Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау министірлігі
жүктеу/скачать 0.69 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бюрократияны
| Мемлекет – қоғамдық саяси ұйымның жүргізуші формасы.
билік функциясын жүзеге асыратын және күштеп жүзеге асыруды заңдастырған ерекше аппарат; ерекше норма жүйелері мен стереотип мінез-құлықтарын өз бойына сіңірген, құқық; белгілі бір территориялық аймақтағы заңды нормалардың мемлекет тұрғысынан орын алуы. Мемлекет қызметіндегі жалпы халық қызығушылығының толықтай жүзеге асуы демократия (demos-халық, crates-билік) жағдайында орын алмақ, яғни қарапайым еңбек етуші бұқара, барлық халық билік басының шешім қабылдауына өз ықпалын тигізе алады. Халық тек демократияда билікке өз ықпалын тигізе алса, ал бюрократия мемлекет ұғымымен астарлас келеді. Бюрократияны кез келген қоғам құрылысынан кездестіруге болады, ол қоғамға елді басқаруға арнайы дайындалған, өз ісіне берік маман ретінде қажет. Халық жағынан олар қызметші тәрізді. Бірақ, демократияның болмауынан мемлекеттік билік олардың қол шоқпарына айналады. Осы жағдайда мемлекеттің үшінші мәні айқындалады: билік бюрократияның қолында болуы жемқорлыққа, шектен тыс баюға және т.б. алып келеді. Бюрократия (Вебер бойынша) - шынайы ұйымдастырудың идеалды типі былайша сипатталады: арнайы мамандандырылған басқару аппараты және міңдеттердің формалды бөлінуі, лауазымды қызметкердің бағынуы және иерархиялық жүйеде бақылауы; заңда және ережеде белгіленген тәртіппен жүруі, белгілі бір шешімді қабылдауы; жеке басқару құралдарынан әкімшілік қызметтін бөлектенуі тиімді әкімшілік әрекетке алып келеді. Бірақ та біздің қоғамда бюрокроатизм басқа қырынан көрінуде; әкімшілік қызмет құралдарын өз мақсатына айналдыру; формалдылық, жемқорлық және т.б. Бюрократияның осы негативті синонимі тек капиталистік жолмен енді ғана дамуға бет алған елдерге тән құбылыс. Көптеген Африка, Азия, латын Америка елдерінде пара беру мен жемқорлық елдің капитал жинаудағы ең бір маңызды көзіне айналып отыр. Бұл жағдайлар ТМД елерде де орын алуда. Демократиялық басқарудың ең бір маңызды белгілерінің бірі саяси өмір |