Байболова Л. К., Абжанова Ш. А., Жаксылыкова Г. Н., Бердығалиұлы С
Осмостық қысым мен қату температурасы
жүктеу/скачать 1.98 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Электрөткізгіштік
|
Осмостық қысым мен қату температурасы Ерітіндіде молекулалар мен иондар үнемі қозғалыста болады және қоршаған қабырғаға осомостық деп аталатын қысым көрсетеді. Сүтте ол негізінен онда ерітілген сүт қанты пен тұздармен түсіндіріледі, ол тұрақты (шамамен 6,7 ат) және жануар ағзасындағы қанның осмостық қысымына сәйкес келеді. Егер жануар ауырса сүттегі сүт қантытың мөлшері азайса, онда осмостық қысым хлорлы натрий мөлшерінің артуы есебінен қалпына келеді. Мұндай сүттің ащылау дәмі болуы мүмкін. Сүттің қату нүктесі —0,54 и —0,57° С арасында және орташа —0,555° С тең. Сүттің қату нүктесінің төмендеуі (сумен салыстырғанда) молекулалық және ионды-дисперсті күйдегі ондағы сүт қанты пен тұздардың мөлшерімен түсіндіріледі. Осмостық қысым мен қату температурасын төмендету арасында белгілі бір байланыс бар және соған орай қату нүктесі бойынша осмостық қысымды есептейді. Бойль-Мариотт заңы бойынша 1 л еріткіштегі заттың 1 грамм-молекуласы 22,41 ат.тең осмостық қысым тудыртады. Мұндай ерітіндінің қату нүктесі 1,86°С төмендейді. Осыдан сүттің —0,555°С қату температурасында осмостық қысым келесіні құрайды: 1,86 — 22,41 0,555 — х х = (22,41*0,555) /1,86=6,68ат 96 кәдімгі сүттің қату температурасы, осмостық қысым секілді тұрақты шама. Су қосқанда қату температурасы өзгереді. Сүттің табиғилығын қату нүктесі бойынша анықтаудың криоскопиялық әдісі осыған негізделген. Электрөткізгіштік. Электрөткізгіштік дененің немесе ортаның электр тоғын өткізу қабылетін сипаттайды. Электрөткізгіштік электрлік кедергіге кері пропорционал шама. Сүттің электрөткізгіштігі негізінен тұз иондарымен және аз шамада ақуыздармен түсіндіріледі. Сүттің электрөткізгіштігі кең шектерде құбылады және орташа 46 -10 -4 ом құрайды. қышқылдылық өскен сайын сүттің электрөткізгіштігі артады. Жабысқақтық. Жабысқақтық – сұйықтықтың бір бөлігінің басқасына қатысты орын ауыстырғанда сұйықтықтың кедергі келтіру қасиеті. Жабысқақтықты өлшеу бірлігі – пуаз (пз). Судың жабысқақтығы 20° С-та 1 сантипуазға (спз) дерлік тең, сүт жабысқақтығы 1,2-2 спз. Ол негізінен ақуыздардың болуы мен күйіне байланысты. 65° С дейін қыздырғанда сүт жабысқақтығы біршама төмендейді, ал альбумин мен фосфаттар тұнбасы түсетіндей, сондай-ақ ақуыздардың физика-химиялық қасиеттері өзгеретіндей қатты қыздырғанда артады. Сақтау кезінде сүттің гомогенденуі мен ақуыздардың ісінуі де жабысқақтықты арттырады. Сүттің жабысқақтығы сүт өнімдері өндірісінің технологиялық процесстеріне әсер етеді. жүктеу/скачать 1.98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|