайтын комбайнның жұмысын бақылау. Колхозда машиналардың жәрдемімен атқарылатын жұмыс қалай жеңілдейтіндігі туралы түсінік қалыптастыру.

Балалар егістікте анықтап қарай алатын машиналарды атап шығуды ұсыну керек.

Дайын астық комбайннан буын қап арқылы машиналарға тиелетінін, машиналар оны астық қоймаларына жеткізетінін түсіндіру керек.

Мұндай машиналар болмаған бұрынғы кезде колхозшылар бүкіл жұмысты қолмен атқарғанын айту керек. Еңбек өте ауыр болған. Қазір комбайн және жәрдемшісі бар комбайншы көп адамдардың жұмысын атқарады. Олардың еңбегі әлдеқайда жеңілдейді. Машиыалар астықты көп әрі тез жинауға жәрдемдеседі.

Таратпа материалдар: Балаларды табиғатпен таныстыру әдістері мен орны, тақырыпты пысықтау карточкалары

Тарау, бөлімдері көрсетілген әдебиеттер тізімі: 1,2,3,4,5,6/1,2,3,4,5,6,7,8

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2.Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

5. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

6. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Захлебный А.Н.,Суравегина И.Т. Экологическое образование школьников во внеклассной работе. М.,Просвешение,1984.

4. Запартович Б.В. С любовью к природе. Дидактический материал по природоведению для начальной школы. М.,Просвещение,1983

5. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

6. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

7..Сорокоумова Е.А.Уроки экологии в началыюй школе. Пособие для учителей. 1994.

8.Қ.Аймагамбетова, З.Ф.Олейник. Дүниетануға арналған үлестірмелі материалдар. Алматы. Атамүра. 1998. —63 б.
СОӨЖ №7.

Тақырып атауы: Қысқы табиғат құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек

Сабақтың мақсаты: Балаларды қысқы табиғатпен таныстыру әдістерімен танысу

Қарастырылатын негізгі сұрақтар:

Балаларды жазғы табиғатпен таныстыру:

Естиярлар тобы (Тірі табиғат құбылыстарымен таныстыру)

Мектепке даярлық топ (Еңбек дағдыларын тәрбиелеу)

Сәбилер тобы балаларын табиғатпен таныстыру әдісінің (бақылау) үлгісін құрастыру

Сөздікті толықтыру: аквариум, үстеп құю, ңұю, сылдырайды.

Тәрбиеші. Балалар, біздің аквариумымызда не тіршілік ететінін айтыңдаршы. Олар қандай әдемі балық десеңші! Олардың қалай жалтырайтынын қараңдаршы. Балық қайда тіршілік етеді?

Біз қазір балықты ішінде суы бар астауға саламыз да, онда балықтың не істейтінін көреміз. (Балықты астауға салады.) Балық суда не істейді? Балыққа тағы да құрт беру керек. Оны балықтың қалай жейтінін қараңдаршы. (Масаның личинкасын береді.) Балық құрттарды несімен қармайды? Балықтың қалай жүзіп, құрттарды қалай жейтінін бәрің де көрдіңдер ме?

Балықтар таза суды сүйеді, сондықтай аквариумның суы әрқашан да таза болуын қадағалап отыру керек. Менің аквариум суын қалай ағызатынымды және оған таза суды қалай құятынымды көріп алыңдар. Мен суды түтікше арқылы ағызамын, ал сендер қарап тұрыңдар да, мен мына бауға дейін ағызғанымда маған айтыңдар. (Аквариум шынысынан оның ²/з белігін баумен, лентамен немесе резеңкемен белгілеп қояды.)

Судың қалай құйылатынын қарап, оның қалай сылдырайтынын тыңдап көріндер. (Сифонның жәрдемімен судың '/з бөлігін ағызып алады.)

Енді воронка арқылы таза су құямын. (Көрсетеді.) Суды бауға дейін құямын. (Бауды аквариумдағы суды ағызып алғанға дейінгі деңгейге жылжытады.) Су бауға дейін жеткен кезде маған айтыңдар. (Көрсетеді.)

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2.Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

5. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

6. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Захлебный А.Н.,Суравегина И.Т. Экологическое образование школьников во внеклассной работе. М.,Просвешение,1984.

4. Запартович Б.В. С любовью к природе. Дидактический материал по природоведению для начальной школы. М.,Просвещение,1983

5. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

6. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

7..Сорокоумова Е.А.Уроки экологии в началыюй школе. Пособие для учителей. 1994.

8.Қ.Аймагамбетова, З.Ф.Олейник. Дүниетануға арналған үлестірмелі материалдар. Алматы. Атамүра. 1998. —63

СОӨЖ №8.

Тақырып атауы: Көктемгі табиғат құбылыстары және ауыл шаруашылығындағы еңбек

Сабақтың мақсаты: : Балаларды көктемгі табиғатпен таныстыру әдістерімен танысу

Қарастырылатын негізгі сұрақтар:

Балаларды көктемгі табиғатпен таныстыру:

Сәбилер тобы

Мектепке даярлық топ (Еңбек дағдыларын тәрбиелеу)

1.Веретеникова.с.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. «мектеп»1983

2.Аймагамбетова К.А.ЖунусоваК.Ж. Методическое руководство к учебнику "Познание мира". Алматы,2000.

