БАҒдарламасы (S yllabus ) «Астрономия»



Дата29.06.2016
өлшемі232.39 Kb.
#166669
түріБағдарламасы

Пән бойынша оқу бағдарламасы (Syllabus)




Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.3/37


Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі


С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Физика және аспап жасау кафедрасы

ПӘН БОЙЫНША ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)
«Астрономия»

050604 – «Физика» мамандығы

Павлодар

Пәннің оқу бағдарламасының бекіту парағы (Syllabus)




Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.3/38



БЕКІТЕМІН

ФМжАТФ деканы

__________ Ж.Қ. Нұрбекова

«___»____________2010 ж.

Құрастырған: аға оқытушы _____________ М.Қ. Жукенов
Физика және аспап жасау кафедрасы

Пән бойынша оқу бағдарламасы

Астрономия


050604– «Физика» мамандығының күндізгі оқу түрі бойынша оқитын студенттерге арналған

Бағдарлама 2010 ж. __________ «____» бекітілген жұмыс бабындағы жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленген


2010 ж. « » _____ кафедра отырысында ұсынылған

Хаттама № .


Кафедра меңгерушісі ___________ Ш.К.Биболов
Физика, математика және ақпараттық технологиялар факультетінің оқу –әдістемелік кеңесімен құпталған 2010 ж. «____»_____________ хаттама №_____
ОӘК төрағасы _______________________ Ж. Ғ. Мұқанова

1 Оқытушулар туралы мәлімет
Жукенов Марат Қаратайұлы - физика және аспап жасау кафедрасының аға оқытушысы - дәріс, тәжірибелік және зертханалық сабақтар.

Қабылдау сағаттары: А-313, сабақ кестесі бойынша консультациялар.


2 Пән туралы мәліметтер:

Астрономия

Курс – 3

Кредиттер саны – 2

Өткізу орны: ПМУ – дың бас корпусы
3 Пәннің жұмыс көлемі


Семестр


Кредиттердің саны

Аудиториялық сабақтардың түрлері бойынша сағаттар

Студенттің өздік жұмыстың сағаттардың саны


Бақылау түрі

Барлығы

Дәріс

Тәжір

зертх

студ.

жекеленген

Барлығы

СОӨЖ

емтихан

6

2

30

15

7,5

7,5

-

-

60

30



4 Пәннің мақсаттары мен міндеттері


Мақсаты:

Студенттерге қарастырылатын аспан денелерінің механикалық қозгалысының негізгі заңдарын терең тусніндіру, астрономиялық құбылыстарды зерттеудің теориялық және практикалық тәсілдерін меңгеруге және студенттерге алған білмдерін оз бетімен іс жүзінде қолдануды үйрету.

Курста астрономияның негігі ұғымдары, оның іргетасы болып есептелетін зандылыктары және басты теориялық және практикалық аспектшері соларға сай келетін әр турлі тәсілдер, басты мәселелер, олардың теориялық непздері баяндалады.

Семинарлык сабактарда осы пәнде қарастырылатын мәселелерді пысыктап, оларды жан-жақты және терең түсіну үшін есептер шығарылады, ол үщін қажетті математикалық тәсілдер де, оларды қолдану жолдары да пысықталады.



Міндеттері:

Астрономия - аспан денелері мен олардың жүйелерінің қозғалысын, құрылысын және дамуын зерттейтін біртұтас ғылым ретінде үнемі даму үстінде.

Озінің көпғасырлық тарихында астрономияда көптеген төңкерістер болғаны белгілі. Бұл процестердің нэтижесінде астрономияның бірнеше жаңа бөлімдері пайда болды: астрофизика, аспан механикасы, астрометрия, радиоастрономия және т.б.

Осы күні астрономия, математика және физика, биология және химия, география және геология салаларымен тығыз байланысты. Осы ғылымдардың жетістіктерін пайдалана отырып астрономия оларды одан әрі байытады, дамуын жылдамдатады.

