Жұмыстың мақсаты: RC тізбектерінде конденсаторлар қалай жүретінін және сондай-ақ конденсаторлар байланыс жолдарын зерттеуін анықтау.
Қажетті құрал-жабдықтар: ішкі кедергісі 10 МОм немесе одан көп болатын вакуумды құбырлы вольтметр немесе электрометр немесе сандық мультиметр экспериментальды сұлба (плато), жалғағыш сымдар, D-батареялар, резисторлар, конденсаторлар, секундомер немесе таймер (0,1с).
Негізгі сұрақтар: Кернеуді өзгерту әдістерін қалай сипаттайсыз?
Тапсырмалар:
1. 1-суретте көрсетілген сұлбаны 100 кОм резистор, 100 мкФ конденсаторды қолдана отырып жалғаңыз. Транзисторлық ұядан серіппелі қысқыштардың біреуін суретте көрсетілгендей «ауыстырып-қосқыш» ретінде пайдаланыңыз. Вакуумды құбырлы вольтметрді қосыңыз (электрометр не сандық мультиметр) және осылайша тұрақты токты маскимум 1,5В дейін көрсететіндей етіп, теріс ток көзімен жалғанатын қара «жер» сым өткізгіш конденсатор жағында орналассын.
2. Жұмысты конденсатордағы кернеусіз бастаңыз, өткізгіш сым «ауыстырып-қосқыштан» ажыратылған тізбекке дейін жалғанады. Егер конденсаторда қалдық кернеу болса, қалған зарядты жандыра отырып, екі өткізгішті біріктіру үшін «қысқа» үшін сым бөлігін пайдаланыңыз. (конденсаторды разрядтау үшін 1-суретте көрсетілгендей етіп сымның ұштарын B және C нүктелеріне тигізіңіз).
3. Енді сымға серіппелі қысқышты тигізу арқылы «ауыстырып-қосқышты» жабыңыз. Вакуумдық түтіктің вольтметрінде кернеуді оқып шығыңыз, конденсатордағы кернеудің көрсеткішін қадағалаңыз. Кернеуді өзгерту әдістерін қалай сипаттайсыз?
4. Егер сіз серіппелі қысқыштан өткізгіш сымды ала отырып «ажыратқышты» ашсаңыз, конденсатор уақыт өте баяу төмендейтін кернеудің қатысуымен қалуы керек. Бұл конденсаторда жинақталған заряд екі пластинадағы зарядтарды бейтараптандыру үшін кейін таралу мүмкін емес екенін көрсетеді.
5. Заряд резистор арқылы кері өту үшін тізбектегі А және С нүктелері аралығындағы өткізгіш сымдарды қосыңыз. Кернеудің төмендеуі кезінде кернеудің көрсеткіштерін қадағалаңыз.
6. Кедергі арқылы конденсатордың зарядталуы және разрядталуы үшін 3-5 қадамдарды оң нфтиже болғанша қайталаңыз.
7. Енді, бұл жолы зарядтау кезіндегі 0,0 Вольттан 0,95 Вольтқа дейін ауысу үшін, разрядтау кезіндегі 1,5 Вольттан 0,55 Вольтқа дейін ауысуға жұмсалған қажет уақытты жазыңыз. tС және уақыт, ол зарядталып жатқанда 0,95 вольт 0.0 вольт ауысу үшін кететін уақытты жазу, 5 3-қадамдарды қайталаңыз Т.Г. және 0,55 вольт 1,5 вольт ауысу үшін қабылданған уақыты төгілгенде. Уақытты кедергі мен сыйымдылық мәндерімен бірге кестеге жазыңыз.
8. Сыйымдылығы 100 мкФ конденсаторды 330 мкФ конденсаторға ауыстырыңыз. Кестедегі зарядтау мен зарядтау уақытын жаза отырып, 7-қадамды қайталаңыз. Үшінші мән болса, оны деректер кестесіне қосыңыз.
9. Түпнұсқа 100 мкФ конденсаторына оралыңыз, бірақ мәліметтерді жазу кезінде тізбекке 220 кОм резисторды қосыңыз.
10. 100 кОм түпнұсқа резисторға ораламыз, бірақ 330 мкФ 100 мкФ конденсаторды сыйымдылығы 330 мкФ конденсатормен тізбектей қолданыңыз. конденсаторларымен бірге 100 мкФ конденсаторды қолданыңыз. Нәтижелерді 2-кестеге жаза отырып, 7-қадамды қайталаңыз. .
11. Енді 7-қадамды қайталаңыз, бірақ 100 мкФ және 330 мкФ конденсаторларымен параллель жалғау арқылы.
Әдістемелік нұсқаулықтар:
1.С.Э. Фриш, А.В. Тиморева «Курс общей физики» т.2 §§ 168, 170, 1962 г.
2.И.В. Савельев «Курс общей физики» т.3 §§ 62, 63, 1982 г.
Р. И. Грабовский «Курс физики» §17, 1980 г
Өткізу формасы: «букет» әдісі.
Бағалау критерийлері:
Зертханалық жұмыс жұмыс туралы есептердің кем дегенде 90% - ның болуы (жазбаша немесе электронды түрде)
Зертханалық жұмыс туралы есептердің кем дегенде 70% - ның болуы (жазбаша немесе электронды түрде)
Зертханалық жұмыс туралы есептердің кем дегенде 50% - ның болуы (жазбаша немесе электронды түрде)
Зертханалық жұмыстар жөнінде есептің болмауы немесе сапасының төмен болуы.
Достарыңызбен бөлісу: |