Білім беру бағдарламасы Қарағанды 20 Тақырып Кіріспе. Машиналардың жобалау туралы жалпы мәліметтер



бет11/16
Дата03.12.2023
өлшемі0.61 Mb.
#485258
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Конспект лекций каз

Біліктердің орнын ауыстыру.Қатты сақтандырушы муфтылар. Әдетте машиналар жеке туйіндерден немесе агрегаттардан жасалады (92 сур). Монтаждау және жасау кезіндегі кемшіліктер болғандықтан осындай өзара орнатулар кемшіліксіз, нақты бола алмайды. Жұмыс кезінде валдардың өзгеріске ұшырауы және түйін құрылымдарының ерекшеліктері әсер етеді. Кейде түйіндерді өзгеріске ұшырайтын беттерге орнатуға тура келеді, мысалы автомобильдің қаңқасына.

79-сурет. Бірнеше тораптардан тұратын тетік


Байланыстыру біліктерінің орнын ауыстыру мүмкіндігін келесілер (79сур):



  • Тарамдалған r (а);

  • бұрышты  (б);

  • білдік (осевое) a (в).

Тәжірибе түрінде көрсетілген ауытқулар комбинациясы жиі кездеседі. Осылай, екі түйінді орнату кезінде (мысалы, 1 электродвигатель және 2 редуктор, 80 сур.) жалпы негізде (плитада, қаңқада 3) валдарды байланыстыруышы муфталардың орналасуының біршама дәлдігі барлық үш мүмкін орын ауыстыруларды анықтайды.



80-суррет. Біліктің ығысуының түрлері

Біліктердің және олардың тіректерін өзгеріске ұшырату жолымен тұйық (глухой) муфтыларды біріктіру кезінде, дәлсіз орналасқан біліктер еріксіз біріңғай толықтыруға әкеледі. Валдар мен тіректер қосымша күштермен және моменттермен қосымша жүктелінеді, олар мәні бойынша пайдалы жүктелімдерден артық. Біліктердің орналасуы жөнінде жоғары дәлдік кезінде ғана қосымша жүктелімнен құтылуға болады.


Сақтандырушы муфтыларды пайдалану біліктердің орналасу дәлдігіне талапты төмендетеді және біліктер мен тіректерге деген қосымша жүктелімдерді азайтады. Номиналды жағдайға жетудің ауытқуын сақтандыру: қатты орнын толтыру муфтыларында - қатты бөлшектердің қозғалымдығы; созылмалы муфталарда - бөлшектердің созылмалы өзгеріске ұшырауына жетеді.
Сақтандырушы қатты муфталардың арасында тістілері кең тараған.
Тісті муфта шеңбердің ішкі тістерімен 2 іліктірілген сыртқы тістері 1 эвольвентті көріністегі (профильде) екі тығынды-жартылай муфтылардан тұрады (81,а сур). Бақылаудың тесігіне саңылаусыз қойылған болттар 3 шеңберлерді өзара біріктіреді. Шеңберлер тығындардың ұшындағы тістерді ортаға дәл келтіреді. Біліктердің конустық және целиндрлік аяқтарына тығындарды (втулки) тесіктермен жасайды. Тығындар (втулки) мен шеберлердің материалы 40 немесе 45 Л маркалы болат.
Іліктірудің бүйіріндегі саңылаулардың, тік қойылған саңылаулардың  және R радиусты сфера бойынша тістерін (81, а сур), тығынның бошкетүрлес тіснінің (81в сур) есебінен тісті муфтылар тарамдалған, білдік (осьті )және бұрышты валдардың орындарын ауыстыруда сақтандырып отырады (81 сур)
Тығындар мен шеңберлердің қарама қайшы қатыстығы валдардың орнын ауыстыруда сақтандырып тұрады (81,г,д сур), сондықтан тістердің жылжуын да сақтандырады. Әрбір тығынның қарама - қайшы  білдік бұрышы шеңбердің білдігіне 1°30' дейін жібереді.
Муфтаның жұмысқа қабілеттігінің басты критерииі тістердің тозуға төзімділігі болып табылады. Тістердің тозуға төзімділігін арттыру үшін оларды 42...51HRC қаттылыққа дейін шыңдайды (закаливать). Муфталардың тіске күш салуы майлы ваннада жұмыс істейді. Шеңберге (обойма) И–Г–С–68 маркалы майды саңылаудан құйады. Муфталарды герметизациялау үшін армирленген резеңке манжеттерді тығыздауды қолданады.



81-сурет. Тісті муфта
Тісті муфталардың бір мезетте ілінісетін көп тістері болғандықтан кішкене көлемде болса да жоғары күшті көтеруге қабілетті. Оларды 1000-нан 63000-ға дейін Н·м айналасындағы тістердің 25 м/с жыламдығы кезінде d =40...200мм горизонтальды валдардың айналу моменттерін жеткізуге пайдаланады. Тісті муфта үшін есеп моменті:
, (84)
мұнда Tном – номиналды айналу моменті;
K1– келтіру жауапкершілігін есепке алатын коэффициент, (егер муфтаның істен шығуы машинаның тоқтауына әкелсе, онда K1= 1; машина авариясына K1= 1,2, K1= 1,8 адамдар құрбанына әкеледі);
К2- жұмыс талабын есепке алатын коэффицент (К2=1 жайлы жұмыс кезінде; К2=1,2 тең мөлшердегі жұмыс; К2=1,5 ауыр соққылармен жұмыс кезінде);
K3 – бұрыштық жылжуды есепке алатын коэффициент, (K3=1 тығындардың және шеңберлердің қарама-қайшы бұрышы ≤0,25°; K3=1,25 при ≤0,5°; K3=1,5 при ≤1,0°; K3=1,75 при ≤1,5°).
Тісті муфталар стандартталған (қалыптандырылған).
Тісті муфталарды мына шарттар бойынша таңдап алады :
, (85)
мұнда Т – кесте стандарты бойынша айналу моменті.
Орнын ауыстыру муфтасын сақтандыру кезінде валардың ұшына радиалды күш әсер етеді:
, (86)
мұнда Тресеп моменті, Н·м;
dм – муфтаның тісті жалғаудағы бөлу диаметрі, мм ( 94,а сур).




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет