Дайындаған: Аппасова рс №15 Ақмешіт орта мектебі



бет16/19
Дата06.09.2024
өлшемі372.5 Kb.
#503420
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
диктант жинағы бастауыш

Тапсырмма:
Сөз тіркестерін табыңдар.

Шығармашылық диктант


Қар жауды. Айнала тегіс аппақ. Аңшылар аңға шықты. Аң көп.
Тапсырма:
Хабарлы сөйлемді сұрауды және лепті сөйлемдерге айналдырып жазыңдар.

Жалғыз,отыр,Жақып,қарт. Келді,немересі,Бақытжан,оның. өзінің,білетін,атасына,айтты,өлең, тақпақтарын. Зеріккені,Жақып,қарттың,басылды.


Тапсырмма:
Орны ауыстырылып берілген сөздерден сөйлем құрап жазыңдар.

Бақылау диктанты


ӘЖЕЙ МЕН БАЛАЛАР
Біздің үйдің он алтыншы пәтерінде жалғыз басты сырқат әжей тұрады. Бірақ Тұрар апа ешқашан үйде жалғыз болмайды. Оған күн құрғатпай жақын жердегі мектеп балалары келіп тұрады. Ұл балалар дүкеннен азық- түлік сатып әкелді. Қыздар дәмді тамақ жасап берді. Олар әжейдің шағын бөлмесін жинастырып, мұнтаздай етіп қояды. Мереке күндері тіпті жайнатып жіберді. Соғыс жылдары ел басынан өткен қилы- қилы оқиғалар жайындағы әжейдің қызық әңгімелерін шәкірттер ынтыға тыңдайды. (66 сөз).
Тапсырма:
Жалғыз басты, күн құрғатпай деген тіркестердің мағынасын түсіндіріңдер. Осы әңгіменің негізінде қысқаша мазмұндама жазыңдар.

МАҢҒЫСТАУ


Маңғыстау түбегінің Қарақия, Қауынды өңістерінде болашағы мол саз қоры бар. Қатты желдің әсерінен тау кендерінің жалаңаштанып қалуынан түзілетін ақ түсті, ақшыл сұр, күлгін, қызғылт, сарғыш болып кездесетін өте тығыз тас, тастақты саз қабаты. Кен қалдықтарында жұқа қабат, бөлек- бөлек ұя, үлкен жиынтық күйінде де кездеседі.
Бұл саз, мұнай, газ, ұңғылардың бұрғылау кезінде аса қатты тұз қабаттары кездескен жағдайда өте қажет. Оны ерітінді күйінде қолдану, бұрғылау жұмыстарына кететін материалдарды 10-15 есе азайтады. (72 сөз).

СӨЗ ЖӘНЕ ОНЫҢ МАҒЫНАСЫ


Сөздік диктант
Ата- ана, үлкен- кіші, ел- жұрт, бала- шаға, қора- қора, іші- сырты, мая- мая, үйір- үйір, арба- арба, бұрқ- сарқ, жер- су, құрт- құмырсқа, ой- шұңқыр, бел- белес, тау- тас, жақсы- жаман, екі- үш, ескі- құсқы, ауыл- аймақ, жылы- жұмсақ, әрлі- берлі, жеті- сегіз, он- он бес.
Көкжиек, бұзаыубас, Жетіқарақшы, Сарыағаш, ақсақал, ақтас, алтыбақан, бірқазан, кемпірауыз, көксерке, ақбөкен, тасбақа, ешкім, ешбір, бірнеше, шекара, қосаяқ, Темірқазық, асқабақ, қырықаяқ.

Шығармашылық диктант


1.Маңдай тері де... төгілді, астық та ... болды (мол, көп).
2.Құлын жортпас құла ..., ел арқасы ... не іздедіңдер? (тұз, қиян).
3. ... тау мен ... шыңдар қол бұлғаап алыста қала берді (асқар, биік).
Тапсырма:
Көп нүктенің орнына жақшаның ішіндегі сөздердің тиістісін жазыңдар.
Көру диктанты
МАҚАЛ
Жомарт дос көбейтеді,
Сараң мал көбейтеді.
Тапсырма:
Қарсы мәндес сөздерді табыңдар.

МАҚАЛ
Көре- көре көсем болады,


Сөйлей- сөйлей шешен болады.
Тапсырма:
Қос сөздердің астын сызыңдар.

Бақылау диктанты


ТЕҢІЗ КӨГІНДЕ
Біз түн жамылып, сапарға аттандық. Жерде де, көкте де атыс. Тарс- тұрс еткен артиллерия үні. Жалт- жұлт еткен отты сәулелер бірде үстіңнен, бірде астыңнан жарқылдап өтіп жатыр. Төменде тәкаппар теңіңз көсіліп, ешбір қорқыныш сезбегендей, маңғаздана түсіп, тып- тыныш жылжып барады. Ал біз болсақ, қатты қорқып келеміз. өйткені, теңіз үстінен ұшқанымыз бірінші рет. Егер құлап түссек, теңіз түбіне бір-ақ кеттік деп ойлаймыз. Үн- түнсіз қиян- кескі атыстың арасымен көкті шарлап ұшып келеміз. Теңіздің бетімен біраз ұшқан соң, шетіне қарай ауысып, тіке Қырымға бет алдық.
Тапсырма:
Қос сөздердің астын сызыңдар.

БІР КҮНГІ АЙҚАСТА


Партизандар орман ішіне қарай жылжыды. Жолдасым Әлім арқалап келеді. Түн ортасында қатты жел тұрды. Жиектегі ағаш бұтақтары теңіз толқынындай шайқалады. Бір кезде аспанды қою қара бұлт басты. Ариынша селдете жауын құйды. әлсін- әлсін күн күркірейді. Найзағай жарқылдайды. Партизандар сонда да тоқтар емес. Жаралы жолдастарын кезек- кезек арқалаған бойы алға жылжып келеді. Жүріс өңбеді. Жауын басылмады. әбден шаршаған партизандар қалың қарағайдың бауырына тығылды. Екі- үш жігіт қарағай қабықтарынан күркелер жасалды. Оларға алдымен жаралыларды орналастырды.
Орман іші көзге түртсе көргісіз қараңғы. Маңай толған қанды балақ жау. Дауыстап сөйлеуге де шама жоқ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет