«Экология және орнықты даму» пәнінің эоәК
Тақырып 17. Экологиялық мониторинг
жүктеу/скачать 1.35 Mb. Pdf көрінісі
|
| Тақырып 17. Экологиялық мониторинг
Экологиялық мониторинг- ( экология және мониторинг ) –қоршаған ортаның жағдайын бақылау және тексеру жүйелері . Ол 3 сатыдан тұрады: Жағдайды бақылау; Бағалау; Болатын өзгерістерді болжалау. Экологиялық мониторинг нысандарына табиғ,и антропогендік немесе табиғи-антропогендік экожүйелер жатады. Экологиялық мониторинг мақсаты тек қана деректер жинау ғана емес, сондай-ақ жүргізілетін тәжірибелер, болжамға негіз ретінде алынатын процесстердің үлгілері кіреді. Ғаламдық көлемде мониторинг жүргізуге авиациялық, ғарыштық және есептеу техникалары пайдаланады. Қазіргі уақытта экожүйені зерттеуге аэроғарыштық әдістер кеңінен қолданылады. Осы әдіс арқылы табиғатта болып жатқан құбылыстарды, табиғи қорлар жиынтығын,мөлшерін т.б. экожүйелерді сипаттайтын мәліметтерді білуге болады. Экологиялық мониторинг әр түрлі деңгейдегі буындардан тұратын иерархиялық ұйымдасқан бақылау жүйесі болып табылады. Ондай буындарға ғаламдық (биосфералық), ұлттық, аймақтық, жергілікті Экологилық мониторингтер жатады. Мысалы, ғаламдық экологиялық мониторинг халықаралық ынтымақтастық негізінде, ұлттық экологиялық мониторинг бір мемлекеттің шегінде арнайы құрылған ұйымдар арқылы, аймақтық экологиялық мониторинг елді мекендерде, өнеркәсіп орт- тарында, кәсіпорындарда қоршаған ортаның сапалық өзгеруіне бақылау ретінде жүргізіледі. Оңт-Қ облысының 5 жылға территориялық даму бағдарламасын басқаруды, бағдарламаның мемлекеттік тапсырыс берушісі жүзеге асырады . Бағдарламаны басқару процесі келесі кезендерден тұрады: 71 Мониторинг; Бағалау; Бақылау; Территорияның дамуы бағдарламасының мониторингі жылына екі рет жүргізіледі: жарты жыл қорытындысы бойынша және қорытынды бойынша. Жарты жылдың қорытындысы бойынша территорияның даму бағдарламасының мониторингін жүргізу үшін, оның жасалуы мен жүзеге асырылуына жауапты мемлекеттік органдар территорияның даму бағдарламасының мониторингін жүргізуге, есептік кезеңнің бітіуінен кейін екі апта мерзім ішінде есеп беруді ұсынады. Мониторинг «негізгі бағыттар, мақсаттар, міндеттер, мақсаты индикаторлар және нәтижелік көрсеткіштер» тарауында көрсетілген, міндеттер көрсеткіші бойынша жүзеге асырылады. Оңтүстік Қазақстан облысының территориялық даму бағдарламасын бағалау, Оңтүстік Қазақстан облысының экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасымен 3 жылда бір рет жүргізіледі. Облыстың даму бағдарламасын бағалау « негізгі бағыттар,индикаторлар, және нәтижелік көрсеткіштер» тарауында көрсетілген, мақсатты индикаторлардың жүзеге асырылуын талдау негізінде, облыстың мемлекеттік жергілікті органдарының стратегиляқ жоспарларын бағалау негізінде жүргізеді. Облыстың дам бағдарламасын бағалаудың жүргізілуі нәтежилері қорытындысы, есепті кезеңнен кейінгі жылдың 1 мауысымынан кешіктірілмей Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігі облыстың даму бағдарламасын бағалауды жүргізуге өкілетті органға ұсынады. Территорияны дамыту бағдарламасын жүзеге асыруға бақылауды, Қазақстан Республикасының мемлекеттік жоспарлау жүйесімен анықталған, бағдарламаның жүзеге асырылуын бағалау және мониторинг жолымен өкілетті мемлекеттік орган жүзеге асырады. жүктеу/скачать 1.35 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|