Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті
Оқу (модульдік) жұмыс бағдарламасы (Syllabus)
Басылым: екінші
Ф ЕНУ 703-08-21. Оқу (модульдік) жұмыс бағдарламасы (Syllabus). Екінші басылым
Ерітінді концентрациясы 0,01 моль/л жоғары болса, молярлық концентрацияның
орнына моляльдық концентрация С
m
алынады, сонда ерітіндінің осмостық қысымы мына
формуламен анықталады:
Р = С
m
RТ
Моляльдық концентрацияның мәнін қойсақ, мына қорытынды теңдеу алынады:
RT
W
M
m
P
осындағы: W – еріткіштің массасы, кг.
Ерітінділер буының қысымы. Берілген температурада таза сұйықтың қаныққан
буының қысымы тұрақты шама. Таза сұйықта зат ерітілсе, сұйықтың қаныққан буының
қысымы төмендейді. Қысымның төмендеген шамасының таза сұйықтың қаныққан буының
қысымына қатынасы ерітінді үстіндегі бу қысымының салыстырмалы төмендеуі деп
аталады. Раульдің І заңы: “Еріткіштің қаныққан буының қысымының төмендеуі еріген
заттың ерітіндідегі молярлық үлесіне тура пропорционал”:
Ро
Р
Ро
=
Ро
Р
= N
Осындағы: Р
о
– таза еріткіштің қаныққан буының қысымы;
Р – ерітіндінің қаныққан буының қысымы;
N – ерітіндідегі еріген заттың молярлық үлесі.
ΔР–еріткіш
пен
ерітіндінің
қаныққан
буларының
қысымдарының
айырмашылығы.
Ро
Р
- ерітіндінің қаныққан буының қысымының төмендеу шамасы.
Егер сұйықтың белгілі бір көлемдерінде әртүрлі заттардың моль саны бірдей
мөлшерлері ерітілсе сұйықтардың қайнау температуралары бірдей шамаға жоғарлайды, қату
температуралары бірдей температураға төмендейді.
Қату температурасының төмендеуі мен қайнау температурасының жоғарлауы еріген
заттың табиғатына және массасына тәуелді емес, тек еріген заттың зат мөлшеріне тәуелді.
Оны мына кестеден көруге болады:
Зат
Еріткіштің
массасы, г
Еріген заттың зат
мөлшері
Еріген заттың
массасы
∆t
о
қату
∆t
о
қайнау
Глюкоза
1000
0,1
18
0,186
0,0516
Спирт
1000
0,1
4,6
0,186
0,0516
Қант
1000
0,1
34,2
0,186
0,0516
∆t
о
қату
– қату температурасының төмендеуі;
∆t
о
қайнау
- қайнау температурасының жоғарлауы.
|
