Диен көмірсутекутері (Aлкадиендер) Диен көмірсутектері − алкадиендер



бет12/12
Дата31.03.2022
өлшемі97.25 Kb.
#456551
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
komyrsutek 555

Физикалық қасиеттері
Этиленгликоль және глицерин түссіз, тәтті дәмі бар, сироп тәріздес суда жақсы еритін, қоймалжың сұйықтық.


Химиялық қасиеттері


І. Орын басу реакциялары


1. Гидроксил топтарындағы сутек атомының орнын басу:
2СН2 ─ СН2 + 2Na → 2CH2OH ─ CH2ONa + H2
CH2 ─ CH2 + 2Na → CH2 ─ CH2 + H2
│ │ │ │
OH OH ONa ONa
натрий дигликоляты


2. Күрделі эфир түзіп, қышқылдармен әрекеттесуі:

CH2 ─OH + CH3─COOH CH2─O─CO─CH3


│ │
CH ─OH + CH3─COOH → CH ─O─CO─CH3 + 3H2O
│ │
CH2─OH + CH3─COOH CH2─O─CO─CH3
глицерин сірке қышқылы глицерин триацетаты
3. Азот қышқылымен (нитрлену реакциясы):

H2C─OH H2C─O─NO2


│ H2SO4(конц) │
HC─OH + 3HO─NO2 → HC─O─NO2
│ │
H2C─OH H2C─O─NO2
глицерин азот қышқылы тринитроглицерин



  1. Көпатомды спирттерге сапалық реакция − мыс (П)гидроксидімен әрекеттесуі:

Cu(OH)2 ↓ + 2CH2─CH2 CH2─O HO─CH2


│ │ → │ Cu │ + 2Н2О
OH OH CH2─OH O─CH2
көк тұнба этиленгликоль мыс (П) гликоляты
Cu(OH)2↓ + CH2─CH─CH2 → CH2─O HO─CH2
│ │ │ │ │
OH OH OH CH─OH O─CH2 + 2H2O
│ │
CH2─OH CH2OH
мыс (П) глицераты
Мыс гликоляты мен глицераты ─ ашық көк түсті ерітінділер. Стрелкамен донорлы−акцепторлы байланыс көрсетілген. Мұндай қосылыстар комплексті қосылыстарға жатады.


4. Гидроксил топтарының орнын басу:
CH2─OH CH2─Cl
│ │
CH─OH + 3HCl → CH─Cl + 3H2O
│ │
CH2─OH CH2─Cl
глицерин трихлорпропан
Алынуы







1.Этиленоксидтің гидраттануы:
Н2С─СН2 + Н2О → СН2─СН2
└О┘ │ │
ОН ОН
этиленгликоль

2Н4 + 2KMnO4 + 4H2O → 3CH2─CH2+


│ │
OH OH
+ 2MnO2 + 2KOH
3C3H6 + 2KMnO4 + 4H2O →
3CH2─CH─CH3 + 2KOH + 2MnO2
│ │
OH OH
пропандиол −1,2
2. Сілтілердің сулы ерітінділерімен алкандардың галогентуындыларының гидролизі:
KOH
CH2─CH2 + 2H2O → CH2─CH2 + 2HCl
│ │ │ │
Cl Cl OH OH

CH2─CH2 + 2KOH → CH2─CH2 + 2KCl


│ │ │ │
Cl Cl OH OH

1. Пропиленнен алынуы:
О2 Н2О2
СН2═СН─СН3 → СН2═СН─СН →

ОН
аллил спирті

Н2О2


Н2С─СН─СН2ОН → СН2─СН─СН2
└О┘ │ │ │
ОН ОН
2. Майлар гидролизі:
R

CH2─O─C═O CH2─OH
│ R │
│ │ │
CH─O─C═O + 3H2O → CH─OH +
│ R │
│ │ │
CH2─O─C═O CH2─OH
май глицерин
+ 3 RCOOH
жоғарғы карбон қышқылы
CH2─COOR CH2─OH │ │
CH ─COOR + 3NaOH → CH─OH +
│ │
CH2─COOR CH2─OH

+ 3 RCOONa


сабын



Қолданылуы:
органикалық синтез ← этиленгликоль → антифриздер
органикалық синтез ← глицерин → парфюмерия
↓ ↓
майлағыш заттар тамақ өндірісі


Өз бетінше есептер:

  1. Халықаралық номенклатура бойынша келесі спирттерді атау:

а) СН3

СН3 – С – СН – СН3
│ │
ОН ОН

б) С2Н5



СН2 – СН – СН – СН – СН2 – СН3
│ │ │
ОН ОН ОН

  1. Сутек атомдарын қойып, спирттерді халықаралық номенклатура бойынша атау:

a) C – C – C – C – C b) C – C


│ │ │
OH C – C – C C – C – C – C – C – C

OH
в) C г) C – C – C
│ │
C – C – C – C – C – OH C – C – C – C – C – OH
│ │ │
C C – C C



  1. Спирттердің құрылымдық формулаларын жазу:

а) 2 – этилгексанол – 2
б) 2,2,3,3 – тетраметилоктанол – 1
в) 3 – изопропилпентанол – 2
г) 3,3 – диметилбутанол – 2
д) 3 – этилгексанол – 3
е) 3,5,5 – триметил – 4 – этилгептанол – 3
екіншілей спиртерді көрсет.



  1. Эмпирикалық формуласы С6Н13ОН екіншілей спирттердің және эмпирикалық формуласы С7Н15ОН үшіншілей спирттердің құрылымдық формуласын жаз, аттарын ата.




  1. Массасы 25 г пропанол-1 массасы 6,9 г натриймен әрекеттескенде қандай масса натрий пропилаты түзіледі?

(Жауабы: 24,6 г)

  1. Реакция теңдеулерін жаз:

СН4 → СН3Сl → CH3OH → CH3Br → C2H6

  1. Этил спирті келтірілген заттардың қайсысымен әрекеттеседі:

бромсутек, сутек, натрий, мыс, оксид (П) оксиді? Реакция теңдеуін жаз.

  1. Сәйкес галогентуындылардан келесі спирттерді алудың реакция теңдеулерін жаз:

а) біріншілей амил спиртін;
б) изобутил спиртін;
в) 2 – метилбутанол – 2



  1. Пропанол – 1 – дің әрекеттесуінің реакция теңдеулерін жаз:

а) натриймен; б) магниймен
в) хлорсутекпен

  1. Құрылымдық формулаларын жаз:

а) 2-метилпропанол-1;
б) 2,3-диметилбутанол-2;
в) 2-метилпентанол-2;
г) 2,3,4-триметилгексанол-2



  1. Аттарын атау:

ОН

а) СН3 – СН – СН – ОН б) СН3 – СН – С – СН3
│ │ │ │
СН3 СН3 СН3 СН3
в) СН3 – СН2 – СН – СН3 г) СН3 – СН2 – СН – СН – СН3
│ │ │
СН2 – СН2 – ОН Н3С – СН2 ОН

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет