Өзін-өзі бақылау сұрақтары

1. 
   Жобалардың даму бағыттары.
   
2. 
   Жобаларды іске асыру деңгейлері
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

Тақырып 8. Жобалардың құрылымы.

1. 
   Жобалардың құрылымы жүйелері мен компоненттері.
   
2. 
   Жобалардың құрылымы жоспарлаудың маңызды бөлімі ретінде.
   

Құрылым, мәнi қай иерархиялық iшкi жүйелер және жобамен басқаруға болу үшiн сол үшiну қажеттi компоненттерге жобаның бөлуiне апарады жобамен басқаруға болу үшiн сол үшiну қажеттi.

Негiзгi мақсатпен де, өзарамен де жобаның құрылымы жасап немесе жасауға керегетiн және орындауға тура келген жұмыс, жобаның элементтерiн ұластыратын өнiмдi анықталуға шақырылған.

Жобаның құрылымының процессi жобаның құрама жоспарының әзiрлеуi және жауапкершiлiктi үлестiрудi матрица жобаның жоспарлауын ортақ процесс және оның мақсаттарының анықтауын ажырамас бөлiкпен, сонымен бiрге болып табылады.

Жоба нақтылы мақсаттардың нәтижесіне, табысына, нақтылы пәндiк облысқа әрдайым бағыттаған. Жобаның iске асыруы жобаның өкiлеттi басқаруы, жобаның менеджерi және жобаның жоба бойынша қызметтiң жеке ерекше түрлерi, процессін орындайтын басқа қатысушыларының жобасының бұл басқаруда жұмыс iстейтiн командасымен iске асады. Жоба бойынша жұмыстардағы, әдеттегiдей, жартылай бос еместiк шартқалары, жалпы жүйелiк функциялар тағы басқаларды жоспарлау, басқару, бақылау, ұйымды, әкiмдiк етудi қоса тапсырмалар, қызметтiң түрлерiнiң оларың функциясын жүктелген жауапты орындауларына серiктестiктердiң сызықты және функционалдық бөлiмшелерiнiң өкiлдерi қатыса алады.

Жобаның қазiргi әдiстердiң жүйенiң қолдануы, сапаға, табысқа арналған құрамға және жұмыс көлемi бойынша нәтижелердiң жобасында, құн, уақыт нақтылы басқаруларының технологияларының техникасы, оның мақсаттарының тиiмдi табыс жолымен бағытталған тiршiлiк цикл бойыдағы ұйым, жоспарлау, басқару, адамгершiлiк және заттық қорлардың үйлестiруiн әдiстемелiк жобамен басқару.

Жобаны тиімді басқаруы үшін жүйе жақсы құрылған болуы керек (сонымен бiрге декомпозиция). Құрылымның мәнi iшкi жүйедегi жоба және оның басқаруын жүйесiнiң бөлуiне және басқаруға болатын компоненттерге апарады.

Жобаға қатысушыларының негiзгi құрылымдық бiрлiгi негiзгi жобаның командасы болып табылады - және жоба шеңберiнделерiнде инвестициялық процесспен басқаруды жүзеге асыратын (немесе бұл қатысушылар бiр құрамына кiретін) жобаның дербес қатысушы болып қалыптасатын арнайы топ.

Жобаның iске асыруы едәуiр дәрежедегі құрылымы өзiмнiң жобасына ықпал ететiн ұйымдастыру формасы шеңберiнделерiнде болады.
Өзін-өзі бақылау сұрақтары:

1. 
   Жобалардың құрылымы жүйелері мен компоненттері.
   
2. 
   Жобалардың құрылымы жоспарлаудың маңызды бөлімі ретінде.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

Тақырып 9. Жобаларды басқарудың қызметтері мен жүйелері.

1. 
   Жобаларды басқарудың қызметтері.
   
2. 
   Жобаларды басқарудың жүйелері.
   

Басқару функциялары жоба бойынша барлық деңгейлер және барлық пәндiк облыстардағы бағдарлаушы қызметкерлерi жүзеге асыруы керек болатын қызметтiң негiзгi, негiздi түрлерi қосады.

Жобаны басқару функциясыды жобамен барлық кезеңдер және басқару фазаларында iске асады және өз қатарына: жоспарлау, жобаны бақылау, талдау, шешім қабылдау, жобаның бюджетiн құрастыру және бақылап отыру, жүзеге асыру ұйымы, мониторинг, баға, есеп беру, экспертиза, тексеру және қабылдау, бухгалтерлік есеп, әкімшілдік кіреді.

Басқарудың шағын жүйелерi жобамен пәндiк облыстар және жобаның элементтерiнiң басқарылуларының құрылымы байланыстылар қалыптасады, жобаның дербес шеңберiнделерi туралы. Пәндiк облысты және басқарылатын элементтер жоба өзiмiз шеңберiндеңiз тұтас көрiнiсемiн қосады :мерзімдер, еңбек қорлары, құн және шығындар, табыстар, қызмет көрсетулер мен қорларды сатып алу және жабдықтау қорлар, жобалалардағы өзгертулер, жоба тәуекелдігі ақпарат және коммуникация және т.б.

Iшкi жүйелердiң iшкi жүйе пәндiк облысқа бағытталған тұрлардың жобаның басқару функцияларынан айырмашылық, функция ерекше процесстер, процедура және әдiстерге бағыттаған. Iшкi жүйемен басқару функциялардың түгелдей дерлiктерi орындау қосады. Осылай, шығындардың жоспарлауы және шығындардың бақылауы ылғи бiр пәндiк облысқа негiзделедi - шығындар, шығындардың қалған жоспар, торлық пiшiндеулердiң құрастырудың бiрдей процедураларына негiз болады.

Пәндiк облыс бойынша жоспарлау жобамен басқару жүйе iшкi жүйелер негiзгi бөлшектенедi: жобаның мазмұны, жұмыс көлемдерiмен басқару, уақытпен, ұзақтықпен басқару, құнмен басқару, сатып алулармен және жабдықтаулармен сапаны басқару, басқару, ресурстарды бөлумен басқару, адамгершiлiк қорлармен басқару, тәуекелдермен басқару, қорлардың қорларымен басқару, мәлiметпен және коммуникациялармен (басқарушы) бiрiгіп басқару.

1. 
   Жобаларды басқарудың қызметтері.
   
2. 
   Жобаларды басқарудың жүйелері.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Желілік жоспарлау және басқару, күнтізбелік жоспарлау.
   
2. 
   Логистика, стандартты жоспарлау.
   
3. 
   Стандартное жоспарлау, ЭЕМ-ге еліктемелік үлгілеу.
   

Жобаны басқару әдістері мыналарға мүмкіндік береді:

• 
  жобаның мақсаттарын анықталсын және оның дәлелдеуi өткiзу; (орындауға тура келген жұмыстың мақсатқа байланысы барлар, негiзгi кезеңдерi ) жобаның құрылымын айқындалу;
  
• 
  қажеттi көлемдер және қаржыландырудың көздерiн анықтау;
  
• 
  орындаушылар терiп алсын - жеке алғанда саудалар және жарыстардың процедурасынан кейiн ; шарттарды дайындап жасау;
  
• 
  жобаның орындауының мерзiмдерiн анықталсын, оның iске асыруының графикаларын құралсын, қажеттi қорлар есептеу;
  
• 
  сметаны және жобаның бюджетi есептесiн, тәуекелдердi жоспарлап есепке алу;
  
• 
  жобаның орындауын жүрiске бақылаумен қамтамасыз ету.
  

1. 
   Желілік жоспарлау және басқару, күнтізбелік жоспарлау.
   
2. 
   Логистика, стандартты жоспарлау.
   
3. 
   Стандартты жоспарлау, ЭЕМ-ге еліктемелік үлгілеу.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Жобаларды басқарудың ұйымдастырушылық нысандары.
   
2. 
   Жобаларды жүзеге асыру шарттары және олардың әсері.
   

Жобаның iске асыруы едәуiр дәрежеденi құрылымы жобаның жетiстiгiне ықпал ететiн ұйым шеңберiнделерiнде болады. Келесi маңызды ұйымдастыру формаларын ерекшелейдi:

Ұйымдық жүйелердің тиімді құрылымы тұтастай және басқару жүйелері жекелей тиімді басқару үшін қажетті жағдай болып саналады. Құрылым ұйымдағы байланыстырушы звено (буын) болып саналады, жоспарлаудың формалары мен ұйымдастырылуына, жұмысты бөлу және оны үйлестіру әдістеріне ықпал етеді, әрбір басқару звеносының, әрбір бөлімшенің, өз жұмысын қалай істейтіндігін өлшеуге (салыстыруға) мүмкіндік береді. Құрылым белгілі бір дәрежеде басқару технологиясын да алдын ала айқындайды, ақпарат айналымының жолына және басқаруда техникаларды пайдалану әдістеріне ықпал етеді, кадрларды іріктеу мен орналастыру жөнінде міндеттер қояды.

Нақты ұйымдық жүйелерде басқару құрлымының айырмашылығына қарамастан, әдетте, олар екі классикалық құрылым типінің – линиялық және функционалдық типтердің үйлесімі болып табылады.

Басқарудың линиялық жүйесінің ерекшелігі сол, әрбір бөліміне жоғары орындағы басқарманың біреуіне ғана бағынып, тек сонда ғана тиісті нұсқаулар алады. Соның нәтижесінде ол өзіне бағынышты бөлімшені басқаруды қамтамасыз етіп, барлық басқару функцияларын дербес атқаратын болады.

Басқарудың функционалдық құрылым жүйесі, әдетте, құрылымның дербес түрі ретінде қарастырылады. Бұл онша дұрыс емес. Құрылымдағы функционалдық элементтердің қажеттілігі ұйымдық жүйелер күрделене бастап, линиялық басшылардың жұмысын жеңілдету қажет болған кезде пайда болды.

Шешім екі бағытта айқындалады. Бірінші – басқару шешімдерін жоспарлауды, басқаруды және есептеуді әзірлеу жөніндегі міндеттерді орындау үшін ұйымдық жүйелерде басқарудың функционалдық органдары: жоспарлау – өндіріс бөлімі, кадрлар бөлімі, еңбек және еңбекақы бөлімі т.б. құрыла бастады. Бұл басқару функциялары.

Екінші бағыт – өндірістік процесстерінің күрделене түсуі, оларды жекелеген сатыларға бөлуді қажет етті. Егер өндіріс процессінің құрам бөліктерін қарастыратын болсақ, онда өндірістік еңбектің қалайша бөлінетіндігін және маманданатынын аңғаруға болады. Бөлінетіндері: жаңа бұйымдарды конструкециялау және өндірісті әзірлеу, негізгі және қосалқы өндірістер, сынау және пайдалану.

Әдебиеттерде кейде құрлымның тағы бір типі – линиялық штабтық типі болатындығын көрсетеді. Бұл онша дәл емес.

Егер мақсатқа сай басқару, мамандандырылған бөлімшелерді басқарумен сенімді үйлесетін болса, онда ұйымдық жүйедегі басқару жүйесі тиімді жұмыс істейтін болады. Мұның өзі басқару жүйесін матрицалық құрлымда ұйымдастырғанда қамтамасыз етіледі де, мұның өзі ғылыми – зерттеу, жобалау, конструкторлық, өндірістік, сынау басшыларының линиялық жауапкершілігімен үйлесуіне, әрі бөлімшелердің бағдарламаға басшылығын қамтамасыз етуіне ықпал етеді.

Матрицалық құрлым екі құрлымды – линиялық функционалдық және бағдарламалық – мақсаттық құрлымдарды үйлестіру жолмен ұйымдастырылады.Бірінші құрылымға сәйкес ұйымдағы жекелеген қызмет салалары, ғылыми – зертеу, конструкторлық іздестіру, тәжірбиелік қндіріс, сынау т.б. бойынша басқару ісі құрылады. Линиялық құрылымдағы басқару қарым – қатынасы тікелей байланыс түрінде қалыптасады.

Екіншісі құрылымға сәйкес бағдарламаларды басқару ұйымдастырылады. Бағдарламаларды басқаруды қамтамасыз ету үшін бағдарлама басшысы тағайындалады. Бағдарлама басшысы – бұл типтегі басшы. Ол бір проблема бойынша жұмыс істейтін ұйым басшысы секілді басқаруды қамтамасыз етеді. Оның мақсаты – ұйым ішіндегі кедегілерді жеңу, линиялық құрылым элементтеріндегі туындайтын мүдде қайшылықтарын жою.
Өзін-өзі бақылау сұрақтары:

1. 
   Жобаларды басқарудың ұйымдастырушылық нысандары.
   
2. 
   Жобаларды жүзеге асыру шарттары және олардың әсері.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Жоба қатысушылары жобаны құрылымының негізгі элеметі ретінде.
   
2. 
   Кеңес беру. Лицензиялау.
   

Байланыстыларының функциялардың ол атқарылатын ұйымдарының бұның барлықтары жобаның қатысушыларының (дәреже ) мүлде нақты топтарында бiрлестiруге қабылдаған.

Бас қатысушы-тапсырма берушi қатысушы - жобаның нәтижелерiнiң ие және қолданушысы келешек. Заңды тұлға да, физикалық та тапсырма берушiнiң ретiнделерi сөз сөйлей алады. Бiрнеше ұйымдар да, ұйымды жалғыз-аққа да тапсырма берушiнiң сонымен бiргелерi бола алады өз күштерi, мүдделер және жобаның iске асыруы және оның нәтижелерiнiң қолдануға арналған капитал топтасқан.

Тапсырма берушiлермен (салушылармен) басқа физикалық және инвесторлармен инвестициялық жобаларды iске асыруды жүзеге асырылуға уәкiл заңды тұлғалар (төменде қара ) инвесторлар, сонымен бiрге болады. Маңыздырақтар Рөл инвесторға жатады - жобаға құрал салатын тарапқа. Басқа мағнадалар бұл - тапсырма берушiсi бар бiр тұлға. Егер инвестор және тапсырма берушi - болса бiр адам болса, тапсырма берушiмен келiсiмшартқа отыр инвестор, шарттардың орындауы тексередi және жобаның басқа қатысушылары бар есептеулерiн жүзеге асырады алады.

Инвесторлар келесілер болып табылады:

• 
  мемлекеттiк және муниципалдық дүниемен басқаруға уәкiл органдар
  
• 
  барлық жеке меншiк түрлерiнiң заңды тұлғасының тағы басқаларын ұйымдар және кәсiпорын, кәсiпкерлiк бiрiктiрулер, қоғамдық ұйым
  
• 
  халықаралық ұйымдар, шетелдiк заңды тұлғалар
  
• 
  жеке тұлға-азаматтар және шетелдiк азаматтар жеке тұлға.
  

Жобаның қамтамасыз (сатып алу және жабдықтау) етуiн заттық-техникалық ұйымдарды қамтамасыз етедi - (немесе бас жабдықтаушы ) жабдықтаушы атаумен топтастыруға болған жабдықтаушылар.

Мердiгер (бас мердiгер, субмердiгер) - шартпен сәйкес жұмыс жасауға жауапкершiлiк жүк көтергiш заңды тұлға.

Бұл үйреншiктi жобаның қатысушыларының отандық мамандарына шеңберi сайылады. Соңғы жылдар нарықтық экономиканың болмысы және басқарудың әдiстерi жобамен жаңа тұлғалардың жобаның қатысушыларының құрамы толықтыра алды.

Ең алдымен, бұл фирмалар және оның iске асыруының барлық сұрақ бойыншаларына жобаның басқа қатысушыларына консультация қызметтерiнiң көрсетуге арналған шартты шарт жақындатылатын мамандар. Олар консультанттармен жалпылама деп атайды.

Лицензиар туралы әлi ескертуi керек - заң немесе жоба қолданылатын лицензиялардың жеке тұлға-иесi және "ноу-хау". Лицензиар қажеттi табыстардың ғылыми-техникалықтарының жобасындағы қолдану құқығын (коммерциялық шарттарда әдетте ) iлiгедi.

Жобаның жүзеге асыруындағы ерекше орын (терминологияның қабылданған батыстасына - жобаның жоба немесе менеджерi ) жоба жетекшiсiнде орналасады. Бұл - жоба бойынша жұмыспен басқару бойынша өкiлеттiк бердi (жобаның инвестор немесе басқа қатысушысы) тапсырма берушi заңды тұлға: жоспарлау, бақылаулар және жобаның қатысушыларының жұмыстарының үйлестiруi. Жобаның (менеджер ) жетекшiсiнiң басқаруы астындалары жобаның командасы жұмыс iстейдi - жоба жетекшiсiмен оның мақсаттарының тиiмдi табыстың мақсаты бар жобасының жүзеге асыруын мерзiм құрылған басшылық етiлетiн ерекше ұйымдық құрылым.
Өзін-өзі бақылау сұрақтары:

1. 
   Жоба қатысушылары жобаны құрылымының негізгі элеметі ретінде.
   
2. 
   Кеңес беру. Лицензиялау.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Мәселені анықтау. Мәселені талдау.
   
2. 
   Баламаларды анықтау.
   
3. 
   Орындалуын талдау және бақылау
   

Мәселені басқаруға салдар ықыласты аз бiлдiрген әрбiр жоба болғандықтан сирек кездесетiннен, өткенi жобалардың басқаруын тәжiрибе iс жүзiнде қорытуға болмағанда болып есептелдi. Бiрақ бiртiндеп мәселелермен басқару жобаның жетiстiгiнiң ингредиентi мәселелермен бәрi қолының келуi керек, өрлеу әйтпесе баяулайды, және жобаны зақымданады.

Жиналған тәжiрибе мәселелердiң бiртiндеп адым ашылмалы-жабылмалы шешiмдерi нақтылы алгоритмды құрауға мүмкiндiк бередi.

Мәселенiң айырып тануы. Ең алдымендер келесi сұрақтарға жауап беруге керек : қазiргi мәселесi бар симптом байланған; болалар осы кездегi болып жататын бiрдеңесi бар симптомды топтастыру; мәселенiң ерекше белгiлерi қандай; оған басымдылық неткен қосып жазуы керек; не мәселемен бастапқыда жасауы керек

Мәселенiң талдауы. Ол үшiндер бақылаулардың түзулерiн тiркес, интервью, құжаттар және мәжiлiстердiң шолуларын қолданылады. Дды мәселеге назар аудар мәлiметтер жиында әрдайым емес орынды симптомдар және болуы мүмкiн әсерлер туралы орынды айту. Жетiлдiрудi ұсынатын қызметкерден бастап, мәлiмет барынша көп жинап, мәселенiң дәрежесiн анықтап, батылға д оның түсiндiруiн керiтартпадан берiп, әсерлерде түйлiгуге ұсынылады.

Альтернативаны анықтау: 1) ештене істемеу 2) жобаны жаңа қорларсыз қайта жіктеу3) бағасына қарамай, проблеманы шешуді қорларды 4)жоба командасының ішінде қорларлы қайта құру 5) жобадан қорларды алып тастау 6) жоба көлемін және мақсатын ұлғайту 7) жоба мақсатын және көлемін кішірейту; 8) жобадан тыс проблемаларды шешу; 9) жобадағы технологиялық жұмысты өзгерту.

Шешiм қабылдау. Контекст мәлiметтегi әсерлерi әдетте саясатты, немесе қорлардың қатынасындағы жоспардың өзгерiсi және шара да түсiнедi. Мәселеге және кеңес берiлген жол туралы топ-менеджмент шешiм таңдап және әсер анықталып баяндап беруi керек.

Шешiм және (бiр уақытта ) әсерлер туралы хабарлау.

Әсердiң iске асыруы. Әсердi жасалсын бiр уақытта шығады : егер бұл дәйектi түрде iстелсе, айлап-апталап будан ескiлi-жаңалы бар болады.

Орындауды тексеру және бақылау. Әсерлер және шешiмдердiң нәтижелерi олардың өмiрге әкелуi содан кешiкпей айқындалуы керек. Ол үшiндер сұрақтарға жауап беруi керек : ауру немесе тек қана оның симптомдары жазысқан; жаңа мәселелер шешiмдердiң қосымша нәтижелерiн құрмайды; бұл әсерлер қолдануға болған қосымша облыстар бар болады, және ептеген қосымша күштерi бар шешiм. Практикалық қолданулар үшiн құрылымның әдiсiнiң тәптiштеуi және пайда болатын мәселелердiң талдауын деңгей бойынша үш әр түрлi ұсынуға болады:

• 
  мәселенiң құрастыруы және зардап болуы мүмкiн
  
• 
  нақтылы мәселенiң облыстарының ерекшелеуi және потенциалдық күрделiлiктердiң барлауы
  
• 
  мәселелердiң құрылымы және олардың шешiмiнiң әдiстерi болуы мүмкiн
  

Мәселенiң шешiмiнiң бiрнеше варианттары әрдайым бар болады, бiрақ тек қана қолдану терiс жол ахуалды тереңдете алады. Мәселеге шамадан тыс ұйытулар тiптi д зиян кейде бұл әкелуге болады үрейдi шақырады. Д вариант тағы бiр жаңа команда мүшелерiн жинау, дегенмен олар қызметкерлердiң еселiсiнен алаңдататын және үйлестiрудi және шешiм қабылдауды баяулатқан iстiң курсiне ендiруге тура келедi.

Мәселенiң жобасының iске асырулары пайда болатын процесстерде топ-топтарға шартты бөлуге және олардың өте тиiмдi шешiмiнiң кейбiр әдiстерi кеңес беруге болады.

1-шi мәселе. Команданың моралдiқ рухы : егер моралдiқ рух әлсiз болса, оның төменнен жоғарығасы ақылды марқалансын, өз қызметкерлердiң сенiмдiлiгiн жоғарылатсын, қосымша қолдауды қамтамасыз ету. Егер моралдiқ рух күшсе, барлық жақсы жүр болған, д өзiн командада өздiгiнен бағаны жай ғана тым көтере аладуға азғырмаңыз.

2-шi мәселе. Команданың құрамы : кадрлық мәселелер өз алдына және бейбiт шешуге ұсынылады. Егер мұндай шараларға көмектеспесе, мағынасы бол топ-менеджментi бар мәселенi талқылау.

3-шi мәселе. Iрi жобаны басқаруды тиiмсiздiк : төменгi командадағы командасын олардың өзара әрекеттесуi жоспарлай бөлшектеуге болады.

4-шi мәселе. Достық атмосфераның жасауы : егер жобада қызметкерлерге қатысса, болатын күрделi қатынастар бiр-бiрiмен, олар iстес көндiруге тұрмайды. Олардың байланысуын шектелу үшiн сайып келгенденiң есептерiнiң орындауы ұйымдастыруы керек.

5-шi мәселе. Технологиямен басқару : кез келген технология тиiстi д сияқты технологияны ақылсыз қабылдансын басқару және оның қолдануының белсендi бағасы талап етедi.

6-шы мәселе. Сын көзiмен маңызды қорлардың жобасынан алып қоюы : өз есепке алуы керек, қауiп деген недi бар болады; қажеттiктер айқын елестет, нақтылы қорлардың фирмасының кәсiпкерлiгiнiң күйi негiзiнен сонымен бiрге алуында есепке ала бiрдеменi болдыру.

7-шi мәселе. Графика қызметтiң аласа көрсеткiштерi және артта қалушылық : ең алдымендер есеп оның пайда болуын себеп айқындалуға керек жоспарға енгiздер болмады; дер кез жоба қорлар алмайды; команда мерзiмге жұмысты және тағы басқаларды орындамайды. Мәселелердiң бөлiгi дегенмен мәселе егер айқын жоспарлауды арқасында, алайда, сақтап қалуға болады пайда болады, командамен сөйлесiп алып және оның бар қорлармен рұқсат етiлу үшiн жасауға болатынын анықта оның бар қорлармен рұқсат етiлу үшiн жасауға болатынын анықтауға тұрады.

8-шi мәселе. Жабдықтаушылары бар жұмыстың үйлестiруi және мердiгерлермен : жоба тағы да дейiн жабдықтаушы немесе мердiгер жеке бастың мүддесiн анықтауы және ол қолдануы керек. Жабдықтаушылар немесе мердiгерлердiң таңдауында жобаның есебiнiң анық түсiнiктеме берi керек. олары бар жұмыстың үйлестiруiнiң жеңiлдiктерi үшiн жобалардың арасындағы тәуелдiлiк айқындалу; графика және басымдылықтардың сапаны бақылау және өзгерiстiң әдiстерiн анықтау; жоба және одан төменденiң менеджерi жобалардың арасындағы үйлестiрудi процесс деңгейде орнату.

Үш топтардағы пайда бола алған мәселе, олардың себебi және болуы мүмкiн шешiмнiң жолдарын қарап шығамыз.

1-шi мәселе. Жұмыстың аласа нәтижелерi. Клиенттi топ iстес қабiлеттi емес оның мүшелерi мәселенiң шешiмiнде қызықтырмағанда санайды.

Мүмкін болатын себептер:

• 
  топтың мүшелерi топтың есебiнiң байланыстысына келiсiм жете алмайды;
  
• 
  нәтиженiң қатынасындағы топтың есебi және қорлар анық емес орнатылды;
  
• 
  менеджерлер т жұмыспен қарап анықтамайды;
  
• 
  жобалық топтың жетекшiсi тиiстi өкiлеттiктер немесе лидерлiк сапаларды алмайды;
  
• 
  топтың мүшелерi т жеткiлiктi техникалық және функционалдық сапалармен ие болмайды.
  

• 
  топтың мүшелерi олар тап, менеджер емес, топтың жұмысының нәтижелерiнде толық жауапкершiлiктердi алып жүретiн сендiрген;
  
• 
  топтың жетекшiсi топ мүшелердiң арасындағы тапсырма және жауапкершiлiктi бөлiп бермедi.
  
• 
  мәселелердiң шешiмiнiң жолдары Болуы мүмкiн : жетекшi оның жұмысының нәтижесiне жауап беретiн топтың мүшелерiне сездiр оның мiндеттерi және жауапкершiлiктiң шеңберiн әрбiр қызметкерге түсiндiрсiн және пайда болғанған дауларды шешуге арналған жалпы жиналыс өткiзу.
  

• 
  жетекшiлер топтың нақты есебi және есеп берушiлiктiң байланыстысы бiтiмге келдерге алмайды;
  
• 
  топтың есебi нәтиженiң көздiң нүктесiменi және қорлар анық емес орнатылды.
  

Бiз барлық үш жағдайлардағы топтың иерархиялық құрылымы бар ахуалдарын қарадық. Болжаймыз, әрiптестердiң тобымен iсте бiзбiз. Келесi шешiмдерден бiр ұсыну мүмкiн мәселелердiң шамаланған себептерiнiң байланыстылары бiр ұсыну мүмкiн :

• 
  қорлар және нәтижелердiң қатынасындағы топтың тапсырмасының ұжымдық көрiнуiн iстеп шығару;
  
• 
  әрбiр қорлар және нәтижелердiң қатынасында есептiң дербес көрiнуiн iстеп шығару;
  
• 
  мiндеттердiң бөлiнуiнiң маңыздылығы сонымен бiрге талқылансын және топ мүшелердiң арасындағы жауапкершiлiктiң саласын бөлiп беру;
  
• 
  жетекшiлiкке, тұлға аралық қарым-қатынастың дағдылары бойынша топтың мүшелерiнiң үйренуi өткiзiлсiн және техникалық. Ерекше екпiн ұжымдық талқылаулар, даудың шешiлуiнде жасау.
  

1. 
   Мәселені анықтау. Мәселені талдау.
   
2. 
   Баламаларды анықтау.
   
3. 
   Орындалуын талдау және бақылау
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Жобаларды басқаруды-жоспарлау фазасы .
   
2. 
   Кәсіпорын көлемінде ресурстарды басқару
   

Кәсiпорынның қорлардың кiшiрейтiн бюджеттер және жеткiлiксiз пул сипаттайтын ортасының бизнес-ге өз кәсiпкерлiгiнiң ықшамдауын жолдарды жiгермен iздейдi. Қабiлеттiлiк керектi нәтижелер күштердi минимумда алынсын, қаржы немесе заттық шығындар процесстер, бұл нәтижелердiң алуына жақсы селiсiм жолдың құрастыру болысушы аспаптар және қызмет өте құнды зат, сонымен бiрге алады. Және дұрыс маңыз негiзделген орындау кез келген табысты кәсiпорынға арналған мiндеттi түрде шартпен, ақылды орындауды маңыздылық болып табылатындығымен бiрдей мөлшерде танылуы керек. Жетекшiлер көбiнесе бұл екi идеалдардың арасындағы тиiстi баланстың табыстың қажеттiлiгi интуициялық ұғынып, сол бұл баланс ойдағыдай iске асыр iс жүзiнде және ұйымға оның өздiң мәдениеттерiне ендiретiн жетекшiлер, таңдануға сирек кездесетiндiгiмен.

Серiктестiктерге - (бұдан әрi Artemis BMAлер немесе Амв ) Artemisтiң серiктестiгiнiң кәсiпкерлiгiн басқаруды архитектура Global 2000 жiктелген жолдың қолдануы және масштаб жасалатын программалық шешiмдер және (қолдау қызметтерi) қосалқы қызметтердiң комбинациясы сол ұсталмайтын баланс жолымен табуға көмектеседi. Ұйымдарға ол (қаракеттер) дұрыс адымдарды жасап және олардың дұрыс түрiмен жасауға қысқа айта көмектеседi.

Серiктестiктi (немесе көтерiп шығарады) қолданатын кез келген әрекет, 2 негiзгi фазалардан мiндеттi түрде тұрады - жоспарлауды фаза және орындауды фаза. Стратегия негiзделген дұрыс маңыздарға дейiнмен бар болуы керек тактика iс жүзiне асыр болады. Осы жұмыстың шеңберiнделерi идеяның (дамыту) қабылдануын фазаны, (зерттеу) шолуды процесс (бiрақ шектелмейдi) тұрды серiктестiктiң ортақ көрiну анықталатын жоспарлаулар фазаның операция санауға болады, келiсiмнiң табысы, (бекiту) мақұлдауды процесс және бухгалтерлiк есепке арналған (көрсеткiштердiң жүйесi) метриканың құрастыруы. Орындауды фаза төтенше жағдайлар туралы iстестiк, ескерту мұндай жобаның толық жоспарлау және кестенi құрастыру кәсiпорынның масштабында, шығындар және операциялардың орындауды жүрiсiнiң пiшiндеу және ресурстарды бөлу, зерттеп отыруын жобалармен және қорлармен басқарумен әдетте ұластырылатын жаттығу қабылдаулары қосады, есеп берудi жүргiзу

Барлық жобалардың қолдауы ең жақсы жобалардың басқарудың өз кепiлдеме берген тәжiрибе қолданушы ұйымдарда олар үлес серiктестiктiң стратегиялық мақсаттарының табыстарына iстейтiн және инвестицияның iстеп шығылған оларын қаншалықты нәтижелi қолданатын сәйкес iске асады. Мәселе иемдене ал, мүмкiн ұйым аспаптар және максимал тиiмдiлiгi бар инвестициялармен және 3-шi сенiмдiлiгiмен басқарып ұйымдастыруға мүмкiндiк беретiн процесстердi алмайтын тұрады.

Барлық жобалардың қолдауы ең жақсы жобалардың басқарудың өз кепiлдеме берген тәжiрибе қолданушы ұйымдарда олар үлес серiктестiктiң стратегиялық мақсаттарының табыстарына iстейтiн және инвестицияның iстеп шығылған оларын қаншалықты нәтижелi қолданатын сәйкес iске асады. Мәселе иемдене ал, мүмкiн ұйым аспаптар және максимал тиiмдiлiгi бар инвестициялармен және 3-шi сенiмдiлiгiмен басқарып ұйымдастыруға мүмкiндiк беретiн процесстердi алмайтын тұрады.

