Бағдарламасы Астана қаласы, 2010 жыл мазмұны кіріспе 5

Жол-көлік инфрақұрылымның негізгі мәселелер:

қалада тура өтетін және транзитті жолдардың болмағаны салдарынан бөлек көшелердегі үнемі кептелуі;

бөлек көшелердің жобалық өткізу мүмкіндігінен көлік ағымының шындық артыру;

қатты төселген жолдардың жоқтығы (300 км артық);

қолданыстағы жолдардың 418 км-ден 30% қанағаттансыз жағдайында;

жасанды жол құрылыстардың болмағаны (көпірлер, жол өтпесі және көлік шешімдері);

инженерлік желілерін және коммуникацияларды жөндеуден кейін қалпына келтіру жұмыстардың спасыз жүргізуі.

Сумен жабдықтау су бұру.

Астана қаласын сумен жабдықтаудың негізі көзі Астаналық су қоймасы болпы табылады, жобалық көлемі – 410,9 млн м3, падалы беруі – 67,5 млн м3 немесе 184,1 мың м3/күніне.

Қаланың су құбыры желісінің ұзындығы 813 км құрайды, соның ішінде желінің 66% ауыстыруын талап етеді.

2005 жылдан бастап мақсаттық трансферттер мен Жапонияның займы есебі бойынша Астана қаласын сумен жабдықтау және су бұру жүйесін салу және техникалық қайта жабдықтауы жобасы іске асырылып жатыр.

Аталған жоба шегіде тарату су құбырлардың және кәрәздік құбырларының 126,0 км ауыстыруы мен салуы жүргізілді.

Қолданыстағы сумен жабдықтау және су бұру нысандардың сенімділігін көтеру мақсатында 2007 жылдан бастап «Астана қаласындағы сумен жабдықтау және кәріз» жобасының іске асырылып жатыр.

Аталған жоба мақсатының бірі көп пәтерлі үйлерді жалпы үйлік және жеке су есептегіштерімен жабдықтау, ағымдағы күнге жабдықтаудың дәрежесі 51% құрайды.

Сонымен қатар аталған құжат Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Геология және жер қойнауын қорғау комитеті әзірлеген «Елдiң минералдық-шикiзаттық кешенi ресурстық базасын дамытудың 2003-2010 жылдарға арналған бағдарламасын» еске алады, Қазақстан президенті қатысуымен отырыстың 2009 жылғы 23 сәуірдегі № 01-7.5. хаттамасының 1.10 тармағын есепке алып «Облыс және ірі қалалар жанындағы жер астындағы су көздеріне түгендеу жасау, Нұра кен орны бойынша қорын бекітіп астан қаласының резевтік ауыз су қажеті үшін» тұрақты және үзіліссіз сумен жабдықтау үшін.

Жоғарыда көрсетлген бағдарлама және хаттамалық тапсырыс негізінде «2011-2015 жылдарға арналған астана қаласының даму бағдарламасы» жобасымен Нұра жер астындағы су кенін игеру мен пайдалану бойынша шаралар қарастырулыда (қордың өсуін қайта бағалауы 2010 жылдың желтоқсанында аяқталады).

Сонымен бірге, аталған бағдарлама бойынша Астана қаласын сумен қамтамасыз ету үшін Рождественский (Верхне-Романов учаскесі), Атбасар, және Атбасар-Приишим жер астындағы су кең орнын игеру бойынша шаралар қарастырылуда.

Жер астындағы су қорларын бекітуі ағымды жылдың желтоқсан айының ортасында аяқталуы жоспарланған. Аталған кең орындарын игеруі республикалық бюджеттен сәйкес келген қаржыландурдан кейін жүзеге асырылады.

Астана қаласының кәріз жүйесі жалпы сал ағызылған, кәріздік желісінің ұзындығы 413,0 км құрайды, соның ішінде желінің 75% ауыстыруын талап етеді.

Қолданыстағы кәріздік тазалау құрылыстары 1969 жылда пайдалауына берілді. Құрылыстың алаңы Талдық жинаушының жағалау аймағыныдағы 43 га құрайды (көлемі – 65,5 млн м3, жыл сайнғы түсуі 36,5 млн м3). Тазарту құрылыстардың есептік өнімділігі 136 мың м/күніне құрайды.

Кәріздік тазарту құрылыстарын қайта құрылуы 2002 жылдан бастап «Талдық» ағынды сулар жинаушын жою» жобасының шегінде жүщеге асырылады.

