Л.Н. Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
жетінші
ЕҰУ Ф 703-07-21. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Жетінші басылым
өңдеудің негізінде жатыр. Оның химиялық құрамын
зерттеу де мұнайды айдаудан
басталады.
Мұнайды тікелей айдау кезінде алынатын негізгі фракциялар мен өнімдер:
1. Бензин фракциясы (қайнау басынан 180°С дейін) – жеңіл метан (С5-С9), ароматты және
нафтенді көмірсутектердің қоспасы.
2. Керосин фракциясы (180-270°С) – С10-С15 көмірсутектері бар, реактивті және дизельдік
қозғалтқыштар үшін мотор отынының құрамдас бөлігі ретінде, тұрмыстық қажеттіліктерге
(жарықтандырушы керосин) қолданылады.
3. Газойль фракциясы (270-350°С) құрамында С16-С20 көмірсутектері бар, дизельдік
отынның
құрамдас бөлігі ретінде, сонымен қатар крекинг үшін шикізат ретінде де
қолдануға болады.
4. Мазут – 350°С жоғары қайнайтын мұнай қалдығы. Мазутты фракцияларға айдау оның
термиялық ыдырауын болдырмау үшін вакуумда жүргізіледі. Бұл ретте техникалық майлар
алынады: күн, трансформатор,
шпиндель, станок және т.б.
Жұмыс тәртібі.100 мл Вюрц колбасына 50 мл шикі май құйылады. Колбаны термометрмен
тығындап, су төгетін түтік арқылы тоңазытқышқа қосады, оның соңына аллонж бекітіледі.
Алынған мұнайдың массасы мына формула бойынша есептеледі: m = V
ρ,
мұндағы V – мұнай көлемі, мл; ρ - майдың тығыздығы, г/мл.
Қабылдағыш ретінде үш кішкентай конустық колба қолданылады, олар алдын ала
өлшенеді.
Вюрц колбасын құм немесе сұйық ваннада ақырын қыздырады (қажет болса асбест
торын қолданыңыз). Бірінші фракцияның қайнау басы (н.к.)
белгіленіп, 180°С дейін
қайнаған өнім алынады. Буланатын булардың температурасы 135°C-қа жеткенде
тоңазытқышқа су беру тоқтатылады. 180°С температурада
дистилденген колба
Достарыңызбен бөлісу: