Бибатпа Кӛшімова
ҚАРПЫҚҚАЗҒАН (Карпыкказган)
жүктеу/скачать 2.05 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚАРСАҚ (Карсак)
- ҚАРЫМСАҚ (Карымсак)
- ҚАРЫН (Карын)
- ҚАРЫНЖАРЫҚ (Карынжарык)
- ҚАСАР (Касар)
| ҚАРПЫҚҚАЗҒАН (Карпыкказган) – қ., Қарақия ауданы. Атау Қарпық (зат есім)
және қазған (етістік) сӛздерінің бірігуі арқылы жасалған. Мағынасы: «Қарпықтың қаздырған қҧдығы». ҚАРСАҚ (Карсак) – қ., Қарақия ауданы. Атау қары (сын есім) және сақ (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Кӛне тҥркісӛздігінде: сағ – «таза, ауызсуы» (ДТС, 480) деген мағынаны білдіреді. Мағынасы: «ескі ауызсулы қҧдық». ҚАРЫМСАҚ (Карымсак) – қ., Бейнеу ауданы. Атау қарым (зат есім) және сақ (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Кӛне тҥркісӛздігінде: сағ – «таза, ауызсуы» (ДТС, 480) деген мағынаны білдіреді. Мағынасы: «қарымды, мол ауызсулы қҧдық». ҚАРЫН (Карын) – қ., Бейнеу ауданы. Қарын – «судың таңқылығына байланысты алынған шартты ӛлшем». Мағынасы: «суы таңқы қҧдық». ҚАРЫНҒҦРЛЫ (Карынгурлы) – қон., Қарақия ауданы. Атау қарын (зат есім) және гҥрлі // ғҧрлы (сын есім) сӛздерінң бірігуі арқылы жасалған. Атаудағы ғҧр/гҥр (кӛр), кӛнетҥркі тілінде, «мола» (ДТС, 195) деген мағынадағы сӛз. Мағынасы: «молалы шҧңғыл жер» болуы мҥмкін ҚАРЫНЖАРЫҚ (Карынжарык) – қҧмды алқап, ойыс, қ., Қарақия ауданы, Маңғыстау тҥбегі мен Ҥстірт аралығында. Атау қарын (зат есім) және жарық (сын есім) сӛздерінің бірігуі арқылы жасалған. Ж.Досқараев «Қазақ тілінің жергілікті ерекшеліктерінде» атты еңбегінде «жарық қарын» сӛздерінің мағынасы «тыңайтылған жер, бірнеше жыл тыңайтылған жер, жарық жерге егін жақсы шығады» – деп кӛрсетеді (Ж.Досқараев, 54). Ал зерттеуші С.Әбдірахманов Қарынжарық қҧмының атауы – жарлы жылғалар; әуелде «қарлы жарық» айтыла келе, Қарынжарық атауының жаңа формасына ие болған деп саралайды (Каспий қайраңы, 1996, 263). Сонымен Қарынжарық қҧмының атауы жер бедерінің жағдайына, жаратылысына байланысты қойылған. Мағынасы: «жарылып біткен шың арасындағы ойыс жер». ҚАСАР (Касар) – қ., Бейнеу ауданы. Халықтық этимологияда: «суының молдылығы сондай, қанша мал ішсе де таусылмай, сол кҥйінде тҧратын болған. Соған орай, қҧдық Қасар аталаған» делінеді (Бейнеу, 89). жүктеу/скачать 2.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|