Мысалы, болғанша, ешқандай да жоба сендер бастауы керек қорлар ол үшiн қажеттi болмайды. Егер жобасының орындауы басталған болса, онда қорлар басымдылықтардың өзгерiсi немесе оның қабiлетсiздiгi артынан барлық пiкiрлердiң мұқият есепке алуымен, жобаның жоюын қоса адыраюы ROIнiң жоспарлауды фаза қойылған мәнi бойыншаларына талаптарға қанағаттандыра алуы керек. Өзгерiстердiң енгiзуi туралы талаптар жобаға жөнiнде оларды ықпалдарын қаралады, және тек қана кәсiпкерлiктiң кризистiк мұқтаждықтарымен 4 дәлелдеген олардың iшiнендерiн бекидi. Қорлар жобаның барлық фазаларының толық деңгейiндегi уақытынданы олардың қолдануының жоба, зерттеп отыруына, календарлық жоспарлауы және бюджетпен және шығындардың үстiнде бақылаудың сүйемелдеуi ерекшеленген жобаның табысты орындауының негiзiн қалайтын элемент болып қалыптасқан бойда тек қана. Жоғары белгi қойылған екi ортақ фазалар үзуде емес бiр-бiрiмен бар болатында атап өтуi керек, бiрақ бiрге, қатар өмiр сүретiн және сiңiрде бiр-бiрiмен түзу жұмыс iстеуi керек болатын өзара байланысты әрекеттердiң күрделi жиынының түрiнде. Бұл, ұйымның уақыт жобаларды орындауға жақындайтында қосымша ретiнделерi оларға мүмкiндiк оларға алатын және iс жүзiнде жобалармен және қорлармен басқару жүйесiн жүзеге асыруға берген сыртқы көз тағы бiрдi iздеуге дәл келетiнде ахуалдарда жиi толып қалады. Қатысуға қызықтыратын және ұйымның қызметкерлерiнiң өкiлеттiктерiмен үлестiретiн шешiм, және мұндай барлық ұйым масштабтарындағы әр түрлi мүдделi тараптарға мақсаттардың ортақ жиынына жетуге көмектесетiн шешiм.

1. 
   Жобаларды басқаруды-жоспарлау фазасы .
   
2. 
   Кәсіпорын көлемінде ресурстарды басқару
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Бағалау әдістері.
   
2. 
   Бағалау қағидалары.
   

Бағасын салмақтау - бұл жұмыс жасауларға талап етедi жоба ескерiлген қорлар ықтимал құнның бағасы сол. Бағасын салмақтаулар жинағы жобаның ағымдарына есеп айырысады. Концептуалды бағалары бастапқыда тексеру үшiндер оның құнының (жобалау алдындағы) керек стартқа шешудi жобаға берiлсiн бастапқыда тексеру керек. Казiргi жағдайда алдын ала баға қолданылады, нақты құн айырмашылығы интервалда жататын "шаманың ретi" (order of magnitude estimate ) бағасы деп аталатын, 25%ке. Жобаның iске асырулары жүрiс бойынша дәл бағалар көп керек болады. (budget estimates ) сметалық құн анықтау сонымен бiрге дәлдiкпен өндiрiп алады - 10%ке. Әйтеуiр, және (project cost baseline ) жобаның үйлесiмдi негiздi бағасының өндiрулерiн моментке (definitive estimate ) бағасын салмақтау мәнi бетер көп аз нақты 5% болатын және бетер көп ол 10%ке асуы керек болатын ақырғы өткiзуге керек. Екiұштылықтың жобаның ерте кезеңдерiнiң жобаның нақты жұмыс көлемiнiң түсiнуiнде әлi өте ұлы, және күштердiң шығындарындағы ешқандай да мағынасы жоқ жобаның әрбiр кезеңiнде дәлiрек бағасын салмақтаулар iстелу үшiн онда мынау немен ағымдағы моментке керек. Бағасын салмақтауларды есептеудiң бiрнеше белгiлi әдiстерi бар болады. Әрбiрi өзi бағасын салмақтауды өткiзуге шығындарға ақшалай және Трудовоенiң мүмкiндiктерге бағаның тиiстi дәлдiгi және оған сәйкес қамтамасыз ететiн әдiс таңдай алады.

Құнының "жоғарыдан төменге" (top down estimate ) бағасының әдiсi жобасы туралы өте шектелген мәлiметi қашан жобасының ерте кезеңдерiне шығындарының бағасына әлi қолданылады. Мұндай мағына ол жалпылама өндiрiп алатын және жоба көрсеткiшке бiр-бiрдендерi негiзiнен бағаланған сарапшылық баға iрiлендiрiлген. Баға үлкен күштер және уақыт талап етпейтiндiгiмен ыңғайлы. Кемшiлiк алар е толығырақ бағаның жанында болатын жоғарғы дәлдiктi анадай емеске болып табылады.

"Төменнен жоғарыға" бағасының әдiсi жобаның үйлесiмдi негiздi бағасының өндiруi немесе жобаның ақырғы бағасын салмақтауына керек. Әдiстiң атауы бағасын салмақтауды есептеудiң әдiсiн қамтып көрсетедi - әдiс жобаның толық деңгейлерiне шығындардың бағасын ескередi, жинағы жобаның (смета ) құнының бағасының алуға арналған жалпылау жоғары деңгейлiлерiнде шығындардың содан соң жинақтауы. Шығындар "орам" жүзеге асырулар үшiн мұндай жобаның (сдр немесе WBS ) жұмыстарының декомпозициясының құрылымын қолдануға болады. Бұл әдiстiң артықшылығы өз кезегiнде қарастырудың төменгi деңгейлерiне шығындардың бағасының жанында тәптiштеудi деңгейiнен тәуелдi болатын алынатын нәтижелердiң дәлдiгiнде тұрады. Бөлшектер көбiрек қарастыруға жамалған сайын математикалық санақтан белгiлi, бағаның дәлдiгi сол жоғары. Бұл әдiстiң кемшiлiгi толық бағаның орындауына құралдардың шығыны және ЄдЄ едәуiр жоғары болған болып табылады.

"Аналог бойынша" бағасының әдiсi "жоғарыдан төменге" бағасының әдiсiнiң бiр бiр түрлерi болып табылады. Бағаланатын жобаның құнының болжауына бұрын iстелiнген жобалардың құны туралы нақты мәлiметтердi қолданылатын оның тұрлары мән. Бұл әдiстiң негiзiнде ұқсас өзараны негенiң барлық жоба идея жатады. Егер жобамен және бағаланатын жобаның аралығында ұқсастық ұлы болса, онда бағаның нәтижелерi өте дәл бола алады, баға басқа жағдайда қате жасалады. Мейлi, мысалы, жаңа программалық өнiм, және ұқсас модул оның модулдары басқа жасауға керек болады, игерiлген өнiмi ендi, бiрақ командалардың саны көбiрек болуы керек. Алдыңғы және алдағы жобалар жұмыстар сипат бойынша өте ұқсас. Әлбетте, егер 30%ке көбiрек алдыңғы, онда "аналог бойынша" бағасының әдiсi болжауға мүмкiндiк бередi, не жаңа жобадағы жұмыс көлем болса (редакция түсiнiктеме).

"Аналог бойынша" "жоғарыдан төменге" бағасының әдiсiне параметрлiк бағалардың әдiстерi әлпеттес және сонымен бiрге әдiстiң бiр түрлерi болып табылады. Присущая им точность не лучше и не хуже точности метода оценок "по аналогу". "Аналог бойынша" бағаларының әдiсi ең дәлдiк тән оларға жақсы және дәлдiктен жаманы емес. Параметр бойынша бағаның процессi өзгерiсi жобаның құнының пропорционал өзгерiсiн iлестiретiн жобаның параметрлерi табылуда тұрады. Математикалық параметрлiк үлгi бiр немесе бiрнеше параметрлердiң негiзiнде салады. Жобаның құнының бағаларын параметрлердiң мәндерiнiң есептеулердiң нәтижедесiнiң үлгiге енгiзуiнен кейiн алады. Егер әр түрлi жобалардың параметрлiк үлгiлерi және шығындардың шамасы және өздерiнiң параметрлерiнiң мәнi оңай есептеп шығаруға ұқсасса, онда алдағы жобаның параметрлiк бағасының дәлдiгi жоғарылатуға болады. Мысалы, егер екi iстелiнген жобалар бар болса және де бағаланатын жобаның құны құн солардың бiрi көбiрек және аз құн. Бағалау параметрлердiң жиынының қолдануымен сонымен бiрге өндiрiп алуға болады. Оның маңыздылығы байланысты әрбiр параметрге осы жағдайда таразының коэффициентi, және құнның бағасы жазылып қойылады көп параметрлiк үлгiге сәйкес iске асады. Мысалдар. Демек, үйдiң құрылысы 1000 квадрат футтарының ауқымды үйдiң құрылымы квадрат футына 115 доллар тұрады 115 мың доллар қарайды. Демек, 5 мың командалардағы бағдарлама әзiрлеуiн командаға программалық өнiмнiң өңдеуi 2 доллар 10 мың долларлар тұрауға тұрады. Кеңсе ғимаратының құрылысы квадрат футы плюс текше футқа 54 доллар, плюс 254 доллар қарайды.

1. 
   Бағалау әдістері.
   
2. 
   Бағалау қағидалары.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Жоба. Жобаларды басқару.
   
2. 
   Жобаның өмірлік циклы.
   
3. 
   Жобаларды басқарудың қызметтері. Жобаларды басқарудың жүйелері.
   

1. 
   Жоба. Жобаларды басқару.
   
2. 
   Жобаның өмірлік циклы.
   
3. 
   Жобаларды басқарудың қызметтері. Жобаларды басқарудың жүйелері.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.
   

1. 
   Жобаларды басқарудың әдістері.
   
2. 
   Жобаларды басқарудың типтері.
   

1. 
   Жобаларды басқарудың әдістері.
   
2. 
   Жобаларды басқарудың типтері.
   

1. 
   Шапиро В.Д. и др. Управление проектами. Учебник для вузов – СПб.; «ДваТрИ», 2006.
   
2. 
   Управление проектами. Толковый англо-русский словарь – справочник / Под ред. проф. В.Д. Шапиро. М.: «Высшая школа», 2007.
   
3. 
   Мазур И.И., Шапиро В.Д. Управление проектами. Справочное пособие. М.: Высшая школа, 2001.