Байланыс жүйелерінің негіздері


дәріс. Электрбайланысының біріншілік сигналдары мен тарату



Pdf көрінісі
бет6/23
Дата17.05.2023
өлшемі1.3 Mb.
#473825
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
электрмен корек (1)

4 дәріс. Электрбайланысының біріншілік сигналдары мен тарату 
каналдары 
Дәрістің мақсаты: электрбайланысының бастапқы сигналымен, 
байланыс каналымен және олардың физикалық сипаттамаларымен танысу. 
Хабар түрлендіргіштің шығысында алынатын электрлік сигнал, 
электрлікбайланыстың бастапқы сигналы деп аталады. Таратылатын хабардың 
өзгертілетін шамасын, бастапқы сигналдың 
 
t
x
параметрі, ұсынатын немесе 
ақпараттық параметр деп аталады (амплитуда, жиілік немесе электрлік 
сигналдың гармоникалық фазасы, амплитудасы, мпульстардың периодтық 
тізбегінің ұзақтығы немесе фазасы, кодалық комбинацияның құрылымы мен 
разрядтылығы және т.б.). Телекоммуникациялық желі мен жүйе 
құрылымында бастапқы сигнал тасымалданады, себебі ол таратқыштан 
қабылдағышқа канал арқылы таратылады [7].
Бастапқы сигналдың негізгі сипаттамалары болып табылатындар: 
- бастапқы сигналдың ұзақтығы T
c
(нақты уақыт интервалында 
сигналдың бар болуы); 
- динамикалық диапазон D
с
(мүмкін болатын шашырауды сипаттайды); 
- нақты сигналдың спектрі (жиіліктік диапазоны, 
c
F

осы аралықта 
сигналдың негізгі энергиясы жинақталған). 
Бастапқы сигналды таратылатын сигналдың түрі бойынша жіктеуге 
болады. Келесі түрдегі сигналдарға аналогты, дискретті, цифрлық, 
таржолақты және кеңжолақты. 
Таратылатын хабар түріне байланысты біріншілік сигналдар 
жіктелінеді: 
- телефондық сигналдар (дыбыстық) және дыбыстық тарату сигналдары; 
- мәліметтер тарату және телеграфтық сигналдар; 
- телевизиялық және факсимильдік сигналдар; 
-телемеханика, телебасқару және телебақылау сигналдары. 
4.1 кестеде біріншілік сигнал қабылдайтын жилілік жолақтары 
келтірілген.
4.1 кесте –Біріншілік сигнал қабылдайтын жиіліктер жолағы 
Сигнал түрі 
Сигналдың ені, Гц 
Телеграфтық
0…100 
Телефондық 
300…3400 
Дыбыстық тарату 
50…10000 
Факсимильдік, газеттерді тарату 
0…180000 
Телевизиялық 
50…6000000 
Ақпаратты 
таратудың 
физикалық 
құбылыстарының 
әртүрлі 
арналарының өткізу қабілеті: 


17 
- кабельдік арналар ғимарат ішінде қолданылады және 10 Мбит/с-тан 
140 Мбит/с-қа дейінгі жылдамдықты қамтамасыз етеді; 
- сымсыз каналдар (Wi-Fi типті) 54 Мбит/с-қа дейінгі жылдамдықтағы 
өткізу қабілетін қамтамасыз етеді; 
- радиоканалдар 2 Мбит/с –қа дейінгі жылдамдықты қамтамасыз етеді 
(тура көрі аралығында); 
- оптоталшықты каналдар жүздеген немесе мыңдаған киллометр 
ұзындыққа тартылып және 1 Мбит/с-тан 20 Гбит/с-қа дейінгі кең диапозонда 
өткізу қабілетін қамтамасыз етеді. 
Деректердің беріліс жылдамдығы. Бұл R = k/T=(1/T) log
2
M (бит/с) 
формуласымен берілетін бит секундтағы бірлік (бит/с). К битке М=2
к

символдық алфавиттен сигнал анықтайды, мұндағы Т – к-биттік сигналдың 
ұзақтығы. 
Сигналдар классификациясы. Сигналды детерминделген (кез келген 
уақыттағы оның мағынасы анықталмаған болса) немесе кездейсоқ, кері 
жағдайда. Детерминделген сигналдар x(t)=5cos10t математикалық 
өрнегімен моделденеді. Кездейсоқ сигнал үшін осындай өрнек жазу мүмкін 
емес. Негізінен, кездейсоқ сигналды бақылаған кезде ( кездейсоқ процесс 
деп те атауға болады) жеткілікті периодтағы уақытта кейбір заңдылықтар 
байқалады, оларды ықтималдылықпен және орташа статистикалықпен 
сипаттауға болады. Осындай модель, кездейсоқ процестегі ықтималдылық 
сипаттама формасында, сигнал сираттамасы және байланыс жүйесіндегі шу 
сипаттамасына пайдалы. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет