Б. М. Мырзабаева (қолы) (аты-жөні)



бет12/14
Дата24.02.2016
өлшемі1.4 Mb.
#16110
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14

Әдістемелік нұсқау: Қазақ-жоңғар соғысында Үш жүздің билері мен батырларының атқарған рөлі туралы мәліметтер беретін иллюстрациялық суреттер, портреттер арқылы мәліметтер беру.

9. Тақырыбы: Қазақстан Ресей мемлекетінің боданы.

Мақсаты: Патшалы Ресейдің қазақ жерін отарлаудағы алға қойған мақсаттарын іске асыру барысында Қазақстанға жасаған озбырлықтары туралы толығырақ мәліметтер беру.

Негізгі сұрақтары:

  1. Әбілхайыр ханның Ресей бодандығын қабылдауына иттермелеген саяси жағдай.

  2. Әбілмәмбет ханмен Абылай сұлтан Орынборда Ресей билігін мойындаған кезең.

  3. Абылайдың екі ірі мемлекеттің бодандығын қабылдауына себеп болған не нәрсе.

  4. Қазақстанда әсіресе кіші жүз жерінде салынған қамалдар, бекіністер, әскери шептер.

Әдістемелік нұсқау: Алдын-ала берілген тапсырма бойынша екі топқа бөліну арқылы жарыссөз ұйымдастыру (бірінші кезең), екінші кезеңде әр студенттің осы тақырып бойынша ой пікірін ортаға салу.

10. Тақырыбы: XVIII ғ-дың орта кезеңіндегі Қазақстанның саяси және экономикалық жағдайы.

Мақсаты: Патшалы Ресейдің отарлау саясатын қолдану арқылы қазақ жеріне көрсеткен зорлық-зомбылығын ашып беру.

Негізгі сұрақтары:

  1. XVIII ғ-дағы Ресей Үкіметінің қазақ жеріне бекіністер мен шептердің салынуы.

  2. Кириллов басшылық еткен 1734 ж. Орынбор экспедициясының құрылуы.

  3. Жайық өзенінің бойында 14 қамалдың салынуы.

  4. Көкшетау, Аякөз, Баянауыл, Ақмола бекінісі, қалалардың пайда болуы.

Әдістемелік нұсқау: Ғасырлар бойы қалыптасқан жерді пайдалану жүйесін бұзған патшалы Ресейдің жүргізген саясаты туралы мәліметтер беретін 1997 ж. маусым айында шыққан «Қазақ тарихы» журналында жарық көрген М.Қойгелдиевтің мақаласын сараптау.

11. Тақырыбы: XVIII ғ-дың екінші жартысындағы Қазақстан.

Мақсаты: Ресейдің отарлау саясатына қарсы қазақ жерінде болып өткен ұлт-азаттық көтерілістердің мақсаты мен мазмұнын тереңірек ұғындыру.

Негізгі сұрақтары:

  1. Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық көтерілістің мәні.

2. Бөкей хандығының құрылуының алғы шарттары.

3. Исатай, Махамбет көтерілісі, көтерілістің нәтижесі.



4. Қазақстанның саяси-әлеуметтік құрылысындағы өзгерістер.

Әдістемелік нұсқау: Қазақстан жерінде болған көтерілістерге сараптама жасау, дәрістерде айтылған мәселелер жөнінде студенттердің өз пікірлерін тыңдау.

12. Тақырыбы: ХХ-ғасырдың басындағы Қазақстан

Мақсаты: Столыпиннің аграрлық реформасыннан кейін қоныс аударушылардың жаппай келуіне байланысты қазақтардың жері тартып алынып, қазақтардың дәстүрлі шаруашылығына нұқсан келгендігін, сонымен қатар қазақ халқының хал-ахуалының нашарлағандығын документтерге сүйене отырып дәлелдеу.

Негізгі сұрақтары:

  1. ХХ ғ. басындағы өлкедегі жалпы ахуал.

  2. 1905-1907 ж.ж. революциялық оқиғалар.

  3. Бірінші Дүниежүзілік соғыс, оның Қазақстанға әсері.

  4. Ақпан буржуазиялық-демократиялық революциясы.

  5. Қазақ АКСР-нің құрылуы, ЖЭС-ке көшу, оның тапыстары мен кемшіліктері.

Әдістемелік нұсқау: Кестелерді пайдалану арқылы студенттердің өзіндік пікірлерін тыңдау, жүйелеу, сараптау.

13. Тақырыбы: Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында.

Мақсаты: Студенттерді белгілі кезеңде қазақ батырларының көрсеткен ерліктері арқылы отан сүйгіштікке баулу.

Негізгі сұрақтары:

  1. Германияның КСРО-ға шабуылы.

  2. Брест, Мәскеу, Ленинград,Сталинград шайқасында қазақстандықтардың көрсеткен ерлігі.

  3. Соғыс жылдарындағы Қазақстандағы әскери өнеркәсіптік кешендердің дамуы.

Әдістемелік нұсқау: Картаны пайдалана отырып, Отан соғысы болып өткен жерлерде қираған қалалар, түп нұсқасымен жойылған селолар туралы мәліметтер беру арқылы қажетті мәліметтер алу.

14. Тақырыбы: 1960-1980 жылдардағы Қазақстан.

Мақсаты: Тоталитарлық жүйенің солақай саясатының негізінде Қазақстанға жасалған зорлық-зомбылықтың басым болғандығын баса көрсету.

Негізгі сұрақтары:

  1. Тың және тыңайған жерлерді игеру.

  2. Қоғамның саяси өмірі. Өнеркәсіптегі жағдай.

  3. Әлеуметтік дамудың қайшылықтары мен қиыншылықтары.

  4. Шаруашылық реформалар және оның нәтижелері.

Әдістемелік нұсқау: Белгілікті тарихи деректерге сүйене отырып, сол кезеңдегі саяси өмірге сараптама жасау.

15. Тақырыбы: Қазақстан тәуелсіз мемлекет.

Мақсаты: Ғасырлар бойы аңсап келген тәуелсіздігіміздің тұғырын нық ұстайтындай тың ойларымен дәлелдеп беру.

Негізгі сұрақтары:

  1. Кеңес Одағының ыдырауы, Егемендік туралы Деклорацияның қабылдануы.

  2. Қазақстан экономикасына шетел инвестициясының тартылуы.

  3. Қазақстан Республикасының қарулы күштерінің құрылуы.

  4. ТМД елдерінің құрылуы.

  5. Тіл туралы заңның қабылдануы.

  6. Ұлттық валюта тенгеннің айналымға енуі, нарықтық экономикаға көшуі.

Әдістемелік нұсқау: Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың еңбектерін оқу арқылы бүгінгі таңдағы жүргізіліп отырған саясатты дұрыс түсіне білу. Бірнеше топтар арасында пікірсайыс ұйымдастыру.

ОЖСӨЖ сабағына әдістемелік нұсқау:

Тақырыбы: Ежелгі адамдардың қалыптасуы.

Мақсаты: Алғашқы қауымдағы адам баласының өсіп-өнуінің, кісілік жолға түсуінің бастапқы сатыларын толығымен меңгеру.

Өту тәсілі: кесте түрінде.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Ерете палеолит дәуірі.

  2. Орта палеолит дәуірінің археологиялық ескерткіштері.

  3. Кейінгі палеолит дәуірі.

  4. Мезолит дәуір.

  5. Неолит дәуірі.

Тапсырма №2

1. Қазақстан территориясындағы ежелгі адам іздері қай дәуірге жатады?

А) Ерте тас дәуірі.

В) Орта тас дәуірі.

С) Кейінгі тас дәуірі.

D) Мезолит дәуірі.

2. Орталық Қазақстаннан табылған ерте палеолит дәуірінің археологиялық ескерткішін анықта.

А) Қозыбай.

В) Тегіскен

С) Құдайкөл.

D) Өніжек.

3. Жебелі садақ пен бумеранг қай дәуірде пайда болды?

А) Палеолитте.

В) Мезолитте.

С) Неолитте.

D) Қола дәуірінде.

4. Кейінгі палеолит қай кезеңді қамтиды?

А) Б.з.б. 15 мың – 5 мың жыл.

В) Б.з.б. 10 мың – б.з.б. 5 мың жыл аралығы.

С) Б.з.б. 35-30 мың – 12-10 мың жыл бұрынғы.

D) 50-40 мың жыл бұрынғы.

5. Мезолит дәуірінің ескеркіші – Дүзбай тұрағы Қазақстанның қай жерінен табылды?

А) Оңтүстік Қазақстан.

В) Солтүстік Қазақстан.

С) Батыс Қазақстан.

D) Шығыс Қазақстан.

6. «Қытай адамы» қалай аталады?

А) Неандертальдық.

В) Австралопитек.

С) Синантроп.

D) Питекантроп.

7. Тік жүретін адам қай дәуірде өмір сүрген?

А) Ежелгі палеолит.

В) Кейінгі палеолит.

С) Мезолит.

D) Неолит.



Тапсырма №3

Кестені толтырыңыз:




Тас дәуірінің кезеңдері.

Тарихи шеңбері

Алғашқы адамдардың даму сатылары.

Алғашқы адамдардың қаңқаларының табылған жерлері













Әдістемелік нұсқау:

Әдебиет: К. Аманжолов «Қазақстан тарихы» дәрістер курсы І, А; 2004ж. 22- 24 б.б.

Ж. Жақсығалиев «Студенттерге арналған көмекші құрал» Орал 2004 ж. 9 б.

Ә. Әбдәкімұлы «Қазақстан тарихы» А; 1997ж, 19-28 б.б.
Тақырыбы: Қазақстан аумағындағы қола дәуірінің ескерткіштері.

Мақсаты: Б.з.б. ІІ мың жылдықта Еуразияның далалық аймақтарында қола алу тәсілі игеріле бастады. Адамзаттың қол жеткізген жетістігін тереңірек түсіндіру.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1


  1. Қола дәуірінің кезеңдері.

  2. Қола дәуірінің мәдениеті, діні мен өнері.

  3. Бейғазы-Дәндібай мәдениетінің ерекшілігі.

  4. Қоғамдық құрылысы.

Тапсырма №2

  1. Андронов мәдениетінің басты ерекшілігін бөліп көрсет:

А) Тұрмысқа қажет ыдыстарды саздан жасады.

В) Бұйымдарды былғары мен сүйектен жасады.

С) Көшпелі мал шаруашылығы қалыптасты.

D) Тоқымашылық дамыды.

2. Қола дәуірінің хронологиясын анықта.

А) Б.з.б. ІІ-б.з. І ғасырлар.

В) Б.з.б. XVIII-VIII ғасырлар.

С) Б.з.б. XVI-V ғасырлар.

D) Б.з.б. VIII-III ғасырлар.

3. Қола дәуірінде Қаратау жартастарына ненің 49 суреті салынған?

А) Бұқаның.

В) Соғыс арбаларының.

С) Қос өркешті түйенің.

D) Соқаның.

4. Беғазы қонысы Қазақстанның қай аймағынан табылды?

А) Орталық Қазақстан.

В) Оңтүстік Қазақстан.

С) Сырдария бойы.

D) Жетісу.

5. Андроновтықтар қай нәсілге жатады?

А) Еуропалық нәсіл.

В) Монғолдық нәсіл

С) Негрлік нәсіл.

D) Еуропалық-монғолдық нәсіл.

6. Мәйіттің қол-аяғын бүгіп жерлеу дәстүрі қай дәуірге тән болған?

А) Палеолит.

В) Мезолит.

С) Неолит.

D) Қола.
Тапсырма №3

Кестені толтырыңыз:




Дәуір

Тарихи шеңбері

Дәуірдің ерекшеліктері

Шаруашылығы

Еңбек құралдарын жасауға пайдаланған материал
















Әдебиет: К. Аманжолов «Қазақстан тарихы» А; 2004ж. 33-36 б.б.

Ж. Жақсығалиев «Студенттерге арналған көмекші құрал» Орал 2004 ж. 11 б.



Тақырыбы: Ғұн мемлекеті, саяси тарихы.

Өту тәсілі: Сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Ғұн мемлекетінің көрнекті басшылары.

  2. Мөде, Атилла шаньюйлар. Олардың ғұн мемлекетінің нығаюындағы алатын орны.

  3. Ғұндардың қазақ халқының қалыптасуындағы рөлі.

Тапсырма №2

  1. Ғұндардың егіншілікпен айналысқаны туралы кімнің деректерінен білеміз?

А) Ж. Баласағұни

В) М. Дулати

С) М. Қашғари

D) И. Йассауи

2. Б.з.б. І ғасыр соңында Қазақстанда қандай тайпалық одақтар пайда болды?

А) Үйсіндер, қаңлылар.

В) Сақтар, андроновтықтар.

С) Савроматтар, қыпшақтар, оғыздар.

D) Түріктер, қарлұқтар, қимақтар.

3. Б.з.б. 206 жылы Мөде шаньюй кімдерді бағынырды?

А) Қаңлыларды.

В) Түріктерді.

С) Византия билеушісін.

D) Қытай билеушісін.

4. Б.з. IV ғасырда ғұндар қай жерді қоныстанды?

А) Сырдария

В) Орталық Қазақстан.

С) Венгрия.

D) Рим

5. Ғұн қоғамында құлдар қандай жұмыстар атқарды?



А) Каналдар қазып, мал бақты.

В) Ең ауыр жұмыстар.

С) Құлдарды өлтірді.

D) Үй қызметшісі, бақташы, қолөнерші.

6. «Ғұн – түркілердің арғы атасы» деп тұжырым жасаған қазақ зиялысы кім?

А) Ш. Уалиханов.

В) М. Жұмабаев.

С) М. Қозыбаев.

D) Ә. Марғұлан.

7. Ғұндарды қасиетті орын не болып есептелген?

А) Төр.

В) Шаңырақ.



С) Ошақ.

D) Бұлақ маңы.



Тапсырма №3

Кестені толтырыңыз:




Кезеңдері

Мерзімі

Ескерткіштер

Табылған жері

Тайпалар
















Әдебиет: Қ. Салғарұлы «Алтын тамыр»

С. Өтениязов «Атилла»

Ә. Әбдәкімұлы «Қазақстан тарихы» А; 1997ж. 34-38 б.б.

Тақырыбы: Түрік қағанаты.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1


  1. Ежелгі түрік қағанатының қоғамдық құрылымы.

  2. Түрік қағанатының 2-ге бөлінуі.

  3. Батыс және Шығыс түрік қағанаты.

Тапсырма №2

  1. Қазақстан, Орта Азия, Шығыс Еуропа халықтарының тарихына өзгеріс әкелген ұлы қоныс аудару оқиғасының хронологиясы:

А) І-ІІІ ғ.ғ.

В) ІІІ-IV ғ.ғ.

С) ІІ-V ғ.ғ.

D) ІV-V ғ.ғ.

2. V ғ. өмір сүрген теле тайпасының оңтүстігіндегі көшіп-қону жайылымдары қай жерге дейін жетті?

А) Сырдарияның орта ағысы.

В) Шу өзені бойы.

С) Ыстық көл бойы.

D) Іле өзенінің төменгі ағысы.

3. Қай жылы Иран мен Византия өзара келісімге келіп, Византия өзінің Кавказдағы вассалдарын түріктерге қарсы қойды?

А) 589 ж.

В) 561 ж.

С) 567 ж.

D) 575 ж.

4. Батыс Түрік қағанатын түріктің қай тайпасынан шыққан ақсүйектер биледі?

А) Теле тайпасынан

В) Ашина тайпасынан

С) Яғма тайпасынан

D) Халаж тайпасынан

5. Жеғүй мен Тон-жабғу қағандар Батыс Түрік қағанатының территориясын кеңейту үшін қай жерлерге жорық жасады?

