Дәріс сабақтарының конспектілері 1,2 ДӘріс негізгі жағдайлар. Таным мен шығармашылықтың методологиялық ғылыми негіздері
жүктеу/скачать 0.7 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зерттеу нәтижелерінің статистикалық өңдеу әдістерін
| Аналитикалық әдістер. Тәжірибелік есеперді математикалық әдістермен шешудің екінші этапы болып модельді зерттеу әдісі болып табылады. Математикалық модельді зерттеу әдісін таңдау ішкі және сыртқы нұсқау зерттеу сияқты түсінікпен байланысты.
Сыртқы нұсқау зерттеу деп- объектіні зерттеу қасиеттерімен математикалық модельдің күткен дәрежесін айтады. Ішкі нұсқау зерттеу деп- объектіден математикалық модель бойынша алынған теңдіктің дәл шешімнің күткен дәрежесін айтады. Зерттеудің есебі және жағдайына қарай есептер және жағдайлар бойынша зерттеу кейбір принциптерден ауысуы мүмкін. Ондай принциптер: 1)егер мағлұмат жаңа бір зерттеу әдісін игеру туралы болса, яғни кеңінен қолданылатын, бұрын бекітілмеген, моделдер класстары, онда сыртқы нұсқау деңгейіне қарамай, максимальды ішкі нұсқау деңгейіне ұмтылу керек. 2) егер модельдің сыртқы нұсқауын тексеру жүзеге асса, онда ішкі нұсқаудың таңдалған әдісі максимальды түрде болу керек. 3) егер модель қарапайым болса, онда оңай әрі дәл шешім алынады. Есептің соңғы шешімі туралы мәліметті алудан, зерттеу әдісін таңдау тиімді. Зерттеу нәтижелерінің статистикалық өңдеу әдістерін қолдану салыстыру жүргізу, жарамды сандық сипаттамаларды алу процедурасын дұрыс, әрі тиімді өткізуге, сонымен қатар зерттеліп отырған объектілер мен жағдайларды сипаттайтын жеке ауыспалылықтар арасындағы байланыстарды, тәуеллділіктерді белгілеуге мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелерінің статистикалық өңдеу әдістерінің минималды қарапайым әдістеріне сипаттама беріп кетейік. Бұл қарапайым әдістер жас ғалымдар мен өнертапқыштардың ғылыми-зерттеулік жолының бастапқы деңгейінде көптеген тапсырмаларды орындауға, жүзеге асыруға жеткілікті. Берілген есептеулерді комьютердің көмегімен EXCEL бағдарламасында (статистикалық функциялар) орындауға болады, сонымен қатар қарапайым калькулятордың көмегімен орындауға да болады, алайды бұл еш күмәнсіз жұмыс нәтижелерінің заманауи болуына, ал қорытындыларының бос сөз күйінде қалып қоймауына көмек береді. Қарастырылып отырған әдістер зерттеу барысныда практикалық тұрғыда кез-келген объектілер мен заңдылықтары зерттеуде қолдануға толығымен жарамды болып табылады. Мұндағы басты «әдіс» келтірілген мысалдарды өз зерттеу объектісінің жұмысында «қолдана білуде» болып табылады. Себебі статистикалық зерттеу әдістерінің басты артықшылығы болып олардың жан-жақтылығы, яғни мүлде әртүрлі, бір-біріне мүлде ұқсамайтын объектілерді және тапсырмаларды орындауда бір формулаларды қолдануға мүмкіндік беруінде болып табылады. жүктеу/скачать 0.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|