Қ.А.Яссауидің келесі еңбегі «Пақырнама және Мүнажатнама». Бұл шығармаларға ден қойып сараламасақ та бұл еңбектердің де көптеген елдердің тіліне аударылып, оқылғанын естен шығармау керек «Мират-ул-Қулуб». Бұл еңбегі жақында Швецияның Упсала деген қаласындағы бір университеттің кітапханасының қолжазбалар қорынан табылды. Түркияда 2000 жылдары жарық көрген. - Қ.А.Яссауидің келесі еңбегі «Пақырнама және Мүнажатнама». Бұл шығармаларға ден қойып сараламасақ та бұл еңбектердің де көптеген елдердің тіліне аударылып, оқылғанын естен шығармау керек «Мират-ул-Қулуб». Бұл еңбегі жақында Швецияның Упсала деген қаласындағы бір университеттің кітапханасының қолжазбалар қорынан табылды. Түркияда 2000 жылдары жарық көрген.
- Келесі еңбегі, Ахмет Яссауи өміріне қатысты аңыздар мен әңгімелер, хикметтер жинағы болып табылады. Бұлар да көптеген тілдерге аударылып, таратылған. «Тарихы терең көрген Түркістан» атты Түркістанның 1500 жылдық мерей тойына арналған мерекелік жинақта да Ясауи туралы көптеген мағлұматтар бар. Яссауидің алғашқы еңбегі «Диуани хикмет. Бұл «Диуани хикмет» еңбегі ел аузында айтылып қол жазба түрінде сақталған. Біз сөз етіп отырған Ахмет Яссауи тәрбиесінің адам баласына ықпал ету күшіне кәміл сенді, адамдығы мен адамгершілі мол пенде жауыздыққа бармайды деп есептелді. Тек дені дұрыс тәрбиеның көзі ғана ақымақтыққа бастар істерден сақтап, мінез бен болмысты түзеуге ықпал етпек.
Сопылық поэзияның басты көркемдік әдістері – тұспалдау мен бейнеліліктің Фарабидің поэтикаға қатысты ғылыми еңбектерінде образдылықты бірінші орынға қоюына белгілі бір дәрежеде ықпал еткені, философиялық-аллегориялық лирика арқылы көзқарас-пікірлерін жеткізген ортағасырлық ойшылдар қатарында әл-Фарабидің де аталатыны жайлы да біз алдыңғы зерттеулерде тарата айтқан болатынбыз. Фараби поэзиясымен оның даңқты жерлесі Қожа Ахмет Йасауидің таныс болған- болмағаны жөнінде ешбір мәлімет жоқ. Дегенмен жоғарыда айтылғандардан аңғаратынымыздай, отандас қос ойшылдың поэзиялық мұрасының мазмұндық қабатынан едәуір үндестіктерді кездестіруге болады. - Сопылық поэзияның басты көркемдік әдістері – тұспалдау мен бейнеліліктің Фарабидің поэтикаға қатысты ғылыми еңбектерінде образдылықты бірінші орынға қоюына белгілі бір дәрежеде ықпал еткені, философиялық-аллегориялық лирика арқылы көзқарас-пікірлерін жеткізген ортағасырлық ойшылдар қатарында әл-Фарабидің де аталатыны жайлы да біз алдыңғы зерттеулерде тарата айтқан болатынбыз. Фараби поэзиясымен оның даңқты жерлесі Қожа Ахмет Йасауидің таныс болған- болмағаны жөнінде ешбір мәлімет жоқ. Дегенмен жоғарыда айтылғандардан аңғаратынымыздай, отандас қос ойшылдың поэзиялық мұрасының мазмұндық қабатынан едәуір үндестіктерді кездестіруге болады.
- Оғыз-қыпшақ дәуірінде туындаған эпостық жырларды («Оғызнама», «Қорқыт ата кітабы») Йасауи шығармашылығымен байланыстыра зерттеудің өзіндік ерекшеліктері бар. «Оғызнама» дастаны мен «Қорқыт ата кітабының» ауызекі аңыз-жыр күйінде айтылып, халық санасында сомдала бастаған кезеңі мен туынды ретінде тұлғаланып, қағазға түскен мерзімі арасында бірнеше ғасырлық даму жолы жатыр.
Достарыңызбен бөлісу: |
