Білім беру бағдарламасы 5В011900 «Шетел тілі: екі шетел тілі»



Pdf көрінісі
бет60/65
Дата28.08.2022
өлшемі0.97 Mb.
#460061
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   65
Силлабус Қазіргі лингвистиканың негізгі бағыттары (1)

Бағалау критерийлері:

Оқу материалын меңгеру деңгейі; 

Практикалық тапсырмаларды орындау барысында теориялық білімін қолдана білу; 

Өтілген тақырып бойынша оқулық материалдарынан хабардар болуы; 

Берілген тапсырмалар бойынша жауабының дәл және дәлелді болуы. 
Әдебиеттер: 5, 7 
Тапсыру мерзімі: 10.12.2021 
№15 СӨЖ тапсырмалары: Тілдік жүйенің ішкі эволюциясы.
1. 
Тілдік тұрақсыздық (астаглоссия). 
2. 
Кірме түрлері мен олардың пайда болу факторлары. 
Бағалау критерийлері: 

Оқу материалын меңгеру деңгейі; 

Практикалық тапсырмаларды орындау барысында теориялық білімін қолдана білу; 

Өтілген тақырып бойынша оқулық материалдарынан хабардар болуы; 

Берілген тапсырмалар бойынша жауабының дәл және дәлелді болуы. 
Тапсыру мерзімі: 15 апта 
9. Аралық бақылау тапсырмалары (1 және 2)
1. Ф. де. Соссюр қай бағыттың көрнекті өкілі: 
A) Неолингвизм бағытының. B) Эстетизм бағытының. C) Социологиялық бағыттың.
D) «Сөздер мен заттар» бағытының. E) Психологиялық бағыттың. 
2. Ф. де Соссюрдың «Жалпы лингвистикалық курс» атты еңбегі неше бөлімнен құралған: 
A) Екі. B) Бес. C) Төрт. D) Үш.E) Жеті. 
3. «Структуралық бағыттың» көпшілікке танылған неше мектебі болды: 
A) Екі. B) Бес. C) Төрт. D) Үш. E) Жеті. 
4. «Структурализм» терминін алғаш қолданушы
5. А) Х.Пос В) Ш.Балли С) Н.Я.Марр Д) Р.О.Шор 


6. Ф.Де. Соссюр тіл ғылымын неше салаға бөлген: 
A) Екі. B) Бес. C) Төрт. D) Үш. E) Жеті. 
7. Ф.де.Соссюрдің “Тіл-сөйлеу әрекетінің әлеуметтік жемісі” деген ілімін ұстанған 
француз лингвистикасының атасы: 
A) 
Шарль Балли. B) Гуго Шухардт. C) Бенедотте Кроче.
D) Вильгельм Гумбольдт. E) Антуан Мейе. 
8. Тіл біліміндегі структуралық бағыт қай уақытта қалыптасты?
А) 20 ғ. В) 19 ғ. С) 18 ғ. Д) 21 ғ. Е) 17 ғ. 
9. “Структуралық лингвистиканың әдістері” атты монографияның авторы: 
А) Б.Блок; В) Э.Харрис; С) Ч.Хоккет; Д) Дж.Трейджер; Е) Л.Блумфилд.
9.. Американдық структурализмді басқаша қалай атайды? 
А) Дат структурализмі; В) Функционалдық мектеп; 
С) Копенгаген мектебі; Д) Дескриптивтік мектеп; Е) Философиялық мектеп. 
10. Структурализмнің жүйелі көрінісі болатын, батыс еуропалық тіл білімінің 
лингвистикалық теориясы
А) психологиялық бағыт в) эстетизм с) глоссемантика
д) компаративистика е) логикалық бағыт 
11. Тілдің сыртқы құбылысын, ара қатынасын зерттейтін сала? 
1. Тіл теориясы 
2. Тіл білімі тарихы 3. Тіл білімі методикасы
4. Тіл білімі 
5. Жауаптың бәрі дұрыс. 
12. Лингвистика саласы нешеге бөлінеді?
1. 3 2. 4 3. 2 
4. 5 
5. 6 
13. Тілдің басқа құбылыстармен ара қатынасын зерттейтін сыртқы тіл білімінің саласы 
1. социолингвистика 
2.этнолингвистика 3. Психолингвистика 
4. экстролингвистика 
5. лингвосемиотика 
14. Экстролингвистиканың саласын көрсетіңіз 
1. лингвосемиотика 
2/психолингвистика 3/этнолингвистика
4/социолингвистика 
5/ жауаптың барлығы дұрыс 
15. Тіл мен қоғамның ара қатынасын зерттейтін экстролингвистиканың бір саласы 
1/ этнолингвистика 
2/социолингвистика 
3/ психолингвистика 4/ лингвосемиотика 5/металингвистика 
16. «Интралингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай: 
A) Ішкі лингвистика. В) Сыртқы лингвистика. C) Жарты лингвистика.
D) Ойлау лингвистикасы. E) Ақыл лингвистикасы. 
17. Интралингвистика терминінің негізгі салалары қандай: 
A) Фонетика, грамматика, синтаксис. B) Лексикология, этимология, грамматика.
C) Фонетика, лексикология, грамматика. D) Грамматика, фонетика, этимология.
E) Фонетика, лексикология, синтаксис. 
18. «Экстралингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай? 
A) Ішкі лингвистика. B) Сыртқы лингвистика. C) Жарты лингвистика.
D) Ойлау лингвистикасы. E) Ақыл лингвистикасы. 
19. «Металингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай? 
A) Ішкі лингвистика. B) Сыртқы лингвистика. C) Жарты лингвистика.
D) Ойлау лингвистикасы. E) Ақыл лингвистикасы. 
20. «Менталингвистика» терминінің беретін мағынасы қандай? 
A) Ойлау, ақыл лингвистикасы. B) Сыртқы лингвистика. C) Жарты лингвистика. 
D) Ойлау лингвистикасы. E) Ақыл лингвистикасы. 
21. Ірі парадигмалық топтың өзінен гөрі ірірек, күрделірек парадигмалық топтың 
құрамына енуі қандай қатынас? 
А) синтагмалық в) парадигмалық с) иерархиялық
д) грамматикалық қатынас е) күрделі қатынас 
22. Тіл механизмі 
А) тіл құрылысы в) тіл деңгейлері с) тіл тұтастығы д) тіл бірлігі е) тіл жүйесі 


23. Тіл деңгейінің әрқайсысы басқа деңгейдің құрамына қатысты болғанмен, өзіне тән 
белгілерін, қасиетін, ерекшелігін жоймайды, өзінің дербестігін сақтайды 
А) тіл деңгейі тұжырымы в) тіл деңгейі принципі с) тіл деңгейі қасиеті
д) тіл деңгейі е) тіл деңгейі сатысы 
24. Гетерогендік жүйе 
А) жалпытілдік жүйе в) жалпы жүйе с) жеке жүйе
д) гомогендік жүйе е) иерархиялық жүйе 
25. Сөйлеудің өзіне тән белгісінің бірі 
А) тұрақты в) индивидуалды с) әлеуметтік
д) лингвистикалық заңдылыққа бағынады е) негізгі ұғым 
26. Сөйлеу актісіне қатысатындар 
А) сөйлеушілер в) адресат және адресант с) коммуникат және тыңдаушы
д) сөйлеуші және коммуникант е) ұжым 
27. Сөйлеу актісі құрамына қоршаған орта және 
... 
кіреді. 
А) әлеуметтік топ в) сөйлеуші мен тыңдаушы с) әңгіменің арқауы
д) болмыстың бөлігі е) түсінікті сөйлеу 
28. Сөйлеу актісін жүзеге асыру үшін қажет болатындар: барлығына түсінікті дыбыс 
шығару, 
... , сөйлемнің мағынасы мен орынды айтылуын қадағалау, сөйлемді белгілі 
бір мақсатта айту, осылардың нәтижесінде керекті салдарға қол жеткізу, яғни 
тыңдаушының санасына, жүріс-тұрысына ықпал ету. 
А) ойлану в) тіл грамматикасын жасау с) сөйлем құрау
д) қабылдау е) ережелерді білу 
29. Сөйлемнің белгілі бір мақсатта айтылуы 
А) референттік в) концептуалдық с) иллакутивтік
д) пропозициялық, е) дискурсивтік 
30. Хабарлау сөйлеу актісі 
А) репрезентативтер в) деректив с) комиссив д) оператив е) иллакутив 
31. Сөйлеу актісінің белгілері 
А) ой в) сана с) әдейі және белгілі бір мақсатта айтылуы
д) қабылдаудың болуы е) екі адамның болуы 
32. Сөйлеу актісінің қатары 
А) тізбек в) дискурс с) ой д) мазмұн е) мән 
33. Адамдардың арасындағы іс-әрекеттердің бір түрі
А) сөз в) тіл с) сөйлеу д) түсінік е) ұғым 
34. Сөйлеу актісінің толық дамытылған теориясын қай ғалым жасаған? 
А) Дж.Остин в) Ш.Балли с) Э.Бенвенист д) М.Бахтин е) Л.Витгенштейн 
35. Алғаш лингвистикалық философия шеңберінде 
... 
тіл мен өмірдің 
өзара байланысы туралы идеяларының әсерімен сөйлеу актісінің толық дамытылған 
теориясы жасалған 
А) Дж.Остиннің в) Ш.Баллидің с) Э.Бенвенисттің д) М.Бахтиннің е) Л.Витгенштейннің 
36. Сөйлеу актісіне қатысатындар 
А) сөйлеушілер в) адресат және адресант с) коммуникат және тыңдаушы
д) сөйлеуші және коммуникант е) ұжым 
37. Сөйлеу актісі құрамына қоршаған орта және 
... 
кіреді. 
А) әлеуметтік топ в) сөйлеуші мен тыңдаушы с) әңгіменің арқауы
д) болмыстың бөлігі е) түсінікті сөйлеу 
38. Сөйлеу актісін жүзеге асыру үшін қажет болатындар: барлығына түсінікті дыбыс 
шығару, 
..., сөйлемнің мағынасы мен орынды айтылуын қадағалау, сөйлемді 
белгілі бір мақсатта айту, осылардың нәтижесінде керекті салдарға қол жеткізу, яғни 
тыңдаушының санасына, жүріс-тұрысына ықпал ету. 
А) ойлану в) тіл грамматикасын жасау с) сөйлем құрау д) қабылдау е) ережелерді білу 
39. Сөйлемнің белгілі бір мақсатта айтылуы 
А) референттік в) концептуалдық с) иллакутивтік д) пропозициялық, е) дискурсивтік 


40. Хабарлау сөйлеу актісі 
А) репрезентативтер в) деректив с) комиссив д) оператив е) иллакутив 
41. Міндеттемелік сөйлеу актісі 
А) репрезентативтер в) деректив с) комиссив д) оператив е) иллакутив 
42. Бекіту сөйлеу актісі 
А) репрезентативтер в) деректив с) комиссив д) оператив е) иллакутив 
43. Деректив 
А) хабарлау в) бұйрықты с) бекіту д) үгіттеу е) міндеттемелік 
44. Сөйлеу актісінің пропозициялық мағынасы қандай болуы мүмкін?
А) бір мағыналы в) шартты с) екіұшты д) түсініксіз е) әртүрлі
45. Сөйлемнің пропозициясы қандай? Мен қайта соғамын. 
А) уәде, қорқыту в) хабар, уәде с) қорқыту, хабар
д) хабар, уәде, қорқыту е) бұйыру, уәде, міндеттеме 
46. «Психологиялық тіл білімінің» көзқарастары: 
А) «Формасыз тіл болмайды, оның көріну жолдары әр тілде әр түрлі болады». 
В) «Морфологиялық белгілер – тілдегі ұсақ жүйелердің ішіндегі тұрақтысы». 
С) «Тілдің дамуындағы құбылыстар халықтың психологиясына байланысты. Халық 
психологиясы тілдің ішкі формаларын анықтайды». 
Д) «Тілде даму деген болмайды». 
Е) «Тіл ойды білдіретін мағына мен қарым-қатынас». 
47. Тілдің жүйелік және құрылымдық сипаты. Ірі парадигмалық топтың өзінен гөрі 
ірірек, күрделірек парадигмалық топтың құрамына енуі қандай қатынас 
А) синтагмалық в) парадигмалық с) иерархиялық
д) грамматикалық қатынас е) күрделі қатынас 
48. Тіл механизмі 
А) тіл құрылысы в) тіл деңгейлері с) тіл тұтастығы д) тіл бірлігі е) тіл жүйесі 
49. Тіл деңгейінің әрқайсысы басқа деңгейдің құрамына қатысты болғанмен, өзіне тән 
белгілерін, қасиетін, ерекшелігін жоймайды, өзінің дербестігін сақтайды 
А) тіл деңгейі тұжырымы в) тіл деңгейі принципі с) тіл деңгейі қасиеті
д) тіл деңгейі е) тіл деңгейі сатысы 
50. Гетерогендік жүйе –
А) жалпытілдік жүйе в) жалпы жүйе с) жеке жүйе
д) гомогендік жүйе е) иерархиялық жүйе 
51. Сөйлеудің өзіне тән белгісінің бірі 
А) тұрақты в) индивидуалды с) әлеуметтік
д) лингвистикалық заңдылыққа бағынады е) негізгі ұғым
52. Сөйлеу мен түсінік жататын психолингвистиканың аспектісі: 
А) Сөйлеу іс әрекет В) Ономасеология С) Гносеология
Д) Когнитивтік пиихология Е) Тілдік жүйе 
53. Сөйлемде айтылуға тиісті негізгі хабарды білдіретін, бастауыш тобының қызметін 
атқаратын сөйлемнің негізгі өзекті мүшесінің бірі: 
А) Тема В) Рема С) Морфема Д) Сема Е) Фонема 
54. Психолингвистика ғылымының пәні 
А) сөйлеу мен психиканың байланысы В) объектілердідеректі жүйесі С) танымдық жүйе
Д) болмыс жайлы ұғыну Е) объектілердің деректі дерексіз жүйесі 
55. Тіл мен ойлаудың байланысы: 
А) Тіл ойды қалыптастырып жарыққа шығарады В) Тіл ой – санасыз өмір сүре алмайды. 
С) Тіл мен ойлаудың арасында ешқандай жақындық жоқ.
Д) Тіл мен ойлау тепе – тең бірлікте. Е) Тіл мен ойлау өте жақын. 
56. Генеалогиялық классификация бойынша қазақ тілі енетін тілдер тобы: 
А) Түркі В) Үнді еуропа С) Славян Д) Роман Е) Фин-угор 
57. Жеңген тілдің құрамында сақталып қалған жеңілген тілдің іздері: 
А) Субстрат В) Диалект С) Суперстрат Д) Интерстрат Е) Адстрат 


58. Этностың рухани мәдениетін танытатын аталымдарын зерттеу нысанына ететін ғылым 
саласы:
А) Лингвомәдениеттану В) Психолингвистика С) Фонология
Д) Лексикологияи Е) Грамматика 
59. Ана текті есімдерді зертейтін ономастика саласының бір бөлігі: 
А) Матроним В) Патроним С) Фитоним Д) Гидроним Е) Топоним 
60. Тіл біліміндегі конвергенция ұғымын қалыптастырған ғалымдар 
А) Е.Поливанов, Р.Якобсон В) Ю.Степанов, В.Маслова С) Э.Сепир, Б. Уорф
Д) Я.Гримм, Р.Раск Е) Ф де Соссюр, В.Гумбольдт 
61. Норма ұғымының мәні: 
А) Тілдік формаларды пайдаланудың қалыптасқан, реттелген үлгісі В) Сөйлеу мәндері
С) Сөйлеу ерекшелігі Д) Тіл қолдану ерекшелігі Е) Жеке адамның сөйлеу ерекшелігі 
62. Сөйлемде айтылуға тиісті негізгі хабарды білдіретін, бастауыш тобының қызметін 
атқаратын сөйлемнің негізгі өзекті мүшесінің бірі: 
А) Тема В) Рема С) Морфема Д) Сема Е) Фонема 
63. Тіл білімінің дамуына әсер ететін ішкі факторлар:
А) интралингвистикалық В) экстралингвистикалық C) психолингвистикалық
Д) қоғамдық Е) социолингвистикалық 
64. Елім, жер-тұлғалары енетін парадигма:
А) меншік категориясы В) рай категориясы С) жақ категориясы
Д) шақ категоиясы Е) септік категориясы 
65. Тіл атаулыға ортақ, өзекті мәселе 
А) сөз және оның мағынасы, түрленуі В) қосымшаның инфикс түрі
С) түбірдің дыбыстық құрамының өзгеруі Д) дауысты дыбыстың көп болуы
Е) дауыссыз дыбыстың көп болуы 
66. Әлеуметтік лингвистиканың зерттеу нысаны:
А) тіл мен қоғам арасындағы байланыстарды және өзара әсерлесуін
В) белгілі бір тілдегі сөздердің этимологиясын
С) сөздердің құрылысын,сөз таптарын,сөйлем мүшелерін зерттейді
Д) тілдің шығу тарихын және оның арғарай дамуын
Е ) тілдің құрылымы мен жүйесі 
67. Тілдің өмір сүруінің әлеуметтік формасы
А) Пиджин тіл В) Эксперанто С) Суперстрат Д) Субстрат Е) Воляпюк 
68. 
Қазақстан 
Республикасындағы қазақ тілінің әлеуметтік лингвистикалық 
аспектілерімен байланысты мәселелерді көтеруші ғалым
А) А.Е.Карлинский В) Н.С.Пак С) М.М.Копыленко
Д) З.К.Ахметжанова Е) Б.Хасанов 
69. Тіл дамуының деңгейлерін тірі табиғат (кристалл, өсімдік, жануар) дамуының 
деңгейлерімен ұқсастығы бойынша салыстыра қарастырған натуралист-ғалым 
А) А.Шлейхер В) И.И.Мещанинов С) Г.В.Гак Д) А.Смит Е) Р.А.Будагов
70. Қазақ этнолингвисі? 
А) Ә.Қайдар В) Б.Хасанов С) З.Ерназарова Д) Қ.Күдеринова Е) Ә.Жүнісбеков 
71. Келесі түсінік қазіргі лингвистикада қай терминмен беріледі: Тілдің лексика-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   65




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет