Бастапқы заттың біреуі артық мөлшерде берілгенде химиялық реакция теңдеуі бойынша реакция өнімін есептеу
жүктеу/скачать 60.19 Kb.
|
| Бастапқы заттың біреуі артық мөлшерде берілгенде химиялық реакция теңдеуі бойынша реакция өнімін есептеу
9-сынып
Массасы 33,3 г кальций хлориді бар ерітінді мен массасы 16,4 г натрий фосфаты бар ерітіндіні араластырғанда неше грамм алюминий гидроксиді түзіледі? Берілгені: m (СаСl2) = 33,3 г m (Nа3РО4) = 16,4 г Т/к m (Са3РО4)2) Шешуі:
1-әдіс. 1) Реакция теңдеуін жазып, есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық массаларын анықтаймыз: ЗСаСl2 + 2Nа3РО4 = Са3(РО4)2↓+ 6NаСІ М (СаСl2) = 111 г/моль М (Nа3РО4) = 164 г/моль М (Са3РО4)2) = 310 г/моль 2) Реакция теңдеуі бойынша : З•111г СаСl2 –––––––––– 2 •164 г Nа3РО4 33,3 г СаСl2 –––––––––– х г Nа3РО4
х = –––––––––– = 32,8 г 33,3 3) 33,3 > 32,8 болғандықтан, кальций хлориді артық мөлшерде алынған. Әрі қарай есептеуді натрий фосфаты бойынша жүргіземіз: 2 •164 г Nа3РО4 –––––––––– 310 г Са3(РО4)2 16,4 г Nа3РО4 –––––––––– х г Са3(РО4)2 310 •16,4 х = –––––––––– = 15,5 г 328
1) Есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық массаларын анықтаймыз: М(СаСl2) = 111 г/моль М(Nа3РО4) = 164 г/моль М(Са3РО4)2) = 310 г/моль 2) Есептің шарты бойынша реакцияға түсетін заттардың зат мөлшерін есептейміз: m 33,3 г
М 111 г/моль 16,4 г  (Nа3РО4) = ––––––––––– = 0,1 моль
164 г/моль 3) Реакция теңдеуін жазып, заттардың формулаларының үстіне анықтаған зат мөлшерін, ал астына теңдеу бойынша реакцияға түсетін зат мөлшерін жазамыз: 0,3 моль 0,1 моль ? моль З СаСl2 + 2Nа3РО4 = Са3(РО4)2↓+ 6NаС1 3 моль 2 моль 1моль Реакция теңдеуі бойынша 3 моль кальций хлориді 2 моль натрий фосфатымен әрекеттеседі. Бастапқы заттардың мөлшерін салыстырамыз: v (3СаСl2) > v (2Nа3РО4) 3) Реакция барысында зат мөлшері аз зат толық жұмсалатын болғандықтан, есептеуді натрий фосфаты бойынша жүргіземіз:
0,1моль х моль ЗСаСl2 + 2Nа3РО4 = Са3(РО4)2↓+ 6NаСІ 2 моль 1 моль 2 моль Nа3РО4 –––––––––– 1 моль Са3(РО4)2 0,1 моль Nа3РО4 –––––––––– х моль Са3(РО4)2 0,1 •1 х = –––––– = 0,05 моль 2 m = М • Жауабы: 15,5 г. Массасы 10 г алюминий карбиді (Al4C3) массасы 10 г сумен әрекеттескенде түзілен метанның (қ.ж.) көлемін есептеңіздер. Берілгені: m (Al4C3) = 10 г m (Н2О) = 10 г Т/к V (СН4) Шешуі: 1) Реакция теңдеуін жазып, есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық массаларын анықтаймыз: 10г 10г ? Al4C3 + 12Н2О = 3СН4 + 4Al(ОН)3 1 моль 12 моль 3 моль 144 18 Vm =22,4л/моль М(Al4C3) = 27 •4+12• 3 = 144 г/моль М(Н2О) =1•2+ 16 = 18 г/моль 2) Есептің шарты бойынша реакцияға түсетін заттардың зат мөлшерін есептейміз: m 10 г
= ––––– ; (Al4C3) = ––––––––––– = 0,069 моль
М 144 г/моль 10 г (Н2О) = ––––––––––– = 0,55 моль
18 г/моль Реакция теңдеуі бойынша, 1 моль Al4C3 12 моль сумен әрекеттеседі, 0,069 моль Al4C3 мен 0,069•12=0,828 моль су қажет. Демек, 0,55 моль су 0,069 моль Al4C3 - мен әрекеттесуге жеткіліксіз. Реакция барысында зат мөлшері аз зат толық жұмсалатын болғандықтан, есептеуді су бойынша жүргіземіз: 3 1 0,55 моль 3) 12 4 4
4) Реакция нәтижесінде бөлінетін газдың көлемін зат мөлшері бойынша есептейміз: V(CH4) = Жауабы: 3,07 л. ЕСЕПТЕР
Жауабы: 46,8 г.
Жауабы: 64,12 г. 3) Массасы 40 г мыс (II) оксидіне массасы 49 г сусыз күкірт қышқылымен әсер етті. Түзілген тұздың массасын есептеңіздер. Жауабы: 80 г. 4) Массасы 36 г алюминийге массасы 64 г күкіртпен әсер еткенде, түзілген алюминий сульфидінің массасын есептеңіздер. Жауабы: 100 г. 5) Массасы 53 г натрий карбонаты бар ерітіндіге массасы 49 г күкірт қышқылының ерітіндісімен әсер етті. Реакция нәтижесінде түзілген тұздың массасын есептеңіздер. Жауабы: 71 г. 6) Массалары 34 г күміс нитраты бар және 34 г натрий хлориді бар ерітінділерді араластырды. Реакция нәтижесінде түзілген күміс хлоридінің массасы мен реакцияға түспеген натрий хлоридінің массасын есептеңіздер. Жауабы: 28,7 г және 22,3 г. 7) Массасы 10 г күкірт қышқылы мен массасы 9 г натрий гидроксиді бар ерітінділерді араластырды. Түзілген натрий сульфатының массасын есептеңіздер. Жауабы: 14,5 г. 8) Массасы 16,8 г натрий гидрокарбонаты массасы 56 г тұз қышқылымен әрекеттесті. Реакция нәтижесінде түзілген көміртегі (ІV) оксидінің көлемін (қ.ж.) және ракцияға жұмсалмаған заттың массасын есептеңіздер. Жауабы: 4,48 л және 47,45 г. 9) Массасы 20,8 г барий хлориді мен массасы 8,0 г натрий сульфатының ерітінділерін араластырғанда түзілетін тұнбаның массасын есептеңіздер. Жауабы: 23,3 г. жүктеу/скачать 60.19 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|