Нөсер кәріз желісінің ұзындығы 139 км құрайды, оның ішіде 2005-2009 жылда бойы «Астана қаласының нөсер кәрізін (1,2 кезектері) дамыту» жобасы шегінде 66,8 км магистралдық желісі салынды.

Астана қаласының жылу және электрэнергиясының көздері – ТЭЦ-1 1961 жылы пайдалануға берілген және ТЭЦ-2 – 1979 жылы пайдалануға берілген жылуэлектрорталықтары болып табылады, орталықсыздындару көздері – 200 аса автономдық қазандықтар.

Магистралдық және тарату жылу беру желісінің ұзындығы 520,6 км құрайды. Көздерден электрэнергияны берудің және таратуды қамтамасыз етуі 2667,12 км ұзындығымен 04, 10 және 110 КВ электр желісімен, 21 кіші станциялармен және ТП-10/0,4кВ - 743 ед бірлік қамтамасыз етіледі. Магистралды құбырларында қажетті қысылымды қамтамасыз ету үшін 8 сорғыш станциясы және 3 орталық жылу тарату нүктелері қызмет етеді.

2005-2009 жылдардың мерзімі бойнша ТЭЦ-1 және ТЭЦ-2 энергокөздерінің электро құаты 52% өсті және 372 МВТ/сағатына құрады, жылу беру құаты - 48% өсті және 1 340 Гкал/сағатына құрады.

Астананың жылу және электрэнергиясын тұтыну динамикасы:
электроэнергия

жылу

Қаланың электрэнергиясына тапшылығы тұтынылатын энергияның жалпы көлемінен 15% құрайды, бұл сыртқы көздерден толтыруымен іске асырылады. Жылу энергиясының тапшылығы 174,2 Гкал/сағатына.

2009 жылда электрэнергиясын тасымалдау кезінде нормалық шығындардың деңгейі 15,3% құрады (2005 жылмен салыстырғанда 33% өсті – 10,3%), жылу энергиясының - 42% төмендеді.

Қаланың өсіп жатқан тұтынушылығын қанағаттандыру үшін келесі жобалар іске асыруда: станциялардың қолданыстағы жылу қуатын 2014 жылына 1 747 Гкао/сағ дейін, электр құатын –600 МВт дейін болжамдық ұлғайтуымен ТЭЦ-1 қайта құру бойынша; қолданыстағы электржелілерін қайта құру бойынша.

Астана қаласын электрэнергисымен қамту және жылумен қамту бойынша қажеттілігі және сенімділігін жоғарлатуды қамтамасыз ету үшін, сонымен қатар жағымды шарттар мен астананы дамуына шетел инвестицияларын тарту үшін ТЭЦ-3 салу бойынша жобаны іске асыруы жүргізуде. Жалпы құны 193,7 млрд.теңге құрайды, аяқтау мерзімі 2018 жылы. Жоба бойынша белгіленген қуаты: электрэнергиясы – 240 МВТ, жылу энергиясы – 860 Гкалл/сағ.

Жоба ТЭЦ-3 үш кезеңінде салуын қарастырып жатыр:

1 кезең – суды жулту қазандығын салу (480 Гкал) станцияның инфрақұрылымымен (бағасы – 78,6 млрд.теңге). Енгізу мерзімі: 2015 жылы.

2 кезең – Екі энергоблоктарын салу (240 МВт – электрэнергиялық және 380 Гкалл – жылу энергиясы)(бағасы – 115,1 млрд.теңге). Енгізу мерзімі – 2018 жыл.

2010 жылда республикалық бюджеттен 2 млрд теңге бөлінді, соның ішінде бірінші кезеңінің ЖСҚ әзірлеуіне – 500 млнүтеңге, суды жылыту қазандығын салу басталуына – 1,5 млрд.теңге (құрылыс алаңын дайындау, жер жұмыстары, т/ж құрылуын бастау).

Қолданыстағы Астана қаласының 110 кВ шығарлықтың өткізу қабілеттігін шектеуіне байланысты (қуаты 460 МВт, номиналды жұмыс істеу режимі 380МВт, 2009 жылда жоғары жүктілігі 420-435 Мвт құрады) 2009 жылда шығарлықты құру бойынша ТЭН әзірленді және бекітілді, бұл өткізу қабілеттігін 1200 МВт-дейін ұлғайтуға мүмкіндік береді.

Құрылыстың жалпы бағасы 42,02 млрд.теңге құрайды.

Осы жобаны іске асыруы үш кезеңге бөлінді:

1 кезең – ОҚТКС-нан «Шығыс» КС –дейін 220 кВ ЭТЖ салу (2х45,8 км), 220 кВ «Батыс» КС, 550 кВ ОҚТКС қайта жөндеу, бағасы – 11,1 млрда.теңге.

