Ферменттік препараттарды алу. Ферменттік препараттарды алу үшін микроскопиялық саңырауқұлақтарды, сондай-ақ бактериялар мен ашытқыларды пайдаланады. Кейде техникалық ферменттік препараттарды алу ферментация процесін жүргізумен аяқталады. Мысалы, спирт өнеркәсібінде крахмалды қанттандыру үшін aspergillus niger сұйық культурасын қолданады, ол крахмал (1%) мен түрлі тұздар қосу арқылы спирттік бордта тереңдік култивирлеу әдісімен өсіріледі. Кейін оны сұйық күйде 10-12% мөлшерде қанттандырылатын заторға қосады. Бірақ культуральды сұйықтықтағы ферменттердің белсенділігі тез төмендейді. Сондықтан құрғақ техникалық ферменттік препараттарды алу кең таралған.
Ферментті препараттарды алу көздері:
Өсімдік шикізаты.
Ферменттердің көзі әртүрлі дәнді дақылдардың (уыт) өсірілген астығы болуы мүмкін:
Тікелей техникалық ферментті препарат ретінде пайдаланылуы мүмкін;
Тазартылған ферментті препараттарды алу үшін бастапқы материал болып табылады.
Тропикалық және субтропикалық елдерде өнеркәсіптік өндіріс үшін шикізат протеиназ ретінде қауын ағашының латексін, фикус өсімдіктерінің латексін пайдаланады.
Жануарлардың ағзалары мен тіндері.
Барлық ет өңдеу комбинаттарында ферменттері бар шикізатты жинап, оны консервілейді және ферменттік препараттарды алу үшін пайдаланады.
Бұл шикізат:
Ұйқы безі (құрамында химотрипсин, коллагеаз, эластаз, трипсин, амилаз, липаз және т.б бар)
Шошқаның асқазандары мен аш ішектерінің шырышты қабықтары (пепсин және липаза)
Ірі қара малдың сығындылары (пепсин және липаза)
Сүт бұзаулары мен қозылардың сығыныдылары (реннин (мәйектіфермент))
Жыныстық жетілген жануарлардың тұқымдары (фермент құрамында фермент бар) гиалуронидаз)
Ферменттердің қолдану саласы.
Қазір 2000-ға жуық ферменттер сәйкестендірілген. Өнеркәсіптік 250-ге жуық атау шығарылады.
Шығарылатын препараттардың арасында ең үлкен үлес салмағын протеиназа мен амилазалар алады (ферментті препараттарды шығарудың жалпы көлемінің 60%-ын құрайды).
Ірі салалар:
Фармацевтика 15%
Шарап және шырын өндірісі 10%
Спирт өндірісі 8%
Ірімшік өндірісі 5%
Нан пісіру 5%
Сыра қайнату 6%
Аналитикалық мақсаттар мен ғылыми зерттеулер шамамен 1%
Өзге салалар 6% болып табылады.
РБ-да сонымен қатар ферменттер жемшөп өндірісінее енгізілуде.
Достарыңызбен бөлісу: |