Биологиядан қазақ тілінде тест сұрақтары. Сұрақ кітабына 35 нұсқа

A) Бауыр.

B) Тіссіз жұмсақ тіл.

C) Көмей.

D) Ауыз қуысы.

E) Ішек.

27. Қан ұю үшін керекті дәрумен:

A) D

C) К

E) C

A) туғанға дейінгі 1 айлық ұрық

B) бластула сатысындағы ұрық

C) туғанға дейінгі 8 айлық ұрық

D) туған сәттен басталады

E) туғанға дейінгі 6 айлық ұрық

29. Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру:

A) Ментор әдісі.

B) Полиплоидиялық әдіс.

C) Линияаралық гибридтер.

D) Әріден гибридтеу.

E) Мутагенездік әдіс.

30. Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы

A) түр өзгеруге бейім

B) түрлер үнемі жаңарып отырады

C) табиғи сұрыпталу жүреді

D) ағзалар күрделеніп дамуы болмайды

E) түр өзгермейді

A) Жануарлар.

B) Өсімдіктер.

C) Бактериялар.

D) Амеба.

E) Кірпікшелі кебісше.

2. Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді

A) Түйін

C) Аксон

E) Дендрит

3. Астан уланған адамныњ ауру белгілері -

A) Жүрегі айниды, құсады, іші ауырып, өтеді, әлсізденеді.

B) Тісі сарғайып, кіреукесі бұзылады.

C) Қарынныњ сілекейі тітіркеніп, қабынады.

D) Басы айналып, көзі қарауытады, есінен танады.

E) Бүкіл денесі қалшылдап, тынысы тарылады.

4. Жасыл мен қызыл түсті ажырата алмауы аталады:

A) Гемофилия

B) Полимерия

C) Дальтонизм

D) Кроссинговер

E) Эпистаз

5. Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады:

A) Хемосинтездеуші.

B) Нитрлеуші.

C) Динитрлеуші.

D) Паразитті.

E) Сапрофитті.

6. Шірнеліктер жататын ұлпа:

A) Тірек

C) Бөліп шығарушы

D) Жабын

E) Өткізгіш

7. Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы:

A) Тамыр түкшесі

B) Тамыр оймақшасы

C) Негізгі тамыр

D) Жанама тамыр

E) Қосалқы тамыр

8. Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері:

A) Жатын (түйін)

B) Мойны

C) Жіпше

E) Тозаңқап

9. Барлық гүлді өсімдіктер екі үлкен класқа біріктіріледі:

A) ашықтұқымдылар және жабықтұқымдылар

B) астық тұқымдастар және алқатұқымдастар

C) даражарнақтылар және қосжарнақтылар

D) орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер) және күрделігүлділер

E) су және жер беті өсімдіктері

10. Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі:

A) ұзын мұрт

B) көздері

C) құрсақ аяқтары

D) қысқыштары

E) қысқа мұртша

11. Желбезек:

A) зәр шығару мүшесі

B) қан айналым мүшесі

C) тыныс алу мүшесі

D) жүйке жүйесі

E) ас қорыту мүшесі

12. Адамның омыртқа жотасы немесе омыртқа бағанасындағы дұрыс орналасу бөліктерін қөрсетіңіз:

A) Мойын, сегізкөз, бел, арқа, құйымшақ

B) Мойын, арқа, сегізкөз, бел, құйымшақ

C) Мойын, бел, сегізкөз, арқа, құйымшақ

D) Мойын, бел, арқа, сегізкөз, құйымшақ

E) Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ

13. Шылым түтінінің ішінде болады:

A) Улы газ, шаң, шемен.

B) Улы газ, оттегі, шемен.

C) Улы газ, шаң, өттегі.

D) Улы газ, шаң, тозаң.

E) Улы газ, шаң, қүйе.

14. Ұйқы рефлексін зерттеген ғалым:

A) И.П.Павлов

B) И.И.Мечников

C) П.К.Анохин

D) Н.И.Пирогов

E) И.М.Сеченов

15. Көкек мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі:

A) қалпақшасы

B) қауашағы

C) қақпағы

D) төмпешік қалтасы

E) сабағы

16. Қына денесін құрайтын жасушалар тобы:

A) тек балдыр жасушалары.

B) зеңсаңырауқұлақ жасушалары.

C) денесінің үзінділері.

D) саңырауқұлақ және балдыр жасушалары.

E) денесінің сыртқы қабат жасушалары.

17. Шұбалшаңдардың қозғалуы:

A) Ұзын бұлшықеттердің жиырылуынан.

B) Көлденең жолақты бұлшықеттердің жиырылуынан.

C) Сақиналы, бірыңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуынан.

D) Біріңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуынан.

E) Кутикуланың жиырылуынан.

18. Адам жасушаның энергия көзі

A) вакуоль

B) ядро

C) цитоплазма

E) митохондрий

19. Үлкен қанайналым шеңбері басталатын жүрек бөлігі:

A) Қолқа.

B) Сол жақ құлақша.

C) Оң жақ қарынша.

D) Сол жақ қарынша.

E) Оң жақ құлақша.

20. Бауыр және бұлшық ет мүшелерде глюкозадан түрленеді

A) дезоксирибоза

B) крахмал

C) рибоза

D) фруктоза

E) гликоген

21. Ұрықтану дегеніміз

A) аталық пен аналық жыныс жасушаларының қосылуы

B) гаметаның жетілуі

C) ұрықтың дамуы

D) гаметаның пайда болуы

E) нәрестенің дамуы

22. Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы

A) ревматизм

B) дальтонизм

C) цирроз

D) кретинизм

E) мешел

A) 2

C) 3

E) 1

A) өсімдіктер

B) вирустар

C) адам

E) саңырауқұлақтар

25. Аш ішекте және өт жолында тіршілік ететін паразит қарапайым жәндік:

A) қантышқақ амебасы

B) лямблия

C) трипоносома

D) безгек паразиті

E) құртамыш

26. Кеме үшін қауіпті, бірақ әк өндірілетін аралдар:

A) Тосқауыл риф.

B) Шеңберлі риф.

C) Жағалық риф.

D) Рифтер түзген маржан қаңқалары.

E) Рифтердің барлық түрі.

27. Тоспа ұлуының қан айналым жүйесі:

A) ашық

C) үлкен қан айналу жүйесі

D) кіші қан айналу жүйесі

E) тұйық

A) Жылу берілуін теңестіреді.

B) Тоқтатады.

C) Баяулатады.

D) Күшейтеді.

E) Қалпына келтіреді.

29. Ұрық жапырақшылары пайда болатын саты

A) бластомер

B) зигота

C) нейрула

D) гаструла

E) бластула

30. Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан

A) Ч. Дарвин

B) А.Н. Радищев

C) К.Ф. Рулье

D) Шванн

E) А.И. Герцен

A) Көбелектер

B) Кірпікшелі кебісше

C) Кірпікшелі құрттар

D) Шаршылы өрмекші

E) Кенелер

2. Тыныс алу мүшелерін белгілеңіз:

A) Мұрын куысы, қеңсірік, ауыз қуысы, ауатамыр, қомей, өкпе.

B) Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, ауыз қуысы, ауатамыр, өкпе.

C) Мұрын қуысы, ауыз қуысы, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.

D) Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.

E) Мұрын куысы, қеңсірік, ауыз қуысы , кеңірдек, ауатамыр, өкпе.

3. Бір түбірлі тістер:

A) Кіші азу тіс.

B) Азу тістер.

C) Иттіс, күректіс.

D) Ақыл тістер.

E) Үлкен азу тіс.

4. Аяз әсерінен теріде болады:

A) Үсік.

C) Сүйел.

D) Суық.

E) Күйік.

5. Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады:

A) Табиғат.

B) Эволюция.

C) Экология.

D) Биосфера.

E) Айналым.

6. Топыраққа күзде себілетін тыңайтқыш

A) Суперфосфат

B) Азотты

C) Селитра

D) Калийлы

E) Мочевина

7. Раушангүл тұқымдасына жататын жабайы өсімдік

A) Тұшала

B) Құлпынай

C) Түзу қазтабан

D) Раушангүл

E) Таңқурай

8. Жоғары сатыдағы өсімдіктердің ең көнесі

A) Мүк

C) Қарағай

D) Қына

E) Шаңжапырақ

A) пеницилл, ашытқы.

B) жалған түбіртек, боз арамқұлақ.

C) арышқұлақ, көктерек саңырауқұлағы, қозықұйрық.

D) ақ зең, қи саңырауқұлағы.

E) қаракүйе, қастауыш.

10. Толық түрленіп дамитын бунақденелілердің отряды:

A) Тарақандар

B) Бүргелер

C) Биттер

D) Инеліктер

E) Дәуіттер

11. Қаңқаның дұрыс дамуына қажетті дәрумені:

A) А дәрумені

B) Е дәрумені

C) С дәрумені

D) В дәрумені

E) Д дәрумені

12. Жүректің бұлшықетті қабаты:

A) Құлақша.

B) Эндокард.

C) Миокард.

D) Эпикард.

E) Қарынша.

13. Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет

A) дене қызуын өлшеу

B) құсу

C) ауызды, асқазанды жуу

E) 03 – ке хабарласу

14. Ең алғаш жасушаны ашқан:

A) Ч.Дарвин.

B) Т.Шванн.

C) М.Шлейден.

D) Р.Гук.

E) Р.Вирхов.

15. Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік :

A) Долана.

B) Терек.

C) Шоңайна.

D) Тұңғиық.

E) Бөрібұршақ.

16. Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады

A) Топинамбур

B) Бидай

C) Үйеңкі

D) Ақжелкен

E) Тобылғы

17. Тұқым өнбестен бұрын ... белгілі мөлшерін бойына сіңіріп, бөртеді

A) Тұздың

B) Крахмалдың

C) Майдың

D) Судың

E) Ақуыздың

18. Латимерия келесі балықтар өкіліне жатады:

A) Бекіретәрізділерге.

B) Саусаққанатты балықтарға.

C) Албырттәрізділерге.

D) Тұқытәрізділерге.

E) Шеміршекті балыққа.

19. Жүйке жасушаларында қажетсіз улы жасушыларды сіңіреді

A) лизосома

B) митохондрий

C) центросома

D) рибосома

E) қабықша

20. Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат:

A) гормон

B) фермент

C) глюкоза

D) өт

E) токсин

A) тромбоцит

B) лейкоцит

C) нейрон

D) эритроцит

E) жұмыртқа клеткасы

22. Ұстаның жұмысын көрінбесе де анықтау

A) Иіс сезу

B) Есту мүшесі

C) Дәм сезу

D) Көру мүшесі

E) Сипап сезу

23. Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс:

A) биохимиялық

B) гибридологиялық

C) генеалогиялық

D) егіздік

E) цитогенетикалық

24. Агрономиялық әдіске жатпайды

A) мол түсімді іріктеме таңдау

B) себу тереңдігін білу

C) себу мерзімін білу

D) органикалық тыңайтқыш себу

E) канал салу

25. Ішекқуыстылардың дернәсілі:

A) Планула.

B) Сперматозоид.

C) Атпа жасушасы.

D) Жұмыртқа жасушасы.

E) Жүйке жасушасы.

26. Адамға бөсір ауруын тудыратын жұмыр құрт:

A) сиыр цепені

B) ішексорғы

C) мысық сорғыш

D) таспа құрт

E) үшкірқұрт

27. Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы:

A) Жабын.

B) Көпқылтанды жабын.

C) Сирекқылтанды жабын.

D) Шапанша.

E) Бақалшақ.

28. Дәрумендердің (витаминдердің) нашар сіңуінен болатын өзгеріс-

A) Ақыл-есінің және денесінің қалыпты дамуын тежейді.

B) Қозғаушы нейрондардың қызметі бұзылады.

C) Жүйке ауруларына душар етеді.

D) Бұлшық еттердің жиырылғыштық қасиеті бұзылады.

E) Сал болады.

29. Екінші спермия ұрықтану нәтижесінде зиготадағы өзгерістер:

A) хромосома саны өзгермейтіндігі

B) тетраплоидты жиынтығы бар хромосоманың дамуы

C) диплоидты жиынтығы бар хромосоманың қалыптасуы

D) гаплоидты жиынтығы бар хромосоманың қалыптасуы.

E) триплоидты жиынтығы бар жасуша қалыптасуы

30. Адамдағы атавизм белгілері-

A) Қалың түктілігі.

B) Соқыр ішек өскіні.

C) Құлақ қалқаны.

D) Адам қаңқасындағы құйымшақ.

E) Үшінші қабақ.

A) Кірпікшелі кебісше.

B) Өсімдіктер.

C) Бактериялар.

D) Амеба.

E) Жануарлар.

2. Көз қарашығының орталығы – жұлынның ... орналасқан

A) Арқа бөлігінде

B) Сегізкөз бөлігінде

C) Мойын бөлігінде

D) Құйымшақ бөлігінде

E) Бел бөлігінде

3. Эритроциттер түзіледі:

A) Фибринде

B) Сүйектің қызыл кемігінде

C) Гемоглобинде

D) Көкбауырда

E) Бауырда

4. Сілекей безінің қызметін зерттеген:

A) И.П.Павлов.

B) С.П.Боткин.

C) И.Мечников.

D) И.М.Сеченов.

E) К.А.Тимирязев.

5. Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады:

A) Нитрлеуші.

B) Динитрлеуші.

C) Хемосинтездеуші.

D) Паразитті.

E) Сапрофитті.

6. Шірнеліктер жататын ұлпа:

A) Жабын

B) Тірек

C) Негізгі

D) Өткізгіш

E) Бөліп шығарушы

7. Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы:

A) Негізгі тамыр

B) Қосалқы тамыр

C) Жанама тамыр

D) Тамыр оймақшасы

E) Тамыр түкшесі

8. Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері:

A) Тозаңқап

B) Аузы

C) Жатын (түйін)

E) Жіпше

A) “Көзшесі” арқылы.

B) Қабықша арқылы.

C) Ядро арқылы.

D) Талшықтары арқылы.

E) Хроматофор арқылы.

10. Қарағайлы ормандарда өсетін қына

A) Жапырақ қына

B) Қабыршақ қына

C) Талшық қына

D) Бұта қына

E) Жіп тәрізі қына

11. Дене пішіні ұршыққа ұқсас бір немесе одан да көп талшықтары бар біржасушалы қарапайым жәндіктерді атайды:

A) Бунақденелілер

B) Плазмалылар

C) Талшықтылар

D) Ішекқуыстылар

E) Кірпікшелілер

12. Желбезек:

A) тыныс алу мүшесі

B) жүйке жүйесі

C) қан айналым мүшесі

D) ас қорыту мүшесі

E) зәр шығару мүшесі

13. Тамақтан улану кезінде бірінші іс-әрекет

A) дене қызуын өлшеу

B) ауызды, асқазанды жуу

C) 03 – ке хабарласу

D) құсу

E) ұйықтау

A) Жануарлар.

B) Адам.

C) Вирустар.

D) Саңырауқұлақтар.

E) Өсімдіктер.

15. Күрделігүлділер тұқымдасына жататындар:

A) картоп

B) алма

C) түймедағы

E) томат(қызанақ)

16. Цистицеркоз ауруының әсерінен:

A) Қаны толады.

B) Бауыр зақымданбайды.

C) Көз көрмей қалады.

D) Көз жақсы көреді.

E) Бауыр зақымданады.

17. Шаянтәрізділердің есту және тепе-теңдік мүшесі:

A) Хитинді жабын.

B) Желбезек.

C) Екі қысқа мұртша.

D) Күрделі көзшелері.

E) Екі ұзын мұртша.

18. Нуклеин қышқылдары түзіледі

A) центросомада

B) қабықшада

C) вакуольде

D) цитоплазмада

E) ядрода

19. 1 гр ақуыз ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері:

A) 17,6 кДж

B) 16,0 кДж

C) 16,8 кДж

D) 17,2 кДж

E) 17,0 кДж

20. Бүйректі тексеріп емдейтін дәрігер

A) терапевт

B) хирург

C) уролог

D) невропатолог

E) дерматолог

21. Жыныс жасушасы

A) гамета

B) зигота

C) нейрон

D) ұрық

E) сома

A) ревматизм

B) кретинизм

C) цирроз

D) дальтонизм

E) мешел

A) С.С.Четвериков

B) Т.Морган

C) Н.Б.Дубинин

D) Г.Мендель

E) Н.И.Вавилов

24. Агрономиялық әдіске жатпайды

A) себу мерзімін білу

B) канал салу

C) мол түсімді іріктеме таңдау

D) себу тереңдігін білу

E) органикалық тыңайтқыш себу

25. Ішекқуыстылардың еркін жүзетін, кірпікшелі дернәсілі

A) Итшабақ

B) Қуыршақ

C) Имаго

E) Жұмыртқа

26. Тілі болмайтын ұлулар-

A) Айқұлақ.

B) Қошқармүйіз ұлу.

C) Тоспа ұлу.

D) Каракатица.

E) Сегізаяқ.

27. Жас адамның сүйегінің өсуін реттейтін:

A) бүйрек үсті безі

B) гипофиз

C) жыныс безі

D) ұйқы безі

E) қалқанша безі

28. Қан ұю үшін керекті дәрумен:

A) C

C) B1

E) К

A) Құрттар.

B) Ішекқуыстылар.

C) Жәндіктер.

D) Өрмекшілер.

E) Шаянтектестер.

30. Тірі табиғат өлшемі «түр» - деген ағылшын ботанигі

A) Плотон

B) Ф.Энгельс

C) Э.Дарвин

D) Ч.Дарвин

E) Джон Рей

A) Ауа, су жетiспегені.

B) Тұқым терењ егiлгені.

C) Топырақ тығыз болғаны.

D) Топырағы тығыз, ауа, су, қоректiк зат жетiспегені.

E) Қоректiк зат жетiспегені.

2. Шоғырланып сұр зат түзеді

A) Дендрит

B) Ұзын өсінді

C) Түйін

E) Аксон

A) Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, ауыз қуысы, ауатамыр, өкпе.

B) Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.

C) Мұрын қуысы, ауыз қуысы, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе.

D) Мұрын куысы, қеңсірік, ауыз қуысы , кеңірдек, ауатамыр, өкпе.

E) Мұрын куысы, қеңсірік, ауыз қуысы, ауатамыр, қомей, өкпе.

4. Тісті зерттейтін ғылым:

A) Стоматология.

B) Гематология.

C) Кардиология.

D) Физиология.

E) Цитология.

5. Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол:

A) Сүйел.

B) Суық.

C) Күйік.

D) Үсік.

E) Мең.

A) Сүйекті

B) Бұршаққын

C) Бұршаққап

D) Жидек

E) Қауашақ (қорапша)

7. Жапырақтары арқылы көбейетін бөлме өсімдігі-

A) Қынагүл

B) Пеларгония (қазтамақ)

C) Алоэ

E) Традесканция

8. Тек су бетінде қалқып өсетін шаңжапырақ

A) Спирогира

B) Мүк

C) Сальвиния

E) Лианалар

9. Саңырауқұлақтың жемісті денесінің жіпшумақтан өсіп дамуы:

A) Ауа, ылғал, жылу жеткілікті болғанда.

B) Жылу жеткіліксіз болғанда.

C) Спорасы 20-25 см терең орналасқанда.

D) Ауа жетіспегенде.

E) Топырақта ылғал жеткіліксіз болғанда.

10. Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі:

A) бақалшақсыз

B) кәдімгі

C) сәулелі

D) қантышқақ

E) бақалшақты

11. Қыршаянның шаншары-

A) Құрсағының соңғы буынында.

B) Құрсағының алдыңғы бөлігінде.

C) Аяққармалауышының (тұтқыаяғының) ұшында.

D) Тырнақты күйіс аяғының маңында.

E) Қысқыш аяқтарының арасында.

12. Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы:

A) жылан

C) кесіртке

D) қолтырауын

E) тасбақа

13. Сүйек түзілетін ұлпа:

A) көлденең жолақты бұлшықет

B) бірыңғай салалы бұлшықет

C) жүйке

E) дәнекер

14. Жердің геологиялық қабығы биосфера:

A) Қатты заттардан тұрады.

B) Сұйық заттардан тұрады.

C) Тірі организмдерден тұрады.

D) Топырақтан тұрады.

E) Газ тектес заттардан тұрады.

15. Кіндік тамыр жүйесі бар өсімдік:

A) Жүгері.

B) Пияз.

C) Бақ-бақ.

D) Күріш.

E) Бидай.

16. Дәнді дақылды өсімдіктер біріктірілген тұқымдас:

A) Алқалар.

B) Раушангүлділер.

C) Бұршақтар.

D) Орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер).

E) Астық.

17. Көпқылтанды құрттарға тән емес белгі:

A) Регенерацияның болуы.

B) Денесі: бас-тұлға-аналь тесігінен тұру.

C) Дене қуысының болуы.

D) Кутикуламен қапталуы.

E) Топырақ құнарлылығын арттыру.

18. Жүрек қабырғасы ... тұрады:

A) шеміршекті ұлпадан

B) көлденең жолақты бұлшықет ұлпасынан

C) эпителий ұлпасынан

D) бірыңғай салалы бұлшықеттен

E) жүйкеден

19. Заттар ыдырауынан пайда болатын өнімдеріне жатпайтынын анықтаңыз:

A) Тер.

C) Нәжіс.

D) Энергия.

E) Несеп.

20. Ұрықтың дамуы

A) – 360 күн

B) – 30 күн

C) – 260 күн

D) – 320 күн

E) – 280 күн

21. Адам ұйқысы қанғанда

A) Стероидты гармондар түзіле бастаиды

B) Улы заттар қан тамырын тарылтады

C) Минерал заттар көптеп бөліне бастайды

D) Сергектік пайда болады

E) Есі бүзылады

22. ДНҚ құрамындағы нуклеотидтердің азот негіздері:

A) Аденин, гуанин, цитозин, тимин.

B) Аденин, гуанин, цитозин, урацил, тимин.

C) Аденин, гуанин, цитозин, урацил.

D) Тимин, урацил, гуанин, цитозин.

E) Аденин, урацил, тимин, цитозин.

23. Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы:

A) генофонд

B) фенотип

C) филогенез

D) генотип

E) аллель

24. Көпшілік ағзаларға тән маусымдық өзгерістің негізгі себептері:

A) орта жағдайы

B) температура

C) қорек

E) ылғалдылық

25. Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты:

A) Кәдімгі амеба.

B) Эвглена.

C) Актиния.

D) Медуза.

E) Кебісше.

26. Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар):

A) Жалаңаш шырыш.

B) Каракатица.

C) Кіші тоспа ұлуы.

D) Айқұлақ.

E) Үлкен тоспа ұлуы.

27. Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты:

A) Ыдырауға.

B) Қозуға.

C) Көбеюге.

D) Тітіркенуге.

E) Зат алмасуға.

28. Жарық қабылдайтын жасушалардың орналасуы:

A) Көз бұршағында.

B) Қасаң қабықшада.

C) Шыны тәрізді денеде.

D) Тамырлы қабықшада.

E) Тор қабықша ішіндегі таяқшалар.

29. Мейоз дегеніміз:

A) жыныс жасушаларының қосылуы

B) пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі

C) көбею аймағындағы жасушаның бөліну кезеңі

D) ұрықтанбаған жұмыртқа жасушасынан жаңа ағзаның дамуы

E) жасушаның тікелей бөлінуі

30. Эритроциттер мен сперматозоид құрылысын 1683 ж. жан – жақты зерттеген.

A) Р. Рук

B) Ж.Б. Ламарк

C) Шлейден

D) А. Левенгук

E) К. Линней

A) Сүйек ұлпасына

B) Бұлшықет ұлпасына

C) Дәнекер ұлпасына

D) Жүйке ұлпасына

E) Эпителий ұлпасына

2. Үлкен қан айналым шеңбері дегеніміз-

A) Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, сол жақ құлақшаға келу жолы.

B) Оң жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы.

C) ) Сол жақ құлакшадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, сол жақ қарыншаға келу жолы.

D) Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы.

E) Оң жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, сол жақ қарыншаға келу жолы.

3. Қорытылған ас сіңірледі:

A) Ауызда.

B) Ұлтабарда.

C) Қарында.

D) Аш ішекте.

E) Бауырда.

4. Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді:

A) Күкірт.

B) Кальций.

C) Фосфор.

D) Хлор .

E) Иод.

A) Үсік.

C) Суық.

E) Күйік.

6. Сүйекті-шырынды жемісі бар өсімдік-

A) Картоп

B) Жаңғақ

C) Бидай

D) Алхор

E) Күнбағыс

7. Қылқан жапырақты өсімдік

A) Тобылғы

B) Сексеуіл

C) Қайың

E) Арша

A) Қараған

B) Бидай

C) Соя

E) Асбұршақ

9. Гидраның қорегі:

A) Тек балдырлар.

B) Су планктоны.

C) Тек бактериялар.

D) Тек балық шабақтары.

E) Ұсақ шаянтәрізділер, балық шабағы, бунақдене дернәсілі.

10. Шаянтәрізділердің тыныс алу мүшесі:

A) Демтүтігі.

B) Ауатамыры.

C) Өкпе қапшығы.

D) Желбезектер.

E) Өкпе.

11. Кесірткенің терісі:

A) тікенекті өскіншелі

B) тері безінен сұйық шырыш бөлініп тұрады

C) қабыршақты, құрғақ

D) дымқыл

E) жалаңаш(жылтыр)

12. Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны:

A) 12 жұп

B) 10 жұп

C) 13 жұп

D) 11 жұп

E) 9 жұп

A) Ренжу

C) Кісімсу

D) Өкпелеу

E) Наздану

14. Жердің қатты қабығы-

A) Гидросфера.

B) Биосфера.

C) Атмосфера.

D) Ноосфера.

E) Литосфера.

15. Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік:

A) Шие

C) Күріш

E) Сәбіз

A) Ортан мерзімде пісетін

B) Қызыл қауденді орамжапырақ

C) Ерте пісетін

D) Кольраби

E) Кеш пісетін

17. Бунақталған тамырсабағы бар споралы өсімдік:

A) Қырықбуын

B) Плаун

C) Көкек зығыры

D) Сальвиния

E) Ақ мүк

18. Лакмус алынатын өсімдік.

A) Зең саңырауқұлағы.

B) Қына.

C) Қалпақшалы саңырауқұлақ.

D) Бактерия.

E) Балдыр.

19. Паразиттік тіршілік ететін бір жасушалы

A) Кірпікшелі кебісше

B) Кәдімгі амеба

C) Лейшмания

D) Жасыл эвглена

E) Сәулелілер

20. Көру аймағы мидың бөлімінде орналасқан:

A) самай бөлімінде

B) ми қыртысында

C) үлкен ми сыңарларының маңдай бөлімінде

D) шүйдеде

E) орталық ми қыртысында

21. Сірі қауыз бен өкпе арасында болады

A) серозды сұйықтық

B) ауа

C) су

E) қан

A) – ♀

C) – Аа

E) – А

A) Көмірсулар, су.

B) Май қышқылы.

C) Су, тұздар.

D) Глюкоза, кальций фосфаты.

E) Майлар, ақуыздар (нәруыздар).

24. Продуценттерге жататындар:

A) Өсімдіктер.

B) Аңдар.

C) Құстар.

D) Саңырауқұлақтар.

E) Бунақденелілер.

25. Балық, қос мекенді және сүт қоректілердің ішкі мүшелерінде паразиттік тіршілік ететін құрттар:

A) нереида

B) сүлік

C) трематодтар

D) ақ сұлама

E) шұбалшаң

26. Бақалшақсыз, басаяқты жыртқыш былқылдақденелілер:

A) Шалшық ұлуы

B) Жүзім ұлуы

C) Айқұлақ

D) Үлкен тоспаұлу

E) Кальмар

27. Валеология ғылымы үйретпейді

A) Салқын сумен шайыну, шомылу

B) Ән айту

C) Тісті күту, дұрыс тамақтану

D) Күнге қыздырыну, ауада шынығу, гимнастикамен айналысу

E) Сезім мүшелерінің гигиенасын сақтау

28. Кроссинговер дегеніміз:

A) гомологиялық хромосоманың бір-бірімен тығыз жанасуы

B) гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы

C) жасушаның айқас бөлінуі

D) жыныс жасушаларының пайда болуы

E) хромосоманың спиральды ширатылуы

29. Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз:

A) митоз барысында генетикалық материал көшірмесі

B) хромосомалар санының өзгеруі

C) гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі

D) сыртқы орта жағдайына әсері

E) хромосома құрылысының өзгеруі

30. Синантроптың қаңқа қалдығы табылған жер -

A) Австралия.

B) Пекин.

C) Азия.

E) Европа.

A) Кірпікшелі кебісше

B) Лейшмания

C) Жасыл эвглена

D) Амеба

E) Трипаносома

2. Астан уланған адамныњ ауру белгілері -

A) Бүкіл денесі қалшылдап, тынысы тарылады.

B) Қарынныњ сілекейі тітіркеніп, қабынады.

C) Жүрегі айниды, құсады, іші ауырып, өтеді, әлсізденеді.

D) Тісі сарғайып, кіреукесі бұзылады.

E) Басы айналып, көзі қарауытады, есінен танады.

3. Зат алмасудың тұтас құбылысына жатады:

A) Заттардың бөлінуі

B) Жасушалар мен ұлпалар.

C) Энергияның бөлінуі.

D) Ассимиляция мен диссимиляция.

E) Заттардың жиналуы

4. Информасоманы ашып, оның биологиялық маңызын түсіндіруге қатысқан:

A) Б. Мусин

B) Т.Шарманов

C) Қ.Сәтпаева

D) М. Айтхожин

E) Ә. Есенжолов

5. Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады:

A) Табиғат.

B) Биосфера.

C) Экология.

D) Айналым.

E) Эволюция.

6. Органикалық тыңайтқыштардың ішінде көбірек қолданылатыны-

A) Көң (қи), қарашірік.

B) Күл.

C) Саңғырық.

E) Құм.

A) Бегония

B) Балдырлар

C) Мүктер

D) Итмұрын

E) Традесканция

8. Ішекқуыстылардың атпа жасушалары тән тек:

A) Адамға қауіпті медузаның кейбір түріне

B) Теңіз қызыл маржандарына

C) Барлық ішекқуыстыларға

D) Гидраға

E) Актинияға

9. Өзен шаянының жүрегі:

A) Бес бұрышты қалта.

B) Екі бөлікті.

C) Сақина тәрізді жүрекше.

D) Төрт бөлікті.

E) Бір бөлікті.

10. Ми сауытына жатпайтын сүйек:

A) жақ

C) шүйде

E) төбе

A) Көктамыр.

B) Қылтамыр.

C) Салатамыр.

D) Лимфа.

E) Қолқа.

12. Тұмауды қоздырушылар-

A) Шаң-тозаңдар.

B) Құрттар.

C) Вирустар.

D) Бактериялар.

E) Саңырауқұлақтар.

13. Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны:

A) Төрт.

B) Бір.

C) Екі.

E) Көп.

A) Ч. Дарвин

B) И.М. Сеченов

C) С.П. Боткин

D) И.П. Павлов

E) И.И. Мечников

15. Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік :

A) Бөрібұршақ.

B) Долана.

C) Тұңғиық.

D) Терек.

E) Шоңайна.

16. Тұқым кіндігі дегеніміз-

A) Бүршікше.

B) Қауызы.

C) Ұрық.

E) Тұқымның жеміске бекінген жері.

17. Ауыл шаруашылық зиянкестеріне қарсы қолданылады

A) Сүмбіл

B) Жауқазын

C) Лалагүл

D) Лапыз

E) Сарымсақ

18. Бактериялар дегеніміз:

A) Жасушаға дейінгі ағзалар.

B) Ядросы бар жасуша.

C) Жасыл өсімдік.

D) Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар.

E) Ядросы бар көпжасушалы ағзалар.

19. Балықтардың судың бағытын, ағын күшін қабылдайтын мүшесі:

A) бүйір сызығы

B) көруі

C) торсылдағы

D) естуі

E) иіс сезуі

20. Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар:

A) 23.

C) 116.

E) 46.

A) көру аймағымен.

B) сезу аймағымен.

C) иіс сезу аймағымен.

D) қозғалу аймағымен.

E) есту аймағымен.

22. Құты тәрізді мүше

A) - бауыр

B) - бүйрек

C) - өкпе

D) - қуық

E) - көкбауыр

23. Көз рецепторларының түрлері

A) жіптер

B) құтышалар, таяқшалар

C) орамалар

D) қалталар

E) қылтамырлар

24. Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасын Ч.Дарвин ... деп атады.

A) қолдан сұрыптау

B) бейімделушілік

C) тіршілік үшін күрес

D) тұқымқуалау өзгергіштік

E) табиғи сұрыптау

25. Аршаның бүрінен:

A) Тамақтық зат алынады

B) Жіп иіреді

C) Бояу алады

D) Май алады

E) Дәрі жасалады

26. Жауынқұрттың қан айналым жүйесі:

A) Бір қантамыр мен жүрекше.

B) Арқа құрсақ қантамырлары мен «жүрекше».

C) Ашық жүйе.

D) Қылтамырлар.

E) Көктамырлар.

27. Бақалшақсыз былқылдақденелі жәндік.

A) Айқұлақ.

B) Жүзім ұлуы.

C) Үлкен тоспа ұлуы.

D) Шалшықұлу.

E) Каракатица.

28. Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы:

A) өзгеріссіз қалады

B) екі есе көбейеді

C) кездейсоқ өзгеріске ұшырайды

D) бір жұбы артып кетеді

E) екі есе азаяды

29. Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны.

A) картоптың

B) жүзімнің

C) майлы тағамның

D) күріштің

E) орамжапырақтың (қырыққабат)

30. Тірі ағзада жүретін химиялық процесс ... байланысты.

A) ішкі температура мен ылғалдылыққа

B) сыртқы температураға, ылғалдыққа

C) ауа райының барлық жиынтығына

D) сыртқы және ішкі температураға

E) айналадағы орта жиынтығына

A) Айырдене

B) Шұбалшаң

C) Бауырсорғыш

D) Құмқазар

E) Тұщы су гидрасы

2. Былқылдақденелілер типіне жататын класс:

A) Сорғыш құрттар

B) Ішекқуыстылар

C) Кірпікшелілер

D) Талшықтылар

E) Бауыраяқтылар

3. Бір жасушада …дейін ақуыздың түрі болады

A) 1000-ға

B) 2600-ге

C) 3000-ға

D) 2000-ға

E) 1500-ге

4. Жүйке жүйелерін емдейтін медицина ғылымының саласы:

A) Травматология

B) Невропатология

C) Гинекология

D) Стоматология

E) Фармакология

5. Ағза зертханасы деп аталады:

A) Ауыз.

C) Аш ішек.

D) Бауыр.

E) Тік ішек.

6. Картопқа ерекше көп қажет тыңайтқыш

A) Калий

C) Натрий

D) Азотты

E) Фосфор

7. Өсімді мүшелері арқылы көбейеді

A) Қауын

C) Күнбағыс

D) Астра

E) Традесканция

8. Паразит саңырауқұлақтарға жататындар:

A) қайың саңырауқұлағы.

B) ақ саңырауқұлақ.

C) майқұлақ.

D) түлкіжем.

E) қаракүйе.

9. Шұбалшаңдардың класы-

A) кірпікшелі құрттар.

B) таспа құрттар.

C) көпқылтанды құрттар.

D) сорғыш құрттар.

E) азқылтанды құрттар.

10. Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады:

A) Суық.

C) Күйік.

D) Сүйел.

E) Мең.

A) Үшеу.

B) Көп.

C) Екеу.

D) Біреу.

E) Төртеу.

12. Есте сақтау байланысты:

A) Үлкен ми сыңары қыртысы қызметіне

B) Ортаңғы миға

C) Мишыққа

D) Аралық миға

E) Сопақша миға

13. Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзалар:

A) Прокариоттар.

B) Автотрофтар.

C) Гетеротрофтар.

D) Эукариоттар.

E) Анаэробтар.

14. Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым:

A) Т.Шванн.

B) К.Линней.

C) Ж.Б.Ламарк.

D) К.Ф.Рулье.

E) Ч.Дарвин.

15. Қостанайдың далалық аймағында орналасқан қорық:

A) Үстірт

B) Қорғалжын

C) Наурызым

D) Ақсу-Жабағылы

E) Барсакелмес

16. Құрғақшылыққа төзімді өсімдік-

A) Сәбіз.

B) Қызылша.

C) Қызанақ.

D) Шеңгел.

E) Қияр.

17. Лалагүл тұқымдасына жататын дәрілік өсімдік

A) Жолжелкен

B) Итошаған

C) Өгейшөп

D) Сарымсақ

E) Ермен жусан

18. Энцефалит ауруын тарататын жәндік:

A) Тайга кенесі.

B) Алма кенесі.

C) Берішкене.

D) Ұн кенесі.

E) Құс кенесі.

19. Құрбақаның қаңқасы:

A) сүйекті-шеміршекті

B) шеміршекті

C) сүйексіз

D) хитинді

E) сүйекті

20. Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар:

A) Салатамыр.

B) Лимфа.

C) Қылтамыр.

D) Қолқа .

E) Көктамыр.

21. Өкпе қабынуы

A) туберкулез

B) пневмония

C) анемия

D) цирроз

E) лейкемия

22. Ағзадағы заттардың ыдырауы

A) алмасу

B) ассимиляция

C) қосылу

D) диссимиляция

E) сіңіру

23. Құлақ қалқаны -

A) ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды.

B) тепе-теңдікті сақтайды.

C) дабыл жарғағын серпімді жарғақпен байланыстырады.

D) дыбысты қабылдайды.

E) сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады.

24. Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз:

A) Полиплоидия

B) Дупликация

C) Делеция

D) Инверсия

E) Транслокация

25. Шыршаның жасы

A) 100-500

B) 120-300

C) 100-200

D) 150-180

E) 10-20

A) Құртамыш

B) Қантышқақ амеба

C) Лямблия

D) Лейшмания

E) Кәдімгі амеба

27. Бұлшық еттер сезгіш нейрондар арқылы қозуды өткізеді:

A) Жұлыннан бұлшық еттерге.

B) Жұлыннан үлкен ми сыңарларының қыртысына.

C) Бұлшық еттерден миға.

D) Терідегі, бұлшық еттердегі, сіңірлердегі рецепторлардан орталық жүйке жүйесіне.

E) Орталық жүйке жүйесінен ішкі мүшелерге.

28. Мейоздық жолмен бөлінетіндер:

A) эмбриондық ұлпалар

B) зақымдалған ұлпалар

C) жыныс жасушалары

D) прокариоттар

E) қуық бұлшық еті, эпителий ұлпасы

29. Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі:

A) Қоректену торы.

B) Экологиялық пирамида.

C) Қоректік.

D) Биоценоз.

E) Заттардың айналымы.

30. Көміртегінің топырақта жинақталуы-

A) Көмір түрінде.

B) Органикалық қосылыстар түрінде.

C) Кальций карбонаты түрінде.

D) Көмірқышқыл газы түрінде.

E) Шөгінді массалар түрінде.

A) Фотосинтездеуші

B) Қор жинаушы

C) Жабын

E) Түзуші

2. Басы жойылып кеткендіктен, денесі тұлға мен аяқтан құралған қосжақтаулылар классының өкілі:

A) Айқұлақ

B) Шалшық ұлуы

C) Сегізаяқ

D) Каракатица

E) Жүзім ұлуы

3. Тыныс алу мүшелерінің ауруын белгілеңіз:

A) Артроз

B) Туберкулез

C) Кретинизм

D) Ревматизм

E) Цитиноз

4. Адам ағзасындағы бауырдыњ негізгі қызметі -

A) Мүшелердiњ жұмысын реттейтiн гормондар бөлу.

B) Қорытылмаған заттарды қорыту, суды қанға өткізу.

C) Мүшелердіњ тіршілігінен пайда болған ағзадағы улы заттарды залалсыздандыру.

D) Ферменттердіњ әсерінен көмірсуларды ыдырату.

E) Ферменттердіњ әсерімен ақуыздарды ыдырату.

5. Екі немесе бірнеше аллельді емес доминантты гендердің бірін- бірі толықтырып жаңа белгіні жарыққа шығаруы аталады:

A) Коптік аллельдер

B) Полимерия

C) Эпистаз

D) Кроссинговер

E) Комплементі

6. Бидайдың дәнегінде қоректік заттар қорының жиналуы:

A) Тұқымжарнақта

B) Сабақшада

C) Бүршікшеде

D) Эндоспермде

E) Тамыршада

7. Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады:

A) Аспарагус.

B) Інжугүль.

C) Қызғалдақ.

D) Сарымсақ.

E) Зығыр.

8. Хитинді жабынның атқаратын қызметі:

A) Қанайналым.

B) Тыныс алу.

C) Қорғаныш.

D) Сыртқы ортамен байланыс.

E) Сезім мүшесі.

9. Жорғалаушыларға жататын:

A) бақбақылдар

B) саламандрлар

C) тритондар

D) бақалар

E) кесірткелер

10. Жасушаның бейорганикалық заты:

A) Ақуыз

C) Көмірсу

D) Май

E) Нуклейн қышқылы

A) 6 жұп

C) 5 жұп

E) 8 жұп

A) 3

C) 1

E) 2

A) 200 гр.

B) 400 гр.

C) 100 гр.

D) 300 гр.

E) 500 гр.

14. Фотосинтез әрекеті өтеді:

A) Лейкопласта

B) Глюкозада

C) Хлоропласта

D) Хромопласта

E) Ақ уызда

15. Белгілі бір құрылысы және атқаратын қызметі бар дене бөлігі:

A) Мүше.

B) Ағза.

C) Жасуша.

D) Ұлпа.

E) Органоид.

16. Бірүйлі өсімдік:

A) қияр

C) терек

E) қарасора

17. Бір жасушалы, талшықты балдыр:

A) Ламинария.

B) Спирогира.

C) Хлорелла.

D) Хламидомонада.

E) Улотрикс.

18. Бактерияның споралары топырақта сақталады

A) 1 жыл

C) 20-30жыл

D) 35-40жыл

E) 10 жыл

19. Cпорамен көбейетіндер тобына жатады

A) Қантышқақ амебасы

B) Лямблия

C) Безгек паразиті

D) Кәдімгі амеба

E) Құртамыш

20. Түсі қошқыл қоңыр, құмнан ін қазып тіршілік ететін көпқылтанды құрт:

A) сүлік

C) шұбалшаң

D) құмқазар

E) ақ сұлама

21. Бүйректің сыртқы қабаты:

A) нағыз қабат

B) боз қабат

C) ақшыл қабат

D) қыртыс қабат

E) терілі қабат

22. Мектепке дайындық кезеңі:

A) 3-6 жас

B) 7-8 жас

C) 3-8 жас

D) 8-9 жас

E) 1-2 жас

23. Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі:

A) Экологиялық физиология.

B) Медицина.

C) Физиология.

D) Гигиена.

E) Акклиматизация (жерсіндіру).

24. Биосфера энергияны ... алады.

A) күн сәулесінен

B) микроорганизмдерден

C) өсімдіктерден

D) жануарлардан

E) тау жыныстарынан

25. Су астында риф жартастарын түзетін ішекқуысты:

A) Көпаяқты маржан.

B) Полип аурелия.

C) Медуза.

D) Гидра.

E) Актиния.

26. Ми сауытына кіретін сүйектер:

A) Самай, маңдай, көз ұясы, төбе, жақ сүйектері

B) Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс)

C) Төбе, самай, таңдай, маңдай, жақ сүйектері

D) Төбе, самай, танау, маңдай, жақ сүйектері

E) Төбе, самай, кеңсірік, шүйде,жақ сүйектері

27. Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің ...

A) қасаң қабықшасы.

B) ақ қабықшасы.

C) көз бұршағы.

D) тор қабықшасы ішіндегі құтыша.

E) нұрлы қабықшасы.

28. Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты

A) гаструла

B) постэмбрион

C) бластула

D) эмбрион

E) нейрула

29. Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын:

A) Жыртқыштық.

B) Тіршілік үшін күрес.

C) Арамтамақтық.

D) Паразиттік.

E) Селбесу.

30. Биогеоценоз:

A) тірі ағза

B) топырақ

C) тіршілік сатысы

D) түр жиынтығы

E) тірі ағза мен орта бірлестігі

A) Түптеу әдiсiн қолданады.

B) Телу әдiсiн қолданады.

C) Шырпу әдiсiн қолданады.

D) Қопсыту.

E) Қалемшелеу әдiсiн қолданады.

2. Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» деп аталатын өсімдік:

A) Бактериялар

B) Мүктер

C) Саңырауқұлақтар

D) Қыналар

E) Балдырлар

3. Эритроциттерді бұзады, сөйтіп оттегін нашар тасымалдайтын зат-

A) Ширатпа

B) Ревматизм

C) Бұрау

E) Алкоголь

4. Бауыр, ұйқыбезінің өзектері ашылатын мүше:

A) Өңеш.

C) Ауыз.

D) Тоқ ішек.

E) Ұлтабарұшы.

5. Организмнің қорғаныш тежелуі:

A) Тамақ

C) Сөйлеу

D) Зат алмасу

E) Тынысалу

6. Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы:

A) ауадағы оттегімен

B) ауадағы CO2-газымен

C) атмосферадағы азотпен

D) еріген оттегімен

E) еріген CO2-мен

7. Сиыр цепенінің дене мөлшері:

A) 1,5м - 5м.

B) 2м - 8м.

C) 1м - 10м.

D) 2,5м - 10м.

E) 0,8м - 7м.

8. Кәдімгі тоспа ұлуының тіршілік ортасы-

A) мұхиттар.

B) тоғандар мен өзендер.

C) теңіздер.

D) тұщы су түбі.

E) топырақ.

9. Клоакасы бар жануар:

A) қасқыр

B) түлкі

C) бақа

E) аю

A) мишық

C) ми бағаны

D) жұлын

E) жүйкелер, жүйке түйінділері

11. Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз:

A) Дентин.

B) Козеин.

C) Никотин.

D) Глицерин.

E) Миозин.

12. Бүйректен әр 5 минут сайын ересек адамда сүзілетін қанның мөлшері.

A) 1л.

C) 2л.

E) 8л.

A) Қағанақпен.

B) Шырынмен.

C) Кіндікбауымен.

D) Шеміршекпен.

E) Тамырлармен.

14. Гидросфераның ең терең жері:

A) Антрактида

B) Теңіз түбі

C) Мұхит түбі

D) Солтүстік мұзды мұхит

E) Мариан қазаншұңқыры

15. Жапырақ тақтасын сабақпен жалғастырады:

A) Жүйкелер.

B) Күлте.

C) Қабық.

D) Тостағанша.

E) Сағақ.

16. Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы.

A) Тұқым

C) Тозаң

E) Тозаңдану

17. Қызыл кітапқа енгізілген лалагүл тұқымдасына жататын өсімдік:

A) Інжугүл

B) Сарымсақ

C) Кірпі шөп

D) Сары лапыз

E) Қояншөп

18. Шоғырлы маржандар-

A) қызыл маржандар.

B) гидралар.

C) медузалар.

D) тамырауыздар.

E) актиниялар.

19. Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі -

A) Балық шабақтарымен қоректенеді.

B) Балық шабақтарының қорегі болады.

C) Өсімдіктерді ыдыратады.

D) Суды тазартады.

E) Балықтың денесіне жабысып тіршілік етеді.

20. Құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар жиынтығы:

A) Дене.

C) Ағза.

E) Жасуша.

21. Жасуша орталығының негізін құраушы:

A) Центроильдар.

B) Гранулалар.

C) Лейкопластар.

D) Өсінділер.

E) Ядро қосындылары.

22. Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі:

A) онтогенез

B) филогенез

C) постэмбриогенез

D) эмбриогенез

E) тікелей даму

23. Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы -

A) Көбею қарқындылығы.

B) Табиғи сұрыпталу.

C) Қолдан сұрыптау.

D) Тіршілік үшін күрес.

E) Түраралық күрес.

24. Агроценоздар -

A) Өте көп түрлерден құралған биогеоценоздар.

B) Жойылмайтын тұрақты биогеоценоздар.

C) Жасанды биогеоценоздар.

D) Табиғи биогеоценоздар.

E) Топыраққа түскен заттарды пайдаланатын биогеоценоздар.

25. Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық:

A) Барсакелмес

B) Үстірт

C) Наурызым

D) Ақсу-Жабағылы

E) Қорғалжын

26. Шыршаның биіктігі

A) 50-60 м

B) 15-20 м

C) 30-40 м

D) 10-15 м

E) 50-100 м

27. Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы:

A) органикалық заттардың ыдырауынан

B) биосинтезден

C) органикалық заттардың түзілуінен

D) қоректенуден

E) газ сіңіруден

28. Оксигемоглобин түзіледі:

A) Өкпе көпіршіктердегі отттегі салатамырға қосылып

B) Өкпе көпіршіктердегі отттегі көктамырға қосылып

C) Қылтамыр қабырғасындағы гемоглобин салатамырға қосылып

D) Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып

E) Қылтамыр қабырғасындағы гемоглобин көктамырға қосылып

29. Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар

A) Тор қабықша.

B) Шыны тәрізді дене.

C) Қасаң қабықша.

D) Қабақ.

E) Көз бұршағы.

30. Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы:

A) 4

C) 2

E) 1
28 нұсқа

A) вакуоль

B) жасушааралық заттар

C) жасуша ядросы

D) цитоплазма

E) жасуша сұйықтығы

2. Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар:

A) Амеба.

B) Жануарлар.

C) Кірпікшелі кебісше.

D) Өсімдіктер.

E) Бактериялар.

3. Көз қарашығының орталығы – жұлынның ... орналасқан

A) Арқа бөлігінде

B) Мойын бөлігінде

C) Бел бөлігінде

D) Құйымшақ бөлігінде

E) Сегізкөз бөлігінде

4. Эритроциттер түзіледі:

A) Көкбауырда

B) Бауырда

C) Фибринде

D) Сүйектің қызыл кемігінде

E) Гемоглобинде

5. Өт бөлетін без:

A) Жыныс безі.

B) Ішек безі.

C) Ұйқы безі.

D) Сілекей без.

E) Бауыр.

6. Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы:

A) Тамыр оймақшасы

B) Қосалқы тамыр

C) Негізгі тамыр

D) Жанама тамыр

E) Тамыр түкшесі

7. Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік:

A) Қасқыржем.

B) Сүмбілшаш.

C) Інжугүл.

D) Қызғалдақ (жауқазын).

E) Пияз.

8. Қыналарға ең қажетті жағдай:

A) Оттегіне бай таза ауа.

B) Ылғалды топырақ.

C) Қара топырақ.

D) Құнарсыз топырақ.

E) Көмір қышқылға бай ауа.

9. Шұбалшаңның қызғылт түсті болуы:

A) Гормондарының болуы.

B) Тері жабынының ерекшелігі.

C) Ферменттерінің көптігі.

D) Пигменттілік .

E) Денені жақсы жабдықтайтын қанының болуы.

10. Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі:

A) құрсақ аяқтары

B) ұзын мұрт

C) қысқыштары

D) қысқа мұртша

E) көздері

11. Желбезек:

A) қан айналым мүшесі

B) зәр шығару мүшесі

C) жүйке жүйесі

D) тыныс алу мүшесі

E) ас қорыту мүшесі

12. Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады:

A) Сүйел.

B) Мең.

C) Суық.

E) Күйік.

13. Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны:

A) Төрт.

B) Үш.

C) Екі.

D) Көп.

E) Бір.

14. Эмоция:

A) Ұйықтау

B) Ән айту

C) Қуану

E) Кітап оқу

15. Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады

A) Ақжелкен

B) Тобылғы

C) Топинамбур

D) Үйеңкі

E) Бидай

A) Тамыры.

B) Ризоидтары.

C) Сабағы.

D) Жапырағы.

E) Қауашағы.

17. Маса арқылы жұғатын ауру

A) Қантышқақ

B) Безгек

C) Лямблиоз

D) Лейшманиоз

E) Ұйқы ауруы

18. Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді

A) – 36 мүшеге

B) – 12 мүшеге

C) – 4 мүшеге

D) – 80 мүшеге

E) – 360 мүшеге

19. Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі:

A) фарингит

B) гайморит

C) силикоз

D) туберкулез

E) бронхит

20. Тәулігіне адамға қажетті көмірсу

A) 1000г

C) 100г-200г

D) 600г-700г

E) 400г-500г

21. Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы

A) кретинизм

B) дальтонизм

C) ревматизм

D) мешел

E) цирроз

22. Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар.

A) Өсу.

C) Энергия.

D) Бөліну.

E) Қозу.

23. Адамдағы бір,екі,үш жұмыртқа жасуша бірден ұрықтану белгілерін анықтайтын генетикалық әдіс:

A) генеалогиялық

B) егіздік

C) гибридологиялық

D) биохимиялық

E) цитогенетикалық

24. Жер ғаламшарының құрылысына жатпайды:

A) литосфера

B) тропосфера

C) индосфера

D) биосфера

E) гидросфера

25. Ішекқуыстылардың ертедегі шоғырлы бір жасушалардан шыққандығын көрсететін дәлелдемелер-

A) бір ғана ұрықтанған жасушадан дамуы.

B) бүршіктеніп көбеюі.

C) аналық жыныс жасушаларының түзілуі.

D) аталық жыныс жасушаларының түзілуі.

E) регенерация.

26. Былқылдақденелілердің сыртқы қаңқасы:

A) Бақалшақ.

B) Жабын.

C) Көпқылтанды жабын.

D) Сирекқылтанды жабын.

E) Шапанша.

27. Жас адамның сүйегінің өсуін реттейтін:

A) ұйқы безі

B) қалқанша безі

C) гипофиз

D) жыныс безі

E) бүйрек үсті безі

28. Постэмбриондық даму кезеңдері:

A) бластула сатысындағы ұрық

B) туғанға дейінгі 1 айлық ұрық

C) туғанға дейінгі 8 айлық ұрық

D) туғанға дейінгі 6 айлық ұрық

E) туған сәттен басталады

29. Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы

A) түр өзгермейді

B) түрлер үнемі жаңарып отырады

C) табиғи сұрыпталу жүреді

D) түр өзгеруге бейім

E) ағзалар күрделеніп дамуы болмайды

30. Қыста орамжапырақ (қырыққабат) көбелегі -

A) Қырылады.

B) Жұмыртқа қалпында қыстап шығады.

C) Ересек күйінде қыстап шығады.

D) Қуыршақ күйінде қыстап шығады.

E) Дернәсіл қалпында қыстап шығады.

A) Гүл, жеміске қызыл, сары түс беру.

B) Қор затын жинау.

C) Көбеюге қатысу.

D) Улы заттарды ыдырату.

E) Өсімдікке жасыл түс беру.

2. Орталық жүйке жүйесінде шоғырланып ақ зат түзеді

A) Түйін

C) Дене

E) Қысқа өсінді

3. Үлкен қан айналым шеңбері дегеніміз-

A) Оң жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, сол жақ қарыншаға келу жолы.

B) Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы.

C) Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, сол жақ құлақшаға келу жолы.

D) Оң жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы.

E) ) Сол жақ құлакшадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, сол жақ қарыншаға келу жолы.

4. Ас қорыту мүшесіндегі тамақ немесе микробтар әсерінен қабынатын тоқ ішектіњ бөлігі -

A) Бүйен.

B) Тік ішек.

C) Он екі елі ішек.

D) Аш ішек.

E) Соқырішек.

5. Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол:

A) Суық.

C) Үсік.

E) Сүйел.

6. Топыраққа күзде себілетін тыңайтқыш

A) Суперфосфат

B) Азотты

C) Калийлы

D) Селитра

E) Мочевина

7. Бір тұқымжарнағы бар өсімдік

A) Асбұршақ

B) Бидай

C) Соя

E) Үрмебұршақ

8. Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады:

A) Аспарагус.

B) Інжугүль.

C) Қызғалдақ.

D) Зығыр.

E) Сарымсақ.

9. Дене пішіні ұршыққа ұқсас бір немесе одан да көп талшықтары бар біржасушалы қарапайым жәндіктерді атайды:

A) Плазмалылар

B) Бунақденелілер

C) Талшықтылар

D) Ішекқуыстылар

E) Кірпікшелілер

10. Шала пісірілген және шала қуырылған финкасы бар еттен жұғатын ауру

A) Дикроцелиоз

B) Описторхоз

C) Финноз

D) Фациолез

E) Шистозаматоз

11. Қыршаянның шаншары-

A) Аяққармалауышының (тұтқыаяғының) ұшында.

B) Қысқыш аяқтарының арасында.

C) Құрсағының алдыңғы бөлігінде.

D) Тырнақты күйіс аяғының маңында.

E) Құрсағының соңғы буынында.

12. Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы:

A) келес

C) кесіртке

D) жылан

E) тасбақа

13. Жұмыртқа жасушасымен қосылатын сперматозоид саны-

A) Біреу.

B) Үшеу.

C) Төртеу.

D) Екеу.

E) Көп.

A) құсу

C) ауызды, асқазанды жуу

D) дене қызуын өлшеу

E) ұйықтау

15. Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік:

A) Лалагүл

B) Сәбіз

C) Шие

E) Картоп

16. Көкек мүгі өсімдігінің споралар дамитын бөлігі:

A) төмпешік қалтасы

B) сабағы

C) қақпағы

D) қалпақшасы

E) қауашағы

17. Қына денесін құрайтын жасушалар тобы:

A) зеңсаңырауқұлақ жасушалары.

B) саңырауқұлақ және балдыр жасушалары.

C) денесінің сыртқы қабат жасушалары.

D) тек балдыр жасушалары.

E) денесінің үзінділері.

18. Шоғырлы маржандар-

A) актиниялар.

B) тамырауыздар.

C) медузалар.

D) гидралар.

E) қызыл маржандар.

19. Әр адамның жеке қасиеттерін зерттейтін ғылым.

A) Физиология

B) Тәнтану

C) Гигиена

D) Психология

E) Биосфера

20. Көпіршіктер орналасқан тыныс мүшелері:

A) өкпе

C) көмей

E) кеңсірік

21. Бауыр және бұлшық ет мүшелерде глюкозадан түрленеді

A) фруктоза

B) гликоген

C) рибоза

D) крахмал

E) дезоксирибоза

22. Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды синтездейтіндер:

A) Гетеротрофтар.

B) Эукариоттар.

C) Прокариоттар.

D) Автотрофтар.

E) Аэробтар.

23. “Тіркесті тұқым қуалау” заңын ашқан ғалым:

A) Н.Б.Дубинин

B) Т.Морган

C) Г.Мендель

D) С.С.Четвериков

E) Н.И.Вавилов

24. Биосфера тіршілігін тұңғыш рет 1802 жылы енгізген

A) Ж.Б.Ламарк

B) К.Линней

C) Ч.Дарвин

D) Э.Дарвин

E) Р.Гук

A) Қошқармүйіз ұлу.

B) Сегізаяқ.

C) Каракатица.

D) Тоспа ұлу.

E) Айқұлақ.

26. Ми сауытына кіретін сүйектер:

A) Самай, маңдай, көз ұясы, төбе, жақ сүйектері

B) Төбе, самай, танау, маңдай, жақ сүйектері

C) Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс)

D) Төбе, самай, кеңсірік, шүйде,жақ сүйектері

E) Төбе, самай, таңдай, маңдай, жақ сүйектері

27. Бас терісі гигиенасына жатпайды:

A) Ұзын шашты ұшынан тарау.

B) Қысқа шашты түбінен тарау.

C) Басқа жеңіл, ыңғайлы киім кию.

D) Шашын химиялық әдіспен бояу.

E) Бас терісін уқалау.

28. Ұрық жапырақшылары пайда болатын саты

A) зигота

B) нейрула

C) бластомер

D) гаструла

E) бластула

29. Жануарлардың дене пішіні мен түсі қоршаған ортаның заттарымен сәйкес келетін бейімделушілік:

A) Бүркеніш.

B) Сақтандырғыш.

C) Жасырынғыш.

D) Қорғаныш (мимикрия).

E) Айбарланғыш.

30. Астық дақылдарының биогеоценозы:

A) агроценоз

B) биоценоз

C) геоценоз

D) орман шаруашылығы

E) қорық

A) Негізгі

B) Кіндік

C) Шашақ

D) Жанама

E) Қосалқы

2. Қарапайымдар типіне жататын жәндіктер:

A) Кірпікшелі құрттар

B) Кірпікшелі кебісше

C) Көбелектер

D) Шаршылы өрмекші

E) Кенелер

3. Шоғырланып сұр зат түзеді

A) Дене

C) Аксон

E) Түйін

A) Жауын құрты.

B) Үшкірқұрт.

C) Ішексорғы.

D) Қылқұрт.

E) Сиыр цепені.

5. Аяз әсерінен теріде болады:

A) Күйік.

B) Мең.

C) Сүйел.

E) Үсік.

6. Жеміс қабы мен тұқымы бір-бірімен бітісіп кеткен бір тұқымды құрғақ жеміс.

A) Көкнәр

B) Үрмебұршақ

C) Шомыр

E) Бидай

7. Хламидомонаданың қозғалуы:

A) Ядро арқылы.

B) Қабықша арқылы.

C) “Көзшесі” арқылы.

D) Талшықтары арқылы.

E) Хроматофор арқылы.

8. Гидрадағы бүршіктенуі:

A) дамуы

C) жыныстық көбеюі

D) регенерациясы

E) жыныссыз көбеюі

9. Сүлікті медицинада қолдану себебі:

A) Салатамыр бітелгенде.

B) Қылтамыр бітелгенде.

C) Қолқа бітелгенде.

D) Көктамыр бітелгенде, миға қан құйылғанда.

E) Қанды қоюлату үшін.

10. Шаянтәрізділердің тыныс алу мүшесі:

A) Демтүтігі.

B) Өкпе.

C) Желбезектер.

D) Өкпе қапшығы.

E) Ауатамыры.

11. Алғашқыда сәбидің денесі қапталады:

A) Тамырлармен.

B) Шеміршекпен.

C) Шырынмен.

D) Кіндікбауымен.

E) Қағанақпен.

12. Эмоциалық еске жатпайды

A) Ренжу

C) Кісімсу

D) Өтірік айту

E) Наздану

13. Ең алғаш жасушаны ашқан:

A) Р.Гук.

B) М.Шлейден.

C) Ч.Дарвин.

D) Р.Вирхов.

E) Т.Шванн.

14. Топырақта азот қосылыстарын жинаушы бактериялар аталады:

A) Сапрофитті.

B) Динитрлеуші.

C) Нитрлеуші.

D) Хемосинтездеуші.

E) Паразитті.

15. Бірүйлі өсімдік:

A) терек

C) қарасора

D) тал

E) үйеңкі

A) Ақуыздың

B) Судың

C) Крахмалдың

D) Тұздың

E) Майдың

17. Күрделігүлділер тұқымдасына жататындар:

A) картоп

B) түймедағы

C) томат(қызанақ)

D) соя

E) алма

A) Қалпақшалы саңырауқұлақ.

B) Бактерия.

C) Зең саңырауқұлағы.

D) Қына.

E) Балдыр.

19. Латимерия келесі балықтар өкіліне жатады:

A) Албырттәрізділерге.

B) Саусаққанатты балықтарға.

C) Бекіретәрізділерге.

D) Тұқытәрізділерге.

E) Шеміршекті балыққа.

20. Нәсілдік, тұқымқуалаушының белгілерді сақтап, ұрпақша беруші

A) митохондрий

B) ядро

C) цитоплазма

E) ядро шырыны

21. Үлкен қанайналым шеңбері басталатын жүрек бөлігі:

A) Оң жақ қарынша.

B) Оң жақ құлақша.

C) Қолқа.

D) Сол жақ құлақша.

E) Сол жақ қарынша.

22. Тыныш отырғанда адамның жұтатын ауа мөлшері:

A) 500 см3

B) 1500 см3

C) 3500 см3

D) 3000 см3

E) 2000 см3

23. Ақуызға (нәруызға) жатпайтын зат:

A) токсин

B) фермент

C) глюкоза

D) өт

E) гормон

A) генотип

B) фенотип

C) аллель

D) генофонд

E) филогенез

25. Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар):

A) Каракатица.

B) Жалаңаш шырыш.

C) Айқұлақ.

D) Үлкен тоспа ұлуы.

E) Кіші тоспа ұлуы.

26. Қимыл нейрондары арқылы импульстер ... өтеді.

A) сіңірлерден миға

B) бұлшық еттен жұлынға

C) бұлшық еттен миға

D) жұлыннан бұлшық еттерге

E) бұлшық ет рецепторларынан миға

27. Көз алмасының қасаң қабықшасы

A) жарық сәулесін еркін өткізеді.

B) қанмен қамтамасыз етеді.

C) көз ішіне сәуленің түсуін реттейді.

D) бояғыш заттың (пигмент) мөлшері мен таралуын анықтайды.

E) зақымданудан қорғайды.

28. Түрленбей дамитын омыртқасыз жануарларға жататындар-

A) Өрмекшілер.

B) Жәндіктер.

C) Шаянтектестер.

D) Ішекқуыстылар.

E) Құрттар.

29. Табиғат біртұтас, ондағы даму қарапайымнан күрделіге қарай жүреді деген пікір айтқан

A) Шванн

C) А.Н. Радищев

D) К.Ф. Рулье

E) А.И. Герцен

30. Автотрофты ағзалар тізбегі:

A) қасқыр, қоян, қайың

B) түлкі, бидай, терек

C) мақта, күріш, алма ағашы

D) күнбағыс, қоян, сиыр

E) гүлшетен, бидай, көбелек

A) Тығыз болу қажет.

B) Өте құрғақ болған тиімді.

C) Ауа еркін өтетін болу қажет.

D) Өте дымқыл болуы қажет.

E) Батпақты болу қажет.

2. Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» деп аталатын өсімдік:

A) Мүктер

B) Қыналар

C) Саңырауқұлақтар

D) Бактериялар

E) Балдырлар

3. Ішекқуыстылар типінің өкілі:

A) Сиыр цепені

B) Тұщы су гидрасы

C) Үшкірқұрт

D) Ақ сұлама

E) Трематодтар

4. Қарындағы температура:

A) 30-35 С.

B) 10-15 С.

C) 45-50 С.

D) 20-25 С.

E) 38-39 С.

A) Көз

C) Құлақ

D) Тері

E) Тіл

A) Негізгі

B) Тірек

C) Бөліп шығарушы

D) Жабын

E) Өткізгіш

7. Гүлдегі аналықтың төменгі кеңейген жері:

A) Жіпше

C) Жатын (түйін)

D) Тозаңқап

E) Мойны

A) Қалемшесімен.

B) Тұқыммен.

C) Спорамен.

D) Жапырағымен.

E) Жуашығымен.

9. Адамның және жас баланың тік ішегінде паразиттік тіршілік ететін жұмыр құрттардың бірі-

A) Үшкірқұрт

B) Таспа құрт

C) Суыртқы

D) Бауырсорғышы

E) Мысық сорғышы

10. Өзен шаянының жүрегі:

A) Екі бөлікті.

B) Төрт бөлікті.

C) Бір бөлікті.

D) Бес бұрышты қалта.

E) Сақина тәрізді жүрекше.

11. Жүректің бұлшықетті қабаты:

A) Миокард.

B) Құлақша.

C) Эпикард.

D) Эндокард.

E) Қарынша.

12. Адамның органикалық дүниенің даму заңдарына байланысты емесін белгілеңіз:

A) Өлмейді.

B) Өледі.

C) Өседі.

D) Көбейеді.

E) Дамиды.

13. Автотрофты қоректенетін ағзалар:

A) Вирустар.

B) Адам.

C) Саңырауқұлақтар.

D) Жануарлар.

E) Өсімдіктер.

14. Жердің геологиялық қабығы биосфера:

A) Газ тектес заттардан тұрады.

B) Топырақтан тұрады.

C) Қатты заттардан тұрады.

D) Тірі организмдерден тұрады.

E) Сұйық заттардан тұрады.

15. Кіндік тамыр жүйесі бар өсімдік:

A) Күріш.

B) Пияз.

C) Бидай.

D) Бақ-бақ.

E) Жүгері.

16. Дәнді дақылды өсімдіктер біріктірілген тұқымдас:

A) Астық.

B) Бұршақтар.

C) Раушангүлділер.

D) Алқалар.

E) Орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер).

17. Балықтардың судың бағытын, ағын күшін қабылдайтын мүшесі:

A) естуі

C) торсылдағы

D) бүйір сызығы

E) көруі

A) Сүйек.

B) Эпителий.

C) Дәнекер.

D) Жүйке.

E) Бұлшықет.

19. Көру аймағы мидың бөлімінде орналасқан:

A) орталық ми қыртысында

B) шүйдеде

C) үлкен ми сыңарларының маңдай бөлімінде

D) ми қыртысында

E) самай бөлімінде

20. Бассүйектің бет сүйектеріне жатпайтыны:

A) мұрын сүйегі

B) маңдай сүйегі

C) астыңғы жақ сүйек

D) жақ сүйектері

E) жоғарғы жақ сүйек

21. Тұқым қуалайтын өкпе ауруы:

A) силикоз

B) тұмаусүзек

C) маңқа

E) туберкулез

22. 1 гр ақуыз ыдырағанда бөлінетін жылу мөлшері:

A) 17,6 кДж

B) 17,2 кДж

C) 16,8 кДж

D) 17,0 кДж

E) 16,0 кДж

23. Бүйректі тексеріп емдейтін дәрігер

A) дерматолог

B) уролог

C) терапевт

D) невропатолог

E) хирург

24. Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі:

A) Медицина.

B) Экологиялық физиология.

C) Акклиматизация (жерсіндіру).

D) Физиология.

E) Гигиена.

25. Аш ішекте және өт жолында тіршілік ететін паразит қарапайым жәндік:

A) қантышқақ амебасы

B) безгек паразиті

C) құртамыш

D) лямблия

E) трипоносома

26. Бақалшақсыз, басаяқты жыртқыш былқылдақденелілер:

A) Айқұлақ

B) Жүзім ұлуы

C) Шалшық ұлуы

D) Үлкен тоспаұлу

E) Кальмар

27. Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты

A) постэмбрион

B) нейрула

C) гаструла

D) эмбрион

E) бластула

28. Қызыл гүлді ас бұршағын (генотипі АА) гүлі ақ түсті дарамен будандастырғанда (генотипі аа) бірінші ұрпағында (F1) алынатын гибридтері:

A) 100% қызыл гүлділер.

B) 50% қызыл гүлді және 50% ақ гүлділер.

C) 25% қызыл гүлді және 75% ақ гүлділер.

D) 100% ақ гүлділер.

E) 25% ақ гүлділер және 75% қызыл гүлділер.

29. Физиологиялық критерийдің негізгі ерекшелігі:

A) Түрдің таралған белгілі бір аймағы.

B) Сыртқы орта факторларының жиынтығы.

C) Ағзаның сыртқы белгілерінің жиынтығы.

D) Нақты түрге тән хромосомалар жиынтығы.

E) Ағзалардың тіршілік әрекеттері мен қасиеттері.

30. Экожүйе

A) түрлердің дамуы

B) аймақ

C) түрлердің тұрақты деңгейі

D) түрлердің өзгеруі

E) түрлер жиынтығы

A) Трипаносома

B) Кірпікшелі кебісше

C) Лейшмания

D) Амеба

E) Жасыл эвглена

2. Адамның денесіндегі қозғалмайтын сүйектер:

A) Бас және жамбас

B) Иық және омыртка

C) Қол және аяқ

D) Жілік және шынтақ

E) Қабырға және шыбық

3. Ақуызды ыдырататын фермент:

A) Инсулин.

B) Амилаза.

C) Өт.

E) Липаза.

4. Организмнің қорғаныш тежелуі:

A) Сөйлеу

B) Тынысалу

C) Ұйқы

E) Тамақ

5. Генотипте бірдей доминанты немесе рецессивті гендермен көрсетілген болса, ондай ағза аталады:

A) Гомогаметалы

B) Гомозиготалы

C) Гетероаллельді

D) Гетерогаметалы

E) Гетерозиготалы

6. Қылқан жапырақты өсімдік

A) Қайың

C) Тобылғы

D) Терек

E) Арша

A) Тамыршада

B) Тұқымжарнақта

C) Эндоспермде

D) Сабақшада

E) Бүршікшеде

8. Гүлді өсімдіктердің кластары:

A) Үш.

C) Екі.

E) Бес.

9. Қарағайлы ормандарда өсетін қына

A) Жапырақ қына

B) Талшық қына

C) Жіп тәрізі қына

D) Қабыршақ қына

E) Бұта қына

10. Шұбалшаңдардың класы-

A) азқылтанды құрттар.

B) кірпікшелі құрттар.

C) көпқылтанды құрттар.

D) сорғыш құрттар.

E) таспа құрттар.

11. Кесірткенің терісі:

A) жалаңаш(жылтыр)

B) қабыршақты, құрғақ

C) тікенекті өскіншелі

D) тері безінен сұйық шырыш бөлініп тұрады

E) дымқыл

12. Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны:

A) 8 жұп

C) 12 жұп

D) 10 жұп

E) 6 жұп

A) сома

C) зигота

D) нейрон

E) гамета

14. Ақуыз (нәруыз) құрамына кіретін:

A) Эфир майы

B) Май

C) Аминқышқылы

E) Аммиак

15. Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік :

A) Тұңғиық.

B) Шоңайна.

C) Бөрібұршақ.

D) Терек.

E) Долана.

16. Бунақталған тамырсабағы бар споралы өсімдік:

A) Көкек зығыры

B) Қырықбуын

C) Сальвиния

D) Ақ мүк

E) Плаун

A) Сезу.

C) Рефлекс.

D) Қозу.

E) Өткізу.

18. Шаянтәрізділердің есту және тепе-теңдік мүшесі:

A) Екі ұзын мұртша.

B) Екі қысқа мұртша.

C) Желбезек.

D) Хитинді жабын.

E) Күрделі көзшелері.

19. Ішкі және сыртқы секреция бездерінің қызметін қатар атқарады

A) Эпифиз

B) Гипофиз

C) Сілекей безі

D) Ұйқы безі

E) Май безі

20. Жүрек қабырғасы ... тұрады:

A) эпителий ұлпасынан

B) шеміршекті ұлпадан

C) бірыңғай салалы бұлшықеттен

D) жүйкеден

E) көлденең жолақты бұлшықет ұлпасынан

21. Тыныс алу мүшелеріне жатпайды

A) көмей

C) кеңсірек

D) бүйрек

E) өкпе

A) Тер.

C) Нәжіс.

D) Жас.

E) Несеп.

A) - бауыр

B) - қуық

C) - бүйрек

D) - өкпе

E) - көкбауыр

24. Жер ғаламшасының пайда болу кезеңі

A) - 4,55 млрд жыл бұрын

B) - 3,5 млрд жыл бұрын

C) - 3,8 млрд жыл бұрын

D) - 2,5 млрд жыл бұрын

E) - 2 млрд жыл бұрын

25. Ұрықтанған тұқымбастамадан дамиды.

A) Тұқым

C) Аталық

D) Жеміс

E) Аналық

26. Бақалшақсыз былқылдақденелі жәндік.

A) Айқұлақ.

B) Каракатица.

C) Шалшықұлу.

D) Үлкен тоспа ұлуы.

E) Жүзім ұлуы.

27. Торлы қабықшада орналасқан таяқшадағы қызыл түсті зат родопсинді түзетін витамин

A) A

C) B12

E) B6

A) Коньюгация

B) Кроссинговер

C) Митоз

E) Транскрипция

29. Адамдағы атавизм белгілері-

A) Үшінші қабақ.

B) Соқыр ішек өскіні.

C) Адам қаңқасындағы құйымшақ.

D) Қалың түктілігі.

E) Құлақ қалқаны.

30. Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып тіршілік етуі:

A) Жыртқыштық.

B) Паразиттік.

C) Арамтамақтық.

D) Бәсекелестік.

E) Селбесу.

A) Жеміс.

B) Органоид.

C) Ағзаның ең кіші бөлшегі.

D) Жапырақ.

E) Ұлпа.

2. Аяқтары буын арқылы жақсы қимылдайтын бірнеше бунақтардан тұратын жәндіктер типі:

A) Қарапайымдар

B) Буынаяқтылар

C) Былқылдақденелілер

D) Ішекқуыстылар

E) Жалпақ құраттар

3. Ішқұрт ауруының алдын алу:

A) Антибиотиктер пайдалану.

B) Егу (прививка) жасау.

C) Өз бетімен емделу.

D) Алкоголь пайдаланбау.

E) Тазалық сақтау.

4. Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді:

A) Хлор .

B) Күкірт.

C) Иод.

E) Фосфор.

5. Ауырсынуды сезетін сезім ... рецепторы

A) Қызу

C) Сипап сезу

D) Дірілдеу

E) Ноцицептор

6. Споралар арқылы көбейетін өсімдік:

A) Інжугүл

B) Шаңжапырақ

C) Бегония

D) Алқа

E) Бидай

A) Дәнек.

B) Жидек.

C) Тұқымша.

D) Бұршақ қын.

E) Қауашақ.

8. Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі:

A) бақалшақты

B) қантышқақ

C) сәулелі

D) кәдімгі

E) бақалшақсыз

9. Сиыр цепенінің көзі:

A) Жақсы дамыған.

B) Нашар дамыған.

C) Күрделі көз.

D) Дамымаған.

E) Жай көз.

10. Жорғалаушыларға жататын:

A) бақбақылдар

B) бақалар

C) тритондар

D) саламандрлар

E) кесірткелер

11. Тірек-қимыл жүйесінің қызметін атқаратын мүше:

A) Сүйек, бұлшықет

B) Өкпе

C) Жүйке

E) Жүрек

A) Қолқа.

B) Лимфа.

C) Көктамыр.

D) Салатамыр.

E) Қылтамыр.

13. Шылым түтінінің ішінде болады:

A) Улы газ, шаң, қүйе.

B) Улы газ, шаң, тозаң.

C) Улы газ, шаң, өттегі.

D) Улы газ, шаң, шемен.

E) Улы газ, оттегі, шемен.

14. Есте сақтау байланысты:

A) Сопақша миға

B) Мишыққа

C) Ортаңғы миға

D) Аралық миға

E) Үлкен ми сыңары қыртысы қызметіне

15. Тұқым кіндігі дегеніміз-

A) Тұқымжарнағы.

B) Ұрық.

C) Қауызы.

D) Тұқымның жеміске бекінген жері.

E) Бүршікше.

16. Бактериялар дегеніміз:

A) Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар.

B) Жасыл өсімдік.

C) Ядросы бар көпжасушалы ағзалар.

D) Жасушаға дейінгі ағзалар.

E) Ядросы бар жасуша.

17. Адам жасушаның энергия көзі

A) цитоплазма

B) митохондрий

C) ядро

E) ядрошық

18. Бүйректің сыртқы қабаты:

A) боз қабат

B) ақшыл қабат

C) терілі қабат

D) нағыз қабат

E) қыртыс қабат

19. Нәресте үйге келгендегі алғашқы тойы

A) ат қою

B) қырқынан шығару

C) шілдехана

D) бесік тойы

E) тұсау кесу

20. Жасушада ең көбі …

A) Фосфор

B) Сутек

C) Оттек

E) Азот

A) филогенез

B) тікелей даму

C) постэмбриогенез

D) эмбриогенез

E) онтогенез

22. Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасын Ч.Дарвин ... деп атады.

A) қолдан сұрыптау

B) табиғи сұрыптау

C) бейімделушілік

D) тіршілік үшін күрес

E) тұқымқуалау өзгергіштік

23. Агрономиялық әдіске жатпайды

A) канал салу

B) себу тереңдігін білу

C) органикалық тыңайтқыш себу

D) мол түсімді іріктеме таңдау

E) себу мерзімін білу

24. Тірі ағзалар жиынтығы жер бетінде құрайды

A) ғаламшар биомассасын

B) су биомассасын

C) құрлық биомассасын

D) ауа биомассасын

E) орман биомассасын

25. Минералды заттар мен суды сору және тірек қызметін атқаратын тамырдың -

A) Өткізу аймағы.

B) Оймақшасы.

C) Бөліну аймағы.

D) Өсу аймағы.

E) Сору аймағы.

26. Тұмау тигенде түтінін иіскеуге болады

A) Майқарағай

B) Қарағай

C) Балқарағай

D) Арша

E) Самырсын

A) Қорек көп болғанда.

B) Күзде.

C) Температура жоғарлағанда.

D) Жазда.

E) Көктемде.

28. Тоспа ұлуы бақалшағының бұрала иірленуі-

A) 2-3 бұрама.

B) 4-5 бұрама.

C) 6-7 бұрама.

D) 5-6 бұрама.

E) 3-4 бұрама.

29. Дәрумендердің (витаминдердің) нашар сіңуінен болатын өзгеріс-

A) Сал болады.

B) Бұлшық еттердің жиырылғыштық қасиеті бұзылады.

C) Ақыл-есінің және денесінің қалыпты дамуын тежейді.

D) Қозғаушы нейрондардың қызметі бұзылады.

E) Жүйке ауруларына душар етеді.

30. Дигибридті будандастырудағы F ұрпақта фенотипі төрт түрлі генотипті көрініс береді:

A) 9:3:3:1

B) 3:2:1

C) 1:1

E) 1:2:1
34 нұсқа

A) Қор затын жинауға қатысу.

B) Гүл, жеміске қызыл, сары түс беру.

C) Өсімдікке жасыл түс беру.

D) Фотосинтезге қатысу.

E) Көбеюге қатысу.

2. Ењ мањызды органикалық тыњайтқыш:

A) Күл

C) Көњ

E) Құс сањғырығы

3. Тұқымныњ қоректiк заттар жинайтын жасушалары-

A) Түйiн.

B) Эндосперм.

C) Тұқымбастама.

D) ¤зек.

E) Бүршiк.

4. Балықтардыњ көбейіп, даму циклы –

A) Жұмыртқа –дернәсіл – имаго.

B) Жұмыртқа – дернәсіл – қуыршақ – ересек бунақ денелілер.

C) Жұмыртқа – итшабақ – ересек балық.

D) Жұмыртқа – жұлдызқұрт – қуыршақ – имаго.

E) Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық.

5. Асқорыту жүйесініњ қызметі-

A) Ағзаны сыртқы ортамен байланыстыру.

B) Мүшелер жұмысын гуморальды реттеу.

C) Кенеулі қоректік заттарды күрделі түрінен жай, қанныњ құрамына өте алатын күйіне айналдыру.

D) Денедегі керексіз зиянды заттарды шығару.

E) Қоректік заттар мен оттегіні жасушаларға тасымалдау.

6. Ішекқуыстылардың затқа бекінетін дене бөлігі-

A) аралық жасушалары.

B) аузы.

C) табаны.

D) қармалауыштары.

E) сыртқы қабаты.

7. Жауынқұрттың денесіндегі қылтанының атқаратын қызыметі:

A) Зәр шығару.

B) Қозғалу.

C) Денені орнықты ұстау.

D) Иіс сезу.

E) Жиырылу.

8. Хитинді жабынның атқаратын қызметі:

A) Тыныс алу.

B) Сыртқы ортамен байланыс.

C) Қорғаныш.

D) Қанайналым.

E) Сезім мүшесі.

9. Жасушаның бейорганикалық заты:

A) Май

C) Нуклейн қышқылы

D) Ақуыз

E) Көмірсу

10. Шеткі жүйке жүйесінің бөлімі:

A) ми бағаны

B) үлкен ми сыңары

C) мишық

E) жұлын

A) Көлденең жолақты жүрек ұлпасынан.

B) Көлденең жолақты қаңқа ұлпасынан.

C) Үшбасты бұлшық еттен.

D) Екібасты бұлшық еттен.

E) Бірыңғай салалы бұлшық ет ұлпасынан.

12. Адамның жүрегінің бөлігі:

A) 4

C) 1

E) 2

A) 100 гр.

B) 200 гр.

C) 400 гр.

D) 500 гр.

E) 300 гр.

14. Өсімдіктің азот жинақтаушы-түйнек бактериялары орналасқан орны:

A) Тұқымда.

B) Жемісте.

C) Сабақта.

D) Жапырақта.

E) Тамырда.

15. Тұқымбастаманың орналасқан орны-

A) Аналықтың аузында

B) Аналықтың мойнында

C) Тозаң түтігінде.

D) Жатын қуысында

E) Жұмыртқа клеткасында.

16. Жазда жас балауса күйінде пайдаланатын орамжапырақ

A) Кольраби

B) Ерте пісетін

C) Ортан мерзімде пісетін

D) Кеш пісетін

E) Қызыл қауденді орамжапырақ

17. Мұрын қуысының сілемейлі қабықшасының қабынуын атаңыз:

A) Тұмау

C) Пәле

E) Микроб

18. Адам ұрығына ұқсас болып келетін жануардың ұрығы

A) гидра

C) инелік

D) маса

E) кесіртке

19. Ортаңғы құлақтың бөлімдері

A) дыбыс сүйекшелер.

B) доға қуысы.

C) иірім түтік.

D) сүйек лабиринті.

E) жарғақша лабиринті.

20. Адам өмірінің ұйқымен өтуі:

A) Бестен бірі

B) Жартысы

C) Төртен бірі

D) Үштен бірі

E) Алтан бірі

21. РНҚ молекуласының тізбегі:

A) 5

C) 3

E) 4

A) анафаза-метафаза-профаза-телофаза

B) профаза-анафаза-метафаза-телофаза

C) профаза- телофаза-анафаза-метафаза

D) анафаза-профаза-метафаза-телофаза

E) профаза-метафаза-анафаза-телофаза

23. Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз:

A) Инверсия

B) Транслокация

C) Дупликация

D) Полиплоидия

E) Делеция

24. Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі:

A) Бәсекелестік.

B) Жыртқыштық.

C) Арамтамақтық.

D) Селбесу.

E) Паразиттік.

25. Қағаз алуға қолданылады

A) Самырсын

B) Терек

C) Шырша

E) Балқарағай

26. Қалпақшалы саңырауқұлақтың жер бетіндегі жемісті денесін үзіп алған соң топырақта қалатыны

A) Жіпшумағы.

B) Жер үсті денесінің бір бөлшегі.

C) Ешнәрсе қалмайды.

D) Тамыршасы.

E) Спорасы.

27. Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады

A) Кәдімгі амеба

B) Қантышқақ амеба

C) Лямблия

D) Құртамыш

E) Лейшмания

28. Аузы аяғының түбіне жақын орналасқан ұлу-

A) кальмар.

B) айқұлақ.

C) сегізаяқ.

D) тоспа ұлу.

E) жалаңаш шырыш.

29. Қанда адреналиннің көбеюі жылудың түзілуін:

A) Тоқтатады.

B) Қалпына келтіреді.

C) Баяулатады.

D) Күшейтеді.

E) Жылу берілуін теңестіреді.

30. Ағзалардың белгілі бір ортаға өзінің тіршілігін сақтап бейімделуі ол ...

A) қолдан сұрыптау.

B) тіршілік үшін күрес.

C) микроэволюция.

D) табиғи сұрыпталу.

E) макроэволюция.

35 нұсқа
1. Жасушалар бір-бірімен … арқылы байланысады.

A) вакуоль

B) жасуша ядросы

C) цитоплазма

D) жасуша сұйықтығы

E) жасушааралық заттар

2. Күн жылынғанда егілетін тұқым:

A) Сәбіз.

B) Арпа.

C) Бидай.

D) Қауын.

E) Сұлы.

3. Балықтардыњ көбейіп, даму циклы –

A) Жұмыртқа – итшабақ – ересек балық.

B) Жұмыртқа –дернәсіл – имаго.

C) Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық.

D) Жұмыртқа – жұлдызқұрт – қуыршақ – имаго.

E) Жұмыртқа – дернәсіл – қуыршақ – ересек бунақ денелілер.

4. Көз қарашығының орталығы – жұлынның ... орналасқан

A) Құйымшақ бөлігінде

B) Мойын бөлігінде

C) Бел бөлігінде

D) Арқа бөлігінде

E) Сегізкөз бөлігінде

5. Сілекей безінің қызметін зерттеген:

A) И.Мечников.

B) И.М.Сеченов.

C) И.П.Павлов.

D) С.П.Боткин.

E) К.А.Тимирязев.

6. Топырақты құрғақ тыңайтқанда қосылатын-

A) Күл.

C) Азот ерітіндісі.

D) Ылғалды шымтезек.

E) Калий ерітіндісі.

7. Жуашығымен(пиязшығымен) көбейетін өсімдік

A) Қызғалдақ

B) Көктерек

C) Мойыл

E) Шегіргүл

8. Жоғары сатыдағы өсімдіктердің ең көнесі

A) Қына

C) Мүк

E) Қарағай

9. Спораның өніп тіршілікке бейімделіп бактерияға айналауы:

A) тек ылғал жеткілікті болған жағдайда

B) барлық қажетті қолайлы жағдайлар жеткілікті болғанда

C) жылдың кез келген мезгілінде

D) тек қана жылу жеткілікті болған кезде

E) оттегіне ғана бай ортада

10. Гидраның қорегі:

A) Ұсақ шаянтәрізділер, балық шабағы, бунақдене дернәсілі.

B) Су планктоны.

C) Тек балық шабақтары.

D) Тек бактериялар.

E) Тек балдырлар.

11. Шұбалшаңның қызғылт түсті болуы:

A) Денені жақсы жабдықтайтын қанының болуы.

B) Пигменттілік .

C) Гормондарының болуы.

D) Тері жабынының ерекшелігі.

E) Ферменттерінің көптігі.

12. Сүтқоректілердің паразиті:

A) Шегіртке.

B) Бүрге.

C) Қаракүйе.

D) Құмырсқа.

E) Балара.

13. Адамның омыртқа саны:

A) 34-36

C) 29-31

E) 33-34

14. Жеке адамның іс-әрекетін жинақтап сақтау және оны қайта ми арқылы елестетіп айту:

A) Рефлекс

B) Сергектік

C) Ұйқы

E) Ес

A) томат(қызанақ)

B) түймедағы

C) картоп

D) алма

E) соя

A) кәдімгі амеба

B) жасыл эвглена

C) шымыр амеба

D) сәулелі амеба

E) көпаяқты амеба

17. Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді

A) – 80 мүшеге

B) – 4 мүшеге

C) – 12 мүшеге

D) – 360 мүшеге

E) – 36 мүшеге

18. Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі:

A) гайморит

B) туберкулез

C) бронхит

D) силикоз

E) фарингит

19. Өсімдік май мен көкөністе болатын дәрумен жетіспесе жыныс бездері әлсізденеді

A) - Н

C) - С

E) - D

A) хирург

B) терапевт

C) дерматолог

D) уролог

E) невропатолог

21. Бөбек кезеңі

A) 1 жастан кейін

B) 10 жасқа дейін

C) 1 жасқа дейін

D) 10 жастан кейін

E) 3-5 жас

22. Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар.

A) Энергия.

B) Қозу.

C) Қозғалу.

D) Бөліну.

E) Өсу.

A) Бейбиотикалық (абиотикалық).

B) Оптималды.

C) Биотикалық.

D) Минимум.

E) Максимум.

24. Жер ғаламшарының құрылысына жатпайды:

A) индосфера

B) литосфера

C) тропосфера

D) биосфера

E) гидросфера

25. Ұлудың ас қорыту жүйесінде шұбалшаңмен салыстырғанда пайда болған жаңа мүше:

A) Тіссіз жұмсақ тіл.

B) Ауыз қуысы.

C) Бауыр.

D) Көмей.

E) Ішек.

26. Дифтерия (ішсүзек) ауруына қарсы егілетіні:

A) физиологиялық ерітінді

B) вакцина

C) емдік сарысу

D) антигендер

E) вакцина мен физиологиялық ерітінді

27. Құлық бөлетін құлақ бөлімдері бездерінің орналасуы

A) Ортаңғы құлақта.

B) Дабыл жарғағында.

C) Иірім өзегінде.

D) Сыртқы дыбыс жолында.

E) Ішкі құлақта.

28. Постэмбриондық даму кезеңдері:

A) туғанға дейінгі 8 айлық ұрық

B) туғанға дейінгі 6 айлық ұрық

C) бластула сатысындағы ұрық

D) туғанға дейінгі 1 айлық ұрық

E) туған сәттен басталады

29. Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру:

A) Әріден гибридтеу.

B) Ментор әдісі.

C) Мутагенездік әдіс.

D) Полиплоидиялық әдіс.

E) Линияаралық гибридтер.

30. Жас ғалым А. Уоллес пен Ч. Дарвиннің тұжырымы

A) түр өзгермейді

B) түр өзгеруге бейім

C) түрлер үнемі жаңарып отырады

D) ағзалар күрделеніп дамуы болмайды

E) табиғи сұрыпталу жүреді