билет Сөйлеуді дамыту әдістемесінің пәні, міндеттері, басқа ғылымдармен байланысы


Өтебай Тұрманжанов – мысал жанрын аударудың шебері



бет6/14
Дата15.09.2022
өлшемі62.01 Kb.
#460769
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
сұрақтар емт (2) (1) (2)

Өтебай Тұрманжанов – мысал жанрын аударудың шебері

11-билет

  1. Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеудің дыбыстық жағын игеру ерекшеліктері.

Педагогикалық және психологиялық әдебиеттерде мектеп жасына дейінгі балалардың тілдің дыбыстық жағын меңгеру үдерісі А.Н.Гвоздев, В.И.Бельтюков, Д.Б.Эльконин, М.Е.Хватцев, Е.И.Радиналардың еңбектерінде зерттеліп, сипатталған . Дыбысты меңгеруі бала өзінің сөйлеу және тыңдау аппараттарын меңгерген өмірінің бірінші жылында басталады. Алғашқыда бала белгілі бір эмоциялы жағдай негізінде әлеуметтік мәні жоқ дыбыс шығарады. Тілдің дыбыстық жағын меңгеру, Д.БЭлькониннің пікірі бойынша, тіл қарым-қатынас құралы ретінде қызмет ете бастаған кезден басталады. Бір жағынан, бұл балаға қаратып айтылған сөзді түсінуі, екінші жағынан – алғашқы өзінің айтқан сөздері. Бастапқы кезеңдегі дыбыстардың қалыптасуының өзіндік ерекшелігі - олардың айтылу кезіндегі артикуляцияның тұрақсыздығы. «Ауыстырылатын дыбыстардың» өзгеруін зерттеу үлкен мәнге ие. А.Н.Гвоздев сөйлеуді дамыту процесінде айтылмайтын дыбыстарды баланың қолында болатын басқа дыбыстармен алмастырады деп есептеді. Кейбір дыбыстарды басқаларымен алмастыру жүйесі дыбыстардың артикуляциялық байланысына, ең алдымен, олардың қалыптасу орнына қарай топтастырылуына, азырақ - қалыптасу әдісіне сәйкес келеді. 
1.Ертегілер, батырлық эпостың балалар әдебиетіндегі ролі. Ертегілердің түрлері.


12-билет
1. Кіші және орта топтардың оқу процесінде сөйлеу дыбыстарын ассимиляциялау ерекшеліктері мен қалыптастыру әдістері.
Дыбыстық сөйлеу мәдениеті - бұл кең ұғым. Ол сөйлеудің фонетикалық және орфоэпиялық дұрыстығын, оның экспрессивтілігі мен айқын дикциясын қамтиды, яғни. сөйлеудің дұрыс дыбысталуын қамтамасыз ететін барлық нәрсе. Дұрыс сөйлеу мәдениетін тәрбиелеу мыналарды қамтиды: сөйлеу есту қабілетін, сөйлеу тынысын, артикуляциялық аппараттың моторикасын дамытуды қажет ететін дұрыс дыбысты және сөздерді дұрыс айтуды қалыптастыру 
Дыбыстық сөйлеу мәдениеті ұғымы кең таралған және өзіндік ұғымы кең.
Ол өзіне дыбыстық сөйлеу ұғымдарын дикция, сөйлеу, интонация, темп т.б. сонымен бірге қарым – қатынас мәдениеті элементтерімен байланысады. Мектеп жасына дейінгі балалар кейбір әріптерді қате дыбыстайды, олардың сөзінде әсіресе үнді дыбыстардың анық айтылмауы жиі кездеседі. Кейде баланың шапшаң сөйлеуіне байланысты жеке дыбыс не тұтас буын түсіп қалып жатады, кейбір бала дыбыстарды жұтып қойып сөйлейді. Бұлай сөйлеудің себебі сөйлеу аппаратының дамымағанымен анықталады. Дыбыстық сөйлеу мәдениетінің жетіспеушілігінен бала үндемейтін болады, білуге құштарлығы төмендейді. Ақыл-ойының дамуының кешеуілдеуі де мүмкін, осыған байланысты мектепте үндемейтін болады



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет