Қолданылатын әдебиеттер тізімі

Қосымша

2. 
   Жәутіков О.А “Математиканың даму тарихы ” А, 1967 ж
   
3. 
   Көбесов А “ Математика тарихя туралы әдістеме ” “ Білім және еңбек” журнал 1965 – 1967 ж
   
4. 
   Колман Э. Я “ История математикы в древности” М. 1961
   
5. 
   Рыбников К.А, “ История математики” М. 1974 г
   

Вавилондықтардан біздерге мыңдаған сына жазулар (клинописьтер) қалды. Олар жазулар мен септерді арнайы дайындалған балшық тақталарға сына арқылы жазып, ұзақ сақталуы үшін оларды отқа күйдіретін болған.

Папирустар және басқа да тарихи- архелогиялық ескерткіштер бұдан 5 мыңдай жыл бұрын-ақ Мысырда иероглиф арқылы жазу, сандарды таңбалау тәсілі мәлім болғанын, көптеген архитектуралық құрылыстар, зәулім пирамидалар салына бастағанын көрсетеді. Баянсыз өткен ұзақ уақытты паш ететін, халықтың құдіртті еңбегі мен өнерінің символы іспеттес сол пирамидалардың бірсыпырасы күні бүгінге дейін тұр. Әрине мұндай ірі, күрделі құрылыстарды салу үшін белгілі бір математикалық білім дәрежесі қажет болғаны табиғи нәрсе.

Ежелгі мысырлықтардың математикалық білім дәрежесін айқындауға мүмкіндік берерліктей екі папирус сақталған. Олардың біріншісі - Ринд папирусы- Лондонда Британ музейінде, ал екіншісі- Москва папирусы-Москвада А.С. Пушкин атындағы музейде сақтаулы. Біріншісінің ұзындығы 5,5 м, ені 32 см, мұнда 85 есеп бар, ал екіншісінің ұзындығы сондай, бірақ енсіз (8 см), онда бас-аяғы 25 есеп келтірілген.

Папирустарда келтірілген есептер қысқа, догматикалық түрде берілген, яғни есептің шарты мен талабы беріледі де шешу жолы көрсетіледі. Ешқандай дәлелдеу, тексеру жоқ, айрықша символика жоқ, барлығы иероглиф арқылы өрнектелген сөздер мен сөйлемдерден тұрады.

Мысырлықтар кейбір арифметикалық есептерді шешу жолын қарастыра келіп, математика тарихшылары олар бір белгісізі бар теңдеулерді шеше білген деген қорытындыға келіп отыр.

1. 
   Гректердің теориялық ғылымының негізі.
   
2. 
   Грецияда теориялық математиканың туып, өркендеуі.
   
3. 
   Пифагор және оның жолын қуушылар.
   

Қолданылатын әдебиеттер тізімі

1. История математики . М. 1970 г.,

2. 
   А.С.Пчелко. Хрестоматия по методике началной арифметики. М. 1940 г.
   
3. 
   Д.Д.Галанин . История методических идей по арифметике в Россий VІІІ в. Петроград. 1915
   
4. 
   В.Е.Прудников. Русские педагогики – математики VIII-IX веков. М. 1956 г.
   
5. 
   Б.М.Косанов. Қазақстандағы әдістемелік математикалық ой-пікірдің қалыптасу тарихы. А. 1999
   
6. 
   Ә.Сыдықов. Ы.Алтынсариннің педагогикалық идеяларымен ағартушылық қызметі. А. 1969
   
7. 
   Актуальные проблемы методике обучения математике в началных классах. М.И.Морро. А.М.Пышкало. 1977
   
8. 
   Л.В.Занков, Н.В.Кузнецова Из опыта обучения арифметике в первых классах. М. 1961
   
9. 
   Педагогикалық ізденіс. (Құрастырған И.Н.Баженова). А. 1990
   
10. 
    Т.Қ. Оспанов және т.б. Математика. Әдістемелік нұсқау . А. 1997
    
11. 
    Қазақстан Республикасы бастауыш білімнің мемлекеттік стандарты. А. 1998
    
12. 
    Начальное обучения математике в зарубежных школах. М. 1993
    
13. 
    Х.Назаров, Қ. Останов. Математика тарихы. Ташкент. 1996
    
14. 
    А. Көбесов “ Математика тарихы” А. 1970 ж
    

Қосымша

2. 
   Жәутіков О.А “Математиканың даму тарихы ” А, 1967 ж
   
3. 
   Көбесов А “ Математика тарихя туралы әдістеме ” “ Білім және еңбек” журнал 1965 – 1967 ж
   
4. 
   Колман Э. Я “ История математикы в древности” М. 1961
   
5. 
   Рыбников К.А, “ История математики” М. 1974 г
   

Гректердің теориялық ғылымының негізі- Мысыр және Вавилон елдерінде жинақталған ғылым- білім бастамалары мен дәстүрлері. Расында, гректен шыққан көрнекті математик ғалымдар Фалес, Пифагор, Демокрит, Евдокс және басқалары осы елдерде болып, оларда жинақталған математикалық, астраномиялық ғылыми мағлұматтарға ден қойып үйренген.

Ежелгі гректер математикалық білімдерді бір-бірінен алшақ жатқан екі топқа бөлген. Олар: практикалық математика және теориялық математика. Практикалық математикаға логистика және практикалық геометрия жатады.

Грецияда теориялық математиканың туып, өркендеуінде екінші бір ғылыми-философиялық мектептің,- Пифагор мектебінің орны ерекше. Бұл мектептің негізін салушы Пифагор біздің заманымызға дейінгі 570-500 жылдар шамасында өмір сүрген.

Пифагордың өмірі деректерге аса бай емес, бірлі жарымы бізге ел аузынан аңыз түрінде жеткен. Ол Самос аралында туып, жас шағында Мысыр мен Вавилон елдерін көп аралайды. Он екі жыл ішінде астраномия мен астралогияны зерттеп, оларды жақсы меңгеріп шығады. Пифагор сапардан қайтып келгеннен кейін Оңтүстік Италияға қоныс аударып, өзінің әйгілі ғылыми мектебінің іргетасын сонда қаласа керек.

Пифагор және оның жолын қуушылардан қалған ғылыми мұраларды діни- мистикалық қабыршақтан аршып алсақ, олардың қазіргі жаратылыстану, математика ғылымдарын жасауда баға жетпес үлес қосқанын көреміз.

Ғылымға “математика” деген терминді еңгізуші Пифагор болды. Грек тілінде “математика”- ғылым, білім деген мағынаны білдіреді. Арабтар бұл терминді “тәһлім” деп алып, математикалық ғылымдарды “тәһліми ғылымдар” деп атаған.


5-лекция.

Иррационалдықтың ашылуы. Геометриялық алгебра.

(1 сағат)

Жоспары:

1. 
   Иррационал ұғымының ашылуы.
   
2. 
   Өлшемсіз кесінділер салу.
   
3. 
   Гректердің геометриялық алгебрасы.