Бағдарламасындағы «Гетероциклді қосылыстар»
Жартылай эмпирикалық әдістер
жүктеу/скачать 4.7 Mb.
|
| Жартылай эмпирикалық әдістер
Іс жүзінде олар әдетте эмпирикалық емес (ab initio) және жартылай эмпирикалық әдістерді қолданады. Олар жүйеде электронды-электронды және электронды-ядролық өзара әрекеттесуді сипаттайтын матрицалық элементтерді есептеу әдістемесінде ерекшеленеді. Бұл үшін жартылай эмпирикалық әдістерде эмпирикалық формулалар мен эксперименттерден белгілі атомдардың параметрлері қолданылады. Жартылай эмпирикалық әдістер эмпирикалық емес әдістерге қарағанда бірнеше рет жылдам жұмыс істейді. Олар үлкен (және өте үлкен, мысалы, биологиялық) жүйелерге қолданылады және қосылыстардың кейбір кластары үшін дәлірек нәтижелер береді. Дегенмен, бұған қосылыстардың тар класында ғана жарамды арнайы таңдалған параметрлер арқылы қол жеткізілетінін түсіну керек. Басқа қосылыстарға ауысқанда, бірдей әдістер мүлдем қате нәтижелер беруі мүмкін. Сонымен қатар, параметрлер көбінесе белгілі бір молекулалық қасиеттерді қайта шығаратындай етіп таңдалады, сондықтан жеке параметрлерге физикалық мағына берілмеуі керек. Жартылай эмпирикалық әдістерде қолданылатын негізгі жуықтаулар төмендегідей: Тек валенттік электрондар ғана қарастырылады: атом ядроларының электрондары тек ядроларды экранға шығарады деп есептеледі, сондықтан бұл электрондар ядро-ядролық тебілу энергиясын сипаттайтын функцияларда ескеріледі (оған ядролық-ядролық тебілу кіреді). Негізгі поляризация еленбейді. Кеңейтілген Хюккель (PMХ) әдісі молекулалық орбитальдарды есептеуге арналған және геометрияны оңтайландыруға және молекулалық динамикалық есептеулерге мүмкіндік бермейді. CNDO (Complete Neglect of Differential Overlap) – ӨҮӨ әдісіндегі ең қарапайым әдістерінің бірі. Ол ашық және жабық қабық жүйелерінің электрондық сипаттамаларының негізгі күйін есептеу, геометрияны оңтайландыру және жалпы энергия үшін қолданылады. INDO (Intermediate Neglect of Differential Overlap) әдісі бір атом центріндегі электрондардың тебілуін ескере отырып, CNDO әдісін жетілдіреді. ӨҮӨ көмегімен ашық және жабық қабықшалары бар жүйелердің негізгі күйін есептеуге, геометрияны және жалпы энергияны оңтайландыруға мүмкіндік береді. MINDO3 әдісі (өзгертілген INDO, 3 нұсқа) бұл әдіс ашық және жабық қабықшалары бар жүйелердің негізгі күйін есептегенде, геометрияны және жалпы энергияны оңтайландыру кезінде үлкен органикалық молекулалар үшін жақсы нәтиже алуға мүмкіндік береді. AM1 әдісі MNDO әдісінің жақсартылған үлгісі болып табылады. Ең дәл әдістердің бірі. Периодтық жүйенің 1 және 2 топтарының негізгі топшаларының элементтері бар органикалық молекулалар үшін қолданылады. PM3 әдісі - AM1 әдісінің нұсқасы. PM3 AM1-ден тек параметр мәндерімен ерекшеленеді. PM3 бастапқыда органикалық молекулаларды есептеуге арналған, бірақ содан кейін ол бірқатар басқа элементтер топтары үшін, атап айтқанда өтпелі металдар үшін де параметрленген. ZINDO/1 әдісі-өтпелі элементтердің атомдарын қамтитын молекулаларды есептеуге бейімделген INDO әдісінің нұсқасы. ZINDO/S әдісі - конфигурациялық өзара әрекеттесу (CI) есептеулерінде бір бөлшектік қозулармен ультракүлгін және көрінетін оптикалық ауысуларды жаңғырту үшін параметрленген INDO әдісінің нұсқасы. УК және көрінетін спектрлерді болжау үшін пайдалы, бірақ геометрияны немесе молекулалық динамиканы оңтайландыру үшін жарамсыз. жүктеу/скачать 4.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|