2.9.6. Көмекші қондырғыны есептеу
Есептеу стандартты формула бойынша есептейміз.
N=Pcαғ/Plcαғ мұндағы Pl сағ-берілген қондырғының бір сағаттағы өнімділігі
Мысалы сеператор үшін
D=μ=-0.16сағ-1
D=V/V→V=D*V=0.16cαғ-1*70м3=11,2м3/ cαғ
V жалпы= 11,2*3 =33,6м3/сағ
3-ферменттер саны.
21 кесте - Қондырғылар мәліметтері
Аталуы
|
өнімділігі
немесе көлемі
|
Қуаттылығы,
кВт
|
габариттері
|
Саны
|
Меласса қоймасы
Араластырғыш
Стерилизатор
Ашытқы сеператоры
Насос
Вакуум фильтр
Рассиропник
Жылу алмастырғыш салқындатқыш
Кларификатор
Ашытқы сүтін жинағыш
Ауаға арналған фильтр
Салқындатқыш қондырғысы
Ауа үрлегіш
|
3000-5000м3
70м3/сағ
20
1000кг/сағ
18м3
31,5
5000л/сағ
2500м3
|
75
10
0,27
55
|
1670*950*190
2000*12500
1500*4000
1600*1143
0,2040л 03000
8,5*1,7 м
2100*700*1530
2510*1550
1570
|
6
1
1
1
1
1
1
|
2.9.7 Жылу балансы
Ашытқылардың тіршілік ету нәтижесінде жылуды шығару мақсатымен, аппарат ВДА суыту жүйесімен жейде түрінде (в виде рубашки) жабдықталған.
Ашытқылардың жылу бөліну процесін экспериментальды зерттегенде, ашытқылардың орташа меншікті жылу бөлінуі мынаған тең.
4171кДж/кг/35/
Мысалы Б сатысындағы ашытқылардың себілген өсуі 1065 кг/сағ биологиялық жылу мөлшері.
Q биол= 4671*1065=4442,1*10кдж/сағ
Ортаның қызып кетпеуі үшін бөлінген жылуды шығарады. Жылу суытатын сумен шығарылады. Q ауа , Q су ауасымен, аэрирлеуге беру, жылу сәулесі, Q5, аппаратқа Q су, қосымша су қыздырып қоюға, Qм меласса сиропы, қоректік тұздарға Q тұз кетеді.
( Qқор=Qсу+Qм+Qтұз)
Бұл теңдеуде әр компонент санын әр түрлі температурада есептейді. Мысалы, жылу мөлшері, аппаратқа құйылатын суды қыздыруға кеткен жылу.
Qқұй.су =Vсу *Pсу *Cсу (tк.с. –tсу)
Мұндағы Vсу ,Pсу ,Cсу, Qсу шығындар (м3/с), тығыздығы және басты су теспература (С): tк.о. культуралды ортаның, С,Рtср.=(tсу-tк.о.)/2
Ортада болады.
Сонымен, ашытқы өсіру аппаратының жылу балансы
Qбиол= Q су+ Q ауа+ Qқор.ор+Qs
Аппараттан шығатын, ауамен кететін мөлшерін анықтаймыз. Кіретін ауаның температурасын 20 оС, ал салыстырмалы ылғалдылықты φ=70%, ауаның жылу ұстауы I1=46.4 кДж/кг
Шығатын ауаның параметрі: t=30оС және φ=100%, I2 =10 кДж/кг жылу ұстау өзгергіштігі.
I=101-46.4=54.6 кДж/кг
Ашытқы өсіру аппаратына температура және ауа ылғалдылығы неғұрлым аз берілсе, онда оның жылу ұстауы I соғұрлым көп болады.
Аппаратқа ауа мына мөлшерде беріледі.
7000 кг/сағ, сонда Q=54.6*7000=382,2*103 кДж/сағ
Аппаратқа құйылған суды қыздырғанда жылу шығыны инженерлік есептеуге дәл келеді, сол үшін меласса сиропы және қоректік тұздар ерітінділерін 25% Qбиол. Жуықтап алуға болады.
Qқор.=0.25*4442.1*103=1110.525*103 кДж/сағ
Қоршаған ортаға жылу сәулесінің шығынын 1% Qбиол. Қабылдаймыз
Q5=0.01*4412.1*103=44.42*103кДж/сағ
Сумен шыққан жылу
Q су= Qбиол- Q ауа- Qқор.ор- Qs=
=(4442.1-382.2-110.525-44.42)*102=2904.9*103 кДж/сағ
Жылу шығуы үшін су шығыны
Q су=Qсс/С(t2-t1)*S=2904.9*103/4.208*(20-19)*998.9=69.1м3/сағ
Мұнда t1=100С жейдеден шыққан су температурасы және t2=200С кіру температурасы
S=998.9 кг/м3 - орташа температурадағы су тығыздығы.
topт =(20+10)/2=150C
C=4.208 кДж/кг*К-75оС орташа температурадағы судың меншікті жылу сыйымдылығы. Ашытқы өсіру аппаратының беттік сууы
F=Qcc/Ktорташа ,мұндағы
К салқындатылған судан культуралды ортаны суытуға жылу беру коэффициенті
22 кесте - ВДА 100 ферменттердің егіс сатысындағы жылу балансы
Кіріс
|
Шығыс
|
шама
|
кДж/сағ
|
%
|
шама
|
кДж/сағ
|
%
|
Qбиол
|
4442,1*10-3
|
100
|
Qсуыт.сумен
|
2904,9*103
|
65,4
|
|
|
|
Q ауа
|
382,2*103
|
8,6
|
|
|
|
Qжылу ұст.
|
44,42*103
|
0,999
|
|
|
|
Q қор.
|
1110,525*103
|
25,1
|
Барлығы 4442,1*103 100%
|
|
4442,043*103
|
100%
|
Келіспеуі 0%
|
|
Есептің ЭВМ бөлімі. Нан ашытқы өндірісіндегі кептіру әдісінің тиімділігін зерттеу.
Аты-тегі: Меңлібаева Самал Бижанқызы
Тобы: АП- 04-8к3
uses crt;
var prcl, M1,M2,M3,M4,M5,M6,M7:real;
prc2,prc3,Vksl,prc4,prc5,Gml,Gm2: real;
Vem,Vkc,Vks,C,Z,prc6: real;
Vson,Gb,Gf,GNaCl,VKOH,LKOH: real;
Gkoh,dGkoh,dGasf, dGasf 1, dGNaCl: real;
MM1, MM2, MM3,MM4,MM5,MM6,MM7,MM8:real;
CCl, CC2, CC3, CC4, CC5, CC6,CC7; real;
begin
clrscr;
writeln ('Vkc=');
read(Vkc);
writeln ('prcl=');
read(prcl);
Vem:=(prcl*Vkl/100)*1000;
Z:=Round(Vem/10);
writeln ('C1=');
read(C1);
writeln ('C2=');
read(C2);
writeln ('C3=');
read(C3);
writeln ('C4=');
read(C4);
writeln ('C5=');
read(C5);
writeln ('C6=');
read(C6);
writeln ('C7=');
read(C7);
M1:=C1*Vem;
M2:=C2*Vem;
M3:=C3*Vem;
M4:=C4*Vem;
M5:=C5*Vem;
M6:=C6*Vem;
M7:=C7*Vem;
writeln ('Vks=');
read (Vks);
writeln (*CC1=*);
read (CC1);
writeln ('C2=');
read (CC2);
writeln ('C3=');
read (CC3);
writeln ('C4=');
read (CC4);
writeln ('C5=');
read (CC5);
writeln ('C6=');
read (CC6);
writeln ('C7=');
read (CC7);
MM1:=CC1*Vks;
MM2:=CC2*Vks;
MM3:=CC3*Vks;
MM4:=CC4*Vks;
MM5:=CC5*Vks;
MM6:=CC6*Vks;
MM7:=CC7*Vks;
MM8:=CC8*Vks*20/1000;
writeln ('prc2=');
read(prc2);
Vksl:=Vks*((100-3)/100);
writeln ('prc3=');
read(prc3);
Gm :=prc3*Vksl;
Gm1:=0.94*Gm;
writeln ('prc4=');
read(prc4);
writeln ('prc5=');
read(prc5);
Gm2:Gm1*(100-prc5)/(100-prc4);
writeln ('prc6=');
read(prc6);
Vson :=0.1*(1-prc6/100)*Vks;
Gb:=Vks-Vson;
Gf :=Vson*Gb;
GNaСl:=4.67;
writeln ('VKOH=');
read(VKOH);
writeln ('LKOH=');
read(LKOH);
Gkoh:=VKOH*LKOH+(GNaCl-0.37);
dGkoh:=0.03*Gkoh;
dGasf:=93.65*dGkoh;
dGasf1:=55.3*Gkoh;
dGNaCl:=0.07*Gkoh*1000;
writeln ('Vem=',Vem);
writeln ('M1=',M1);
writeln ('M2=',M2);
writeln ('M3=',M3);
writeln ('M4=',M4);
writeln ('M5=',M5);
writeln ('M6=',M6);
writeln ('M7=',M7);
writeln;
Eсептелген мәні
Vem=5.3873000000E+02
M1=5.3873000000E+01
M2=1.0774600000E+01
M3=2.6936500000E+00
M4=5.3873000000E+01
M5=5.3873000000E-01
M6=1.0774600000E+00
M7=5.3873000000E+00
MM1=5.3873000000E+01
MM2=1.0774600000E+01
MM3=5.3873000000E-01
MM4=5.3873000000E+01
MM5=5.3873000000E-01
MM6=1.0774600000E+00
MM7=5.3873000000E+00
MM8=1.0774600000E+01
MM1=5.3873000000E+01
MM2=1.0774600000E+01
MM3=5.3873000000E-01
MM4=5.3873000000E+01
MM5=5.3873000000E-01
MM6=1.0774600000E+00
MM7=5.3873000000E+00
MM8=1.0774600000E+01
Vks1=5.2256810000E+02
Gm=4.1805448000E+04
Gm1=3.9297121120E+04
Vson=5.3334270000E+01
Gb=4.8539573000E+02
Gf=2.5888226921E+04
GNaCl=4.6700000000E+00
Gkoh=6.0265000000E+01
dGkoh=1.8079500000E+00
dGasf=1.6931451750E+02
dGasf1=3.3326545000E+03
dGNaCl=4.2185500000E+03
Тіршілік қауіпсіздігі
Тіршілік қауіпсіздігі – бұл адамды өндірісте өндіріс ортасындағы қауіптен сақтар шаралары жиынтығы яғни, ол өндірістік процесте қалыптасқан адам өміріне, денсаулығына әсер етуші өндірістік қауіптің төнуі, еңбек қызметінің жағдайы.
Әсіресе адамның қауіпсіздігі жөніндегі мәселе өнеркәсіп ортасында көрінеді, бұл қызметкерлердің еңбек орнында қалыптасқан әртүрлі қауіпті зиянды әсерлер өндірістің барлық ортасын ластайды.
Қазақстан Республикасында қабылданған техника қауіпсіздігінің, өндірістік санитария, қоршаған ортаны қорғау шараларын сақтауды міндеттейді. Қазақстан Республикасында 2004 жылдың 28 ақпанында ( № 528 – 110) «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы » заңды қабылдады, Осы Заң Қазақстан Республикасындағы еңбекті қорғау саласындағы қоғамдық өзара қарым- қатынастарын реттейді және еңбек қызметі кезінде, процесінде еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, қызметкерлердің, жұмысшылардың өмір мен денсаулығын сақтауға бағытталған, сондай – ақ еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттің саясатының ең негізгі принциптері мен бағыттарын белгілейді және бекітеді.
Осы Заңның 5 – ші тарауының (Еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды ұйымдастыру) 21 – бабында (Ұйымдағы еңбек қаіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметте):
Қызметкерлер саны елуден асатын өндірістік ұйымдарында еңбек қауіпсіздігі және еңбек қорғау талаптарының сақталуын қамтамасын ету мақсатында жұмыс баруші еңбек қауіпсіздігі және еңбек қорғау қызметін құруға міндетті. Еңбек қауіпсіздігі және еңбек қорғау қызметі өзінің мәртебесі жағынан негізгі өндірістік қызметтерге теңестіріледі.
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қызметі ұйымның қызметі тоқтаған жағдайда ғана таратылады.
Қызметкерлер саны елу адамға дейін болатын ұйымдарға еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі маманның лауазымымен енгізу туралы шешімді жұмыс беруші осы ұйымның қызмет ерекшелігін ескере отырып қабылдайды немесе еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі міндеттер қосып атқару үшін басқа мамандарға жүктеледі делінген.
Осы бапқа сәйкес «Микробиологилық» еңбекті қорғауды басқарудың жүйесінде. Еңбек қауіпсіздігі жағдайын бақылау тарауы жасалып қабылданған. Осы тарауда:
Бригада да жұмыстардың жүргізілуінің қауіпсіздігін бақылау барлық жұмыс уақытында (ауысым) бригадирлермен, мастерлармен, еңбекті қорғау бойынша қоғамдық инспекторлармен және жұмысшылар мен қызметкерлердің өздерімен жүргізіледі.
Барлық жұмысшылар – бригада мүшесі басқа жұмысшылармен қауіптіт жұмысты қолдануды және еңбектң қорғау бойынша инспекциясын ескерте отырып жұмысты қауіпсіз жүргізуді өзара бақылау жүргізуге міндетті.
Жұмысшы жұмыстың басталар алдында күн сайын жұмыс орнын еңбектң қорғауды өзіндік бақылауды қамтамасыз етуге міндетті: қондырғылардың, құрал – саймандардың, жұмыс орнын қауіпсіздік жағдайын және іске жарамдылығын тексеруге және жеке бас қорғанысы құралының іске жарамдылығын тексеру.
Жоғарыда келтірілген «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау» туралы заңы, «Микробиология» құжаттары еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
Жұмыс беруші жағынан жұмысшыға залал келген жағдайда төлем ақы төлеу, еңбек шартына сай қамтамасыз етілмесе, соңы жұмысшының жарақат алуына толықтырады, сонымен қатар жұмысшы жағымен жұмыс берушіге ол дегеніміз өндірістік инструкция, техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтамастан жабдықтар мен шешімдерге зиянын келтіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |