№
|
Бөлім атауы
|
Бөлім мазмұны
|
Оқытудың нәтижесі
|
Бағалау критерийлері
|
|
Өркениет: даму ерекшеліктері
|
Орталық Азия өркениеттері: саналуандылығы және мәдени ортақтығы
«Орталық Азия» ұғымының тарихи және географиялық аспектілері. «Орталық Азияның» түсінігінің аймақтық тарихи және географиялық ерекшеліктері. Терминнің тарихы. Орталық Азияның табиғаты мен климаты.
Орталық Азияның дәстүрлі өркениеттерін зерттеу тарихы. «Дәстүрлі өркениет» ұғымы. Дәстүрлі өркениет пен мәдениетті зерттеудің қиындықтары. Ертедегі дәстүрлі мәдениет туралы жазба деректер (антикалық, қытайлық, ирандық, түркі деректері). Қазақстанды археологиялық зерттеу тарихы. Дәстүрлі мәдениетті зерттеуде номадистика мен этнографияның ролі.
Орталық Азияда өркениеттерің пайда болу факторлары. Неолиттік төңкеріс. Отырықшы-егіншілік өркениеттің қалыптасуы. Көшпелі мал шаруашылығының пайда болуы.
Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі ошақтары. Орталық Азия өркениеттерінің ежелгі ошақтарының ерекшеліктері. Отырықшы шаруашылық өркениеттерінің мәдени ошақтары. Маргуш ошағы. Хорезм ошағы. Соғды ошағы. Ферғана ошағы. Шаш ошағы. Жетісу ошағы. Шығыс Түркістан ошағы.
«Ұлы Дала» өркениеті.
«Ұлы Дала» ұғымының тарихи-географиялық сипаттамасы және дала өркениетінің қалыптасуының ерекшеліктері. Ұлы Дала ұғымының тарихи-географиялық ерекшеліктері. Дала өркениетінің этникалық сипаты. Ұлы дала өркениетінің қайнаркөзі және қалыптасуының ерекшеліктері. Қазақстан аумағындағы ежелгі археологиялық мәдениеттердің ерекшеліктері. Энеолит дәуіріндегі Ұлы дала өркениеті. Қола дәуіріндегі Ұлы дала өркениеті. Андрондық мәдени-тарихи қауымдастық. Қазақстандағы қола дәуірінің археологиялық мәдениетінің ерекшеліктері.
Ерте көшпенділер дәуіріндегі Ұлы Дала өркениеті. Көшпеліліктің пайда болуы. Сақтар. Сарматтар. Ерте көшпенділер өркениетінің ерекшеліктері. Ұлы Дала ежелгі мәдениеттерінің сабақтастығы және өзара байланысы. Ерте көшпенділер өркениетінің әлемдік тарихи процестер барысына әсері.
Орталық Азия және әлемдік өркениет
Әлемдік мәдениеттің дамуына Орталық Азия халықтарының қосқан үлесі. Орталық Азия халықтарының адамзаттың материалдық мәдениетінің дамуына қосқан үлесі.Андрондық әскери арбалар мен қарулар. Андрондық Арқайым. Сынтасты қалалар. Ұлы Дала тұрғындарының тұрмыстық мәдениеті. Орталық Азия халықтарының рухани мәдениетің дамуына қосқан үлесі. Орталық Азия халықтарының діни наным-сенімдері. Өнердің дамуы (андрондық және сақтардың қолданбалы сәндік өнері, зергерлік өнерінің дамуы). Сақтардың ғарыш туралы түсінігі.
|
Әлемдік өркениеттегі Орталық Азияның рөлі туралы ғалымдардың пікірлері негізінде қорытынды жасау.
|
"Орталық Азия" түсінігін, аймақтың тарихи және географиялық ерекшеліктерін талдайды;
"Орталық Азияның" тарихи және географиялық ерекшеліктерін сипаттайды; Орталық Азия өркениетінің ежелгі ошақтарын атайды және орналасқан жерін картадан көрсетеді;
Әлемдік өркениеттегі Орталық Азияның рөлін талдайды.
|
2) Ұлы Дала көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін басқа әлемдік өркениеттермен салыстыру, бағалау.
|
Тарихи дерек көздерді талдау негізінде "Ұлы Дала" ұғымының мәнін ашады;
"Ұлы Дала" тарихи-географиялық аймағын анықтайды;
Ұлы Дала өркениетінің кезеңдерінің хронологиялық шегін атайды;
Энеолит, қола дәуіріндегі андронов мәдениеті, еңбек өнімділігі туралы баяндайды.
Энеолит, қола дәуірінің саяси-экономикалық даму ерекшелігін сипаттайды.
|
3) Орталық Азия халықтарының материалдық мәдениет жетістіктерінің адамзаттың дамуына қосқан үлесі туралы дәлелдеу, пікірін білдіру, бағалау.
|
Орталық Азия халықтарының материалдық мәдениет жетістіктерін атайды;
Әлемдік мәдениеттің дамуына Орталық Азия халықтарының қосқан үлесін саралайды.
|
|
|
