¦дебиеттер
жүктеу/скачать 5.14 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. Бұрыштық және таврлы жапсар
| 2. Айқастырып қосу
Айқастырып қосу қимасы үш бұрышты болатын жапсардың көмегiмен орындалады. Сурет-3 Мұндай жапсарлар қалыпты, дөнес және айыс болып үш түрге бөлiнедi. Дөнес жапсарлар бөлшектердiң қимасын өзгертiп, кернеу шоғырлануына себебкер болады. Ойыс жапсар кернеу шоғырлануын азайтады, сондықтан ол айнымалы күштер әсер ететiн қосылыстарда қолда-нылады. Бiрақ бұл қосымша өндеу қажет ететiн болғандықтан жауапты қосылыстарда ғана пайдаланады. Бұрыштық жапсардың негiзгi геометриялық өлшемдерi ретiнде катетi (К) және биiктiгi (h) алынады. Қалыпты жапсар үшiн көптеген жағдайларда жапсардың катетi қосылатын бөлшектердiң қалыңдығына тең болады. Жапсарлар өздерiнiң орналасуына байланысты флангiлi, тiк және қисық болып бөлiнедi. Ал осындай жапсарлардың берiктiгiн мына формула бойынша анықтауға болады. 0,7К=sin450К -үшбұрышты жапсар қимасының биссектрисасы –“m-m” Сурет - 4 Мұнда: [] - жапсар материалының мүмкін болған жанама кернеуі; К - жапсар катеті. 5-суреттен жүктеменің флангілі жапсардың ұзындығы бойынша тарқалу эпюрасынан жапсар ұзындығы ұзын етіп жасау тиімді емес екендігін көреміз. Сурет-5 флангілі жапсар ұзындығы бойынша жүктеменің тарқалу эпюрасы 3. Бұрыштық және таврлы жапсар Сурет - 6 Таврлы жапсарды есептеу:Таврлы жапсарға әсер етуші жүктемелер әр-түрлі комбинацияда болуы мүмкін Сурет- 7 а) жапсар жазықтығы момент әсер ететін болса, онда күш жапсардың бойына бірдей бөлінбейді және оның бағыты әр түрлі болып келеді. Бұл жағдайда кереу былай есептеледі: Пісрілетін бөлшек дөңгелек немесе сақина пішінді болса, жапсар бұралуға 45° бұрышпен есептеледі. (сурет-7а) Мұнда: Jp – қиманың поляр инерция моменті; R – орталықтан ең қашық жапсар қимасы. Егер жапсар дөңгелек пішінді болмаған жағдайда да бұралуға есептеледі. = [] Мұнда: Jp – қиманың поляр инерция моменті; [] - жапсар материалының мүмкін болған жанама кернеу; Сурет- 7б үшін қиманың поляр инерция моменті: Jp = Jy - Jz Мұнда: Jz = 2 ; Jy = 2 . б) орталықтан тыс жүктеме немесе жүктеме моменті Сурет - 8 Жүктеме июші моменттен M = M0 немесе M = Pl және Р қиюшы күштен тұрады. Жапсар иілу мен қиылуға жанама кернеуге есептеледі. Толық кернеу моменттен-m және қиюшы күштен-р пайда болған кернеулердің векторлық қосындысына тең. m = ; р= . Берілген жағдай үшін: m = ; р= . жүктеу/скачать 5.14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|