Соңғы уақыттарда космостық зерттеулер біздің біліміміздің негізгі көзі болып табылады, сондықтан космостық зерттеулерді дамыту қазіргі уақыттағы ең өзекті мәселелердің бірі. Осыған орай қабылданған Қазакстан Республикасының Мемлекеттік ғарыштық бағдарламасы осы саланың дамуы мен коркеюіне зор үлесін қосады.

Студент:


■ қарастырылып отырған аспан денелерінің орналасуын, механикалық қозгалысын, касиеттерін сипаттайтын ұғымдарды, оны басқаратын непзгі заңдарды білуі қажет; оларға физикалық интерпретация бере біліп, кажетті есептеулерді жүргізе алатын болуы керек;

бекітілген бағдарламаға сай практикалық дағдыға ие болуы керек;

■ оз бетімен мәселе қойып, оны шешу жолын таба білеін болуы кажет.
6 Пререквезиттер:

жалпы физика курсы, жоғары математика элементтері, информатика.




Пәннің тақырыптық жоспары





Нысан

ПМУ ҰС 7.18.2/10






ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ



Тақырыптың мазмұны

Сағаттар саны

Дәріс

Тәж.

Зерт.

СӨЖ

1

Кіріспе

1

0,5




5

2

Сфералық астрономиядан негізгі мағлұматтар

2

1

1

7

3

Планеталардың көрнекілік және нақты қозғалыстары

2

1

1

7

4

Аспан денелерінің массасын, өлшемдерін, пішінін және оларға дейінгі қашықтықты анықтау.

2

1

1

7

5

Ай және күн тұтылуы

1

1

1

6

6

Практикалық астрономияның негізгі есептері мен құралдары

2

1

1

7

7

Күн. Күн жүйесі.

2

1

1

7

8

Жұлдыздар

2

1

1

7

9

Галактика

1




0,5

7




Пән бойынша барлығы:

15

7,5

7,5

60



2 Аудиториялық сабақтардың мазмұны

2.1 Дәрістердің мазмұны
Тақырып 1. Кіріспе. Пәнге кіріспе. Астрономия пәні, негізгі мәселелері, әдістері мен аспаптары.

Тақырып 2. Сфералық астрономиядан негізгі мағлұматтар. Шоқжұлдыздыр. Жұлдызды карталар. Эклиптика. Эклиптикалық координаттар жүйесі Сфералық үшбұрыш.

Тақырып 3. Планеталардың көрнекілік және нақты қозғалыстары. Ай және күннің көрнекілік қозғалыстары. Планеталардың кернекілік қозгалыстары. Кеплер заңдары.

Тақырып 4. Аспан денелерінің массасын, өлшемдерін, пішінін және оларға дейінгі қашықтықты анықтау. Жер радиусын анықтау. Жердің пішіні мен олшемдері. Аспан денелеріне дейінгі қашықтықты анықтау.

Тақырып 5. Ай және күн тұтылуы. Ай орбитасы және оның ұйытқуы. Айдың айналу периодтары. Күн тұтылуы. Ай тұтылуы. Күн және Ай тұтылуларының негізгі шарттары.

Тақырып 6. Практикалық астрономияның негізгі есептері мен құралдары. Практикалық астрономияның есептері. Телескоптар және радиотелескоптар. Астрономиялық труба. Негізгі астрономиялық сипаттамаларды аныктау әдістері.

Тақырып 7. Күн. Күн жүйесі. Күн туралы жалпы мағлұматтар. Күннің спектрі мен химиялық курамы. Күннің жалпы құрамы мен атмосферасы. Күн активтігі. Күн жуйесінің құрамы мен масштабтары. Жер тобының планеталары. Кометалар. Метеориттер.

