Булгакова Д. А. Мемлекет жəне қҰҚЫҚ теориясы
жүктеу/скачать 0.85 Mb. Pdf көрінісі
|
| 23 тақырып.
ЗАҢҢАМАНЫ ЖҮЙЕЛЕУ 1. Нормативтік-құқықтық актілерді жүйелеудің түсінігі мен түрлері. 2. Құқық жүйесі мен заңнама жүйесі. 1. Нормативтік-құқықтық актілерді жүйелеудің түсінігі мен түрлері. Жүйелеу – бұл нормативтік актілерді реттеу, оларды белгілі бір жүйеге келтіру. Ол заңнаманы қолдану ыңғайлылығын арттыру үшін, көпшілікке түсінікті болуын қамтамасыз ету үшін қажет. Жүйелеудің түрлері: 1. Инкорпорация – бұл нормативтік актілердің мазмұнын өз- гертпестен бір жинаққа біріктіру арқылы жүйелеу нысаны. Мұн- дай жинақта əрбір акт өзінің дербес мəнін сақтап қалады. Ин- корпорацияның қағидалары: хронологиялық (оларды қабылдау уақыты бойынша), тақырыптық (белгілі бір тақырып бойынша) жəне т.б. Инкорпорацияны кім жүзеге асырғанына байланысты жинақ- тардың үш түрін бөліп қарастырады: ресми, официозды жəне бейресми. Ресми жинақ құқықшығарушы орган өзі жинақты дайындап, жариялаған кезде орын алады. Официоздық жинақ бо- лып құқықшығарушы органның (мысалы, əділет министрлігінің) тапсырмасы бойынша, бірақ оның ресми көрініс таппаған қолдауы арқылы шығарылған жинақтар табылады. Бейресми жинақ болып ғылыми мекемелердің, баспалардың өз ынтасы бойынша, құқық- шығарушы органның арнайы өкілеттіктерісіз шығарған заңнама жинақтары табылады. 2. Консолидация – бұл нормативтік актілердің мазмұнын өз- гертпестен бір жинаққа біріктіру арқылы жүйелеу нысаны. Ин- корпорациядан айырмашылығы – мұндай жинақта əрбір акт өзінің дербес мəнін жоғалтады. Мұнда нормативтік актілер олардың белгілі бір қызмет түріне қатыстылығы белгісі бойынша бірікті- ріледі (табиғатты қорғау, білім жəне т.б.). 3. Кодификация – бұл нормативтік актілердің мазмұндарын өзгертудің нəтижесінде оларды біртұтас актіге біріктіру арқылы жүйелеу нысаны. Кодификация процесінде ескірген материалдар мен нормалардағы қарама-қайшылықтар жойылады, жаңа жүріс- тұрыс ережелері қалыптасады, олардың өзара келісуі мен логикалығы қамтамасыз етіледі. Кодификациялық актінің дəстүрлі қалыптасқан түрі болып кодекс табылады, ол – бір сипатты қоғам- дық қатынастардың белгілі бір саласын жан-жақты реттеуге мүмкіндік беретін ірі акт. жүктеу/скачать 0.85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|