Бесінші аналитикалыќ топќа сілтімен т±нбаѓа т‰сетін Mg2+, Mn2+, Fe2+, FeJ+ катиондары ќ±райды

ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ Екінші аналитикалық топ катиондары

жүктеу/скачать 2.18 Mb.

бет	12/64
Дата	01.02.2022
өлшемі	2.18 Mb.
	#455019
түрі	Құрамы

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 64

Аналитикалық химия методичка

4.2 Ag + катионынын реакциялары

4 ТЕОРИЯЛЫҚ БӨЛІМ

Екінші аналитикалық топ катиондары

4.1 Жалпы сипаттамасы

Екінші аналитикалық топ катиондарын Ag⁺, Pb²⁺ катиондары құрайды, Жүйелік талдауда 2 н. HC1 ерітіндісі топтық реагент ретінде пайдаланады олар Сl^- иондарымен суда нашар еритін қосылыстар яғни тұнбалар түзеді.

2 н. HC1 ерітіндісі әсерінен топ катиондары ақ түсті тұнбалар түзеді:

Pb(NО₃)₂+ 2HC1 = РbСl₂↓ + 2HNО₃ (1)

AgNO₃ + HCl = AgCl↓ + 2HNO₃ (2)

Топ катиондарына концентрлі тұз қышқылы ерітіндісін пайдаланбаған жөн, себебі AgCl және РbС1₂ суда еритін комплексті қосылыстар түзуі мүмкін.

AgCl + 2 HC1 = H₂[AgCl₃] (3)

PbCl₂ + HC1 = Н[РbСl₃] (4)

Жүйелік анализде хлоридтердің химиялық қасиеттерінің ерекшеліктеріне сүйеніп, бір-бірінен бөліп алуға болады және хлоридтердің ерігіштігі, әсіресе химиялық қасиеттері әр түрлі болып келеді.

Қорғасын хлоридінің ерігіштігі басқа хлоридтерге қарағанда жоғары және температура өскен сайын ерігіштігі артады ( t = 20°C - 0,99 г/100 г Н₂О, t=100 °С - 3,34 г/100 г Н₂О). Сондықтан оның ыстық судағы ерігіштігі AgCl ерігіштігінен әлдеқайда жоғары болғандықтан, оларды бір-бірінен бөліп алуға мүмкіншілік береді. Бір ескеретін жағдай РbС1₂ ерігіштігі жоғары болғандықтан тұнбаға толық түспейді.

Күміс хлориді суда нашар ериді, бірақ күн сәулесінің әсерінен қараяды:
2 AgCl = 2 Ag + Сl₂ (5)
Минералды қышқылдарда HNO₃, H₂SО₄ ерімейді, бірақ аммоний гидроксидінде, (NH₄)₂СО₃ ерітіндісінде жақсы ериді.
AgCl + 2 NH₄OH = [Ag(NH₃)₂]Cl + 2 Н₂О (6)

AgCl + (NH₄)₂CО₃ = [Ag(NH₃)₂]Cl + Н₂О + CО₂↑ (7)

Сілтілермен әрекеттесіп Pb(NО₃)₂ - ерігіштігі төмен гидроксидтер, AgNО₃– тұрақсыз оксид, амфотерлі негіз түзеді.
Pb(NО₃)₂ + 2NaOH = Pb(OH)₂ + 2NaNО₃ (8)

2 AgNО₃ + 2 NaOH = Ag₂О + 2 NaNО₃ + H₂О (9)

Қорғасын гидроксиді амфотерлі:
2 H⁺+ РbО₂^2- = 2 Н⁺+ [Pb(OH)₄]^2- = H₂[Pb(OH)₂] = Pb(OH)₂= 2 OH^- + Pb²⁺

Күміс тек тотықтырғыш қышқылдарда ериді:

3 Ag + 4 HNО₃ = 3 AgNО₃ + NO↑ + 2 H₂О (10)
Қорғасын кернеу қатарында сутекке дейін тұрса да сұйытылған тұз, күкірт қышқылдарында ерімейді, себебі металл бетінде суда ерімейтін хлорид және сульфат тұздары түзіледі де, металды әрі қарай еруден сақтап қалады.
ІІ- аналитикалық топ катиондарының анализдену сызба нұсқасы

Зерттелетін ерітінділер Ag⁺ , Pb²⁺ +2н HCl

(катионның толық тұнбаға түсіреді)

1- тұнба: AgCl, PbCl₂ + H₂O(ыстық)

1-ерітінді зерттелмейді

2-тұнба: AgCl тұнбаның ерітіндісін Ag⁺ катионын

2-ерітіндіден Pb²⁺ ионын анықтау

Зерттеуді бастамас бұрын алғашқы байқауды жүргіземіз:

І алғашқы байқау;

ІІ жүйелік анализді орындау;

ІІ аналитикалық топ аналитикалық топ катиондарын хлоридтер күйінде тұнбаға түсіреміз. Зерттелетін ерітіндінің 8-10 тамшысына 2м НСІ ерітіндісін қосамыз.

4 ЗЕРТХАНАЛЫҚ БӨЛІМ

4.2 Ag⁺ катионынын реакциялары