Тақырып 8. Жұлдыздар. Жұлдыз, оған дейінгі қашықтық. Қалыпты жұлдыздар. Жұлдыздардың сәулелерін сараптау әдісітері Жұлдыздардың спектрі мен жарқырауы. Қосарланған жұлдыздар. Айнымалы және қалыпты емес жұлдыздар. Жұлдыздар эволюциясы. Жұлдыздардың галактикалар ішінде қозғалысы. Жұлдыздар шоғырлары. Жұлдыздардың пайда болуы.

Тақырып 9. Галактика. Галактикалар түрлері, олардың құрылуы және физикалық сипаттамалары. Галактикалардың кеңістіктік таралуы мен эволюциясы. Галактиканың айналуы мен массасы. Галактикалардың кеңістіктік үлестірілуі және эволюциясы. Біздің| Галактика. Хаббл заңы. Біртекті изотропты Ғалам моделдері. Ғалам эволюциясы.

2.2 Тәжірибелік сабақтарының мазмұны






Тақырыптың атауы

Мазмұны

Бақылау

түрі




1

Кіріспе

Аспан координатары жүйелері.

Үй тапс.

1-2 апта

2

Сфералық астрономиядан негізгі мағлұматтар

Уақыт өлшеу жүйелері

Үй тапс.

3-4 апта

3

Планеталардың көрнекілік және нақты қозғалыстары

Күнтізбелер.

Үй тапс.

5-6 апт.

4

Аспан денелерінің массасын, өлшемдерін, пішінін және оларға дейінгі қашықтықты анықтау.

Планеталар козғалысы. Жасанды серіктер.

Үй тапс.

7-8 апта

5

Ай және күн тұтылуы

Күн жүйесі планеталарының массасын, өлшемдерін, пішінін және оларға дейінгі қашықтықты анықтау.

Үй тапс.

9-10

апта


6

Практикалық астрономияның негізгі есептері мен құралдары

Үш және одан көп денелер есебі.

Үй тапс.

11-12

апта


7

Күн. Күн жүйесі.

Бақылау арқылы тәуліктік және жылдық параллаксты анықтау.

Үй тапс.

13-14

апта


8

Жұлдыздар

Жер затының азимутын анықтау.

Үй тапс.

15 апта



2.3 Зертханалық сабақтар мазмұны






Тақырыптың атауы

Мазмұны

Бақылау түрі

Орындау мерзімі

1

Сфералық астрономиядан негізгі мағлұматтар

Кіші жұлдыз атластар

ЗЖ

1-2 апта

2

Планеталардың көрнекілік және нақты қозғалыстары

Жұлдызды аспанның жылжымалы картасы

ЗЖ

3-4 апта

3

Аспан денелерінің массасын, өлшемдерін, пішінін және оларға дейінгі қашықтықты анықтау.

Аспан сферасының негізгі элементтері

ЗЖ

5-6 апта

4

Ай және күн тұтылуы

Жұлдыздардың кульминациясы. Әр географиялық еңдіктердегі жұлдызды аспанның көрінісі

ЗЖ

7-8 апта

5

Практикалық астрономияның негізгі есептері мен құралдары

Күннің жылдық көрінетін қозғалысы

ЗЖ

9-10 апта

6

Күн. Күн жүйесі.

Смена времен года

ЗЖ

11-12

апта


7

Жұлдыздар

Звездное время

ЗЖ

13-14

апта


8

Галактика

Среднее, поясное и декретное время

ЗЖ

15

апта




  1. Студенттердің өздік жұмысының мазмұны







СӨЖ түрі

Есеп түрі

Бақылау түрі

Сағаттарда көлемі

1

Дәріс сабақтарына дайындалу




Сабаққа қатысу

10

2

Практикалық сабақтарға дайындалу, үй тапсырмаларын орындау

Жұмыс дәптері

Сабаққа қатысу

10

3

Зертханалық жұмыстарға дайындалу

Қажетті кестелерді дайындау және т.б.

ЗЖ жіберу

10

4

Есепті дайындау және зертханалық жұмыстарды қорғау

Есеп

ЗЖ қорғау

10

5

Аудиторлық сабақтар мазмұнына кірмеген материалды оқу

Конспект (және т.б.)

