1) Биыл жазда жаңбыр көп болды.2) Шабындық шөп шамалы болды.
3)Абайдың қиналғанын Ділдә сезді.4) Ол түк өкінген жоқ.5) Оқушылар бүгін
жұмысты өте көп істеді.6) Олар шаршағандық белгі бермеді.7) Біз жолдан
сонша қажып келген едік.8) Ауыл адамдарына сыр бермеуге тырыстық.
9)Биыл қар жылдағыға қарағанда ерте кетті.10) Қапелімде жер көктеп кете
алмады.
3. Себеп-салдар салалас сөйлем. Құрмаласқа енген жай сөйлемдердің
арасы сондықтан, өйткені, сол себепті жалғаулықтары арқылы
байланысып, бірі оқиғаның себебі, екіншісі соның нәтижесі (салдары)
ретінде қолданатын салаластың түрін ж а л ғ а у л ы қ т ы с е б е п- с
а л д а р с а л а л а с с ө й л е м дейді.
Мысалы: 1) Ауылдың бұрынғы жағдайы өзгеріп кетті, сондықтан саған
оны басқару оңайлыққа түспейді. 2) Қарт оның не ойлап отырғанын сезген
жоқ, сол себепті бұл екеуіне көз де салған жоқ.
194-жаттығу. Мына мәтінді көшріп, көп нүктенің орнына
сондықтан,сол себепті,
өйткені жалғаулықтарының керектісін қойып жазыңдар.
1) Біз мұндай нәрсені тез сеземіз...
бұрыңғы болыстың амалы, салмағы
арқамызға аяздай батқан. 2 ) Ал мынау өз бетімен тәрбиеленген... ол
қисық болып өскен. 3) Мұхит пен Кенбай айқайласа сөйлеседі... шамалы
дауысты Көкдолы естітер емес . 4) Біздің 4- отрядтың
жаңа сайланған
кеңесі де істі осы отрядтың жұмыс жоспарын жасаудан бастады... жақсы
жасалған жоспар жұмыстың жемісті болуына зор әсер етеді. 5) Бір
шахтыда
норма тым биік, екішісінде өте төмен болып келе беретін...
кеншілердің бір жерден екінші жерге ауысуы жиі кездесетін.6) Бұл
ұжымшардың жүгерісі биыл бітік шықты ... агротехникалық шаралар кезінде
дұрыс қолданылған болатын. 7) Сіздердің алдарыңызда
таудай екі міндет тұр
... ертеңнен бастап жұмысқа кірісулеріңіз керек. (Ә.Ә.).
4.
Талғаулықты салалас сөйлем. Құрмаласқа енген жай сөйлемдердің
Достарыңызбен бөлісу: 
