__________________________________________
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
1-қосымша
Дезинфекция құралдарының қауіптілігін сыныптау
1-кесте
Қауіптілік сыныбы
|
Уыттың қатты әсер ету аймағы: қатты әсер ету деңгейінің шығын нормасына қатынасы
|
Қолданылуға ұсынылатын шарттар
|
1-сынып - өте қауіпті
|
1-ден кем
|
Экстремалды жағдайларда (эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша) арнайы костюмдерде және газқағарларда пайдаланылады
|
2- сынып –қауіптілігі жоғары
|
1-3
|
Тыныс алу органдарын, көзді, теріні қорғайтын құралдармен адамдар болмаған кезде пайдаланылады
|
3-сынып - қауіптілігі орташа
|
3,1-10
|
Тыныс алу органдарын және көзді қорғайтын құралдарсыз, бірақ адамдар болмаған кезде пайдаланылады
|
4-сынып -қауіптілігі аз
|
10-нан артық
|
Қолдану аясын шектемей пайдаланылады
|
Дезинсекция құралдарының қауіптілігін сыныптау
2-кесте
Қауіптілік сыныбы
|
Биоцидті әсер ету аймағы
|
Дезинфекциялауда препараттарды қолдану мүмкіндігі және саласы туралы қорытынды
|
күшті
|
күштілігі аз
|
шығын нормасы
|
шығын нормасы
|
1-сынып - өте қауіпті
|
< 10
|
< 1
|
Пайдалануға ұсынылмайды
|
2-сынып - қауіптілігі жоғары
|
10-30
|
1-5
|
Регламенттелген қолдану шарттарын (құрал шығыны, желдету және ылғалды жинау) сақтай отырып, адамдар болмаған кезде тыныс алу органдарын, көзді, теріні қорғайтын құралдары бар кәсіби контингенттің қана қолдануы үшін ұсынылады.
|
3-сынып - қауіптілігі орташа
|
31-100
|
5,1-10
|
Кез келген типтегі үй-жайларда регламенттелген қолдану шарттарын (құрал шығыны, желдету режимі, жинау) сақтай отырып, кәсіби контингент пен тұрғындардың тұрмыста пайдалануы үшін ұсынылады.
|
4-сынып - қауіптілігі аз
|
> 100
|
> 10
|
Қолдану аясын шектемей пайдаланылады
|
Родентицидтердің қауіптілігін сыныптау
3-кесте
Лимиттеуші қабілеттері
|
Көрсеткіштері
|
Қауіптілік сыныптары
|
1-сынып –
өте қауіпті
|
2-сынып –
қауіптілігі жоғары
|
3-сынып –
қауіптілігі орташа
|
4-сынып –
қауіпті-лігі аз
|
«А»
|
«Б»
|
Күшті уыттылық (ықтимал қауіпті жолдарға арналған)
|
ЛД50 асқазанға енгізген кезде, мг/кг
|
< 2
|
2,1-14
|
15-150
|
151-5000
|
>5000
|
ТL50. d cen
|
< 1
|
>1
|
>1
|
>1
|
>1
|
Антитод
|
-
|
+
|
+
|
+
|
+
|
ЛД50 теріге енгізген кезде, мг/кг
|
< 100
|
100-500
|
501-2500
|
>2500
|
ЛС50 ингаляция кезінде, мг/кг
|
< 500
|
500-5000
|
5001-50000
|
>50000
|
С20 (ауаға ұшып кету дәрежесі бойынша) фумиганттар үшін
|
Өлім-жітім мүмкіндігі бар қатты улану
|
Қатты әсер ету шегінен жоғары улану
|
Қатты әсер ету шегінің деңгейіндегі улану
|
Уланудың болмауы
|
Таңдамалы уыттылық (ТУ)
|
ЛД50 жануарлардың мақсатты емес түріне арналған (мысық, ит, шошқа, тауық)
ЛД50 жануарлардың арнайы түріне (кеміргіштер)
|
< 3
|
3,1-2
|
9,1-37
|
>27
|
Кумулятивті әсер
|
ЛД50ⁿ
Ккум= ЛД50¹
|
< 1
|
1-3
|
3,5-5
|
>5
|
Тұрақтылық (топырақ)
|
Уытты емес компоненттерге ыдырау уақыты (Т1/2), ай
|
>12
|
6 -12
|
1-6,1
|
< 1
|
Ескертпе:
(+) – антидоттың болуы, (-) – антидоттың болмауы;
ЛД50 – орташа өлім-жітім дозасы;
ТL50 – жануарлардың 50 %-ы өлген уақыт ішіндегі эксперименттік әсер ету сәтінен бастап өткен уақыт;
С20 – 20 Цельсий градус температурасы кезінде ауадағы заттар буының шоғырлануы;
Ккум – кумуляция коэффициенті;
ЛД50ⁿ – жиынтық енгізу кезіндегі орташа өлім-жітім дозасы;
ЛД50¹ – бір рет енгізу кезіндегі орташа өлім-жітім дозасы;
Т1/2 – ыдыраудың жартылай кезеңі.