А) Хорезм мен Бұхар

В) Шаш пен Исфиджаб

С) Мәуереннахр мен Үндістан

D) Тоқарыстан мен Ауғанстан.



Тапсырма №3

Кестені толтырыңыз:




Мемлекеттер атауы

Тарихи шеңбері

Жер аумағы

Астанасы

Этнонимі (елдік аты)

Құрамына кірген тайпалар



















Әдебиет: Ә. Әбдәкімұлы «Қазақстан тарихы» А; 1997ж. 38-42 б.б.

«Қазақ тарихы» А; 2004ж. 91-100 б.б.



Тақырыбы: Қарлұқ қағанаты.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Қарлұқтардың шығу тегі.

  2. Этникалық құрамы: бұлақ, шігіл, ташлық.

  3. Қарлұқтар туралы жазба деректер.

  4. Қарлұқтардың тарихтағы орны.

Тапсырма №2

  1. 723 ж. түркештер қандай тайпамен бірігіп, арабтарға қарсы соққы берді?

А) Қарлұқтармен

В) Оғыздармен

С) Қыпшақтармен

D) Қарахандықтармен

2. V ғ. жазылған деректерде қарлұқтарды қалай атаған?

А) Шігіл


В) Яньмо

С) Бұлақ


D) Ташлық

3. Қарлұқтарда бірлестіктің билеушісін қалай атады?

А) Жабғу

В) Қаған


С) Хан

D) Елтебер

4. Қарлұқтар құрамында 9 тайпа болғандығын дәлелдеген географ кім?

А) Әл-Якуби

В) Әл-Маруази

С) Ибн-Хаукаль

D) Гардизи

5. Қарлұқтардың Шу мен Талас бойындағы қалалары:

А) Шауғар, Отырар

В) Сығанақ, Сауран

С) Құлан, Мерке

D) Ашнас, Суяб



Тапсырма №3

Кестені толтырыңыз:




Мемлекеттер атауы

Тарихи шеңбері

Жер аумағы

Астанасы

Этнонимі (елдік аты)

Құрамына кірген тайпалар



















Әдебиет: «Қазақстан тарихы» І-ші том. А; 1996ж. 305-314 б.б.

К. Аманжолов «Қазақстан тарихы» дәрістер курсы І, А; 2004ж. 44-77 б.б.



Тақырыбы: VI – IX ғ.ғ. І-ші жартысындағы отырықшы және көшпелі мәдениет.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Ежелгі және ортағасырлық Қазақстан қалалары мен қоныстары.

  2. Қала құрылысы, олардың атқарған қызметі.

  3. Шахристан, цитадель, рабад, махаллалар.

Тапсырма №2

  1. Қазақстан жерінде Ұлы Жібек жолы Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан арқылы өтіп, қанша тармаққа бөлінеді?

А) Екеу

В) Төртеу

С) Бесеу

D) Жетеу


2. 1253 ж. Вильгельм Рубрук қай қалада ирандық көпестердің орындары болғанын айтады?

А) Құлан


В) Шауғар

С) Екіоғыз

D) Атлах

3. VIII ғ. деректер бойынша сауда байланысында «Хан жолы» деп аталатын соқпақ болған. Ол Қазақстанның қай аймағында?

А) Солтүстік-батыс

В) Оңтүстік-шығыс

С) Орталық-батыс

D) Орталық-шығыс

4. Ортағасырлық Азияда әлемнің төрт патшалығы туралы тұжырым болған Сәйгүліктер патшалығын атаңыз:

А) Иран мен Византия

В) Түрік қағанаты

С) Үндістан

D) Қытай

Тапсырма №3

Кестені толтырыңыз:



Дін

Пайда болған жері

Пайда болған мерзімі

Дінді таратушылар

Таралған өңірі

Ескерткіштері табылған жер

Қазақстанға таралған уақыты























Әдебиет: «Қазақстан тарихы» І-ші том. А; 1996ж. 349-361 б.б.