Коллоквиум (және т.б.)

10

6

Бақылау шараларына дайындалу




АБ 1, АБ 2, коллоквиум (тестілеу және т.б.)

10

Барлығы

60



    1. Студенттердың өздік жұмысының мазмұны






Тақырыптың атауы

Тапсырманың мазмұны

Ұсынылатын әдебиет

1

2

3

4



Кіріспе

Аспан координатары жүйелері.

[1], [3], [4]

2.

Сфералық астрономиядан негізгі мағлұматтар

Уақыт өлшеу жүйелері

[2]

3

Планеталардың көрнекілік және нақты қозғалыстары

Күнтізбелер.

[3]

4

Ай және күн тұтылуы

Планеталар козғалысы. Жасанды серіктер.

[1], [3]

5

Күн. Күн жүйесі.

Күн жүйесі планеталарының массасын, өлшемдерін, пішінін және оларға дейінгі қашықтықты анықтау.

[4]

6

Практикалық астрономияның негізгі есептері мен құралдары

Үш және одан көп денелер есебі.

[2]

7

Жұлдыздар

Бақылау арқылы тәуліктік және жылдық параллаксты анықтау.

[3]

«Астрономия» пәні бойынша СӨЖ және тағы басқа жұмыстарға 050604 - «Физика» мамандығының күндізгі оқу түрі бойынша оқитын студенттерге арналған



бақылау шаралардың күнтізбелік графигі


Рейтинг 1

Барлығы баллдар

1 Межелік рейтинг




Апта

1

2

3

4

5

6

7

8




Максималды балл,

оның ішінде бақылау турлері бойынша:



0

























1. Дәріс сабақтары




























2. Тәжірибе сабақтары




10




10




10




10

40

3. Зертханалық сабақтар




10




10




10




10

40

СӨЖ сабақтарын орындау (конспекттер)




5




5




5




5

20

Межелік бақылау 1






















МБ

100

100

Рейтинг 2

Барлығы баллдар

2 Межелік рейтинг




Апта

9

10

11

12

13

14

15




Максималды балл,

оның ішінде бақылау турлері бойынша:



























1. Дәріс сабақтары

























2. Тәжірибе сабақтары

10




10




10




10

40

3. Зертханалық сабақтар

10




10




10




10

40

СӨЖ сабақтарын орындау (конспекттер)

5




5




5




5

20

Межелік бақылау 2



















МБ

100

100

Бақылау түрі: МБ – межелік бақылау


ФжАЖ кафедрасының меңгерушісі __________ Ш.К. Биболов

11 Курстың политикасы
Студенттердің білімін тексеру тәртібі
1. Семестрдің ортасы мен соңында 100 балдық шкала бойынша пәннің оқылған модулі бойынша студенттің ағымдағы үлгерім (АҮ) бағасы анықталады. АҮ бағасы – бұл келесі жинаған балдардың қосындысы:

- сабаққа дайындалу, топтағы белсенді жұмыс және сабақтағы бақылау шараларына қатысу:

- зертханалық және өздік жұмыстарды мерзімінде, сапалы қорғау және орындау:

СӨЖ түрлерінің тізімі, тапсырмаларды тапсыру мен орындаудың күнтізбелік жоспары, оқытушының талаптары, әрбір пән бойынша баға қоюдың критериялары мен ережелері САБ-та сипатталған:

Ағымдағы үлгерімдегі балдардың бақылау түрлеріне бөлу мысалы.

2. Межелік бақылау да (МБ) 100 балдық шкала бойынша анықталады.

Пән бойынша межелік бақылауға АҮ балдары келесідей студенттер жіберіледі:

3. Студенттің пән бойынша (Р1 және Р2) рейтингтері АҮ және МБ бағаларының қорытындысы бойынша анықталады


Р1(2)=АҮ1(2)*0,7+МБ1(2)*0,3.
Егер оқу жоспарында емтихан және сынақ қарастырылса, онда Р2-ні анықтаған кезінде сынақты екінші межелік бақылау ретінде қарастыру қажет.

Егер студент МБ-дан өтпесе немесе МБ-дан 50 баллдан төмен алса, рейтинг анықталмайды. Бұл жағдайда декан МБ тапсырудың жеке мерзімдерін белгілейді.

4. Пән бойынша студенттің жіберу рейтингісінің бағасы семестр бойынша мынаған тең:

ЖР=(Р1+Р2)/2.

Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) жұмыс бағдарламасының барлық талаптарын, курстық проектті қорғау бойынша оң баға алған және рұқсат етілген рейтинг (50 балл) жинаған студенттер жіберіледі.

5. Студенттердің әрбір пән бойынша оқу жетістіктерінің деңгейі қорытынды бағамен (Қ) анықталады. Қорытынды баға салмақтық үлестерін (РРСҮ және ҚБСҮ) ескерумен ЖР және ҚБ бағаларының қосындысынан құралады

Қ=ЖР*РРСҮ+ҚБ*ҚБСҮ


Салмақтық үлестер жыл сайын университеттің ғылыми кеңесімен бекітіледі және ол ЖР үшін 0,6-дан кем, ал ҚБ үшін 0,4-тен кем болмау қажет.
Ескерту: АҮ – ТУ; МБ – РК; ЖР – РД; КЖ – КР; СӨЖ – СРС; СОӨЖ – СРСП; ҚБ – ИК; Қ – И; РРСҮ – ВДРД; ҚБСҮ – ВДИК.
Пән бойынша қорытынды рейтинг 1 кестеге сәйкес сандық, әріптік және дәстүрлік бағаға айналдырылып, «Студенттердің оқу жетістіктерінің журналы» мен «Рейтинг парағына» енгізіледі.

Кесте 1

Балл түріндегі қорытынды бағалау (И)

Балдардың сандық белгілері (Ц)

Әріптік жүйеде бағалау

Дәстүрлік жүйеде бағалау

Емтихан

Сынақ

95 - 100

4

A

Өте жақсы

Сынақталды

90 - 94

3,67

A-

85 - 89

3,33

B+

Жақсы

80 - 84

3,0

B

75 - 79

2,67

B-

70 - 74

2,33

C+

Қанағаттанарлық

65 – 69

2,0

C

60 – 64

1,67

C-

55 – 59

1,33

D+

50 – 54

1,0

D

0 - 49

0

F

Қанағаттанарлықсыз

Сынақталған жоқ



12 ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Негізгі:

1. Chaisson E., McMillan S. – Astronomy Today. Prentice Hall, 1997

2. Жаров В.Е. Сферическая астрономия. - М: Наука.2002. -256 с.

3. Иванов В.В., Кривое А.В., Денисенков П.А. - Парадоксальная Вселенная. - СПб: Изд-во СПбГУ, 1997.

4. Кононович Э.В., Мороз В.И. Общий курс астрономии.- М: УРСС, 2001.-544 с.

5. Монтенбрук О., Пфлегер Т. Астрономия на персональном компьютере - С-Пб.: Питер, 2002. -320 с.

6. Ранцини Ж. Космос. Сверхновый атлас Вселенной/Пер.с англ. Г. Семеновой. - М: Эксмо, 2005.-216 с.

Қосымша:

7. Бакулин П.И., Кононович Э.В., Мороз В.И. Курс общей астрономии

8. Воронцов-Вельяминов Б.А. Сборник задач и практических упражнений по астрономии. -М: Наука, 1972.

9. Дагаев М.М., Демин В.Г., Климшин И.А., Чаругин В.М. Астрономия. -М: Просвещение, 1983



10. Климшин И.А. Астрономия наших дней. -М: Наука, 1986.

11. Сюняев Р.А. (ред.) - Физика космоса. -М.: Сов. энциклопедия, 1986.

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет