Дәріс сабақтарының конспектілері 1,2 ДӘріс негізгі жағдайлар. Таным мен шығармашылықтың методологиялық ғылыми негіздері
жүктеу/скачать 0.7 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өлшеудегі кездейсоқ қатені бағалау әдістері және кездейсоқ қате теориясының негізі.
- Өлшеу қорытындыларын графикалық әдіспен өңдеу.
| Бақылау сұрақтары:
Есептердің математикалық құрылымын сипатта Математикалық моделдеу мен математикалық модельдеудің этаптарын түсіндір Математикалық модельді таңдау үрдісіндегі бақылауларды сипатта Математикалық модельдерді таңдау әдістерін келтір Зерттеу есептеулерін жүргізу жағдайына қарай өзгеретін принциптерді келтір Зерттеу нәтижелерінің статистикалық өңдеу әдістерін сипатта Қатарларды зерттеу реттерін түсіндір Лекция 26 Эксперименттік зерттеу қорытындыларын өңдеу. Өлшеудегі кездейсоқ қатені бағалау әдістері және кездейсоқ қате теориясының негізі. Өлшеу қорытындыларын графикалық әдіспен өңдеу. Эмпирикалық формуланы таңдау әдістері. Регрессиондық анализ. Өлшеудегі кездейсоқ қатені бағалау әдістері және кездейсоқ қате теориясының негізі. Мүмкін болатын қателерді бағалау және анықталған нақты мәндерді өлшеу көрсеткішін беретін, кездейсоқ қате теориясы мүмкіндік қатені талдауға негізделеді. Кездейсоқ қателіктің бірдей көрсеткішті үлкен сандарды өлшеуде, кездейсоқ қате теория негізі құрылады, бірақ бірдей көрсеткіштер әртүрлі белгіде көп кездеседі, үлкен қателіктер аз қателерге қарағанда, көп кездеспейді. (себебі олардың мәндердің өсуі, қателіктердің тууына мүмкіндікті азайтады); өлшеудің барлық қорытындылардың орташа арифметикалық мәндерінің өлшеу көрсеткішінің нақты мәндері өлшеудің шексіз үлкен санында, ал бөлудің дұрыс заңы кездейсоқ шараларының өлшеу қорытындысында кездеседі. Өлшеу басты және таңдаулы жиынтық болып бөлінеді. Δ xi қателіктің мүмкіндік мәні немесе өлшемнің мүмкіндік мәнінің көбі басты жиынтыққа кіреді. n өлшемінің санының таңдаулы жиынтық үшін және әр нақты жағдайда қатаң анықталынады. Әдетте егер n>30 болса, x өлшемінің нақты орташа мәнінің жиынтығы оның нақты мәніне жуықталады. Өлшеу қорытындыларын графикалық әдіспен өңдеу. Графикалық көрініс әдісі өлшеу және бақылау қорытындыларын өңдеуде кеңінен қолданады. Сонымен қатар өлшеу қорытындылары кестелік түрде де беріледі, біраұ бұл кейде қаралып жатқан процестер заңнын сипаттауға толық мүмкіндік бермейді. Графикалық көрініс эксперимент қорытындылары туралы көзқарас зерттелуші процестің физикалық маңызын түсінуге мүмкіндік және ауыспалы мәнді қараудың функционалды қатынасының жалпы сипатын, функция минимумының немесе максимумын құруға мүмкіндік береді. Өлшеу (бақылау) қорытындыларын графикалық бейнелеу үшін, ереже бойынша, тікбұрышты координаталар жүйесін қолданады. Егер y=f(χ) функциясы графикалық әдіспен талданса, онда x1,y1, x2,y2, …, xn,yn, мәндерін тікбұрышты координаталар жүйесіне апарады. Алдымен, график тұрғызылады, зерттелуші көріністің жүрісін (ағысын) білу керек. Ереже бойынша, теориялық зерттеуден экспериментаторға график түрі және сапалы заңы белгілі болу керек. Графикте нүктелер тегіс сызықта қосылу керек, олар мүмкіндігінше барлық экспериментальды нүктеге жақын бару керек. Егер нүктелер тік бөліктерге қосылса, онда сынылған қисықты аламыз. Ол берілген эксперимент функциясының өзгерісін сипаттайды. Әдетте функция толықтай сипатын береді. Сондықтан графикалық көріністе өлшеу қорытындыларын қисық сызықтар нүктелерінің арасын жүргізеді. Өлшеу қателіктерін графиктің тез қисығы түсіндіреді. Егер жоғары нақтылықты өлшеу заттарын қосса, эксперимент қайталанады, сонда қателік аз болады, ал сынылған қисық тегіс сызыққа сәйкес келген болар еді. жүктеу/скачать 0.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|