3.Аймагамбетова К.А., Олейник 3. Раздаточный дидактический материал к учебнику "Познание мира". Алматы, 1998.

4. Пакулова В.М., Кузнецова В.П. Методика преподавания природоведения. М. Дрсвещение, 1980.

5. Аймағанбетова.К.А.Дүниетануды оқытудың теориялық негіздері.Алматы,2000ж

6. Горощенко В.П. Табиғаттануды оқыту методикасы. Алматы1985ж

Қосымша:

1. Аквилева Г.Н. Наблюдения и опыты на уроках природоведения. Пособие для учителей начальных классов. М.Дросвещение 1988.

2. Груздева Н.В.,Морозова Г.Н. Думаем, играем, творим, познавая окружающий мир. М.1994.

3. Захлебный А.Н.,Суравегина И.Т. Экологическое образование школьников во внеклассной работе. М.,Просвешение,1984.

4. Запартович Б.В. С любовью к природе. Дидактический материал по природоведению для начальной школы. М.,Просвещение,1983

5. Ишмухамедова Н.Б. Сезонные экскурсии с основами экологии. Алматы, 1995.

6. Красная книга Казахстана в 2-х т.Алматы, 1991

7..Сорокоумова Е.А.Уроки экологии в началыюй школе. Пособие для учителей. 1994

1. 
   Пәнді оқуға арналған әдістемелік нұсқау
   

1.Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеулер жасайды. Студент осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.

2. Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.

3. Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.

4. Фактілер, фактілік материалдарды ірікгеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.

5. Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.

6. Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.

Жұмыстың мұндай түрі, формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.

1. Өздігінен білім алу үшін, алдымен сол жұмысқа қажетті нақты дағдыларға (іштей жылдам оқи білу, библиографиялық дағдылар, түрлі анықтама әдебиеттерді пайдалана білу, оқығандарды жазып алу т.б. ) ие болу керек.

2. Біліммен жемісті шұғылдану қолайлы жағдайларды (уакыт, орын, тиісті әдебиеттер мен құралдардың болуы т.б.) керек етеді, ең дұрысы кітапханаларда, оқу залдарында біліммен шұғылдануға дағдылану.

3. Өздігінен білім алатын адам нені оқитынын анық біліп, ол жұмысты белгілі жоспармен, жүйемен жасауы керек.

4. Алғашқы кезде оқытушылардан, тәжірибелі адамдардан, кітапханалардан ақыл-кеңес алудың пайдасы зор.

5. Өздігінен білім алу жұмысын асықпай, көп үзіліс жасамай жүргізген жөн.

6. Оқыған материалды мұқият ұғатындай етіп ұғып, түсінбеген жерлерді қалдырмай, қайталап оқып, оның негізгі жақтарын жазып алу қажет.

7. Анықтама әдебиеттерді, энциклопедияларды, түрлі сөздіктерді қоса пайдаланып отыру керек.

• Жұмыстың көлемін шамадан тыс асырмай, оның сапасын арттыруға көңіл аудару;

• Студенттердің өздік жұмысын оқу жұмысының басқа түрлерімен дұрыс ұштастыра білу;

• Студенттердің дербестігін арттырып, өзіндік білім алу қабілетін жүйелі түрде дамыту;

• Өзіндік жұмыстың мазмұнына күнделікті өмірден алынған материалдарды, хабарларды енгізу;

• Студенттерді табиғат пен қоғам дамуының жалпы заңдылықтарын, сонымен қатар нақты фактілер мен құбылыстарды өздігінен талдап түсінуге үйрету;

• Студенттердің алған білімдерін іс жүзінде қолдана білуте дағдыландыру;

• Студенттерді оқу жұмысына шығармашылық тұрғыдан қарауға, әр уақытта дербес және белсенді әрекет жасауға баулу;

• Студенттердің өздігінен дербес жұмыс істеу, еңбек ету дағдыларын қалыптастыру.

2. 
   Курс форматы
   

3. 
   Курс саясаты
   

Барлық тапсырамаларды көрсетілген уақытында өткізу қажет. Барлық тапсырмаларды қабылдап алу емтиханға 7 күн қалғанда аяқталады. Барлық тапсырманы өткізбеген студенттер емтиханға кіргізілмейді. Жұмысты кеш тапсырсаңыз: қосымша тапсырма беру арқылы жұмыс көлемін ұлғайтылады; Емтиханға келмесеңіз: орынды себеп болса, бұрынғы орындалған жұмыстарыңыз есепке алынады; орынсыз себеп болса, тапсырманы орындауыңыз қажет және осы мәселеге қатысты институт саясаты есепке алынады. Әрбір тақырыпты қайталау және өтеу міндетті. Өтілген материалды меңгеру деңгейі тест арқылы тексеріледі. Тест алыдын ала ескертілмей өткізіледі. Аудиториялық сабақтарды босатпау, кешікпеу міндетті. Себепсіз сабақтан қалсаңыз: қосымша шығармашылылық жұмыс беріледі (реферат, көркем мәтінге талдау т.б.); Сабаққа екі рет кешігу бір рет сабақ босатылғанға теңгеріледі.

4. 
   Білімді бағалау критерий