____________________________________
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
2-қосымша
Жекелеген объектілерді зарарсыздандыру кезінде дезинфекциялық ерітінділердің жұмсалу нормалары
1-кесте
Зарарсыздандыру объектісі
|
Өлшем бірлігі
|
Дезинфекциялау құралының орташа саны
|
Ескертпе
|
Тұрғын үй-жайлардағы бет
|
еденнің 1 м2 ауданы
|
Препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес
|
Күйдіргі ошағында
екі рет өңдеуді есепке ала отырып нормасы 2 литр
|
Киім-кешек
|
1 кг
|
Жұмыс ерітіндісінің 4 - 5 литрі
|
|
Ыдыс-аяқ және өзгелер
|
1 жиынтық
|
Жұмыс ерітіндісінің 2 - 3 литрі
|
|
Топырақ беті, қалдықтар
|
1 м2
|
Жұмыс ерітіндісінің 2 литрі
|
Күйдіргі кезінде 8 - 10 литр
|
Бөлінділер
|
1 кг немесе л
|
Препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес
|
Күйдіргі кезінде 0,5 литр
|
Тамақ қалдықтары
|
1 кг
|
0,1 кг
|
|
Ескертпе: ошақтарда қорытынды және ағымдағы дезинфекцияны жүргізу бойынша дезинфекциялық құралдардың жұмсалу нормаларын есептеу үшін жұмыстардың түрлерін есепке ала отырып соңғы екі жылда орындалған дезинфекциялар саны туралы орташа деректерді басшылыққа алу қажет. Ыдыс-аяқ жиынтығына мыналар кіреді: 2 тәрелке, стақан және табақшасымен шыны аяқ, 2 қасық, шанышқы және пышақ.
Инфекциялық аурулар ошақтарындағы қорытынды және ағымдағы дезинфекцияның орташа көлемдері
2-кесте
Объекті
|
Негізгі объектілерді зарарсыздандыруға арналған жұмыстың орташа көлемі
|
Үй-жай еден ауданы бойынша м2
|
Киім-кешек килограммен (бұдан әрі – кг)
|
Ыдыс-аяқ жиынтығымен
|
Төсек қажетті-ліктері
кг-мен
|
Үй ошағы
|
50
|
5
|
3
|
30
|
Ұйымдастырылған ұжым (білім беру ұйымы, қарттар, мүгедектер үйі және басқалары)
|
150
|
50
|
30
|
75
|
_______________________________
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
3-қосымша
Денсаулық сақтау ұйымдарының дезинфекциялау құралдарына
қажеттілігін есептеу
1. Үй-жайларға, жабдықтарға ағымдағы дезинфекция жүргізу үшін денсаулық сақтау ұйымдарының дезинфекциялық құралдарына қажеттілігін есептеудің мынадай формуласы пайдаланылады:
NK
X1 = Q ---------- (S1 + S2 +S3), мұндағы
100
Х1 – ұйымдардың дезинфекциялық құралдарға жылдық қажеттілігі (килограмммен немесе литрмен);
Q – дезинфекция саны (жұмыс күндерінің санына және дезинфекция жүргізу жиілігіне негізделе отырып);
N – дезинфекциялық құралдың жұмсалу нормасы (бір литрге бір шаршы метр);
K – дезинфекциялық ерітіндінің шоғырлануы (пайызбен);
S1 – дезинфекциялануға тиісті үй-жайдың ауданы (шаршы метрмен);
S2 – дезинфекциялануға тиісті жабдықтың ауданы (санитариялық-техникалық жабдықтардың әр бірлігінің ауданы бір шаршы метрге, ванналар – үш шаршы метрге қабылданады);
S3 – дезинфекциялануға тиісті басқа да объектілердің ауданы (шаршы метрмен).
2. Емшара бөлмесінде, таңып-байлау бөлмесінде, операциялық, босандыру залдарында қорытынды дезинфекция жүргізу үшін денсаулық сақтау ұйымдарының дезинфекциялық құралдарға қажеттілігін есептеудің мынадай формуласы қолданылады:
NK
Х2 = 52 ---------- S4, мұндағы
100
Х2 – күрделі жинау жүргізу үшін ұйымдардың дезинфекциялық құралдарға жылдық қажеттілігі;
52 – күрделі жинау саны (аптасына бір рет есебімен);
N – бір шаршы метрге дезинфекциялық құралдың жұмсалу нормасы;
K – дезинфекциялық ерітіндінің шоғырлануы;
S4 – ауқымды жиналуға тиісті оралымды аудан.
3. Денсаулық сақтау ұйымдарын дезинфекциялау-стерильдеу жабдықтарымен қамтамасыз ету үшін мынадай қажеттілік есебі қолданылады:
1) дезинфекциялау-стерильдеу жабдықтарына (автоклавтар, механикалық және ультрадыбысты жуғыштар, бикстер) қажеттіліктер стерильденуге тиісті жұмсақ материалдың (таңып байлау), хирургиялық киім-кешектің, жаялықтардың, медициналық құрал-саймандардың, тиісті стерильдеу режимі бар бұйымдардың көлеміне қарай айқындалады;
2) бикстер мен автоклавтар, стерилизаторлар көлемінің үштен екісіне толтырылуы тиіс. Бикстерге біркелкі материал салынады.
3) автоклавтарға материалдарды (бикстерді) салу жиілігі тәулігіне 5 (бестен) аспауы, құрғақ қыздыратын шкафтарда 8 (сегізден) аспауы тиіс ;
4) қажетті жабдықтар саны ауысымына салу жиілігіне салу көлемін көбейтуге байланысты айқындалады ;
5) стерильдеу қораптарының саны 1-типтегі стерилизаторлар үшін ауысымына 20 бикстен артық емес, 2-типтегі стерилизаторлар үшін 5-8 бикске бір рет салған кезде ауысымына 40 бикстен артық емес, 3-типтегі стерилизаторлар үшін ауысымына 25 бикс, 4-типтегі стерилизаторлар үшін ауысымына 65 бикс болып айқындалады.
___________________________________
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
4-қосымша
Медициналық мақсаттағы бұйымдарды дезинфекциялау
Дезинфекциялау әдісі
| Дезинфекция режимі |
Қолданылуы
|
Дезинфекциялау шарттары
|
Температура, Цельсий градуспен
(бұдан әрі -°С)
|
Шоғырлану, пайызбен (бұдан әрі - %)
|
Дезинфек-циялау уақыты, минутпен
|
Қайнату: дистильденген суда;
Дистильденген сумен қоса екі көмір қышқылды натрий (ас содасы)
|
98
|
2,0
|
30
15
|
Шыныдан, металдан, термиялық тұрақты полимерлі материалдардан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін
|
Суға толық батыру
|
Булау:
Булау стерилиза-торында немесе дезин-фекциялау камерасында жүргізіледі
|
110
|
|
20
|
Шыныдан, металдан, резеңкеден, латекстен, термиялық тұрақты полимерлерден жасалған бұйымдар үшін
|
Стерильдеу қораптарына салынады
|
Ауамен: Құрғақ ыстық ауамен ауа стерилизаторында жүргізіледі
|
120
|
|
45
|
Шыныдан және металдан жасалған бұйымдар үшін
|
Науаларда орамасыз жүргізіледі
|
Химиялық: Шыны, пластмасса немесе эмальды ыдыста жүргізіледі
|
Препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес
|
Шыныдан, тоттануға төзімді материалдан, полимерлі материалдардан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін
|
Ерітіндіге толық батыру
|
Ескертпе:
Химиялық тәсілмен дезинфекциялаудан кейін бұйымдар дезинфекциялық құралдың иісі толық кеткенге дейін ағынды сумен жуылуы тиіс.
Қайнату және булау әдісімен дезинфекциялау кезінде полимерлі материалдардан жасалған бұйымдар дәкеге оралуы тиіс.
____________________________________
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
5-қосымша
Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу алдында өңдеу
№ 1 кесте
Өңдеу жүргізу кезіндегі процестер
|
Ерітіндінің бастапқы температурасы°С
|
Ұстау уақыты, минутпен
|
1. Дезинфекциялау аяқталған соң ММБ-ы ағынды сумен шайылады
|
|
0,5
|
одан кейін: жуу заты ерітінділерінің біріне толық батырылған кезде малынады
|
20 – 50
|
15
|
2. Жөкенің немесе мақталы-дәке тампонының көмегімен әр бұйымды жуу ерітіндісімен жуу
|
|
0,5
|
3. Ағынды сумен шаю
|
|
10,0
|
4. Тазартылған сумен шаю
|
|
0,5
|
5. Кептіру шкафында ыстық ауамен кептіру
|
85
|
Ылғал толық кеткенге дейін
|
Жуу ерітіндісін дайындау
№ 2 кесте
Компоненттердің атауы
|
Дайындауға арналған компоненттер саны
|
Қолданылуы
|
1. Жуу заты
Ауыз су
|
3 грамм (бұдан әрі – гр)
1 литрге дейін
|
Механикаландырылған тазалау кезінде (ағынды әдіс, жөкемен жуу, ультрадыбысты пайдалану) қолданылады
|
2. Жуу заты
Ауыз су
|
1,5 гр
1 литрге дейін
|
Механикаландырылған тазалау кезінде ротациялау әдісімен қолданылады
|
3. Жуу заты
Ауыз су
|
5 гр
1 литрге дейін
|
Қолмен тазалау кезінде қолданылады
|
4. Сутегі тотығы ерітіндісі 27,5%.
Жуу заты
Ауыз су
|
17 гр
5 гр
1 литрге дейін
|
Механикаландырылған тазалау кезінде (ағынды әдіс, жөкемен жуу, ультрадыбысты пайдалану) және қолмен тазалау кезінде қолданылады
|
5. Жуу заты 0,8%.
Ауыз су
Жуу заты 1,6 %
Ауыз су
|
8 миллилитр (бұдан әрі – мл) концентрат
1 литрге дейін
16 мл концентрат
1 литрге дейін
|
Қолмен тазалау кезінде қолданылады
|
____________________________________
«Дезинфекция, дезинсекция мен
дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына
6-қосымша
Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу әдістері
Химиялық стерильдеу әдісі (химиялық препараттардың ерітінділері) № 1 кесте
Стерильдеу агенті
|
Стерильдеу режимі (температура, ұстау уақыты)
|
Бұйымдардың атауы
|
Стерильдеу жүргізу шарттары
|
Дезқұралдың ерітіндісі
|
Препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес
|
Полимерлі материалдардан, резеңкеден, шынылардан,
тоттануға төзімді металдардан жасалған бұйымдар үшін ұсынылады
|
Бұйымды ерітіндіге толық батырған кезде жүргізіледі, содан кейін бұйым стерильді сумен жуылады. Стерильденген жаймалар төселген стерильді ыдыстағы стерильденген бұйымды сақтау мерзімі – 3 тәулік.
|
1. Стерильдеу процесінде ерітінділердің температурасы ұсталмайды.
2. Дезинфекциялау ерітіндісіне бұйымдарды батыру үшін шыныдан, пластмассадан жасалған немесе эмальмен қапталған ыдыстар пайдаланылуы тиіс.
Бумен стерильдеу әдісі (жоғары қысымдағы қаныққан сулы бу)
№ 2 кесте
Стерильдеу режимі
|
Қолданылуы
|
Стерильдеу камерасындағы будың қысымы, кг/см²
|
Стерильдеу камерасындағы температура, °С
|
Ұстау уақыты, минутпен
|
Номинальды мәні
|
Номинальды мәні
|
Қолмен, жартылай автоматты және автоматты басқару кезінде
|
0,20 шекті ауытқу 0,02
(2,0 ауытқу плюс-минус 0,2)
|
132 плюс-минус 2
|
20
|
Тоттануға төзімді металдардан, шыныдан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін ұсынылады
|
0,11 шекті ауытқу 0,02
(1,1 ауытқу – плюс-минус 0,2)
|
120 плюс 2
|
45
|
Резеңкеден, латекстен және жекелеген полимерлі материалдардан жасалған (тығыздылығы жоғары полиэтилен, поливинилхлорид - пластикаттар) бұйымдар үшін ұсынылады.
|
1. Стерильдеуді сүзгісіз стерильдеу қораптарында немесе сүзгісі бар стерильдеу қораптарында немесе бөзден не пергаменттен, қаптама қағаздан, ылғалға төзімді сіңдірілмеген қаптама қағаздан, Е маркалы автоматтардағы өнімдерді орауға арналған қағаздан, булау стерилизаторында бекемделген қағаздан жасалған екі қабатты жұмсақ орамада жүргізеді.
2. Сүзгісі бар қораптарда стерильденген бұйымдарды сақтау мерзімі – жиырма тәулік, қалған орамада – үш тәулік.
Ауамен стерильдеу әдісі (құрғақ ыстық ауа)
№ 3 кесте
Стерильдеу режимі
|
Қолданылуы
|
Стерильдеу камерасындағы жұмыс температурасы, °С, номинальды мәні
|
Стерильдеуде ұстау уақыты, минутпен, номинальды мәні
|
180 (плюс 2; минус 10)
|
60 (плюс 5)
|
Металдардан, шыныдан және силикон резеңкеден жасалған бұйымдар үшін ұсынылады
|
160 (плюс 2; минус 10)
|
150
|
Достарыңызбен бөлісу: |