2 кезең - ОҚТКС-нан «Шығыс» КС –дейін 220 кВ ЭТЖ салу (2х40,9 км), 220 кВ «Шығыс» КС, бағасы 18,2 млрд.теңге.

3 кезең – «Батыс» КС-нан «Достық» КС-дейін 220 кВ ЭТЖ (2х30 км), «Достық» КС-нан «Шығыс» КС-дейін 220 кВ ЭТЖ (2х39 км) салу, 220 кВ «Достық» КС, құрылыстың бағасы – 12,6 млрд.теңге.

2010 жылда республикалық бюджеттен 2,0 теңге бөлінді, соның ішінде:

жобалық сметалық құжаттамаларды әзірлеуге – 750,0 млн.теңге;

1 кезеңін салуға – 1 250,0млн теңге.

Тіршілікті қамтамасыз ету инфрақұрылымның негізігі мәселелері:

электрэнергиясын тасымалдау кезіндегі нормативтік шығындардың ұлғаюы;

қаланың өсіп жатқан тұтынушылығын жабу үшін болған электр және жылу қуатының жетіспеушілігі;

қаланың өсіп жатқан тұтынушылығына су және кәріздік құбырларын салу және қайта құру қарқынының сәйкес келмеуі;

қаланың эрнергетикалық кешені кәсіпорындарының жылу және электр желілері жабдықтарының төзудің жоғары дәрежесі;

ішетін судың сапасын жақсарту бойынша жаңа технологиялының боламағаны;

кәріздік ағындарын қайта өңдеу және құбырлық суды тазарту бойынша қажетті қуаттарының болмағаны;

түрғын үйлердің топтық есептеу құралдарымен және ТЭР қамтамасыз етудің нашар деңгейі.

Осы бағыты бойынша 2009 жылдан 2010 жыл бойы келесі шаралар қабылданды:

Коммуналдық қызметінің ведомстволық кәсіпорындардың бөлігінде:

«Қалалық электржелілері» АҚ энергия жабдықтау ұйымы:

1. тарату желілерінде және магистралды желілерінде шығындарын азайту үшін ауа желілерін жуандығын және трансформаторлық кіші станцияларының қуатын ұлғайтып («ПНФ» КС-110/10кВ құру аясында АЖ-110кВ 2 км КЖ-110кВ ауыстырылды) (үш тірек кіші станцияларымен жалпы ұзындығы 46,5 км 220кВ шығыршықтың құрылысы жүргізіліп жатыр) кабельдік трассаларына ауыстыруы жүргізіліп жатыр.

2. ПС-110/10кВ күшті кіші станцияларын («Насосная» КС, «Қалалық» КС, «Көктем» КС, «Арман» КС, «Промзона» КС, «Заречный» КС, «Фильтровальная» КС) қайта құру кезінде электржабдықтау радикалды (тупик) жүйелерін шығыршықтық желілеріне аусстыруға мүмкіндік беретін электртарату магистралды желілерін тез әсер еткізетін жүйе енгізіліп жатыр, бұнымен апатты режимінде (бұл кезде электрэнергиясының шығындары 30% жетеді) жұмыс істейтін аз уақытына байланысты желілердің шығындарын қысқартуға.

3. ЭКЕАЖ жүйесін дамыту жолымен электрэнергияны тұтыну көрсеткіштерін алу дистанциялық жүйесі енгізілуде.

4. электрэнергияны тұтынуға тарифтың дифференциалау бойынша бағдарлама енгізілуде, бұл дұрыс тұтыну әрекетін ынталандырады, сонымен қатар тек қана жоғары жүктілігі, сонымен қатар жалпы жүктілігі қысқартылады.

«Астана-Теплотранзит» АҚ энергия жабдықтау ұйымы.

1. жылумен қамту магистралды желілерін қайта құу және салу кезінде жаңа жылу оқшаулау материалдары және монтаждау жаңа технологияларын (ППУ алдын ала оқшаулау құбырлары) қолданады.

2. магистралдық желілеріндегі судың қысымы мен шығынды бақылау автоматикалық жүйесі енгізіледі. (СС-5, СС-6) магистралды желілерінің сорғы станцияларында желілік сорғыларының қысымын реттеу).

3. ғимаратындағы жылу шығындарын жалпы төмендету жолымен жылудың тұтынуын маңызды қысқартуға мүмкіндік беретін жылу энергиясын есептеу құралдарын енгізіліп жатыр.

«Горсвет» МКК коммуналдық кәсіпорны:

1. сыртқы жарықтандыруға электрэнергияны тұтынуды азайту үшін осы жылдың ішінде қолданыстағы шамшырықтары энергияны сақтау лампаларымен шамшырықтарына ауыстырылды.

2. Қала шеттері және магистралдық айналма жолдар үшін АБЖ жүйесі енгізіліп жатыр.
Тұрғын үй қорының жағдайы және көріктендіру.

Қаланың тұрғын үй қоры 9,4 млн ш.м. құралған, соның ішінде мемлекеттік меншігінде – 0,3 млн ш.м., жеке меншігінде – 9,1 млн ш.м., соның ішінде ескі және апатты тұрғын үйлеріне 6,3% жатады.

2009 жылдың жағдайына мемлекеттік тұрғын үй қорынынан тұрғын үйге тапшылығы бар 15 286 азамат есепке түрді, соның ішінде – 7263 кедейлер, халықтың әлеуметтік қорғау категорияларына жататын адамдар, 8023 мемлекеттік қызметте болатындар, бюджет ұйымдарының қызметтері және әскери қызметкерлер.

Халықтың тұрғын үйге қамтамасыз болғаны – 1 тұрғынға - 19,3 ш.м. құрайды. Тұрғын үйдің су құбырымен және кәрізбен тұрмысқа жайлығының дәрежесі 90% құрайды.

Барлығы қалада көп қабатты тұрғын үй секторының 664 ауласы бар. Зерттеленуге жататын мерзім бойынша ішкі кварталдық көріктендіру бойынша жұмыстармен 86% ауласы қамтылды.

Қаланың көріктендіруі Астана қаласының 2030 жылға дейін жасылдандыру кешендік концепциясына сәйкес жүргізілді.

Тұрғын үй секторының және қаланы көріктендірудің негізгі мәселелері:

қаланың ескі орталығында апатты және ескі құрылыстардың бар болғаны;

сапалы төмен тұрғын үйлердің жоғары үлесі;

тұрғын үй жағдайын жақсартуға қабілетті қала тұрғындарының жыл сайын өсуі;

қала шетіндегі мекендердің инженерлік инфрақұрылыммен қамтамасыз етудің төмен деңгейі.
Газбен қамсыздандыру.

Қаланың газбен қамсыздандыру жүйесіне 2 500 тонна сүйтылған көмірсутек газды (КСГ) сақтау паркі бар газ толтыру станциясы кіреді.

КСГ негізгі жекізуші ретінде «Теңізшевройл» ЖШС болып табылады. Ай сайын берілген өтінішіне сәйкес 600 ден 1500 тонна дейін КСГ жеткізіледі, бұл қаланың тапшылығын толығымен қамтиді.

Қалада барымен жұмыс істейтін 342 ГТҚ бар, бұған 1039 көп қабатты үйлер қосылды. Абоененнтердің саны 64 135 бірлік болады, соның ішінде 56440 есептеу құралдырмен жабдықталған. КСГ орташа айлық тапшылығы: қыс кезінде 700-730 тонна, жыз кезінде 400-500 тонна құрайды.

Астана қаласы аумағының балансы келесі түрде ұсынылған: қаланың жалпы аумағы 71 000 га, құрылыспен алынған жерлерден – 14,9 мың га, өнеркәсіптік нысандармен – 7,2 мың га, саябақтармен және гүл бағыттармен – 0,7 мың га, ауылшаруашылық жермен – 21, 4мың га, орман алқаптармен – 16,5 мың га, су көздерімен – 3,0 мың га және басқа жерлер – 7,3 мы га. Қаланың жалпы жерінен 48,1 мың га мемлекеттік (коммуналдық) меншігінде және жеке меншігінде 22,9 мың га.

Астана қаласының урбанизациялау процессі бұған астана статусын берген күнінен оның халқыны тез өсуімен мінезделген. Қазіргі уақытта Астана елдің ең халқы тығыз орналасқан аумақ болып тұр, 2009 жылға халықтың тығыздығы 913,3 мың адам/ш.км. құрады. Қалада экономикалық кеңістігінің сапа көрсеткіштеінің осуі байқалады.

Кеңістіктің бөліктері мен элементтерін экономикалық байлайтын қарқындылығын анықтайтын қаланың көліктік жағдайы мәселелі ретінде мінезделеді. Көліктік магистралдерінің ең үлкен көптігі қаланың тығыздық оң жағалауында байқалады, бұнда негізгі теміржол магистралдары және қала тораптары, сонымен қатар көліктік-логистикалық нысандар орналасқан.

Астана – елдің негізгі даму желілерінің қиылысында орналасқан Қазақстаннның ірі басқару және инновациялық орталығы. Астана қаласының бәсекелестік артықшылығы оның тиімді географиялық орналасқан жерінде, автомобиль және темір жолдар желісімен елдің аймақтарын және көршілес мемлекетттермен байланыстыратын ірі көліктік торабы ретінде қаланың тарихи құрылған кеңістік ұйымдастыруы болады. Осы сапаларды тіркесуі жақындағы облыстарындағы экономикалық белсенділігін өзінде салатын және елдң басқа да аумақтары үшін локомотиві ретінде шығатын Астананы келешекте қолбасшысы-қаласы ретінде жасайды.

Сонымен қатар қаланың бәсекелестік артықшылығы ретінде қазіргі уақытта қала аумағында істейтін «Астана – жаңа қала» арнайы экономикалық аймағы болады. 2007 жылында Индстриалдық саябақтың аумағы «Астана – жаңа қала» АЭА енгізілді.

Инвестицялық жобаларын іске асырушылр үшін саябақтың аумағында салық және кедендік жеңілдіктерін қарастырылатын ерекше құқықтық режимі қарастырылған:

саналған ККС 100% төмендету;

жер салығын есептеу кезінде сәкес келген ставкаларын 0 коэффициентін қолдану;

мүлікке салықты есептеу кезінде салық нысандарының орташа жылдық бағасына 0 коэффициентін қолдану;

өндіріс үшін қажетті тауарларды, материалдарды және жабдықтарды импорттау кезінде кеден баждарынан босаты.

АЭА аумағында қаланың перспективалық жобаларын даму бойынша жобалар жүзеге асырылып жатыр: құрылыс материалдары, тағам өнеркәсібі, медициналық және ғылым технологиялар.

Қазіргі уақытта Индустриалдық саябақтың инфрақұрылымы 88% орындалды. Инфрақұрылымның аяқталуы 2011 жылда жоспарланған.

Инвестициялық жобаларын толтыру мен орналастыру мақсатында үйлестіру кеңесі қызметін жүзеге асырады, оның шеңберінде қазіргі уақытта 170,0 млрд теңге сомасына 39 жобасы келісілді, соның ішінде: 15 жоба – құрылыс материалдарын шығару бойынша, 5 жоба – химиялық және фармацевтикалық өнеркәсібі бойынша, 5 жоба – машина құу мен жабдықтар мен элект құралдарын шығару бойынша, 5 жоба – көліктік логистика бойынша, 5 жоба – тағамдық өнеркәсібі бойынша, 2 жоба – жиһаз жинау бойынша, 1 жоба – құбырларды өндіру бойынша және 1 жоба электржабдықтау үшін құралдарды шығару бойынша. Осы жобалар индустриалдық саябақтың жалпы аумағынан 55% (565 га) орналасады.

Олардың түгелінен 13,1 млрд теңге сомасында 3 жоба іске асырылған, соның ішінде 2010-2014 жылдардың аумақтық ҚР индустриялдық картасына енгізілген:

«Locomotiv Leasing» ЖШС локомотивтерді құрастыру бойынша зауыты, 10,036 млрд теңге (әзірше «Локомотив құрастыру зауыты» АҚ болып аталады), 2009 жылдаіске асырылды;

«АБК Мақсат» ЖШС темір бетон бұйымдарын жасау бойынша зауты, 27,7 млрд теңге, 2010 жылдың тамыз айында іске ссырылды;

«Кровля НС» ЖШС «сендвич-панельдерді» шығару бойынша зауыты, 375 млн теңге, 2010-2014 жылдардың аумақтық ҚР индустриялдық картасына енгізілген, және 2010 жылдың бірінші жартыжылдығында іске асырылды.

Оларды іске асыру кезінде бүгінгі күнде 365 жұмыс орны толтырылды, толыққуатына шыға кезнде 1000 жұмыс орнын құруы жоспарлануда.

2011 жылда 12,0 млрд теңге сомасында 4 жобасын іске асырылуы жоспарланды, соның ішінде 8,2 млрд теңге сомасына, 2010-2014 жылдардың аумақтық ҚР индустриялдық картасына енгізілген «Ремлокомотив» АҚ-мен «Жолаушы таситын вагондарды шығару жөнінде зауытты құру» жобасы.

Индустриалдық саябақтың жобалары, жобалық қуатқа жету кезіндегі әлеуметтік экономикалық нәтижесі 6 000 жұмыс орнын ашуын, жылына 105 млрд теңге көлемінде өнімді шығаруын, жылына 5 млрд теңге сомасында салық түсуін қарастырып жатыр.

Арнайы экономикалық аймағында құрылған күнінен 80 инженерлік көліктік инфрақұрылымдар, 68 тұрғын үй, 63 әлеуметтік тұрмыстық қажеттілігі нысандар, 30 әкімшілік ғимараттар және 15 өндірістік нысандар тіркелді. Есеп беру мерзіміне 160 нысан жұмыс және мемлекеттк комиссиясының актісімен пайдалануға берілген. 96 нысанда құрылыс жалғасуда.

Индустриалдық саябағында іске асыруға келісім берген 39 жобалары бойынша 90% аумағы бөлінді. Қазіргі уақытта Индустриалдық саябақтың инфрақұрылымы 85% орындалды. Инфрақұрылымның аяқталуы 2011 жылда жоспарланған.

Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейін аумақтық даму стратегиясына сәйкес Астана аумақтың агломерциялық даму үшін әлеуетті қала болады.Орта мерзімдік келешегінде 2015 жылға дейін Астана қаласының агромерациялық аймағына астаналық шеттері мен Ақмола облысының 3 ауданы кірді: Аршалы, Целиногрда және Шортанды, Астана қаласына жақсы көліктік қол жеткізуде орналасқан, сонымен қатар іргелес аумағынан мятник миграциясын туғызады. Аталған аймақтың шегінде қала сыртындағы дем алу нысандарын орналастыруы, саяжай учаскелерін орналастыруы, қаланың шаруашылығына және тұрғындарына қызмет көрсететін өндірістік, көліктік және өндірістіке жатпайтын инфрақұрылымы, сонымен қатар ауылшаруашылық кешенін дамуымен, аталған мекендерінде, Астананы басқа аймақтармен байланыстыратын қалааралық тас жолының бойында коттедждік құрылысы жүріп жатыр.

Бірақ, қала шеттеріндегі интенсивті қарымен жүріп жатқан құрылыспен бірге, аталған мекендер тіршілікті қамтамасыз ететін инфрақұрылыммен, көріктендіруімен және жасылдандыруы нашар қамтылып жатыр. Бұл өз кезегінде астананың агломерациялық аймағының келешектік дамуын ұстайтын факторы бола алады.

Қаланың жақсы аумақтық даму факторының бірі халықты қолайлы экологиялық ортамен қамтамасыз етуі болады. Соңғы жылдарда қалада автономдық қазандықтарды орталықтандыру жылу беруге ауыстыру жұмысы жүргізіліп жатыр. Аталған шаралардың экономикалық әсері қала аумағында орналасқан локальдік қазандықтардың санын азайтуында болады. Нәтижесінде көптеген локальді қазандықтардан шығатын кемшілік ықпалының төмендеуі байқалады.

Қаланың қоршаған ортасына антропогендік жүктемесін көрсетеді:

көшпелі және стационарлық ластау көздерінің залалды заттар эмиссия көлемін ұлғайту бойынша ауаға залалды заттардың түсуі. Күн сайын қала автокөліктері ауаға залалды заттардың жалпы эмиссиясынан 55-65% ластайтын заттарды тастайды;

қатты тұрмыстық және өндірістік қалдықтарын жиналуы. Қатты тұрмыстық қалдықтардың көлемі жылына 403,6 мың тонна құрайды, бұл Астана – Павлодар тас жолының 6 км орналасқан ҚТҚ полигонында жыл сайын жиналады.

Қаланың аумақтық дамуының негізгі мәселелер:

санитарлық аймақтарын сақтамай селитеб аймақтарында өнеркәсіптік кәсәпорындарының бөлігін орналастыру, бұл қаланың экологиялық тұрақтылығына қатты залалын келтіреді;

қала шеттерінің аумағын нашар инфрақұрылымдық қамтамасыз ету;

қатты тұрмыстық қалдықтарын қайта өңдеу бойынша кәсіпорындарының болмағаны.
3.2.5. Мемлекеттік жергілік басқару жүйесі
Астананың мемлекеттік жергілік атқарушы биліктің жүйесі қаланың атқарушы құрамындағы жергілік атқарушы билік органдарымен ұсынылған, бұл қала әкімінің аппараты, және аудан әкімдерінің аппараттары: Алматы, Сарыарқа, Есіл.
Мемлекеттік қызметкерлердің кәсіби деңгейі

Астана қаласы мемлекеттік қызметкерлердің мамандығын жетілдіру мақсатында жергілікті атқарушы органының әкімшілік мемлекеттік қызметшілердің мамандығы даярлау мен қайта дайындау бойынша жұмыс жүргізіліп жатыр.

Астана қаласын жедел жаңартылатын ақпараттық коммуникациялық жүйе, инновациялық инфрақұрылымының бар болуы және өндірістегі жаңа технологиялар сипаттайды.

«Астана қаласының 2006-2010 жылдарға арналған «Электронды әкімдік» аумақтық бағдарламасы шеңберінде, бұған 1 605,4 млн.теңге қарастырылды, мынадай жұмыс атқарылды:

Келесі ақпараттық жүйелер әзірленді және енгізілді:

Әкім аппаратының электрондық құжат айналымының жүйесі;

«Халық ДБ» АЖ;

«сайлаушылардың электрондық базасын құру» ААЖ;

«Қызметкерлерді басқару» ААЖ;

«Компьютерлерді есептеу» ААЖ;

Қаланың геоақпараттық жүйесі;

Корпоративті интернет-порталы;

Әкімдіктің байланыс орталдығы;

Әкімдіктің жағдайлық орталығы.

Келесі ақпараттық жүйелер әзірленді және енгізілді:

1.1. Әкім аппаратының және әкідіктің құрылымдық бөлімшелерінде электрондық құжат айналымының жүйесі (бұдан әрі - ЭҚЖ). Ағымды кезеңде Астана қаласы әкімдігінің барлық басқармалары қосылған, пайдаланушылардың саны 529 адам құрайды. Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің басшысы А.Мусиннің тапсырысын орындау барысында астана қаласының әкімдігі мемлекеттік органдарының ведомство аралық құжат айналымына қатысады, сонымен қатар «Электрондық Үкімет» интернет-порталын қолданып және Ұлттық куәландіру орталығы ЭҚАБЖ жіберген электрондық үндеулерін қабылдау және өндіру» электрондық қызметін іске асыруында есептерді жариялау бөлігінде, Қазақстан Республикасы Үкіметінің шаралар Жоспарларының тармақтарын орындауды талдау мен орындау.

2009 жылдың қорытындысы бойынша электрондық құжат айналымы жүйесі бойынша келісілген мен бекітліген әкімдіктің ішкі және сыртқы құжаттардың саны құжаттардың жалпы санынан 75% құрады.

1.2. «Халық ДБ» АЖ – қала аумағында тұратын жеке тұлғалардың тіркеу туралы деректілерін көрсетеді; деректілер келуден кейін жаңарады; ДБ аудан әкімдіктегі сайлаушылардың тізімін құрады.

1.3. «Сайлаушылардың электрондық базасын қалыптастыру» ААЖ – сайлаушылардың – азаматтардың қалада тұратын жер бойынша тіркелген нақты және актуалды электрондық тізімін құруын қамтамасыз етеді. Сайлаушылардың электрондық тізімі уәкілетті мемлекеттік органдары ұсынған деректілер базасының негізінде қалыптастырады және Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясы анықтайтын деректілерді көздейді.

1.4. «Қызметкерлерді басқару» ААЖ – кадрларды есептеу бойынша міндеттерді шешу үшін, кадрлар құрамын талдау үшін, сонымен қатар кадрлардың жоспарлауы, дайындау мен тұрақтығы қажет. Жүйе басшылықтың кадралар туралы саласында ақпараттандырудың жоғарлатуын, кадрлар туралы ұсынатын ақпараттың нақтылығы мен жеделін, кадрлар туралы ақпаратты қозғау мен сақтау процедураларын реттеуін қамтамасыз етеді.

1.5. «Компьютерлерді есептеу» ААЖ – компьютерлер мен ұйымдастыру техникасы базасын жүргізу, енгізілген бағдарламалық қамтамасыз етуін есептеу, нысандарды жауапты қызметкерлерін жүкте, жеткізуші мен басқа да серіктестіктердің базасын жүргізу үшін қажетті.

1.6. Қаланың геоақпараттық жүйесі – басқару шешімдердің 70% картографиялық ақпаратына талап болғанын еске алып, қаланың біріңғай ГАЖ жер ресурстарын, коммуналдық қызметтерін (су арнасы, жылу беру және т.б.), қала құрылыс кадастрн, экология қызметтерін негізгі бағытары бойынша, сонымен қатар демографиялық, әлеуметтік және де басқа да талдау зертттеулерді және қаланың даму болашағын болжамдауды жүргізу үшін қаланың тиімді басқару үшін қажетті болып табылады.

1.7. Корпоративті интернет-порталы. Корпоративтік интеренет порталы, бұл, ішкі корпоративтік ақпаратты жүйелендіру, сақтау мен өндурі бойынша және қала мемлекеттік мекемелердің қызметкерлеріне ақпараттық ресурстарына және әкімдіктің жүйелеріне қол жетімділікті регламенттеуді қамтамасыз ету міндеттерін шешуге бағытталған ішкі корпоративтік Web-порталы.

1.8. Әкімдіктің байланыс орталығы. Байланыс орталықтың құру мақсаты – халыққа қала әкімдіктің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша ақпараттық қызметтерін көрсетуі болады.

1.9. Әкімдіктің жағдайлық орталығы. Әкімдікте қаланы басқару жағдайлық орталығының қызмет етуі іске асырылуда. Жағдайлық орталығы – бір немесе бір неше мамандары үшін жұмыс орнын жүзеге асыратын және қала басшылығымен шешім қабылдауды қолдау үшін қажетті арнайы мультимедиялық бағдарламалы-аппараттық кешені.

Әкімдіктік жергілікті желісі бағдарламалы-аппаратық кешенінен, 2 деңгейдегі 27 коммутатордан және жалпы сыйымдылығы 1320 порттағы 3 деңгейдегі 6 коммутатордан, 36 серверлерден тұрады. Астана қаласы әкімдігінің аппаратына қосылған жұмыс орындардың саны 3 аудан әкімдіктерінде және әкімдік басқармаларындағы 985 қосылу нүктесінен құрылған, бұл әкімдік желісіне қосылған құрылымдық бөлімшелердің 100%

Астана қаласының әкімдік аппаратында ақпараттық қауіпсіздік саясаты әзірленді және іске асырылды. әкім аппаратының желісінде бір неше қорғаныс деңгейі іске асырылды. Қосымша деңгейінде – жұмыс станцияларында және серверлерде орнатылған вирусқа қарсы бағдарлмалық қамтамасыз етуі. Деркетілер базасының және жедел жүйесі деңгейінде қорғаныс қауіпсіздік саясатын және қол жеткізу принциптерінсақтауымен қамтамасыз етіледі. Авторизациялау және кірудің бөлуі үшін E-Tolken фирмасының жеке электронды кілттер орнатылған. Желі қызметтердің деңгейінде рұқсатсыз кіруге қарсы әсерінде орталық орнында желі аралық экранында болады.

Халыққа және бизнес-құрылымдарына электрондық қызметтерін көрсету дамытуды қамтамасыз ету үшін инфрақұрылым құрылды - компьютерлік жабдықтар сатып алынды, қалалық әкімдіктің ғимаратында жергілікті желі орнатылды.

Облыстың мемлекеттік мекемелердің электрондық қызметтеріне кеңейтілген қол жеткізуді қамтамасыз еті мақсатында – мемлекетік органдары мен ұйымдарында, ауруханаларда, кітапханаларда және қаланың басқа да әлеуметтік насандарында 29 ғома қол жеткізу нүктесі орнатылған.

2010 жылдың 1 қаңтарына Коммуналдық мүлік объектілерінің тізімінде жалпы 1831 объекті бар, соның ішінде тұрғын үйлер – 1472 пәтер, ғимараттар мен алаңдар бойынша – 359 объект.

2009 жылдың 31 желтоқсанына түскен мүліктің құны – 19 460 922,6 мың теңгені құрайды.

2009 жыл бойынша Астана қаласының коммуналдық меншігіндегі заңды тұлғалардың саны 311 құрады, соның ішінде 129 – мемлекеттік мекеме, 117 шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік коммуналдық кәсіпорындар (ЕМКК - 1), Астана қаласы әкімдігінің қатысуымен 15 акционерлік қоғам, 33 жауапкершілігі шектеулі қоғам.

Бәсекелестік ортада шаруашылық-қаржылық қызметін Астана қаласының коммуналдық меншігінің 65 заңды тұлғасы жүзеге асырады.

2009 жылы Астана қаласының коммуналдық меншігіндегі объектілерді жалға беру бойынша 296 келісім-шарт жасалып, әрекет етуде. Есеп беру мерзімі бойынша жалға берілген объектілердің жалпы алаңы – 25066,2 шаршы метр құрады. 2009 жыл бойынша коммуналдық меншік объектілерін жалға беруден жергілікті бюджетке түскен қаражат жыл бойынша түсімдерді 63 720,0 мың теңге деп болжағанда 109 493,9 мың теңгені құрады, бұл жылдық болжамның 171,8 пайызын құрады.

Мемлекеттік жергілік басқаруды дамытудың негізгі проблемалары:

мемлекеттік қызметтер мен сапа стандарттары туралы халықтың жеткіліксіз ақпараттандырылуы.