К. Аманжолов «Қазақстан тарихы» дәрістер курсы І, А; 2004ж 78-85б.б.



Тақырыбы: Наймандардың шығу тегі.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Наймандардың саяси тарихы.

  2. Найман тайпаларының Темучин әскерлерімен шайқасы.

  3. Найман тайпаларының мекендеген жері.

Тапсырма №2

Кестені толтырыңыз:



Мемлекеттер атауы

Тарихи шеңбері

Жер аумағы

Астанасы

Этнонимі (елдік аты)

Құрамына кірген тайпалар



















Әдебиет: С. Ақатаев «Тышқан жылғы қырғын»

«Қазақ тарихы» 1996 ж. №2 44-49 б.б.



Тақырыбы: Қарлұқтардың, Оғыздардың, Қимақтардың шаруашылығы.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Қарлұқтардың мекендеген жерлері, территориясы.

  2. VIII ғасырдың ортасында қарлұқтардың Жетісуға көшуі.

  3. Оғыз мемлекеті. Олардың қоныс аударған жерлері.

  4. Оғыздардың территориясы.

  5. Қимақ мемлекеті, территориясы.

  6. Қимақ мемлекетінің ұлыстарға бөлінуі.

Тапсырма №2

1. V ғ. жазылған деректерде қарлұқтарды қалай атаған?

А) Шігіл

В) Яньмо


С) Бұлақ

D) Ташлық

2. Қарлұқтарда бірлестіктің билеушісін қалай атады?

А) Жабғу

В) Қаған

С) Хан


D) Елтебер

3. Оғыз жабғуының орынбасары қалай аталған?

А) Ятук

В) Елтебер



С) Сюбашы

D) Құл еркін.

4. Оғыз мемлекеті қай ғасырда өмір сүрді?

А) Х-ХІІ ғ.ғ.

В) ІХ-ХІ ғ.ғ.

С) Х-ХІІІ ғ.ғ.

D) ХІ-ХІІ ғ.ғ.

5. Қимақ қағанатының құрамына қанша тайпа кірді?

А) 4

В) 11


С) 9

D) 7


6. Қимақтар қай ғасырда Алтайдың солтүстігінен Ертіс бойына қоныс аударды?

А) VII ғ. басында

В) VII ғ. ортасында

С) VIII ғ. ІІ жартысында

D) ІХ ғ. басында.
Әдебиет: «Қазақстан тарихы» І-ші том. А; 1996ж 296-332 б.б.

«Қазақ тарихы» 2004ж. №2 47-53 б.б.



Тақырыбы: Қазақстан жеріне Монғол мемлекетінің жорығы.

Өту тәсілі: сұрақ-жауап.

Тапсырмалар мен сұрақтар:

Тапсырма №1

  1. Қазақстан қалаларының қорғанысы.

  2. Отырар қорғанысы.

  3. Сығанақ, Ашынас қалаларның қарсы тұруы.

Тапсырма №2

  1. Орхон-Керулен аралығын монғол тайпалары қай ғасырда мекендеді?

А) ІХ ғ.

В) Х ғ.


С) ХІІ ғ.

D) ХІІІ ғ.

2. Монғол әскерлері санына орай ондыққа бөлінді. Түменде қанша әскер болды?

А) 10 мың әскер

В) 1 мың әскер

С) 500 әскер

D) 100 әскер

3. Шыңғыс ханның Жетісуға жорық жасаудағы мақсаты:

А) Билігін күшейту үшін

В) Ішкі тартысты болдырмау үшін

С) Құнарлы жайылымдары мен гүлденген қалалары үшін

D) Ақсүйектердің қарсылықтарын тоқтату үшін

4. 1218 жылы қай қала монғолдарға соғыссыз берілді?

А) Алмалық

В) Жент

С) Ашнас


D) Баласағұн

5. Шыңғыс хан Отырар әкімі Қайыр ханға қанша адамнан тұратын сауда керуенін жіберді?

А) 146 адам

В) 317 адам

С) 450 адам

D) 697 адам



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет