Зерттеулер нәтижелерін сызбалық өңдеу. Өлшеу нәтижелерін өңдегенде және кең қадағалауды қолданғанда графикалық әдісті қолданамыз, себебі өлшеудің нәтижелерін кесте түрінде келтіреді. Графикалық зерттеулер көрнекті нәтижелер физикалық мәнін түсінуге көп көмек береді. Функцияның максимум және минимум көрсеткіштерін анықтайды. Графикалық зерттеулер нәтижелері тік бұрышты координаттар системасын қолданады. Егер зерттелген графикалық әдіс функциясы У=f(x), онда системаға тікбұрышты координат белгісін келтіреді х1у1, х2у2……….. хnуn. Графиктегі нүктелерді сызықпен қосу керек. Тәжірибелік нүктелерге жақындатып бұл процесс физика химиялық негізінде түсіндіріледі. Көп жағдайдасе графикалық сызбалар нәтижесі үш ауыспалы мәнмен келтіріледі b=f(х, у, г).бұл жағдайда ауысудың бөлу әдісі қолданады.
Графикалық зерттеулер нәтижесі тәжірибеде үлкен роль атқаратын жүйенің қалауы координаты және координат торы. Координат торы бір текті және біртексіз болып келеді. Біртекті координат торында ординатпен абцисса біртекті шкала болады. Біртексіз координат торында жарты логарифмді, логарифмді және шынайылық кең таралған. Жарты логарифмдік тор біртекті ординатпен логарифімдік обцисса болады. Логарифімдік координат торында екі осіде логарифімдік, шынайылық ординаты біртекті және обциссасы шынайылық шкала болады.
Эмпирикалық формуланың таңдау әдісі. Тәжірибе зерттеудің нәтижесінде статикалық өлшеудің қатарын өзгерісін аламыз. Әрбір функциясы у1 у2, ..., уn белгілі дәлелдемеге байланысты x1, х2,.., хn.
Тәжірибелік белгілердің алгебралық көрсеткіштер функциясын алуға болады y = f(x), ол эмпирикалық формула деп аталады.
Эмпирикалық формулалар күрделі емес және тәжірибелік көрсеткіштерге сәйкес келу керек. Демек, эмпирикалық формулалар аналитикалық формулаға сәйкес немесе ұқсас болу қажет. Аналитикалық көрсеткіштер ұқсас болса жәйларын апроксимация, ал функциясын апрокцимациялаушы деп атайды.
Эмпирикалық формулалардың таңдау процесі екі этаптан тұрады:
1. Берілген өлшемдері тікбұрышты координат торына жазылады, тәжірибелік нүктелер сызық арқылы қосылады және формула түрін анықталады.
2. Формуланың параметрлері анықталады, олар қабылданған формулаларға сәйкес болу керек.
Достарыңызбен бөлісу: |