Қазақстан республикасының ОҚу-ағарту министрлігі
Нәрестелік шақ (2 айдан 1 жасқа дейін)
жүктеу/скачать 41.62 Kb.
|
| Нәрестелік шақ (2 айдан 1 жасқа дейін).
Өмірінің алғашқы күнінен бастап ақыл ойы артта қалған баланаң дамуы қалыптағы баланың дамуынан айырмашылығы бар. Олигофрен – балалардың көбінің тік жүріп дамуы кешеуілденеді. Олар бастарын қозғалтуы, отыруы, жүруі, тұруы кеш басталады. Ақыл ойы кем баланың қоршаған ортаға қызығушылығының төмендігі байқалады. Жалпы потологиялық селқостық (қатты дауыстаушылық, мазасыздық, тітіркендіргіштік т.б.) байқалады. Оларда «жандану комплексі» үлкендермен эмоционалды қарым-қатынас қажеттілігінің болмауы байқалады. Қалыптағы дамыған бала дауысқа жауап беру ретінде үлкендердің күлімдеуіне қол-аяғын қимылдатып, күледі, ақырындап уілдейді, бұл баланың үлкендермен қарым-қатынас қажеттілігінің пайда болуын айтады. Ары қарай ақыл ойы кем балаларда ойыншықтарға еш қызығушылықтары туындамайды, төсектің басындағы ілінген ойыншыққа, не үлкен адамның қолындағы ойыншыққа қызықпайды. Өздігінен үлкендермен қарым-қатынасқа түскенде ойыншықтар арқылы бірлесіп әрекет жасау мақсаты туындамайды. Қарым-қатынастың жаңа формасы ым-ишара да қалыптаспайды. Өмірінің бірінші жылдарында балалар өз үлкен адамдарын бөтен адамдардан ажырата алмайды, дегенменде қалыпты дамыған балаларда бұл өмірінің бірінші жылында байқалады. Ақыл ойы кем баланың белсенді жармасуы дамымаған, көріп-қозғалту координациясы мен заттардың қасиетін көріп қабылдауы (мәселен, үлкен-кішілігіне қарай қалыпты дамыған балалар әртүрлі пішіндегі заттарды ұстайды) сонымен қатар басқа қатардағы заттарды бөліп көрсету қалыптаспаған. Өз уақытында сөйлеу тілінің дамуы яғни, фонематикалық есту қабілеті мен артикуляциялық аппараттың дамуы, сөйлеуіне дейінгі қарым-қатынас құралы, затты көріп қабылдауы мен заттық іс-әрекеті, сонымен қатар үлкендермен қарым-қатынасқа түсуі дамымайды. Ақыл ойы кем баланың артикуляциялық аппаратының дамымауы мен фонематикалық есту қабілетінің байланысы қалыпты балалардан айырмашылығы жармасуы мен уілдеуі болмайды. Ерте жаста ақыл ойы кем баланың сөйлеу тілінің дамымауы мен психикалық екінші кемістік толық түрде көрінеді. Ақыл ойы кем баланың өмірінің алғашқы жылындағы даму қатары мынадай: 1. Сензитифтік кезеңдегі көптеген психикалық процестердің қалыптасуы жоғалтылған. 2. Үлкендермен әрекет етулері ережеге сәйкес орындалмайды және дамуының жақын аймағы кеңеймейді. 3. Екінші кемістік анық көрінеді. жүктеу/скачать 41.62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|