Сабақтың тақырыбы мен мазмұны Сағат саны Өтілетін мерзімі Қолданылатын әдіс-тәсілдер



бет11/25
Дата27.06.2016
өлшемі2.06 Mb.
#160945
түріСабақ
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   25
Жалпылау есімдгі.

Жалпылау, жинақтау мағыналарын білдіретін есімдіктің түрі жалпылау есімдігі деп аталады. Жалпылау есімдігіне бәрі, барлық, бар, барша, бүкіл, күллі, бүтін, түгел, тегіс

деген сөздер жатады. Мысалы: бар ойы—өлең айтып, ән салайық, т.б.

Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашкы орындалатын тапсырма: 198-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мақал-мәтелдерді көшіріп жазыңдар. өздерің қалаған үш мақалдың мәнін ашып айтыңдар. өздік есімдігін тауып, олардың қандай тұлғада тұрғанын анықтаңдар.

Келесі тапсырма: 199-жаттығу жұмысының орындалу шарты төмендегідей: Сөйлемдерді оқып, өздік есімдігінің қандай сөзбен тіркесіп тұрғанын және мағыналық ерекшелігін айтыңдар. Қосымшалардың түрлерін анықтандар.

Келесі тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 200-жаттығу жұмысының орындалу шарты мынадай: Оқып шығып, жалпылау есімдігін табыңдар.

Жаңа материалды бекіту. Логикалық диктант

  1. Өздік есімдігіне қандай сөз жатады? (өз)

  2. Өзісіздер есімдігі қандай тұлғада тұр? (түбірі өз, -і -тэу. жал. III жағы, -сіз - жік. жал. II жағы
    (сыпайы түрі), -дер -көп. жал.)


  3. Өзіңмен қай септікте түр? (көмектес септікте)

4. "Өз үйім - өлең төсегім" деген мақалда өздік есімдігі қай сөйлем мүшесінің қызметін
атқарып тұр? (анықтауыш)


5. Өздік есімдігі бар бір мақал жаз.

Сабақтың қорытындысы:

  1. Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

  2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.

  3. Үйге тапсырма: 201-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін:
    Сөйлемдерді көшіріп жазып, жалпылау есімдіктерінің астын сызыңдар. Оның қай сөзбен
    тіркесетінін айтыңдар. .


Жалпылау есімдгі.

Жалпылау, жинақтау мағыналарын білдіретін есімдіктің түрі жалпылау есімдігі деп аталады. Жалпылау есімдігіне бэрі, барлық, бар, барша, бүкіл, күллі, бүтін, түгел, тегіс

деген сөздер жатады. Мысалы: бар ойы—өлең айтып, ән салайық, т.б.

Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашкы орындалатын тапсырма: 198-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Макал-мәтелдерді көшіріп жазыңдар. өздерің қалаған үш мақалдың мәнін ашып айтыңдар. өздік есімдігін тауып, олардың қандай тұлғада тұрғанын анықтаңдар.

Келесі тапсырма: 199-жаттығужұмысының орындалу шарты төмендегідей: Сөйлемдерді оқып, өздік есімдігінің қандай сөзбен тіркесіп түрғанын жэне мағыналық ерекшелігін айтыңдар. Қосымшалардың түрлерін анықтандар.

Келесі тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 200-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Оқып шығып, жалпылау есімдігін табыңдар.

Жаңа материалды бекіту. Логикалық диктант

  1. Өздік есімдігіне қандай сөз жатады? (өз)

  2. Өзісіздер есімдігі қандай тұлғада тұр? (түбірі өз, -і -тэу. жал. III жағы, -сіз - жік. жал. II жағы
    (сыпайы түрі), -дер -көп. жал.)


  3. Өзіңмен қай септікте түр? (көмектес септікте)

4. "Өз үйім - өлең төсегім" деген мақалда өздік есімдігі қай сөйлем мүшесінің қызметін
атқарып тұр? (анықтауыш)


5. Өздік есімдігі бар бір мақал жаз.

Сабақтың қорытындысы:

  1. Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

  2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.

  3. Үйге тапсырма: 201-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін:
    Сөйлемдерді көшіріп жазып, жалпылау есімдіктерінің астын сызыңдар. Оның қай сөзбен
    тіркесетінін айтыңдар. .


Тексердім:

Сабақтың өтілетін мерзімі:

Сабақтың тақырыбы: Болымсыздық, белгісіздік есімдіктері. Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: оқушыларға болымсыздық және белгісіздік есімдіктері жайлы толық мәлімет беру.

ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, олардың ой-пікірін қалыптастыру, сауаттылыққа баулу.

б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: қалыпты сабақ.

Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сөздікпен жұмыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.

Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар. Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу. Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.

Сабақтың барысы:

а) Ұйымдастыру кезеңі.

  1. Сәлемдесу.

  2. Кезекші мәлімдемесі.

  3. Журнал бойынша түгелдеу.

  4. Жаңа сабаққа дайындық.

ә) Үй тапсырмасын сұрау.

  1. Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.

  2. Жаттығу жұмысының орындалу барысын дәптерлерінен тексеру.

  3. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.

б) Жаңа сабақты түсіндіру.

Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Болымсыздық, белгісіздік есімдіктері» тақырыбы жайлы түсіндіремін.

Болымсыздық мағынаны білдіретін есімдіктің түрі болымсыздық есімдігі деп аталады. Болымсыздық есімдігі: ештеңе, ештеме, ешбір, ешқашан, ешқандай, ешқайдан, ешқайда, ешқайсысы, дәнеңе, дәнеме, т.б. Мысалы: Көнбеді ешкім сөзіме, Әдетіне қарысып (Абай)

Болымсыздық есімдіктерінің ешкім, ешқайсысы, дәнеңе, ештеңе дегендері зат есімнің орнына, ешқашан, ешқайда, ешқайдан дегендері үстеу немесе мезгілдік, мекендік мағынаны білдіретін сөздердің орнына жұмсалады. Мысалы: Бұл жерде ешкім сырымды білмейді, айтып нетейін? деген сөйлемде ешкім деген болымсыздық есімдігі кім? (білмейді)? деген сұраққа жауап беріп, адам мәнінде қолданылған, сөйлемде бастауыш болып тұр.

Болымсыздық есімдіктері көбінесе еш сөзі мен бір, кім, қашан, қандай, қайдан, қайсысы тәрізді есімдіктердің бірігуі арқылы жасалған. Сондықтан да олар бірігіп жазылады. Ал еш сөзі басқа сөздермен (зат есімдермен) тіркесіп, бөлек жазылады. Мысалы: Сенен басқа еш жерден Таба алмадым орнымды (Абай). Белгісіздік есімдігі.

Затты, сындық белгіні, сан-мөлшерді белгісіз етіп жорамалдап, тұспалдап көрсету мәнін білдіретін есімдіктің түрі белгісіздік есімдігі деп аталады. Мысалы: Бұлдайды біреу күшін, біреу түсін (Абай). Бұл сөйлемдегі біреу есімдігі «белгісіз бір адам» деген мағынада қолданылған.

Белгісіздік есімдігіне біреу, кейбіреу, бірдеме, әркім, әрне, әлдекім, әлдене, кімде-кім, бір, қайсыбір, кейбір, қайсыбіреу, әр, әрбір, қайбір, бірнеше, әлденеше, біраз, әрқалай, әлдеқалай, әлдеқайда, әлдеқашан, әлдеқайдан, әрқашан деген сөздер жатады.

Белгісіздік есімдіктерінің мынадай ерекшеліктері бар:

  1. Әлде, әр, кей, қай, бір сөздері басқа есімдіктермен (біреу, кім, не, бір, қашан, қалай,
    қайда, т.б.) тіркескенде, бірге жазылады да, басқа сөз таптарымен (мысалы, зат есіммен)
    тіркескенде, бөлек жазылады. Мысалы: Бізде ерік жоқ, бастай бер. Әлденеге бастайсыз. Кей
    құрбы бүгін тату, ертең бату (Абай).


  2. Біреу, кейбіреу, қайсыбіреу, бірдеме, әрне, кімде-кім, әлдекім, әркім, әлдене тәрізді
    белгісіздік есімдіктер зат есім орнына жұмсалады.


  3. Қайсыбір, кейбір, әр, әрбір, қайбір деген сөздер сын есім орнына жұмсалады.
    Мысалы: Кейбір жігіт жүреді мақтап сөйлеп. Берілген сөйлемдегі қай жігіт? (кейбір) деген
    сұраққа жауап береді.


  4. Әрқашан, әрқалай, әлдеқашан, әлдеқалай, әлдеқайда, әлдеқайдан деген белгісіздік
    есімдіктері үстеу мәнінде мезгіл, мекен мағыналарын білдіріп, сөйлемде пысықтауыш
    қызметін атқарады. Мысалы: Көкшетау, оның маңындағы калың орман әлдеқашан артта
    қалған. Берілген сөйлемдегі әлдеқашан (қашан артта қалған?) деген белгісіздік есімдігі
    үстеумен мәндес болып тұр.


  5. Біреу, кейбіреу, қайсыбіреу, бірдеме, әрне, кімде-кім, әлдекім, әркім, әлдене тәрізді
    белгісіздік есімдіктер зат есім орнына жұмсалады.


  6. Қайсыбір, кейбір, әр, әрбір, қайбір деген сөздер сын есім орнына жұмсалады.
    Мысалы: Кейбір жігіт жүреді мақтап сөйлеп. Берілген сөйлемдегі қай жігіт? (кейбір) деген
    сұраққа жауап береді.


  7. Әрқашан, әрқалай, әлдеқашан, әлдеқалай, элдеқайда, элдеқайдан деген белгісіздік
    есімдіктері үстеу мәнінде мезгіл, мекен мағыналарын білдіріп, сөйлемде пысықтауыш
    қызметін атқарады. Мысалы: Көкшетау, оның маңындағы калың орман элдеқашан артта
    қалған. Берілген сөйлемдегі әлдеқашан (қашан артта қалған?) деген белгісіздік есімдігі
    үстеумен мэндес болып түр.


Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 202-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мәтінді рөлге бөліп оқып, мазмұнын айтып беріңдер. Есімдіктерді мағыналық түріне қарай ажыратыңдар. Мәтіндегі негізгі ойды анықтаңдар.
а) ¥йымдастыру кезеңі.

  1. Сэлемдесу.

  2. Кезекші мэлімдемесі.

  3. Журнал бойынша түгелдеу.

  4. Жаңа сабаққа дайындық.

ә) Үй тапсырмасын сұрау.

  1. Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.

  2. Жаттығу жұмысының орындалу барысын дэптерлерінен тексеру.

  3. Дәптерлерін алмастыру.

  4. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.

б) Жаңа сабақты түсіндіру.

Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Болымсыздық, белгісіздік есімдіктері» тақырыбы жайлы түсіндіремін.

Болымсыздық мағынаны білдіретін есімдіктің түрі болымсыздық есімдігі деп аталады. Болымсыздық есімдігі: ештеңе, ештеме, ешбір, еш-қашан, ешқандай, ешқайдан, ешқайда, ешқайсысы, дәнеңе, дэнеме, т.б. Мысалы: Көнбеді ешкім сөзіме, Әдетіне қарысып (Абай)

Болымсыздық есімдіктерінің ешкім, ешқайсысы, дәнеңе, ештеңе дегендері зат есімнің орнына, ешқашан, ешқайда, ешқайдан дегендері үстеу немесе мезгілдік, мекендік мағынаны білдіретін сөздердің орнына жүмсалады. Мысалы: Бүл жерде ешкім сырымды білмейді, айтып нетейін? деген сөйлемде ешкім деген болымсыздық есімдігі кім? (білмейді)? деген сұраққа жауап беріп, адам мэнінде қолданылған, сөйлемде бастауыш болып түр.

Болымсыздық есімдіктері көбінесе еш сөзі мен бір, кім, қашан, қандай, қайдан, қайсысы тэрізді есімдіктердің бірігуі арқылы жасалған. Сондықтан да олар бірігіп жазылады. Ал еш сөзі басқа сөздермен (зат есімдермен) тіркесіп, бөлек жазылады. Мысалы: Сенен басқа еш жерден Таба алмадым орнымды (Абай). Белгісіздік есімдігі.

Затты, сындық белгіні, сан-мөлшерді белгісіз етіп жорамалдап, тұспалдап көрсету мэнін білдіретін есімдіктің түрі белгісіздік есімдігі деп аталады. Мысалы: Бүлдайды біреу күшін, біреу түсін (Абай). Бул сөйлемдегі біреу есімдігі «белгісіз бір адам» деген мағынада қолданылған.

Белгісіздік есімдігіне біреу, кейбіреу, бірдеме, эркім, эрне, әлдекім, әлдене, кімде-кім, бір, қайсыбір, кейбір, қайсыбіреу, эр, эрбір, қайбір, бірнеше, әлденеше, біраз, эрқалай, әлдеқалай, әлдеқайда, элдеқашан, әлдеқайдан, эрқашан деген сөздер жатады.

Белгісіздік есімдіктерінің мынадай ерекшеліктері бар:

  1. Әлде, эр, кей, қай, бір сөздері басқа есімдіктермен (біреу, кім, не, бір, қашан, қалай,
    қайда, т.б.) тіркескенде, бірге жазылады да, басқа сөз таптарымен (мысалы, зат есіммен)
    тіркескенде, бөлек жазылады. Мысалы: Бізде ерік жоқ, бастай бер. Әлденеге бастайсыз. Кей
    қүрбы бүгін тату, ертең бату (Абай).


  2. Біреу, кейбіреу, қайсыбіреу, бірдеме, эрне, кімде-кім, элдекім, эркім, элдене тэрізді
    белгісіздік есімдіктер зат есім орнына жүмсалады.


  3. Қайсыбір, кейбір, эр, эрбір, қайбір деген сөздер сын есім орнына жүмсалады.
    Мысалы: Кейбір жігіт жүреді мақтап сөйлеп. Берілген сөйлемдегі қай жігіт? (кейбір) деген
    сұраққа жауап береді.


  4. Әрқашан, эрқалай, элдеқашан, элдеқалай, элдеқайда, элдеқайдан деген белгісіздік
    есімдіктері үстеу мәнінде мезгіл, мекен мағыналарын білдіріп, сөйлемде пысықтауыш
    қызметін атқарады. Мысалы: Көкшетау, оның маңындағы калың орман элдеқашан артта
    қалған. Берілген сөйлемдегі әлдеқашан (қашан артта қалған?) деген белгісіздік есімдігі
    үстеумен мэндес болып түр.


Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 202-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мәтінді рөлге бөліп оқып, мазмүнын айтып беріңдер. Есімдіктерді мағыналық түріне қарай ажыратыңдар. Мэтіндегі негізгі ойды анықтаңдар.

Келесі тапсырма: 203-жаттығужүмысының орындалу шарты төмендегідей: Сөйлемдерді кешіріп жазыңдар. Құрамындағы болымсыздық есімдіктерін таувш, астын сызыңдар.

Келесі тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 204-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Өлеңді мэнерлеп оқып, есімдіктердің мағынасына, түлғасына көңіл аударыңдар. Қандай сөздердің орнына жүмсалып тұрғанын айтыңдар. Оларды мағыналық түрлеріне қарай ажыратыңдар.

Келесі тапсырманы да ауызша түрде орындатамын: 205-жаттығу жүмысының шартын түсіндіремін: Өлең шумақтарын мэнерлеп оқыңдар. Қүрамындағы белгісіздік есімдіктерінің түлғасына, қалай жасалғанына көңіл аударыңдар.

Сабақтың қорытындысы:

  1. Сү_рақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

  2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.

Үйге тапсырма: 206-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін:
Сөйлемдерді көшіріп, қүрамындағы белгісіздік есімдіктері қай с


Келесі тапсырма: 203-жаттығужүмысының орындалу шарты төмендегідей: Сөйлемдерді кешіріп жазыңдар. Құрамындағы болымсыздық есімдіктерін таувш, астын сызыңдар.

Келесі тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 204-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Өлеңді мэнерлеп оқып, есімдіктердің мағынасына, түлғасына көңіл аударыңдар. Қандай сөздердің орнына жүмсалып тұрғанын айтыңдар. Оларды мағыналық түрлеріне қарай ажыратыңдар.

Келесі тапсырманы да ауызша түрде орындатамын: 205-жаттығу жүмысының шартын түсіндіремін: Өлең шумақтарын мэнерлеп оқыңдар. Қүрамындағы белгісіздік есімдіктерінің түлғасына, қалай жасалғанына көңіл аударыңдар.

Сабақтың қорытындысы:

  1. Сү_рақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

  2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.

Үйге тапсырма: 206-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін:
Сөйлемдерді көшіріп, қүрамындағы белгісіздік есімдіктері қай с

а) ¥йымдастыру кезеңі.

  1. Сэлемдесу.

  2. Кезекші мэлімдемесі.

  3. Журнал бойынша түгелдеу.

  4. Жаңа сабаққа дайындық.

ә) Үй тапсырмасын сұрау.

  1. Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.

  2. Жаттығу жұмысының орындалу барысын дэптерлерінен тексеру.

  3. Дәптерлерін алмастыру.

  4. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.

б) Жаңа сабақты түсіндіру.

Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Болымсыздық, белгісіздік есімдіктері» тақырыбы жайлы түсіндіремін.

Болымсыздық мағынаны білдіретін есімдіктің түрі болымсыздық есімдігі деп аталады. Болымсыздық есімдігі: ештеңе, ештеме, ешбір, еш-қашан, ешқандай, ешқайдан, ешқайда, ешқайсысы, дәнеңе, дэнеме, т.б. Мысалы: Көнбеді ешкім сөзіме, Әдетіне қарысып (Абай)

Болымсыздық есімдіктерінің ешкім, ешқайсысы, дәнеңе, ештеңе дегендері зат есімнің орнына, ешқашан, ешқайда, ешқайдан дегендері үстеу немесе мезгілдік, мекендік мағынаны білдіретін сөздердің орнына жүмсалады. Мысалы: Бүл жерде ешкім сырымды білмейді, айтып нетейін? деген сөйлемде ешкім деген болымсыздық есімдігі кім? (білмейді)? деген сұраққа жауап беріп, адам мэнінде қолданылған, сөйлемде бастауыш болып түр.

Болымсыздық есімдіктері көбінесе еш сөзі мен бір, кім, қашан, қандай, қайдан, қайсысы тэрізді есімдіктердің бірігуі арқылы жасалған. Сондықтан да олар бірігіп жазылады. Ал еш сөзі басқа сөздермен (зат есімдермен) тіркесіп, бөлек жазылады. Мысалы: Сенен басқа еш жерден Таба алмадым орнымды (Абай). Белгісіздік есімдігі.

Затты, сындық белгіні, сан-мөлшерді белгісіз етіп жорамалдап, тұспалдап көрсету мэнін білдіретін есімдіктің түрі белгісіздік есімдігі деп аталады. Мысалы: Бүлдайды біреу күшін, біреу түсін (Абай). Бул сөйлемдегі біреу есімдігі «белгісіз бір адам» деген мағынада қолданылған.

Белгісіздік есімдігіне біреу, кейбіреу, бірдеме, эркім, эрне, әлдекім, әлдене, кімде-кім, бір, қайсыбір, кейбір, қайсыбіреу, эр, эрбір, қайбір, бірнеше, әлденеше, біраз, эрқалай, әлдеқалай, әлдеқайда, элдеқашан, әлдеқайдан, эрқашан деген сөздер жатады.

Белгісіздік есімдіктерінің мынадай ерекшеліктері бар:

  1. Әлде, эр, кей, қай, бір сөздері басқа есімдіктермен (біреу, кім, не, бір, қашан, қалай,
    қайда, т.б.) тіркескенде, бірге жазылады да, басқа сөз таптарымен (мысалы, зат есіммен)
    тіркескенде, бөлек жазылады. Мысалы: Бізде ерік жоқ, бастай бер. Әлденеге бастайсыз. Кей
    қүрбы бүгін тату, ертең бату (Абай).


  2. Біреу, кейбіреу, қайсыбіреу, бірдеме, эрне, кімде-кім, элдекім, эркім, элдене тэрізді
    белгісіздік есімдіктер зат есім орнына жүмсалады.


  3. Қайсыбір, кейбір, эр, эрбір, қайбір деген сөздер сын есім орнына жүмсалады.
    Мысалы: Кейбір жігіт жүреді мақтап сөйлеп. Берілген сөйлемдегі қай жігіт? (кейбір) деген
    сұраққа жауап береді.


  4. Әрқашан, эрқалай, элдеқашан, элдеқалай, элдеқайда, элдеқайдан деген белгісіздік
    есімдіктері үстеу мәнінде мезгіл, мекен мағыналарын білдіріп, сөйлемде пысықтауыш
    қызметін атқарады. Мысалы: Көкшетау, оның маңындағы калың орман элдеқашан артта
    қалған. Берілген сөйлемдегі әлдеқашан (қашан артта қалған?) деген белгісіздік есімдігі
    үстеумен мэндес болып түр.


Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 202-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мәтінді рөлге бөліп оқып, мазмүнын айтып беріңдер. Есімдіктерді мағыналық түріне қарай ажыратыңдар. Мэтіндегі негізгі ойды анықтаңдар.

Келесі тапсырма: 203-жаттығужүмысының орындалу шарты төмендегідей: Сөйлемдерді кешіріп жазыңдар. Құрамындағы болымсыздық есімдіктерін таувш, астын сызыңдар.

Келесі тапсырманы ауызша түрде орындатамын: 204-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Өлеңді мэнерлеп оқып, есімдіктердің мағынасына, түлғасына көңіл аударыңдар. Қандай сөздердің орнына жүмсалып тұрғанын айтыңдар. Оларды мағыналық түрлеріне қарай ажыратыңдар.

Келесі тапсырманы да ауызша түрде орындатамын: 205-жаттығу жүмысының шартын түсіндіремін: Өлең шумақтарын мэнерлеп оқыңдар. Қүрамындағы белгісіздік есімдіктерінің түлғасына, қалай жасалғанына көңіл аударыңдар.

Сабақтың қорытындысы:

  1. Сү_рақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

  2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.

  3. Үйге тапсырма: 206-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін:
    Сөйлемдерді көшіріп, қүрамындағы белгісіздік есімдіктері қай сөз табының орнына
    жүмсалғанын айтыңдар. .


Тексердім:

2О.Сабақтың өтілетін мерзімі:

Сабақтың тақырыбы: Есімдіктердің емлесі. Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: оқушыларға есімдіктердің емлесі жайлы толық мэлімет беру.
ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл


мэдениетін дамыту, сөздік қорын молайту, олардың ой-пікірін қалыптастыру, сауаттылыққа баулу.

б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа,
еңбексүйгіштікке тэрбиелеу.


Сабақтың түрі: қалыпты сабақ.

Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап, сездікпен жріыс, бағалау, бекіту, қорытындылау.

Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары, тірек сызбалар.

Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жү_мыс жүргізу.

Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сүрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.

Сабақтың барысы:

а) ¥йымдастыру кезеңі.

  1. Сэлемдесу.

  2. Кезекші мэлімдемесі.

  3. Журнал бойынша түгелдеу.

  4. Жаңа сабаққа дайындық.

ә) Үй тапсырмасын сұрау.

  1. Өткен сабақта өтілген ережені сүрау.

  2. Жаттығу жүмысының орындалу барысын дэптерлерінен тексеру.

  3. Дэптерлерін алмастыру.

  4. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.

б) Жаңа сабақты түсіндіру.

Бүгінгі жаңа сабақта «Есімдіктердің емлесі» тақырыбы жайлы түсіндіремін. Жіктеу, сілтеу, өздік, жалпылау есімдіктері негізгі түбір сөздер болғандықтан, дара есімдіктер болып саналады. Мысалы: мен, сен, сіз, ана, сол, қанша? бэрі, түгел, т.б.

Еш, элде, эр, кей, қайсы, бір сөздері мен басқа есімдіктердің бірігуі арқылы жасалған болымсыздық, белгісіздік есімдіктері күрделі есімдіктер болып есептеледі, олар бірге жазылады. Мысалы: ешкім, ешқашан, элдекім, кейбір, әрбір, т.б.

Еш, әлде, эр, кей, бір, қай сөздері басқа сөз таптарымен (зат есім, кейде қатыстық сын есімдермен) тіркесіп қолданылады да, бөлек жазылады. Мысалы: еш уақытта, бір мезгілде, эр түрлі, т.б.

Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жүмыстарын орындатамын. Алғашкы орындалатын тапсырма: 208-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Өлеңдерді көшіріп жазып, құрамындағы күрделі есімдіктердің емлесін үғып алыңдар.

Келесі тапсырма: 209-жаттығу жүмысының орындалу шарты төмендегідей: Сөйлемдердің қүрамындағы күрделі есімдіктерді теріп жазып, олардың қандай есімдіктерден бірігіп жасалғанын айтыңдар.

Келесі тапсырма: 210-жаттығу жүмысының орындалу шарты мынадай: Сөйлемдерді көшіріп жазып, элде, эр, қай, кей, бір, еш сөздері баска сөз таптарымен тіркесіп айтылса, бөлек жазылатынын үғып алыңдар.

Сабақтың қорытындысы:

  1. Сұрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.

  2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын.

  3. Үйге тапсырма: 211-жаттығу жүмысының орындалу шартын түсіндіремін: Мэтінді
    оқып, ат қойыңдар. Есімдіктерді тауып, оларды мағыналық түрлеріне қарай ажыратыңдар.


Тексердім:

Сабақтың өтілетін мерзімі:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   25




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет